Giải pháp để Hà Nội giảm ô nhiễm không khí

Tọa đàm có sự tham gia của đại diện các cơ quan quản lý nhà nước, các chuyên gia về kinh tế, môi trường đô thị và đại diện của các phường trong khu vực vành đai 1 thí điểm thực hiện phát thải thấp...

Phát biểu đề dẫn tọa đàm, Tổng Biên tập Báo Hànộimới Nguyễn Minh Đức cho biết, tọa đàm sẽ phác họa bức tranh toàn cảnh về thực trạng cơ sở hạ tầng giao thông công cộng hiện có; phân tích những thuận lợi và rào cản của người dân hiện đang sinh sống và làm việc tại các vùng thí điểm khi thực hiện phát thải thấp.

Tổng Biên tập Báo Hànộimới Nguyễn Minh Đức phát biểu tại tọa đàm.

Từ đó, đưa ra các giải pháp hiệu quả, thống nhất cách thức triển khai các chủ trương hoàn thiện hạ tầng, gia tăng kết nối tại các vùng phát thải thấp theo hướng ít ảnh hưởng nhất đến người dân và các đối tượng vốn là những người nghèo, những đối tượng dễ bị tổn thương trong xã hội hiện đang mưu sinh phụ thuộc vào việc di chuyển, tham gia giao thông trong vùng lõi đô thị...

Đồng thời, tọa đàm cũng nhấn mạnh tầm quan trọng cũng như cách thức triển khai giao thông tích hợp và liền mạch - giải pháp cho đô thị xanh, di chuyển và phát triển bền vững.

Thông tin tại tọa đàm về thực trạng chất lượng không khí của Hà Nội hiện nay nói chung cũng như chất lượng không khí ở vùng lõi đô thị nói riêng, TS Hoàng Dương Tùng - Chủ tịch Mạng lưới Không khí sạch Việt Nam cho biết, Bộ Nông nghiệp và Môi trường xác định mức ô nhiễm trung bình của Hà Nội cao gần gấp đôi so với tiêu chuẩn cho phép.

Hà Nội có địa bàn rộng, bao gồm cả khu vực nội thành và ngoại thành, song ô nhiễm không khí chủ yếu tập trung tại khu vực nội đô. Điều này cho thấy cần có các giải pháp phù hợp cho từng khu vực, thay vì áp dụng một cách đồng loạt.

TS Hoàng Dương Tùng cho rằng, Hà Nội cần một tổ hợp giải pháp đồng bộ, trong đó có việc giảm phương tiện cá nhân, tăng cường phương tiện giao thông công cộng, đồng thời, triển khai nhiều biện pháp khác một cách hài hòa, phù hợp với điều kiện thực tiễn của từng khu vực.

TS Hoàng Dương Tùng - Chủ tịch Mạng lưới Không khí sạch Việt Nam chia sẻ tại tọa đàm.

Nêu quan điểm về việc thí điểm thực hiện phát thải thấp, ông Nguyễn Tuyển, Trưởng phòng Quản lý vận tải và An toàn giao thông (Sở Xây dựng) cho rằng đây là một bước đi thận trọng của thành phố Hà Nội. Thực hiện vùng phát thải thấp là cần thiết vì tạo ra không gian sống trong lành hơn, nhưng khi thực hiện sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến cuộc sống hằng ngày của người dân sinh sống, lao động, học tập trong khu vực đó. Do vậy, các bước thực hiện cần phải được chuẩn bị kỹ càng, thận trọng, đảm bảo khả thi và phù hợp với đặc thù của Thành phố.

Theo ông Nguyễn Tuyển, để thực hiện vùng phát thải thấp, Sở Xây dựng Hà Nội đã chủ động ban hành kế hoạch triển khai các nhóm biện pháp như: Phát triển hạ tầng giao thông nhằm hỗ trợ việc chuyển đổi phương tiện; rà soát, bố trí hợp lý các điểm dừng đỗ, điểm trung chuyển phục vụ kết nối giữa các loại hình vận tải hành khách công cộng, các điểm giao thông tĩnh với phương tiện giao thông cá nhân; phát triển hệ thống trạm tiếp năng lượng sạch công cộng, hạ tầng thu gom và xử lý pin xe điện sau thải bỏ, đảm bảo yêu cầu về phòng, chống cháy nổ.

