Thêm thời gian để nghiên cứu, khảo sát kỹ lưỡng

	Cần sự lên tiếng của cộng đồng
	Đề xuất cấm xe máy ở Hà Nội: Phải làm tốt phương tiện công cộng trước
	TPHCM cấm xe máy từ năm 2030, dân đi lại bằng gì?

Ùn tắc… chuyện cơm bữa

Ùn tắc giao thông là điệp khúc mà mỗi người dân đô thị phải đối mặt hàng ngày mỗi khi ra đường và đang là vấn đề nhức nhối trong xã hội. Tại Hà Nội, vào các khung giờ cao điểm sáng, chiều hoặc khi thời tiết bất lợi có thể dễ dàng bắt gặp hình ảnh người dân “chôn chân” dưới đường, bấm còi inh ỏi. Chuyện ô tô, xe máy chen chúc nhau, cố nhích trên đường và thậm chí trèo cả lên vỉa hè không phải là hiếm.

Việc mở thêm làn đường ưu tiên cho xe buýt cần được khảo sát, nghiên cứu kỹ lưỡng. Ảnh: Giang Nam

Không ít trục đường dù diện tích mặt đường lớn song người dân phải chấp nhận sống chung với ùn ứ. Trục đường Giải Phóng là ví dụ. Theo ghi nhận, trục giao thông này có diện tích mặt đường 37m, do đóng vai trò “xương sống” kết nối với nội thành nên lượng phương tiện lưu thông qua đây luôn có tần suất cao. Đáng nói, vào khung giờ cao điểm, giao thông trên tuyến này luôn trong tình trạng căng thẳng, các phương tiện lưu thông khá khó khăn.

Tương tự, tại trục đường Trần Phú (Hà Đông) hướng đi Ngã Tư Sở, diện tích mặt đường lớn song vào khung giờ cao điểm vẫn không đáp ứng đủ nhu cầu. Tại đây, từ 7h – 8h và 16h30 – 18h, các phương tiện thường xuyên phải đan xen nhau, nhích từng mét một để lưu thông.

Trục đường Nguyễn Văn Cừ hướng lên cầu Chương Dương cũng không khác là bao, trên trục này, mỗi sáng khi người dân đổ vào nội thành làm việc là cảnh phương tiện ùn ứ, di chuyển chậm chạp, kéo dài hàng cây số lại tái diễn...

Tại các trục giao thông kể trên, có một điểm chung là hình thức tổ chức giao thông được triển khai hỗn hợp. Nghĩa là, xe máy đi chung làn với ô tô, xe buýt, làn riêng cho xe buýt gần như không có. Hạ tầng hạn chế, lượng phương tiện đổ dồn cục bộ nên để các phương tiện không bị ách tắc, các chiến sỹ Cảnh sát giao thông thường xuyên phải căng mình điều tiết.

Quyết liệt nhưng cần thận trọng

Khách quan nhìn nhận, câu chuyện ùn tắc giao thông, đặc biệt vào giờ cao điểm ở các trục đường Hà Nội không phải đến bây giờ mới được đề cập. Nguyên nhân dẫn đến tình trạng ùn tắc được các chuyên gia chỉ ra đến từ nhiều yếu tố như: Tốc độ đô thị hóa quá nhanh trong khi hạ tầng không theo kịp; vấn đề quy hoạch, phân bổ dân cư chưa phù hợp; lượng phương tiện giao thông cá nhân tăng mạnh… dẫn đến sức ép lên hạ tầng giao thông của Thủ đô.

Đáng lo ngại hơn, trong những năm qua số phương tiện giao thông cá nhân đang có xu hướng tăng nhanh. Cụ thể, hiện Thủ đô có 5,48 triệu xe máy, tăng hàng năm là 6,7%. Ô tô cũng có mức tăng khoảng 12%/năm. Trong khi đó, tốc độ phát triển hạ tầng giao thông đô thị chỉ khoảng 3,9%/năm. Cùng với nghịch lý này, ý thức tham gia giao thông của một số người chưa cao cũng đang là “rào cản” khiến người dân “ngại” tham gia các loại hình giao thông công cộng nhiều tiện ích này.

