Xây dựng cơ sở dữ liệu, ứng dụng AI để xử lý vi phạm thương mại điện tử

Chia sẻ tại Hội nghị “Chống hàng giả, hàng xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ, gian lận thương mại trong tình hình mới” được tổ chức ngày 7/7 vừa qua, ông Nguyễn Xuân Tuấn, Công ty Luật quốc tế Baker McKenzie cho rằng, nhu cầu tiêu dùng qua thương mại điện tử (TMĐT) tại Việt Nam ngày càng tăng, các hành vi buôn bán hàng giả, gian lận thương mại trên TMĐT cũng tăng theo. Thậm chí, không chỉ bán hàng giả, các đối tượng còn tạo các website giả mạo hay sử dụng mạng xã hội, AI… để quảng cáo hàng giả.

Lực lượng chức năng sẽ tăng cường xây dựng dữ liệu, ứng dụng AI để phân biệt, xử lý hàng thật, hàng giả, hàng vi phạm thương mại điện tử. (Ảnh: Đ.Đ)

Ông Tuấn cho rằng, người tiêu dùng thông thường rất khó phân biệt được là đâu là hàng thật, hàng giả. Việc kiểm duyệt, truy vết hàng giả ở trên các nền tảng TMĐT rất khó khăn nếu không có sự hợp tác chặt chẽ của các nền tảng TMĐT.

“Cơ quan chức năng phải kiểm soát các hành vi liên quan đến TMĐT một cách toàn diện hơn, chủ động rà soát và kiểm tra các hoạt động kinh doanh của các sàn TMĐT, kể cả các mạng xã hội, ví dụ như là Facebook, TikTok. Trong đó, có sự phối hợp chặt chẽ hơn từ các nền tảng, các sàn TMĐT”, ông Tuấn kiến nghị.

Nhận định ở góc độ cơ quan chức năng, ông Hoàng Ninh, Phó Cục trưởng Cục Thương mại điện tử và kinh tế số (Bộ Công Thương) cho rằng, sự phát triển mạnh mẽ của TMĐT cũng có những hệ lụy nhất định. Mà thấy rõ là hàng giả, hàng nhái, hàng xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ rất nhiều trên môi trường TMĐT, đặc biệt là trên mạng xã hội.

Mạng xã hội là một sàn TMĐT không chính thức. Nhiều đối tượng đã lợi dụng tính ẩn danh, thiếu kiểm soát của người quản mạng xã hội để buôn bán hàng giả, hàng nhái, hàng xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ, hàng không rõ nguồn gốc, xuất xứ, thực hiện hành vi gian lận thương mại. Phổ biến như tạo tài khoản bán hàng livestream, rao bán sản phẩm gắn mác hàng hiệu nhưng thực tế lại là hàng giả. Lợi dụng chính sách giao hàng nhanh, thu hộ để giao hàng lậu, hàng vi phạm….

Để nâng cao hiệu quả trong công tác đấu tranh chống hàng giả, hàng xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ, gian lận thương mại trong thời gian tới, nhất là vi phạm trong lĩnh vực TMĐT, đại diện nhiều cơ quan quản lý cho rằng phải ứng dụng được công nghệ số vào xử lý các vi phạm trên môi trường số.

Đề cập vấn đề này, ông Phạm Ngọc Sơn, Chi Cục trưởng Chi cục Quản lý thị trường Đà Nẵng, Đại diện Ban Chỉ đạo 389 thành phố Đà Nẵng cho biết, Chi cục vừa được Ban Chỉ đạo 57 của thành phố Đà Nẵng giao xây dựng ứng dụng AI để phân biệt hàng thật, hàng giả với kỳ vọng sẽ góp phần giúp người tiêu dùng phân biệt được hàng thật, hàng giả; tăng hiệu quả trong công tác đấu tranh chống hàng giả, gian lận thương mại.

Đồng quan điểm trên, ông Nguyễn Tiến Đạt, Phó Chi cục trưởng Chi cục Quản lý thị trường Thành phố Hồ Chí Minh, đại diện Ban Chỉ đạo 389 Thành phố Hồ Chí Minh chia sẻ, để xử lý hiệu quả các vi phạm trên môi trường số cần thiết phải xây dựng được cơ sở dữ liệu dùng chung giữa các ban, ngành trong Ban Chỉ đạo 389 quốc gia cũng như địa phương.

Trước ý kiến tham mưu của các địa phương, ông Hoàng Ninh, Phó Cục trưởng Cục Thương mại điện tử và kinh tế số cho biết, đơn vị đang tham mưu lãnh đạo Bộ Công Thương trình Chính phủ ban hành Luật TMĐT nhằm quản lý tốt hơn trên môi trường TMĐT. Cùng với đó, tăng cường kiểm tra xử lý vi phạm. Ông Hoàng Ninh cũng cho rằng phải, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan liên quan trong Ban Chỉ đạo 389 quốc gia, giữa các địa phương thông qua việc chia sẻ dữ liệu. Qua đó, giúp các cơ quan chức năng tăng cường hiệu quả trong công tác đấu tranh chống hàng giả, gian lận thương mại…