Vàng da bệnh lý ở trẻ sơ sinh: Nguy cơ gây tử vong nếu không được điều trị kịp thời
Bộ Y tế hướng dẫn tiêm vitamin K cho trẻ sơ sinh phòng xuất huyết não | |
2 trẻ sơ sinh được chuyển về từ Bệnh viện Sản Nhi Bắc Ninh đã tự bú được |
PGS.TS Nguyễn Tiến Dũng, Nguyên trưởng khoa Nhi, Bệnh viện Bạch Mai cho hay, vàng da ở trẻ sơ sinh có hai loại: Đó là vàng da sinh lý và vàng da bệnh lý. Trong đó, vàng da sinh lý xảy ra khi trẻ được 1-7 ngày tuổi. Tuy nhiên, trẻ vẫn ăn ngủ bình thường và hiện tượng này sẽ tự hết, không cần điều trị và không nguy hiểm. Còn vàng da bệnh lý hay vàng da nhân thường gặp ở trẻ sinh non. Các em bị vàng da từ đầu đến chân ngay khi lọt lòng.
PGS.TS Nguyễn Tiến Dũng cho biết những trẻ bị vàng da bệnh lý sẽ bị nhiễm độc thần kinh, co giật, hôn mê rồi tử vong nếu không được điều trị kịp thời. (Ảnh: Minh Khuê). |
PGS. Dũng phân tích, ở trẻ sơ sinh, hiện tượng vàng da rất phổ biến. Hầu hết trẻ sơ sinh sau sinh từ 2 – 3 ngày là bị vàng da, sau đó mức độ tăng dần cho đến ngày thứ 7 rồi hết. Nguyên nhân là do các hồng cầu trong máu bị vỡ quá nhanh, chuyển hoá thành Bilirubin – một chất có sắc tố màu vàng. Bilirubin càng nhiều trong máu, mức độ vàng da càng nặng hơn.
Với vàng da sinh lý, chất Bilirubin ở giới hạn thấp nên không gây ảnh hưởng gì tới sức khỏe của trẻ. Còn với vàng da bệnh lý, chất Bilirubin vượt qua giới hạn cho phép, khiến gan không đào thải kịp, Bilirubin có nguy cơ thấm vào não (vàng da nhân) gây tổn thương não không hồi phục được. Vì thế, nếu xác định vàng da bệnh lý phải điều trị trước 7 ngày sau sinh để phòng nguy cơ tổn thương não.
Cũng theo PGS.Dũng thông tin, việc phân biệt được vàng da sinh lý và bệnh lý có ý nghĩa rất quan trọng, nhưng ranh giới giữa bệnh lý và sinh lý rất mong manh. Vậy nên, cha mẹ cần quan sát kỹ trẻ với các dấu hiệu sau: Hầu hết trẻ sơ sinh bị vàng da sau 2 – 3 ngày là bị vàng da sinh lý, còn nếu bị vàng da trong 1- 2 ngày sau sinh thì gần như 80 – 90% là vàng da bệnh lý. Còn trẻ sơ sinh sau ngày thứ 3 mới bị vàng da thì ít nguy hiểm hơn nhưng vẫn phải luôn quan sát để ý. Đặc biệt phải quan tâm đến vàng da ở trẻ sinh non vì não của những trẻ này chưa hoàn thiện nên dù lượng Bilirubin dù thấp hơn ngưỡng cho phép thì đã phải chiếu đèn điều trị.
Trẻ sẽ bị vàng da toàn thân, nhưng quan sát bằng mắt thường thì vàng da biểu hiện ở phần đầu nhiều nhất. Nếu chỉ vàng da ở trên đầu, nói chung là mức độ nhẹ. Nhưng nếu thấy vàng da ở bụng, rồi xuống tới chân thì mức độ bệnh đã rất nặng, cần phải đưa trẻ tới bác sĩ chuyên khoa nhi để được khám, xác định. Tốt nhất, thấy da vàng rõ ràng đến phần ngực, bụng thì cần đưa bé tới viện ngay.