Sở Xây dựng đã triển khai Tổ công tác liên ngành khảo sát các vị trí lắp đặt hạ tầng trạm sạc do Ủy ban nhân dân các xã, phường đề xuất trên địa bàn thành phố. Qua 2 đợt khảo sát, 110 vị trí có thể lắp đặt hạ tầng trạm sạc. Trên cơ sở đó, Sở Xây dựng đã có báo cáo đề xuất cho phép thí điểm lắp đặt trạm sạc, tủ đổi pin cho phương tiện sử dụng năng lượng sạch trên địa bàn thành phố Hà Nội; báo cáo chấp thuận chủ trương cho phép thí điểm lắp đặt trạm sạc, tủ đổi pin tại các điểm đỗ xe trên địa bàn thành phố Hà Nội do Công ty TNHH MTV Khai thác điểm đỗ Hà Nội được giao quản lý để triển khai thực hiện.

Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân phường Ba Đình Nguyễn Thị Đoan Trang chia sẻ tại tọa đàm.

Chia sẻ tại tọa đàm về công tác tuyên truyền và hỗ trợ người dân kiểm tra khí thải định kỳ để bảo đảm khi bước vào giai đoạn thí điểm (tháng 7/2026), các phương tiện của cư dân trên địa bàn đáp ứng được tiêu chuẩn lưu thông, tránh gây ảnh hưởng đột ngột đến đời sống của những đối tượng dễ bị tổn thương, Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân phường Ba Đình Nguyễn Thị Đoan Trang cho biết, phường thực hiện tuyên truyền sớm, có chiều sâu, trọng điểm để người dân hiểu.

Việc tuyên truyền được thực hiện theo lộ trình, cụ thể, phường thông tin rõ mức khí thải theo từng tiêu chuẩn (mức 1-5) và tầm quan trọng của việc tuân thủ quy chuẩn mới khi kiểm định phương tiện, QCVN 85:2025 là tiêu chuẩn kỹ thuật, không phải lệnh cấm đột ngột, để người dân không “sốc” với quy định mới. Phường thông báo rõ ràng về từng giai đoạn thực hiện: Giai đoạn “làm quen chính sách” trước thí điểm (1/2026-6/2026) và giai đoạn thí điểm tháng 7/2026...

Phường đã phân nhóm đối tượng để tuyên truyền phù hợp; lập danh sách nhóm cần hỗ trợ thông qua tổ dân phố để cung cấp thông tin theo các cách khác nhau như infographic đơn giản tại tổ dân phố; các cuộc họp tại khu dân cư; Zalo nhóm phường/tổ dân phố, bảng tin khu dân cư.

Phường phối hợp với các đơn vị liên quan tổ chức các đợt kiểm tra khí thải lưu động tại các khu dân cư, giúp người dân không phải đi xa, đồng thời tư vấn kỹ thuật để người dân chủ động, chuyển đổi dần; thiết lập kênh hỗ trợ phản hồi; hỗ trợ chuyển đổi phương tiện (khi có chính sách của Thành phố)…

Quang cảnh tọa đàm.

Phát biểu kết luận tọa đàm, Tổng Biên tập Báo Hànộimới Nguyễn Minh Đức cho biết, các ý kiến tại tọa đàm đã tập trung làm rõ bốn vấn đề lớn, gồm: Giảm phát thải; đánh giá đúng hiện trạng; xây dựng lộ trình khả thi và tổ chức thực hiện chuyển đổi xanh. Trong đó, phát triển giao thông công cộng được xác định là một trụ cột quan trọng.

Tổng Biên tập Báo Hànộimới Nguyễn Minh Đức nhấn mạnh, công tác truyền thông là yếu tố then chốt. Việc hạn chế xe xăng trong vành đai 1 không phải là cấm hoàn toàn từ ngày 1/7, mà được thực hiện theo từng khu vực, từng khung giờ. Truyền thông cần giúp người dân hiểu rõ rằng chuyển đổi xanh là vì chính cuộc sống của chúng ta hôm nay và tương lai của con em chúng ta.