Để thúc đẩy sự phát triển của giao thông công cộng, những năm qua Hà Nội đã triển khai hàng loạt biện pháp nhằm giảm thiểu ùn tắc giao thông như: Tổ chức phân làn; mở rộng làn đường; mở mới hàng loạt tuyến đường; xây dựng đường Vành đai 3, Vành đai 2, Vành đai 2.5; Hàng loạt cây cầu vượt bố trí tại nhiều nút giao thông; hầm đường bộ, cầu vượt bộ hành; xây dựng tuyến buýt nhanh BRT; các tuyến đường sắt đô thị Cát Linh - Hà Đông, Nhổn - ga Hà Nội; mở hàng loạt tuyến buýt mới cũng như có nhiều biện pháp để khuyến khích người dân sử dụng phương tiện giao thông công cộng… Những biện pháp trên đã và đang cố giúp hạ tầng giao thông bắt nhịp với sự phát triển của đô thị.

Theo ông Nguyễn Công Nhật, Phó Tổng Giám đốc Tổng Công ty Vận tải Hà Nội cho biết, hiện trang thiết bị các xe phục vụ giao thông công cộng luôn được chú trọng. Chẳng hạn, phần lớn các xe đều đã được trang bị hệ thống công nghệ hiện đại (camera, đèn led, hệ thống định vị GPS); sàn xe phẳng, sức chứa lớn, số tự động giúp tài xế điều khiển dễ dàng hơn; khoang xe rộng tiện nghi cho hành khách, hệ thống tiếp cận cửa mở tự động giữa cửa xe và nhà chờ; sàn xe và sàn nhà chờ đồng mức giúp hành khác lên xuống xe an toàn, thuận tiện... luôn được hành khách ghi nhận và đánh giá cao.

Tuy nhiên, tốc độ xe buýt đi lại bình quân hiện nay là dưới 20km/giờ, có những tuyến trong nội đô tốc độ chỉ đạt từ 13-13,5km/giờ. Tốc độ này thấp hơn nhiều so với phương tiện cá nhân. Với các phương tiện giao thông công cộng, trong đó có buýt nhanh BRT là có luồng dành riêng ưu tiên sẽ chạy nhanh hơn 30% so với phương tiện xe buýt thông thường. Đây là một yếu tố “điểm cộng” thu hút hành khách.

Nói sâu hơn về sự cần thiết trong không gian vận hành cho phương tiện giao thông công cộng, ông Jun Matsumoto, Tổng Giám đốc Tập đoàn Michinori Holdings (Nhật Bản) – một đơn vị có mạng lưới xe buýt phát triển rộng khắp ở Nhật Bản cho rằng, ngoài khắc phục những nhược điểm trên thì mô hình BRT tại Hà Nội cần đảm bảo tính chính xác của lịch trình chuyến. Để làm được điều này, tại Nhật Bản có rất nhiều tuyến BRT. Việc quan trọng nhất của BRT là bảo đảm tính chính xác về thời gian và tính thông thoáng cho việc sử dụng giao thông công cộng.

Quanh câu chuyện Hà Nội dự kiến mở thêm làn đường ưu tiên cho xe buýt, trao đổi với báo chí, theo chuyên gia giao thông Vũ Anh Tuấn – Giảng viên Đại học Giao thông vận tải cũng bày tỏ sự đồng tình với chủ trương này của lãnh đạo thành phố Hà Nội. Tuy nhiên, chuyên gia giao thông lưu ý, nếu tổ chức làn đường riêng cho xe buýt thì không thể để tuyến này hoạt động riêng lẻ, rời rạc mà phải kết nối thành mạng lưới liên thông với nhau, cần thực hiện trên cơ sở kinh nghiệm rút ra từ dự án BRT, xe buýt phải đồng bộ nhà chờ, cửa ra với xe buýt… chỉ khi có tính kết nối thì việc dành riêng làn đường xe buýt mới phát huy được hiệu quả về năng lực và kết nối.

Rõ ràng, dành riêng làn đường cho xe buýt là chủ trương đúng. Tuy nhiên, với điều kiện hạ tầng và mật độ phương tiện hiện tại của Hà Nội sẽ khó thực hiện ngay. Bên cạnh đó, để thiết lập một đoạn đường ưu tiên riêng sẽ rất khó phát huy được tác dụng, nói cách khác trước mắt xe buýt phải tạo thành chuỗi liên đồng bộ, liên hoàn mới có thể tăng sức hấp dẫn trong mắt người dân Thủ đô.

Giang Nam