Stress lâu ngày sẽ có hành vi tự hủy hoại bản thân

Cảm thấy thỏa mãn, giải tỏa tâm lý sau khi tự cứa tay, tự tát, cào cấu da thịt mình... , nhiều bệnh nhân, nhất là lứa tuổi thanh thiếu niên đang mắc phải hội chứng tự ngược đãi bản thân khi bị stress lâu ngày. Theo các bác sĩ, gia đình và người thân cần hết sức chú ý các triệu chứng để giúp người bệnh thoát khỏi tình trạng tự hủy hoại bản thân.
stress lau ngay se co hanh vi tu huy hoai ban than 17 cách đơn giản để giảm stress
stress lau ngay se co hanh vi tu huy hoai ban than Truy tìm nguyên nhân gây stress ở từng nhóm tuổi
stress lau ngay se co hanh vi tu huy hoai ban than Stress - "Phòng cháy hơn chữa cháy"
stress lau ngay se co hanh vi tu huy hoai ban than 7 cách dễ dàng để cuộc sống bớt căng thẳng hơn
stress lau ngay se co hanh vi tu huy hoai ban than 8 thắc mắc hay gặp nhất về lo âu và stress
stress lau ngay se co hanh vi tu huy hoai ban than
TS, BS Dương Minh Tâm mô tả hành động tự hủy hoại bản thân của nhiều bạn trẻ hiện nay.

Tự ngược đãi bản thân bằng cứa dao vào cổ tay

TS, BS Dương Minh Tâm, Trưởng phòng Điều trị các rối loạn do stress, Viện Sức khỏe Tâm thần cho biết, tự ngược đãi bản thân là một hình thức tự làm đau về cả thể chất và tinh thần với mục đích loại trừ bản thân hay loại trừ những bất lợi. Biểu hiện lâm sàng của người bệnh là có hành vi tự gây tổn hại; trạng thái ức chế cảm xúc đi kèm; stress tâm lý; nét nhân cách dễ bị tổn thương và phô trương…

Vừa qua, Viện điều trị cho một bệnh nhân nữ 21 tuổi - sinh viên năm hai đại học, con thứ hai trong gia đình. Nữ sinh viên này có tính cách hiền lành, dễ xúc động, thiên về xã hội và luôn bộc lộ mong muốn đi nước ngoài du học. Tuy nhiên, vì gia đình không đủ điều kiện nên khao khát đi du học chỉ dừng ở mong muốn. Bệnh nhân rơi vào trạng thái trăn trở, tâm trạng luôn ức chế, không thoải mái với hoàn cảnh hiện tại.

Tình trạng này kéo dài hai năm khi nữ sinh này bắt đầu vào cổng trường đại học. Vì thế, bệnh nhân mệt mỏi, mất ngủ hay hồi hộp, tức ngực, cảm giác ngộp thở không thể chia sẻ cùng ai. Từ đó, bệnh nhân xuất hiện ý tưởng cắt tay bằng dao lam.

Khi nhập viện, các bác sĩ thấy 16 vết cắt, nông, đủ rỉ máu trên cổ tay. Khi hỏi, bệnh nhân mô tả không thấy đau, ngược lại còn thấy lòng nhẹ nhàng hơn khi tự hành hạ bản thân như thế.

Trong thời gian điều trị tại viện, khi được gia đình quan tâm, bệnh nhân không còn tiếp tục cắt tay được nữa nhưng lại rơi vào những cơn rối loạn vận động phân ly. Bệnh nhân được làm liệu pháp tâm lý, uống thuốc chống trầm cảm và giải lo âu. Sau ba tuần, bệnh nhân đỡ gần như hoàn toàn, tiếp tục củng cố điều trị tâm lý ngoại trú.

Sáng 9/8, ngay tại phòng khám có một nữ bệnh nhi 9 tuổi có biểu hiện rất đặc biệt là tự nhổ tóc, cấu da, thậm chí nhổ hết cả một mảng tóc ở trên đỉnh đầu. Bác sĩ Tâm cho biết, cháu bé học hành giỏi nhưng lại thích điện thoại, thích máy tính. Cách đây một năm, khi bị bố mẹ cấm chơi điện thoại, máy tính thì rơi vào trạng thái căng thẳng, bức xúc, thấy ngứa đầu là nhổ tóc. Khi không được nhổ tóc thì cháu bé cấu chân. Mặc dù, gia đình cũng đã cho cháu đi chơi nhiều hơn, tập yoga, vui chơi, học tiếng Anh… làm giảm tình trạng tự hành hạ bản thân của cháu, nhưng thỉnh thoảng vẫn cấu da ở bàn chân. Cháu bé cũng chia sẻ, khi thấy cấu vào da, cháu bé không thấy đau mà còn thoải mái. Khi không được cấu, nhổ tóc thì cháu biểu hiện bồn chồn, bẻ chân tay.

