Người thổi hồn vào trà sen

(LĐTĐ) Đến phường Quảng An (quận Tây Hồ) hỏi đến gia đình nhiều đời ướp trà sen, ai nấy đều biết đến nghệ nhân Ngô Văn Xiêm. Ông là một trong số ít nghệ nhân đến nay vẫn dành nhiều tâm huyết với nghề ướp trà sen, lưu giữ nét tinh hoa văn hóa đặc trưng của mảnh đất Kinh kỳ.
Thương hiệu trà sen Tây Hồ Người dân Tây Hồ bận rộn vào mùa làm trà sen

Trọn tâm với nghề truyền thống của gia đình

Trà ướp hương sen Tây Hồ là một thức uống tao nhã trong văn hóa của người Hà Nội. Nhắc đến nghề truyền thống ướp trà sen không thể không nói tới phường Quảng An. Trải qua thời gian, ngày nay trà sen đã đem đến niềm tự hào cho người dân nơi đây. Tuy nhiên dưới sự cạnh tranh của thị trường, với phương pháp làm thủ công, nhiều áp lực, số hộ theo nghề ướp trà sen chỉ còn rất ít.

Người thổi hồn vào trà sen
Ba thế hệ trong gia đình ông Xiêm gìn giữ bản sắc nghề ướp trà sen Tây Hồ.

Trò chuyện cùng ông Xiêm trong buổi chiều cuối tháng 6, đúng mùa sen nở, ông Xiêm cho biết bản thân ông cũng không xác định chắc chắn nghề ướp trà sen ở làng có từ bao giờ nhưng ông sinh ra và lớn lên đã gắn bó với nghề ướp trà truyền thống của gia đình. Tuổi thơ của ông gắn liền với hoa, trà sen bởi vậy mà nghề truyền thống đã ăn sâu vào tiềm thức, tâm hồn ông.

Nhấp chèn trà nóng, ông Xiêm kể, đến đời con ông, gia đình ông đã có 5 đời làm trà sen. Trước đây, các cụ chỉ ướp trà để uống, đãi bạn và làm quà biếu mỗi dịp lễ, Tết. Khi kinh tế thị trường phát triển, nhiều người tìm đến trà sen như một món quà quý của Hà Nội để làm quà biếu, khiến nhu cầu tăng cao, khi đó ông mới phát triển nghề của gia đình phục vụ nhu cầu của thị trường.

Điều may mắn lớn nhất khi theo nghề mà ông Xiêm có được là sự ủng hộ của vợ và các con. Hàng ngày, vợ ông, bà Lưu Thị Hiền (người phụ trách chính công đoạn sấy trà) cũng miệt mài cùng ông làm nghề. Mỗi mẻ trà phải qua đủ 21 ngày với 7 lần vào hương và 7 lần sấy mới hoàn thành, đủ tiêu chuẩn xuất đi cho khách. Cứ vậy dưới cái nắng 38 - 40 độ C của thời tiết mùa hè, cộng thêm nền nhiệt của lò sấy nhưng bà Hiền vẫn say mê “nâng giấc” cho mỗi mẻ trà mà chưa từng than phiền nhọc nhằn.

Cho tới nay, cùng ông làm nghề không chỉ có vợ, con mà cả các cháu cũng tham gia và các công đoạn làm trà. Gắn bó với nghề truyền thống đã mấy chục năm, đến nay mong ước của ông là con cháu mình sẽ tiếp nối cha ông, giữ cho nghề truyền thống không bị mai một, thất truyền. Cũng vì thế, ông đã cùng các nghệ nhân của làng đăng ký thành công thương hiệu “Chè sen Quảng An”. Với thương hiệu này, những hộ theo nghề sẽ phải tuân thủ chặt chẽ quy trình ướp trà theo bí quyết cổ truyền.

