Điện ảnh Việt Nam giữa dòng chảy hội nhập

Bài 1: Phim Việt có còn bản sắc Việt?

Trải qua những năm tháng thăng trầm của nền điện ảnh Việt Nam, từ dấu ấn của những bộ phim đầu tiên của dòng phim điện ảnh cách mạng những năm 70 như Ván bài lật ngửa, Cánh đồng hoang... thu hút được nhiều khán giả, giành được giải thưởng trong những liên hoan phim quốc tế, cho đến nay phim Việt lại bắt đầu chuyển mình tìm hướng đi mới. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều vấn đề khiến các nhà chuyên môn cần phải bàn luận và các nhà làm phim cũng cần phải nhìn lại chính mình.
bai 1 phim viet co con ban sac viet Phim "Tháng năm rực rỡ" thu về 84 tỷ, lọt top 5 phim Việt có doanh thu cao nhất
bai 1 phim viet co con ban sac viet Phim Re-make sẽ không được trao giải "Cánh Diều Vàng" 2017

Giải Cánh Diều năm 2017 đang đếm ngược đến với thời khắc trao giải vào ngày 15/4 tới với những tiêu chí là đề cao tác phẩm điện ảnh, phim truyền hình có dấu ấn sáng tạo trong nghệ thuật thể hiện, mang đậm bản sắc dân tộc, giàu giá trị nhân văn và đạt hiệu quả xã hội tích cực. Tuy nhiên, nhiều nhà chuyên môn đang cảm thấy lo lắng vì khó có thể tìm ra được ứng viên xứng đáng trong số những bộ phim được cho là “kém chất” về mọi mặt.

bai 1 phim viet co con ban sac viet
Phim Giấc mơ Mỹ

Phim điện ảnh là dòng phim được quan tâm nhiều nhất bởi độ phủ sóng ở tất cả các rạp chiếu trên toàn quốc. Tuy nhiên, theo đạo diễn, NSƯT Vũ Xuân Hưng, thì “có những phim chẳng thể hiện được tiêu chí nào cả. Đông đảo nhất là những phim được tiêu chí này thì hỏng tiêu chí khác”.

Đề tài phim nghèo nàn, chủ yếu tập trung vào gia đình, tình yêu, học đường. Còn thiếu những bộ phim nói về vấn đề quan trọng cũng như các vấn đề bức thiết của cuộc sống con người Việt Nam. Thiếu những hình mẫu nhân vật mang sức vóc cả về thể chất lẫn tinh thần, thực hiện công việc nhiệm vụ mang tính chất xã hội.

Phó Chủ tịch Thường trực Hội Điện ảnh Việt Nam Nguyễn Thị Hồng Ngát:

“Nhiều bộ phim có đề tài rất hay nhưng cách kể chuyện cứ lộn tùng phèo, rắc rối, ngồn ngộn sự việc, sự kiện mâu thuẫn, vô lý. Tính kể chuyện trong nhiều bộ phim làm chưa nhất quán, tính chuyên nghiệp về mặt diễn xuất chưa có. Nhiều phim diễn viên thiếu chuyên nghiệp vì diễn viên thì ít, chủ yếu là người mẫu, diễn như là cương lên cả một bộ phim, xem rất khó chịu. Đó là những nhược điểm mà cần chỉ ra để các nhà làm phim tư nhân thấy mà khắc phục để những mùa phim sang năm sẽ tốt hơn”.

Có nhiều phim bố cục rối, ôm đồm nhiều tuyến truyện, tuyến nhân vật làm cho phim khó theo dõi. Có những yếu tố làm hỏng tinh thần của bộ phim, đó là yếu tố giả như cốt truyện, tình huống giả, diễn xuất cường điệu như sân khấu, lời nói đao to búa lớn, hóa trang không phụ hợp, phụ trang, đạo cụ không đúng với nhân vật, không đúng với thời gian, không gian của bộ phim, gây ra một cảm giác giả đối với bộ phim, làm mất niềm tin của khán giả xem phim. Nội dung và nhân vật của rất nhiều phim tập trung vào cuộc sống và con người giầu sang thượng lưu.

Ở dòng phim truyền hình dài tập, NSND Thanh Nhã nhận xét: Phim truyền hình dài tập tuy không phải là một hạng mục quan trọng nhất trong khuôn khổ cánh diều vàng thường niên do điện ảnh Việt Nam tổ chức, nhưng nó luôn được chú ý bởi tính phổ biến của tác phẩm trong đời sống xã hội. Các tác phẩm tham dự luôn luôn có giá trị phản ánh một số xu hướng quan tâm của công chúng và sự định hướng thẩm mỹ của xã hội trong từng giai đoạn cụ thể.