Để phát hiện vàng da sớm, các bậc phụ huynh nên cho trẻ nằm ở phòng đủ ánh sáng tự nhiên, thường xuyên bế trẻ ra chỗ sáng để kiểm tra da toàn thân. Với trẻ sơ sinh, do da trẻ đỏ hồng hoặc đen khó nhận biết nên có thể dùng mẹo, lấy một ngón tay đè xuống vùng da của bé ở trán, ngực, bụng... để làm giãn các mạch máu. Sau khi bỏ tay lên, vùng da đó trắng thì không sao, còn nếu thấy hơi có màu vàng thì cần theo dõi….
Nếu trẻ vàng da chỉ ở phần đầu, nhưng là trẻ sinh non, hoặc vàng da phần đầu, ngực nhưng lại có các triệu chứng nôn trớ, bú khó khăn, bú kém, hay quấy, khóc, ngủ li bì hay có bất cứ những dấu hiệu nghi ngờ khác thì hãy đưa trẻ đi khám ngay lập tức. Mức độ nặng hơn trẻ có thể bị co giật, li bì, hôn mê, bỏ bú nhưng thường ít số. Đây là những biểu hiện sớm cho thấy vàng da đã có thể ảnh hưởng đến não.
PGS. Dũng nhấn mạnh: “Các bà mẹ luôn cần ghi nhớ, giữa ngưỡng vàng da sinh lý đến bệnh lý rất mong manh. Hơn nữa, có những bé dù không có triệu chứng của vàng da, không nôn, vẫn chơi bình thường nhưng chất Bilirubin đã thấm vào não. Vì thế, có điều kiện, tốt nhất cho con tới viện khám để được lấy máu kiểm tra. Nếu Bilirubin đến ngưỡng quy định bé sẽ được chiếu đèn điều trị. Được điều trị đúng cách, trẻ sẽ hết vàng da và không để lại bất cứ di chứng gì cho sức khoẻ của trẻ sau này”. |
Có thể bạn quan tâm
Nên xem
Bế mạc Hội khỏe CNVCLĐ và lực lượng vũ trang quận Hoàn Kiếm năm 2024
Đoàn đại biểu cấp cao Liên hiệp Công đoàn Seoul thăm và làm việc với LĐLĐ thành phố Hà Nội
Khởi động Giải bóng đá 7 người vô địch quốc gia 2024 - Bia Saigon Cup 2024
Ban Chỉ đạo Thành ủy về PCTNTC Hà Nội yêu cầu: Đưa ra xét xử 37 vụ án trong quý II/2024
Chung kết cuộc thi hoa hậu Quốc gia Việt Nam sẽ được tổ chức vào tháng 12/2024 tại Hòa Bình
Giá xăng ngày 9/5 có thể giảm sâu hơn 1.000 đồng/lít
Tìm lời giải bài toán ứng phó thiếu nước cho 190 hecta nho Ninh Thuận
Tin khác
Gần 1.000 nhân viên y tế Hà Nội tham gia hưởng ứng hiến máu tình nguyện
Y tế 08/05/2024 14:12
Điều dưỡng Hà Nội - Tương lai sức khỏe Thủ đô
Y tế 07/05/2024 20:11
Không phát hiện ngộ độc thực phẩm tại 2 trường tiểu học ở TP.HCM
Y tế 07/05/2024 15:52
“Đừng đùa” với thuốc nam không rõ nguồn gốc
Y tế 07/05/2024 09:33
Hà Nội ghi nhận thêm 3 ca mắc ho gà chưa tiêm vắc xin phòng bệnh
Y tế 06/05/2024 18:53
Nữ bệnh nhân mắc bệnh da liễu do rối loạn di truyền hiếm gặp
Y tế 06/05/2024 18:50
Người dân không nên hoang mang về tác dụng phụ của vắc xin AstraZeneca
Y tế 05/05/2024 19:14
Đã có 529 người phải nhập viện do nghi ăn bánh mì tại Đồng Nai
Y tế 04/05/2024 10:38
Đồng Nai: Công an vào cuộc điều tra vụ ngộ độc nghi do ăn bánh mì
Y tế 03/05/2024 17:06
Hà Nội nỗ lực giảm tỷ lệ người dân bị mù lòa
Y tế 02/05/2024 20:56