“Ngay từ nhỏ, tôi đã biết tách cánh, phơi nhụy, xem bố mẹ ướp trà. Cứ thế, nghề ướp trà “ngấm” vào tôi lúc nào không biết. Đến giờ, tôi làm trà sen vì đam mê chứ không đặt nặng chuyện kinh doanh lỗ, lãi. Nghề này vốn nhiều vất vả, thức khuya, dậy sớm, phải nâng giấc cho từng mẻ trà sấy bằng phương pháp thủ công, những ngày nắng nóng, ít người chịu được sức nóng trong lò sấy than củi để sấy trà, bởi vậy nhiều hộ đã bỏ nghề. Nếu không tâm huyết thì không thể theo đuổi được nghề này. Biết nghề nhiều vất vả nhưng tôi vẫn muốn giữ nghề của gia đình, hiện tại tôi truyền bí quyết làm trà cho hai con trai và con dâu để các con tiếp tục gìn giữ”, nghệ nhân Xiêm bộc bạch.

Lưu giữ tinh hoa văn hóa

Năm nay nghệ nhân Ngô Văn Xiêm đã bước sang tuổi 76, gắn bó với nghề ướp trà sen mặc dù trải qua những vất vả nhưng chưa khi nào ông cảm thấy chán nản công việc hay mất đi tình yêu nghề. Theo lời kể của ông, tôi nhận thấy trong ông luôn có một niềm tự hào, hãnh diện về nghề với những cảm xúc khó có thể đo, đếm được. Ông như bị nghiện vị đậm chát của trà và bị say hương sen thanh khiết mà mê đắm gắn bó trọn đời. Với ông, làm trà sen là để gói những nét tinh hoa, đặc trưng của Hồ Tây gửi tới khách hàng trong nước và quốc tế để quảng bá thức trà nổi tiếng của làng Quảng An.

Nói về bí quyết để tạo ra những ấm trà sen mang hương vị đặc biệt của người Quảng An, nghệ nhân Ngô Văn Xiêm bộc bạch: “Nghề ướp trà sen khô rất kì công, vất vả, không phải ai cũng làm được. Đòi hỏi người làm phải có tâm, yêu nghề chứ không thể chạy theo lợi nhuận kinh tế. Người làm phải biết độ nóng, nguội của trà, phải kiên trì nâng giấc trong từng mẻ sấy. Chúng tôi làm trà sen hoàn toàn bằng phương pháp thủ công. Trà được sấy theo cách truyền thống bằng than hoa để cho ra hương thơm đặc trưng. Càng ướp nhiều lần thì hương sen càng quyện, trà càng thơm lâu”.

Để phục vụ ướp trà đòi hỏi phải có nguồn hoa sen ổn định, gia đình ông Xiêm đã thuê 7 héc ta đầm ở khu vực hồ Tây để canh tác, trồng sen bách diệp. Hoa sen vốn ưa nguồn đất và nước sạch, do đó ông Xiêm chú trọng trong từng khâu chăm sóc. Khi tôi hỏi về thu nhập từ nghề làm trà sen, ông Xiêm cười, nhẹ nhàng cầm túi trà trên tay, ông bộc bạch: “Chúng tôi làm để giữ nghề truyền thống của gia đình chứ không phục vụ mục đích kinh doanh, bởi lợi nhuận nghề đem lại không lớn như kinh doanh các ngành nghề khác. Nghề làm trà đem lại hương thơm cho gia đình, cho người làm, không mang tính chất cạnh tranh kinh tế”.

Giúp tôi hình dung rõ hơn về lợi nhuận mà nghề ướp trà sen đem lại, nghệ nhân Xiêm nhẩm tính: “Để ướp được 1kg trà sen phải có 1.500 bông hoa sen, cộng với trà loại ngon, sạch. Hiện nay với mức giá mười nghìn đồng/bông hoa sen thì để làm một kg trà sen, chi phí đầu vào đã lên tới trên chục triệu, chưa kể tiền nhân công. Nhiều năm nay, tôi không đặt mục đích thương mại khi làm trà. Tôi làm vì những người khách quen, họ uống trà của tôi và gọi điện đặt hàng. Cứ vậy, đến vụ sen là gia đình tôi làm. Với gia đình tôi quan trọng nhất làm sao đưa đến những mẻ trà thơm ngon, đạt chất lượng tốt nhất tới tay khách hàng”, nghệ nhân Ngô Văn Xiêm chia sẻ.