Trong 11 phim dự thi giải Cánh Diều có đến 7 phim được làm qua các trung tâm sản xuất lớn. Có thể thấy sự đầu tư chỉn chu từ nội dung đến công nghệ sản xuất của các trung tâm này đã mang đến chất lượng cao cho những tác phẩm dự thi. Có những phim như “Thương nhớ ở ai”, bộc lộ cái nhìn sâu sắc về người Việt trong một quá khứ nhiều buồn đau từ chiến tranh và những sai lầm tiệm cận.

Phim “Sống trong bóng đêm” của Truyền hình Việt Nam đã đào sâu tâm lý nhân vật ở tiềm thức, bộc lộ những khao khát vượt lên số phận của những con người nhỏ bé vượt lên nhiều uẩn ức. Với những phim do các nhà sản xuất phim tư nhân thực hiện thì có thể thấy dù có xu hướng giải trí khá rõ rệt nhưng các ê kíp thực hiện đã chưa thực sự đầu tư tâm sức để có được những tác phẩm đạt được giá trị nhân văn đáng kể.

Còn đối với thể loại phim hoạt hình, NSND Phương Hoa đánh giá, năm nay phim hoạt hình cũng “khiếm tốn” như những năm khác. Theo NSND Phương Hoa, phim hoạt hình không có gì đổi mới, đột phá trong đề tài cũng như cách thể hiện và hiếm hoi các đề tài mang hơi hướng cuộc sống hiện tại. Nhìn chung các bộ phim vẫn còn đơn giản, thô sơ và chưa thực sự hấp dẫn.

Thể loại phim tài liệu được coi là có khởi sắc nhất, nhưng cũng vẫn còn nhiều sạn. NSND Lương Đức cho biết, Cánh Diều năm nay có 34 phim tài liệu và 9 phim khoa học từ 22 cơ sở sản xuất phim trong cả nước sản xuất năm 2017. Nhìn chung các phim đều đề cập đến những vấn đề bức xúc của cuộc sống. Các tác giả đã bám sát thực tế và phản ánh nhiều khía cạnh đa dạng, đa chiều về hoàn cảnh, về cuộc sống của người dân lao động các vùng miền.

Nhìn chung mặt bằng phim tài liệu khoa học năm nay chất lượng sụt giảm, đề tài không mới, các tác giả chưa khai thác sâu vào các vấn đề, nhiều phim còn chàng màng. Các đạo diễn trẻ còn loay hoay thử nghiệm. Nhiều phim xử lý chất liệu tùy tiện, lạm dụng cảnh quay flycam các cảnh cận cảnh và đặc tả. Nói chung tính kịch trong phim tài liệu yếu, ít được quan tâm đúng mức.

Nhiều khuôn hình phản cảm khi nói về nạn nhân chất động da cam hay các nhân vật tật nguyền. Bên cạnh đó có một số phim tốt, xúc động, tạo được hiệu quả xã hội cao. So với tiêu chí phim khoa học truyền thống kinh điển thì năm vừa qua mặt bằng phim khoa học yếu kém, có nhiều ý kiến cho rằng “Phim khoa học mà không khoa học”, nó xuất hiện một xu hướng pha tạp thể loại khoa học và tài liệu; phóng sự khoa học và khoa học, giống những phim khoa học thời kỳ đầu cách đây 60 năm.

Sau 2 ngày xem hàng chục bộ phim Việt Nam các thể loại. NSND Nhuệ Giang chỉ biết thốt lên: “Thật là thảm họa! phim tệ chiếm tỷ lệ cao, còn lại chỉ là những phim… xem được”. NSDN Nhuệ Giang cho rằng, thị trường phim đang tạo nên những bộ phim xa lạ với đời sống của người Việt, và tạo nên một thế hệ xem phim lười biếng, ít tư duy từ những bộ phim thị trường chỉ quan tâm đến doanh thu, ít có tính giáo dục.