Viện trưởng Sức khỏe Tâm thần Nguyễn Doãn Phương cho biết, ông từng khám cho một trường hợp 3-4 tuổi. Cháu bé được gia đình nuông chiều nhưng sau đó gia đình không cho đi chơi, từ đó dẫn đến hành vi lăn lộn và tự hành hạ bản thân, cấu da, tay cả ngày. Tình trạng đó diễn ra 3- 4 ngày thì đến khám tại viện và được giải quyết tâm lý.

Nhân cách và stress là nguyên nhân chính

TS Nguyễn Doãn Phương cho biết, triệu chứng tự ngược đãi bản thân không liên quan đến tuổi. Trước đây, bệnh rối loạn phân ly chỉ là gặp ở nữ giới và ít gặp ở nam giới nhưng giờ gặp cả ở nam, nữ, người già, trẻ nhỏ khi đòi hỏi, đáp ứng không được. Vì thế, họ tự hành hạ bản thân để gây sự chú ý, để đạt được mục đích tự thỏa mãn.

Bệnh nhân với hành vi ngược đãi bản thân là triệu chứng chứ không phải bệnh, nên hiện nay, Viện Sức khỏe tâm thần không có số liệu thống kê. Tại Viện Sức khỏe tâm thần, có rất nhiều bệnh nhân có triệu chứng này được điều trị nhưng đa số điều trị ngoại trú.

Bệnh nhân mắc triệu chứng này thường dùng bất kể vật gì để tự hủy hoại bản thân như mảnh sành, dao lam, sứ tự rạch vào da thịt cho chảy máu hoặc giật tóc, tát vào má mình để được thỏa mãn. Tuy nhiên, dụng cụ phổ biến nhất mà các bệnh nhân hay sử dụng là dao lam với những vết cắt nông, rỉ máu để thỏa mãn bản thân mà không gây nguy hại cho tính mạng.

BS Tâm nhấn mạnh "Với các bệnh nhân này, sau mỗi lần làm tổn hại bản thân, bệnh nhân thấy tâm trạng thoải mái hơn nên có xu thế tái diễn hành động để giải phóng sự ức chế. Có những bệnh nhân nhập viện với vài chục vết cứa trên tay và chân, chủ yếu bằng dao lam".

Ngoài hành vi tự hủy hoại, bệnh nhân còn có trạng thái cảm xúc ức chế như buồn, chán nản, mệt mỏi, dễ cáu giận, rối loạn giấc ngủ, cảm xúc ức chế, lo âu… Những triệu chứng này tưởng chừng như rất giống trầm cảm. Nhưng bác sĩ Tâm cho biết, với những bệnh nhân này, khi được thỏa mãn (tự làm hại bản thân) và đáp ứng thì triệu chứng giảm đi rất nhanh trong khi trạng thái cảm xúc của trầm cảm kéo dài nhiều giờ, nhiều tháng.

Trẻ vị thành niên là đối tượng hay gặp những triệu chứng này nhất vì nhà trường chủ yếu là giáo dục về tri thức và vẫn nặng về kỷ luật. Gia đình cũng tạo áp lực để uốn nắn con cái làm ảnh hưởng tới sở thích, đam mê hoặc lối sống của trẻ vị thành niên với những suy nghĩ có phần lệch lạc, bi quan, bế tắc.

TS Nguyễn Văn Tuấn, Viện phó Viện SKTT cho biết, nguyên nhân chính của triệu chứng này là do nhân cách và stress, rối loạn nhân cách do sang chấn tâm lý. Bệnh nhân trong trạng thái ức chế tâm lý kéo dài mà không được giải tỏa sẽ có xu thế muốn loại trừ. Đáng ra, người bệnh phải tìm cách để loại trừ stress thì lại tìm cách loại trừ bản thân mình. Đặc biệt, những người có nhân cách nghệ sĩ; hay cầu toàn, đòi hỏi; phô trương hoặc hay lo lắng... dễ gặp triệu chứng bệnh lý này.

Do đó, theo bác sĩ Tuấn, muốn can thiệp với những bệnh nhân này phải tác động cả vào nhân cách và stress. Phải bồi dưỡng nhân cách cho người bệnh vững chãi, giúp người bệnh giảm stress trong cuộc sống.