Với những tâm huyết trong nghề, đến nay trà sen của gia đình ông Xiêm đã được người tiêu dùng đánh giá cao. Sản phẩm đã được lựa chọn, cho phép phục vụ tại Hội nghị Thượng đỉnh Mỹ - Triều Tiên tại Thủ đô Hà Nội năm 2019. Sau Hội nghị, ông Xiêm đã được Ủy ban nhân dân Thành phố tặng Bằng khen vì đã có thành tích trong phục vụ tại Hội nghị./.

Nguyễn Hoa

Có thể bạn quan tâm

Nên xem

Tra cứu điểm thi tốt nghiệp THPT năm 2024 trên Báo Lao động Thủ đô

Tra cứu điểm thi tốt nghiệp THPT năm 2024 trên Báo Lao động Thủ đô

(LĐTĐ) Sau khi điểm thi tốt nghiệp Trung học phổ thông (THPT) năm 2024 được công bố, thí sinh có thể tra cứu điểm thi trên Báo Lao động Thủ đô điện tử (tại địa chỉ https://laodongthudo.vn/tra-cuu-diem-thi).
"Chỉ bàn làm, không bàn lùi" để thúc đẩy giải ngân trên 95% vốn đầu tư công

"Chỉ bàn làm, không bàn lùi" để thúc đẩy giải ngân trên 95% vốn đầu tư công

(LĐTĐ) Biểu dương những nơi làm tốt và phê bình nghiêm khắc những bộ, ngành, địa phương chưa làm tốt công tác giải ngân vốn đầu tư công, Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh "5 quyết tâm", "5 bảo đảm" để phấn đấu giải ngân trên 95% kế hoạch đầu tư vốn ngân sách nhà nước năm 2024 đã được giao (gần 670 nghìn tỷ đồng).
Quận Bắc Từ Liêm tặng sổ tiết kiệm cho người có công có hoàn cảnh khó khăn

Quận Bắc Từ Liêm tặng sổ tiết kiệm cho người có công có hoàn cảnh khó khăn

(LĐTĐ) Ngày 16/7, quận Bắc Từ Liêm tổ chức kỷ niệm 77 năm ngày Thương binh - Liệt sỹ (27/7/1947 - 27/7/2024) và phát động cao điểm ủng hộ Quỹ Đền ơn đáp nghĩa.
TP.HCM: Giải ngân hơn 711 tỷ đồng vốn ODA

TP.HCM: Giải ngân hơn 711 tỷ đồng vốn ODA

(LĐTĐ) Theo Ủy ban nhân dân (UBND) Thành phố Hồ Chí Minh (TP.HCM), trong 6 tháng đầu năm 2024, Thành phố đã giải ngân được 711,162 tỷ đồng vốn ODA, đạt 13,24% so với kế hoạch năm 2024.
LĐLĐ quận Hà Đông: Khen thưởng 63 nữ CNVCLĐ tiêu biểu “Giỏi việc nước, đảm việc nhà”

LĐLĐ quận Hà Đông: Khen thưởng 63 nữ CNVCLĐ tiêu biểu “Giỏi việc nước, đảm việc nhà”