Bảo Thoa

Kỳ 2: Phim Việt hóa “đè” phim Việt

Có thể bạn quan tâm

Nên xem

Chỉ đạo khẩn việc thực hiện quy định về hoá đơn điện tử với kinh doanh xăng dầu

Chỉ đạo khẩn việc thực hiện quy định về hoá đơn điện tử với kinh doanh xăng dầu

(LĐTĐ) Bộ Công Thương vừa có văn bản hỏa tốc gửi các thương nhân đầu mối kinh doanh, phân phối xăng dầu về việc thực hiện quy định về hóa đơn điện tử và cung cấp dữ liệu hóa đơn điện tử theo quy định.
TP.HCM: Đề xuất nhiều vấn đề cấp bách trong công tác phòng chống ma tuý

TP.HCM: Đề xuất nhiều vấn đề cấp bách trong công tác phòng chống ma tuý

(LĐTĐ) Theo báo cáo của Ủy ban nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh (UBND TP.HCM), tình hình tội phạm và tệ nạn ma túy trên địa bàn Thành phố vẫn còn diễn biến phức tạp, phương thức thủ đoạn phạm tội ngày càng tinh vi.
Bình Dương: Một tháng xử lý hơn 12.000 trường hợp vi phạm trật tự an toàn giao thông

Bình Dương: Một tháng xử lý hơn 12.000 trường hợp vi phạm trật tự an toàn giao thông

(LĐTĐ) Ngày 19/3, đại diện Phòng Cảnh sát giao thông (CSGT) Công an tỉnh Bình Dương cho biết, trong đợt thực hiện kế hoạch cao điểm tuần tra kiểm soát (TTKS) nhằm đảm bảo tật tự an toàn giao thông trên địa bàn tỉnh từ 15/2 đến 14/3, lực lượng CSGT đã xử lý hơn 12.000 trường hợp vi phạm.
Quận Long Biên: Tập huấn nghiệp vụ công tác tài chính và kiểm tra cho cán bộ Công đoàn cơ sở

Quận Long Biên: Tập huấn nghiệp vụ công tác tài chính và kiểm tra cho cán bộ Công đoàn cơ sở

(LĐTĐ) Ngày 19/3, Liên đoàn Lao động (LĐLĐ) quận Long Biên phối hợp với Trung tâm Chính trị quận tổ chức Lớp bồi dưỡng nghiệp vụ công tác tài chính, kiểm tra Công đoàn năm 2024 cho gần 300 cán bộ làm công tác công đoàn và tài chính Công đoàn cơ sở.
LĐLĐ huyện Chương Mỹ: Khen thưởng 24 tập thể, 61 cá nhân "Giỏi việc nước, đảm việc nhà"

LĐLĐ huyện Chương Mỹ: Khen thưởng 24 tập thể, 61 cá nhân "Giỏi việc nước, đảm việc nhà"

(LĐTĐ) Sáng 19/3, Liên đoàn Lao động (LĐLĐ) huyện Chương Mỹ đã tổ chức Hội nghị tổng kết phong trào thi đua “Giỏi việc nước, đảm việc nhà” năm 2023; nghe nói chuyện chuyên đề về “Xây dựng và giữ gìn hạnh phúc gia đình trong thời kỳ mới” cho các cán bộ, đoàn viên, người lao động.
Mức phạt vi phạm nồng độ cồn đối với người đi xe đạp

Mức phạt vi phạm nồng độ cồn đối với người đi xe đạp

(LĐTĐ) Căn cứ theo quy định pháp luật, người điều khiển xe đạp mà trong máu hoặc trong hơi thở có nồng độ cồn vẫn sẽ bị phạt vi phạm nồng độ cồn theo quy định.
Biến nơi đổ rác thành công viên

Biến nơi đổ rác thành công viên

(LĐTĐ) Khu vực bờ vở sông Hồng, dưới chân cầu Long Biên trước đây là bãi đất hoang phế với rác thải ngập ngụa, nay đã thay một diện mạo mới, trở thành công viên để trẻ em vui chơi, người già tập thể dục...

Tin khác

Xuân rơi trên đóa xoan mềm

Xuân rơi trên đóa xoan mềm

(LĐTĐ) Một ngõ vắng quanh co trầm thấp. Dải rêu xanh mọc dọc ngang hai bên bờ tường bằng gạch mun đã cũ. Tôi bước thật nhẹ trên con đường rơi đầy hoa xoan tím. Chùm hoa nhỏ, cánh li ti, mỏng manh nghiêng phai giữa lối. Một làn gió qua, muôn cánh hoa bay, rơi rơi giữa không trung một khoảng trời mơ tím. Chợt thấy lòng mềm đi, bình yên như cây cỏ.
Triển lãm tranh màu nước lớn nhất từ trước đến nay tại Văn Miếu - Quốc Tử Giám

Triển lãm tranh màu nước lớn nhất từ trước đến nay tại Văn Miếu - Quốc Tử Giám

(LĐTĐ) Chiều 16/3, tại di tích Văn Miếu - Quốc Tử Giám, tổ chức phi lợi nhuận quốc tế VietnamInAcquarello phối hợp Trung tâm Hoạt động Văn hóa và Khoa học Văn Miếu - Quốc Tử Giám tổ chức khai mạc Triển lãm tranh màu nước quốc tế “Sắc màu Văn hóa".
Triển lãm mỹ thuật kỷ niệm 70 năm Ngày Chiến thắng Điện Biên Phủ tại Hà Nội