Theo Thu Phạm/Báo Nhân dân

Có thể bạn quan tâm

Nên xem

Hà Nội: 2 trường THPT tuyển sinh lớp 10 chương trình đào tạo song bằng tú tài

Hà Nội: 2 trường THPT tuyển sinh lớp 10 chương trình đào tạo song bằng tú tài

(LĐTĐ) Theo Kế hoạch tuyển sinh vào lớp 10 Trung học phổ thông (THPT) năm học 2024-2025 đã được Ủy ban nhân dân thành phố Hà Nội phê duyệt, để được trúng tuyển vào lớp 10 chương trình đào tạo song bằng tú tài học chương trình THPT quốc gia Việt Nam và tú tài Anh quốc (chứng chỉ A-level), thí sinh sẽ phải trải qua 2 vòng thi tuyển.
Mỗi học sinh được đăng ký nguyện vọng dự tuyển vào tối đa 3 trường công lập

Mỗi học sinh được đăng ký nguyện vọng dự tuyển vào tối đa 3 trường công lập

(LĐTĐ) Trong kỳ tuyển sinh vào lớp 10 Trung học phổ thông (THPT) công lập không chuyên năm học 2024 - 2025 tại Hà Nội, mỗi học sinh được đăng ký nguyện vọng dự tuyển vào tối đa 3 trường THPT công lập.
Khen thưởng nữ điều dưỡng ép tim cứu du khách nước ngoài

Khen thưởng nữ điều dưỡng ép tim cứu du khách nước ngoài

(LĐTĐ) Chiều 28/3, điều dưỡng Đặng Thị Hạ, 29 tuổi, người ép tim cứu sống du khách nước ngoài bị ngừng tim trong nhà hàng, được lãnh đạo Bệnh viện Bạch Mai khen thưởng.
Tuyển sinh vào lớp 10 tại Hà Nội: Thí sinh thi các môn chuyên vào ngày 10/6

Tuyển sinh vào lớp 10 tại Hà Nội: Thí sinh thi các môn chuyên vào ngày 10/6

Theo Kế hoạch tuyển sinh vào lớp 10 Trung học phổ thông (THPT) năm học 2024 - 2025 của Ủy ban nhân dân thành phố Hà Nội, ngay sau khi kết thúc hai ngày thi vào các trường THPT công lập không chuyên (ngày 8 - 9/6), các thí sinh đăng ký dự tuyển vào lớp 10 chuyên thuộc các trường THPT chuyên và có lớp chuyên sẽ làm bài thi các môn chuyên vào ngày 10/6.
Yêu cầu thực hiện nghiêm quy định hóa đơn điện tử với hoạt động kinh doanh, bán lẻ xăng dầu

Yêu cầu thực hiện nghiêm quy định hóa đơn điện tử với hoạt động kinh doanh, bán lẻ xăng dầu

(LĐTĐ) Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên vừa ký ban hành Công điện hỏa tốc số 2036/CĐ-BCT gửi Tổng cục Quản lý thị trường (QLTT) và Cục QLTT các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương về việc thực hiện nghiêm quy định về hóa đơn điện tử đối với hoạt động kinh doanh, bán lẻ xăng dầu.
Liên đoàn Lao động huyện Mỹ Đức trao quyết định thành lập 22 Công đoàn cơ sở

Liên đoàn Lao động huyện Mỹ Đức trao quyết định thành lập 22 Công đoàn cơ sở

(LĐTĐ) Chiều 28/3, Liên đoàn Lao động (LĐLĐ) huyện Mỹ Đức đã tổ chức Hội nghị công bố quyết định giải thể Công đoàn cơ quan Dân Đảng, Công đoàn UBND huyện; trao quyết định thành lập 22 Công đoàn cơ sở (CĐCS).
TP.HCM: 90% chó mèo đã được tiêm phòng bệnh dại

TP.HCM: 90% chó mèo đã được tiêm phòng bệnh dại

(LĐTĐ) TP.HCM là địa phương duy nhất đạt chứng nhận vùng an toàn dịch bệnh động vật đối với bệnh dại ở cấp tỉnh (toàn bộ thành phố, với tỷ lệ tiêm phòng bệnh dại đạt trên 90% tổng đàn chó mèo).

Tin khác

Khen thưởng nữ điều dưỡng ép tim cứu du khách nước ngoài

Khen thưởng nữ điều dưỡng ép tim cứu du khách nước ngoài

(LĐTĐ) Chiều 28/3, điều dưỡng Đặng Thị Hạ, 29 tuổi, người ép tim cứu sống du khách nước ngoài bị ngừng tim trong nhà hàng, được lãnh đạo Bệnh viện Bạch Mai khen thưởng.
TP.HCM: 90% chó mèo đã được tiêm phòng bệnh dại

TP.HCM: 90% chó mèo đã được tiêm phòng bệnh dại

(LĐTĐ) TP.HCM là địa phương duy nhất đạt chứng nhận vùng an toàn dịch bệnh động vật đối với bệnh dại ở cấp tỉnh (toàn bộ thành phố, với tỷ lệ tiêm phòng bệnh dại đạt trên 90% tổng đàn chó mèo).
Tăng cường trao đổi kinh nghiệm thực hiện Đề án 06 trong lĩnh vực y tế