(LĐTĐ) Thiết thực chào mừng kỷ niệm 95 năm ngày thành lập Công đoàn Việt Nam (28/7/1929 - 28/7/2024), sáng nay (16/7), tại trụ sở UBND quận Hà Đông, Liên đoàn Lao động (LĐLĐ) quận tổ chức gặp mặt kỷ niệm 95 năm Ngày thành lập Công đoàn Việt Nam; biểu dương, khen thưởng 63 nữ công nhân, viên chức, lao động (CNVCLĐ) tiêu biểu “Giỏi việc nước, đảm việc nhà” năm 2023 và 85 gia đình “CNVCLĐ tiêu biểu” năm 2024.
Cử tri quận Đống Đa kiến nghị Thành phố sớm triển khai xây dựng lại chợ Ngã Tư Sở

Cử tri quận Đống Đa kiến nghị Thành phố sớm triển khai xây dựng lại chợ Ngã Tư Sở

(LĐTĐ) Ngày 16/7, Tổ đại biểu số 3 Hội đồng nhân dân (HĐND) thành phố Hà Nội và Thường trực HĐND quận Đống Đa tổ chức Hội nghị tiếp xúc cử tri sau kỳ họp thứ 17 HĐND Thành phố và sau kỳ họp HĐND quận Đống Đa, nhiệm kỳ 2021 - 2026.
Hà Nội đẩy mạnh chuyển đổi số trong công tác khám chữa bệnh

Hà Nội đẩy mạnh chuyển đổi số trong công tác khám chữa bệnh

(LĐTĐ) Thời gian tới, ngành Y tế Hà Nội tiếp tục đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số trong quản lý điều hành, hoạt động khám bệnh, chữa bệnh tại đơn vị. Đồng thời, ngành Y tế Thủ đô sẽ tăng cường đầu tư cơ sở hạ tầng, trang thiết bị về công nghệ thông tin; hoàn thành triển khai thí điểm lập Hồ sơ sức khỏe điện tử, Sổ sức khỏe điện tử…

Tin khác

Hà Nội: Việc phân cấp, ủy quyền đã đi vào cuộc sống

Hà Nội: Việc phân cấp, ủy quyền đã đi vào cuộc sống

(LĐTĐ) Chủ tịch Ủy ban nhân dân (UBND) thành phố Hà Nội Trần Sỹ Thanh cho biết, trong năm 2023, Hà Nội đã tập trung rà soát các thủ tục hành chính để phân cấp, ủy quyền. Đến nay, Thành phố đã phân cấp khoảng gần 40% thủ tục hành chính (vượt chỉ tiêu so với Chính phủ đề ra).
Đoàn đại biểu thành phố Hà Nội viếng các anh hùng liệt sĩ tại tỉnh Quảng Trị

Đoàn đại biểu thành phố Hà Nội viếng các anh hùng liệt sĩ tại tỉnh Quảng Trị

(LĐTĐ) Nhân kỷ niệm 77 năm Ngày Thương binh - Liệt sĩ, ngày 10/7, Đoàn đại biểu thành phố Hà Nội, do Phó Bí thư Thành ủy Nguyễn Văn Phong làm Trưởng đoàn, đã đến dâng hương tại Nghĩa trang liệt sĩ Quốc gia Trường Sơn, Nghĩa trang liệt sĩ Quốc gia Đường 9 tại tỉnh Quảng Trị.
Hà Nội phấn đấu giảm tối thiểu 10% đơn vị sự nghiệp công lập

Hà Nội phấn đấu giảm tối thiểu 10% đơn vị sự nghiệp công lập

(LĐTĐ) Thành phố Hà Nội đặt mục tiêu phấn đấu đến năm 2025 sẽ giảm tối thiểu 10% đơn vị sự nghiệp công lập của toàn Thành phố.
Cơ hội để Hà Nội ban hành cơ chế đặc thù thúc đẩy bảo tồn và phát triển làng nghề

Cơ hội để Hà Nội ban hành cơ chế đặc thù thúc đẩy bảo tồn và phát triển làng nghề

