"Chìa khóa" để kiến tạo môi trường giao thông an toàn cho lứa tuổi học sinh

Xử phạt nghiêm để răn đe

Sau 1 tháng thực hiện cao điểm (từ ngày 12/9), lực lượng chức năng đã xử lý trên 3.700 trường hợp học sinh và phụ huynh học sinh vi phạm, tạm giữ trên 1.400 phương tiện. Con số ấn tượng này phản ánh sự quyết liệt của lực lượng CSGT trong việc lập lại trật tự. Tuy nhiên, đây cũng là hồi chuông báo động về một thực tế đáng lo ngại: Ý thức tham gia giao thông vẫn còn nhiều lỗ hổng, đặc biệt là sự thiếu trách nhiệm của người lớn trong vai trò làm gương.

Thống kê của Phòng CSGT - Công an thành phố Hà Nội cho thấy, tình trạng học sinh chưa đủ tuổi điều khiển xe mô tô, không đội mũ bảo hiểm, chở quá số người quy định, vượt đèn đỏ, đi ngược chiều vẫn tái diễn. Trong đó, lỗi không đội mũ bảo hiểm chiếm tỷ lệ áp đảo với khoảng 3.000 trường hợp bị xử lý. Đáng lo ngại hơn, một số học sinh còn cố tình che biển số xe để tránh bị camera ghi lại, cho thấy sự thiếu ý thức và thái độ cố tình vi phạm.

Ý thức tham gia giao thông vẫn còn nhiều lỗ hổng, đặc biệt là sự thiếu trách nhiệm của người lớn trong vai trò làm gương.

Đặc biệt, trong số hàng nghìn trường hợp bị xử lý, có không ít phụ huynh cũng vi phạm, với hàng trăm trường hợp không đội mũ bảo hiểm cho con khi tham gia giao thông và giao xe cho người không đủ điều kiện điều khiển.

Những lời biện minh khi bị CSGT dừng xe, như "vội đi học", "nhà gần nên không cần đội mũ", hay thậm chí "cháu vừa gội đầu nên ngại đội mũ" của phụ huynh, đã phản ánh sự chủ quan, tùy tiện và thiếu nghiêm túc. Chính sự thờ ơ, xem nhẹ luật pháp của người lớn đã trở thành tấm gương xấu cho con trẻ, khiến các em hình thành suy nghĩ rằng việc tuân thủ luật lệ là không cần thiết nếu chỉ đi "một đoạn ngắn".

Theo Trung tá Phạm Quang Hưng, Đội phó Đội CSGT đường bộ số 5, hành vi phụ huynh đội mũ bảo hiểm cho mình nhưng lại ''quên'' mũ cho con, để đầu trần ngồi sau xe, không chỉ gây nguy hiểm trực tiếp cho các em mà còn tạo ra một hình ảnh lệch lạc về văn hóa giao thông trong mắt con cái.

Thông tin với phóng viên, Trung tá Phạm Quang Hưng nhấn mạnh: "Để xử lý triệt để, ngoài việc xử lý trực tiếp các học sinh vi phạm, lực lượng chức năng sẽ làm rõ trách nhiệm của chủ phương tiện trong trường hợp giao xe cho người không đủ điều kiện điều khiển".

Giải pháp này cho thấy sự quyết tâm, không để vi phạm chỉ dừng lại ở người điều khiển mà còn liên đới đến người đã giao phương tiện. Điều này đặc biệt nhắm vào hành vi phụ huynh giao xe máy có phân khối lớn cho con mình điều khiển dù các em chưa đủ tuổi và chưa có bằng lái, bất chấp những rủi ro có thể xảy ra.

CSGT tăng cường phối hợp với nhà trường xử lý, giáo dục ý thức tham gia giao thông cho học sinh.

Bên cạnh việc xử phạt, công tác phối hợp liên ngành cũng được tăng cường. Trung tá Vương Đăng Cường - Đội trưởng Đội CSGT đường bộ số 7, cho biết: "Đơn vị sẽ tập hợp danh sách học sinh vi phạm để thông báo đến Sở Giáo dục và Đào tạo. Việc này tạo ra một sự ràng buộc giữa nhà trường, gia đình và lực lượng chức năng, đảm bảo rằng việc xử lý vi phạm không chỉ mang tính hành chính mà còn mang tính giáo dục, kỷ luật trong môi trường học đường".