Tăng cường trao đổi kinh nghiệm thực hiện Đề án 06 trong lĩnh vực y tế

(LĐTĐ) Sáng 28/3, tại Bệnh viện Đa khoa (BVĐK) Xanh Pôn đã diễn ra hội nghị trao đổi kinh nghiệm thực hiện Đề án 06 trong lĩnh vực y tế giữa hai thành phố lớn là Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh.
Sức khỏe răng miệng: Vấn đề thẩm mỹ được “xếp hạng” sau

Sức khỏe răng miệng: Vấn đề thẩm mỹ được “xếp hạng” sau

(LĐTĐ) “Với sức khỏe răng miệng, vấn đề về thẩm mỹ được “xếp hạng” sau. Bởi vì, khi có các ổ viêm, nhiễm trùng trong khoang miệng, thì đó là nguy cơ tiềm ẩn sức khỏe toàn thân, nguy cơ của các bệnh khác như: Viêm nội tâm mạc, viêm cầu thận, viêm khớp…”, đó là chia sẻ của GS.TS Trịnh Đình Hải - Trưởng Khoa Răng Hàm Mặt - Trường Đại học Y Dược, Đại học Quốc gia Hà Nội.
Quản lý thuốc lá thế hệ mới: Thiếu hành lang pháp lý đồng bộ

Quản lý thuốc lá thế hệ mới: Thiếu hành lang pháp lý đồng bộ

(LĐTĐ) Việt Nam đã có Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá, song do các văn bản quy phạm pháp luật chưa đồng bộ khiến thuốc lá thế hệ mới (thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng) vẫn được lưu hành và bày bán công khai. Đáng nói, loại thuốc lá thế hệ mới lại đang “hút hồn” giới trẻ, trong khi mức độ “nguy hiểm” ra sao chỉ mới dừng lại cấp độ cảnh báo chứ chưa có số liệu cụ thể về độ độc hại.
Trang web lấy số khám bệnh của Viện Tim TP.HCM bị tấn công

Trang web lấy số khám bệnh của Viện Tim TP.HCM bị tấn công

(LĐTĐ) Phát hiện có sự tấn công vào trang web là do ghi nhận bất thường khi lượt truy cập cao hơn rất nhiều so với bình thường - khoảng 5 triệu lượt.
Gia tăng dịch bệnh phức tạp đầu năm 2024

Gia tăng dịch bệnh phức tạp đầu năm 2024

Ngày 27/3, tại Hà Nội, Bộ Y tế phối hợp với Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tổ chức “Hội nghị trực tuyến liên ngành tăng cường công tác phòng, chống các bệnh lây truyền từ động vật sang người năm 2024”. Hội nghị được tổ chức trong bối cảnh tình hình dịch bệnh đầu năm 2024 đang có nhiều diễn biến phức tạp, nhất là một số bệnh lây truyền từ động vật sang người như dại, cúm A(H5N1).
Bảo hiểm xã hội Việt Nam thông tin về thẻ BHYT mẫu mới không ghi ngày hết hạn sử dụng

Bảo hiểm xã hội Việt Nam thông tin về thẻ BHYT mẫu mới không ghi ngày hết hạn sử dụng

(LĐTĐ) Bảo hiểm xã hội Việt Nam cho biết: Thẻ bảo hiểm y tế (BHYT) được ban hành trên cơ sở đảm bảo đúng quy định của Luật BHYT; Nghị định số 146/2018/NĐ-CP ngày 17/10/2018 của Chính phủ quy định chi tiết và hướng dẫn biện pháp thi hành một số điều của Luật BHYT và được sự thống nhất của Bộ Y tế.
Thủ tướng chỉ đạo tăng cường phòng, chống bệnh lao

Thủ tướng chỉ đạo tăng cường phòng, chống bệnh lao

(LĐTĐ) Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính vừa ký Công điện số 25/CĐ-TTg về việc tăng cường công tác phòng, chống bệnh lao.
Chủ động phòng chống bệnh lao từ y tế cơ sở

Chủ động phòng chống bệnh lao từ y tế cơ sở

(LĐTĐ) Hiện tình hình dịch tễ bệnh lao tại Việt Nam tốc độ giảm chậm trong khi kinh phí đầu tư cho công tác phòng, chống còn thấp, bởi vậy, căn bệnh nguy hiểm này luôn tiềm ẩn nguy cơ bùng phát. Để đạt mục tiêu chấm dứt bệnh lao vào năm 2035, thì việc sàng lọc lao chủ động ở những nhóm nguy cơ cao và kiểm soát lao gắn với y tế cơ sở đang được kỳ vọng trở thành đột phá trong việc điều trị và quản lý bệnh lao trong cộng đồng.
Xem thêm
Phiên bản di động