(LĐTĐ) Chủ tịch Ủy ban nhân dân (UBND) thành phố Hà Nội Trần Sỹ Thanh cho biết, hiện nay Hà Nội đang tập trung triển khai thực hiện Luật Thủ đô sửa đổi. Đây là cơ hội để ban hành những cơ chế, chính sách đặc thù, đủ mạnh của Thành phố để thúc đẩy bảo tồn và phát triển làng nghề trên địa bàn Thủ đô bền vững.
Hà Nội đối thoại, tháo gỡ khó khăn cho các doanh nghiệp làng nghề

Hà Nội đối thoại, tháo gỡ khó khăn cho các doanh nghiệp làng nghề

(LĐTĐ) Sáng 5/7, Ủy ban nhân dân (UBND) thành phố Hà Nội tổ chức Hội nghị đối thoại tháo gỡ khó khăn, thúc đẩy sản xuất kinh doanh đối với các doanh nghiệp, hợp tác xã (HTX), hộ sản xuất kinh doanh hoạt động tại các làng nghề trên địa bàn Hà Nội.
Hà Nội điều chỉnh đầu tư công và các dự án sử dụng vốn đầu tư công

Hà Nội điều chỉnh đầu tư công và các dự án sử dụng vốn đầu tư công

(LĐTĐ) Sáng 4/7, tiếp tục chương trình Kỳ họp lần thứ 17, Hội đồng nhân dân (HĐND) thành phố Hà Nội đã biểu quyết thông qua Nghị quyết điều chỉnh Kế hoạch đầu tư công cấp Thành phố năm 2024 và định hướng Kế hoạch đầu tư công năm 2025 của thành phố Hà Nội; cập nhật, điều chỉnh Kế hoạch đầu tư công trung hạn 5 năm 2021 - 2025 cấp Thành phố.
Thông qua kết quả giám sát về trách nhiệm thực thi công vụ

Thông qua kết quả giám sát về trách nhiệm thực thi công vụ

(LĐTĐ) Sáng 4/7, tại Kỳ họp thứ 17, Hội đồng nhân dân (HĐND) thành phố Hà Nội đã thông qua Nghị quyết kết quả giám sát của HĐND Thành phố về việc thực hiện kỷ luật, kỷ cương, trách nhiệm trong thực thi công vụ của các cơ quan Nhà nước thuộc thành phố Hà Nội.
Triển khai các nhiệm vụ để Luật Thủ đô sớm đi vào cuộc sống, phát huy hiệu quả

Triển khai các nhiệm vụ để Luật Thủ đô sớm đi vào cuộc sống, phát huy hiệu quả

(LĐTĐ) Sáng 4/7, sau 3,5 ngày làm việc nghiêm túc, khẩn trương, khoa học, dân chủ và trách nhiệm cao, Kỳ họp thứ 17 Hội đồng nhân dân (HĐND) Thành phố khóa XVI đã thành công tốt đẹp, hoàn thành toàn bộ chương trình đề ra và tiến hành phiên họp bế mạc.
Bổ sung livestream bán hàng, giúp việc gia đình vào danh mục đào tạo nghề

Bổ sung livestream bán hàng, giúp việc gia đình vào danh mục đào tạo nghề

(LĐTĐ) Giám đốc Sở Lao động - Thương binh và Xã hội Hà Nội Bạch Liên Hương cho biết, trong danh mục 77 nghề đào tạo của Hà Nội có một số nghề mới, trong đó có livestream bán hàng và giúp việc gia đình.
Hà Nội: Vượt chỉ tiêu công tác đào tạo nghề và giải quyết việc làm

Hà Nội: Vượt chỉ tiêu công tác đào tạo nghề và giải quyết việc làm

(LĐTĐ) Kết quả tuyển sinh đào tạo nghề giai đoạn 2020 - 2023 của Hà Nội vượt 6,14% so với chỉ tiêu kế hoạch đề ra. Tỷ lệ lao động qua đào tạo tăng liên tục hàng năm góp phần quan trọng cung cấp nguồn lao động qua đào tạo cho thị trường lao động Thủ đô và các tỉnh lân cận.
Xem thêm
Phiên bản di động