Kiến tạo văn hóa giao thông từ ghế nhà trường

Bên cạnh biện pháp xử lý nghiêm, Phòng CSGT duy trì thường xuyên các hoạt động phổ biến pháp luật về trật tự, an toàn giao thông (TTATGT) tại các trường học, xem đây là giải pháp căn cơ và lâu dài để hình thành ý thức tự giác chấp hành pháp luật ngay từ lứa tuổi học sinh.

Mới đây, ngày 13/10, tại Trường THPT Trần Hưng Đạo - Hà Đông (phường Phú Lương), Đội CSGT đường bộ số 10 đã phối hợp cùng Công an phường Phú Lương và Ban Giám hiệu nhà trường tổ chức buổi tuyên truyền cho toàn thể cán bộ, giáo viên và hơn 2.000 học sinh.

Công an Hà Nội duy trì thường xuyên các hoạt động phổ biến pháp luật về trật tự, an toàn giao thông tại các trường học.

Tại buổi tuyên truyền, Đại úy Đỗ Văn Tuấn, cán bộ Đội CSGT đường bộ số 10, đã giới thiệu khái quát tình hình trật tự an toàn giao thông và những vụ việc liên quan đến lứa tuổi học sinh trong thời gian qua, đồng thời nêu rõ các hành vi vi phạm phổ biến như: đi xe đạp điện, xe máy điện không đội mũ bảo hiểm, điều khiển xe mô tô khi chưa đủ tuổi, sử dụng điện thoại khi tham gia giao thông.

Đáng chú ý, phần trao đổi và thảo luận trực tiếp diễn ra rất sôi nổi, thể hiện sự quan tâm chủ động của học sinh đối với việc bảo vệ an toàn cho bản thân. Nhiều em đã đặt câu hỏi cụ thể liên quan đến độ tuổi được phép điều khiển từng loại phương tiện, quy tắc qua đường giao nhau, ý nghĩa của đèn tín hiệu và cách xử lý trong các tình huống thực tế. Cán bộ Đội CSGT đã giải đáp chi tiết, phổ biến các quy định của Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ và nêu rõ chế tài xử phạt đối với từng hành vi vi phạm theo Nghị định số 168/2024/NĐ-CP của Chính phủ.

Trung tá Đỗ Hải Hà - Phó Đội trưởng Đội CSGT đường bộ số 10 cho rằng, nội dung tuyên truyền tại đây được xây dựng phù hợp với từng lứa tuổi, tập trung vào các kỹ năng cơ bản, cách nhận biết biển báo và ứng xử văn hóa khi đi đường. Hoạt động sôi nổi của buổi tuyên truyền phần nào cho thấy các em học sinh đã quan tâm nhiều hơn đến việc bảo vệ an toàn cho bản thân. Mục tiêu của chương trình là giúp các em hiểu, chủ động tìm hiểu các quy định pháp luật, từ đó hình thành ý thức tự giác chấp hành và lan tỏa văn hóa giao thông trong học đường".

Cần có sự phối hợp đồng bộ và không thể thiếu giữa ba yếu tố: Xử lý của CSGT, giáo dục trong nhà trường và trách nhiệm của gia đình để kiến tạo một môi trường giao thông an toàn cho lứa tuổi học sinh.

Theo các chuyên gia, để thành công trong việc xây dựng môi trường giao thông an toàn cho lứa tuổi học sinh, cần có sự phối hợp đồng bộ và không thể thiếu giữa ba yếu tố: Xử lý của CSGT: Đảm bảo tính răn đe, truy cứu trách nhiệm đến cùng, đặc biệt là trách nhiệm của chủ phương tiện khi giao xe cho người không đủ điều kiện điều khiển. Giáo dục trong nhà trường: Duy trì các buổi tuyên truyền sinh động, giúp học sinh chủ động tìm hiểu và hình thành ý thức tự giác chấp hành pháp luật từ sớm. Trách nhiệm của gia đình: Yếu tố quyết định. Sự thành công sẽ đạt được khi phụ huynh chấm dứt sự chủ quan, tùy tiện, nghiêm túc chấp hành luật pháp và thực sự trở thành tấm gương chuẩn mực cho con cái.

Sự đồng bộ giữa ba trụ cột này chính là "chìa khóa" để kiến tạo một môi trường giao thông an toàn cho lứa tuổi học sinh, đúng theo tinh thần của Chỉ thị 31/CT-TTg, hướng tới mục tiêu xây dựng "văn hóa giao thông học đường" an toàn, văn minh trên toàn địa bàn Thủ đô.