Triển lãm mỹ thuật kỷ niệm 70 năm Ngày Chiến thắng Điện Biên Phủ tại Hà Nội

(LĐTĐ) Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch vừa ban hành kế hoạch tổ chức triển lãm mỹ thuật kỷ niệm 70 năm Ngày Chiến thắng Điện Biên Phủ (7/5/1954 - 7/5/2024) tại Hà Nội vào tháng 5 tới.
Xao lòng mùa hoa trẩu tháng ba

Xao lòng mùa hoa trẩu tháng ba

(LĐTĐ) Tháng ba bất chợt ùa về, trắng ngần cả khung trời miền sơn cước, bằng cái sắc trắng mộc mạc, đơn sơ của mùa hoa trẩu tinh khôi trên những sườn đồi dọc cung đường Hồ Chí Minh phía Tây. Mùa của những nàng tiên mây trắng.
Tạo đột phá cho du lịch phát triển

Tạo đột phá cho du lịch phát triển

(LĐTĐ) Ngày 15/3 là dấu mốc tròn 2 năm ngành Du lịch Việt Nam hồi sinh khi chính thức mở cửa trở lại sau đại dịch Covid-19. Hiện toàn ngành đang nỗ lực thực hiện Nghị quyết 82/NQ-CP ngày 18/5/2023 của Chính phủ về nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu đẩy nhanh phục hồi, tăng tốc phát triển du lịch hiệu quả, bền vững.
Đền ông Hoàng Mười - ngôi đền linh thiêng bậc nhất xứ Nghệ

Đền ông Hoàng Mười - ngôi đền linh thiêng bậc nhất xứ Nghệ

(LĐTĐ) Hằng năm, cứ vào dịp tháng 10 Âm lịch, những người con xứ Nghệ trên mọi miền đất nước lại cùng nhau về xã Hưng Thịnh, huyện Hưng Nguyên, tỉnh Nghệ An để chiêm bái và tham dự Lễ hội đền ông Hoàng Mười.
TP.HCM: Gần 16.000 tựa sách ưu đãi tại Hội sách xuyên Việt

TP.HCM: Gần 16.000 tựa sách ưu đãi tại Hội sách xuyên Việt

(LĐTĐ) Hội sách xuyên Việt năm 2024 diễn ra ở Đường sách Thành phố Hồ Chí Minh (TP.HCM) từ ngày 13 - 17/3 với chủ để “Lan tỏa tri thức - Chia sẻ ước mơ”, tham gia có 6 đơn vị xuất bản, phát hành với gần 16.000 tựa sách ưu đãi.
Ngọc Hân tỏa sáng trong khai mạc triển lãm tranh 12 con giáp của danh họa Nguyễn Tư Nghiêm

Ngọc Hân tỏa sáng trong khai mạc triển lãm tranh 12 con giáp của danh họa Nguyễn Tư Nghiêm

(LĐTĐ) Ngọc Hân tỏa sáng tại sự kiện khai mạc triển lãm, đưa tác phẩm 12 con giáp của Nguyễn Tư Nghiêm đến gần với công chúng.
TP.HCM: Hàng trăm "bóng hồng" đồng diễn áo dài chào mừng ngày Quốc tế Hạnh phúc

TP.HCM: Hàng trăm "bóng hồng" đồng diễn áo dài chào mừng ngày Quốc tế Hạnh phúc

(LĐTĐ) Ngày 12/3, đông đảo hội viên Hội Liên hiệp phụ nữ (LHPN) thành phố Thủ Đức, Thành phố Hồ Chí Minh (TP.HCM) tham gia đồng diễn áo dài trong ngày hội “Phụ nữ Thủ Đức khỏe đẹp - hạnh phúc và yêu thương” chào mừng ngày Quốc tế Hạnh phúc (20/3).
Nhịp cầu nối bờ song mưa

Nhịp cầu nối bờ song mưa

(LĐTĐ) Cầu vồng là một bức tranh, không thiếu vắng bất cứ một màu nào mà mắt ta có thể cảm nhận được. Nhìn vào bức tranh, người ta thấy, mưa đã tạnh nhưng đâu đó vẫn đang mưa, thấy mùi của sấm sét vẫn còn thoáng vương lại, thấy hoa bắt đầu nở, thấy lá xanh đang đâm chồi, thậm chí còn nghe thấy tiếng chim kêu vượn hót quanh đây...
Xem thêm
Phiên bản di động