Mưu sinh nơi phố thị

(LĐTĐ) Hà Nội bận rộn và hối hả. Hà Nội ồn ã những thanh âm náo nhiệt. Hà Nội san sát nhà, xe… đấy là những điều người ta nghĩ đến Hà Nội thời điểm hiện tại. Thế nhưng, đâu đó, những góc bình yên của Hà thành lại xuất hiện trong mắt tôi, mỗi khi một mình bơ vơ giữa phố. Hòa mình vào dòng người tấp nập, giữa một bên là bảng hiệu lấp lánh tôi thấy có những con người mưu sinh trên phố, những gánh hàng rong vỉa hè in hằn vệt thời gian.
Người lao động vật lộn mưu sinh dưới cái nắng như "đổ lửa" ở Thủ đô
Nhọc nhằn làm việc dưới trời nắng nóng

1. Tôi thường lui tới những quán cà phê nhiều tầng, chọn một góc ngoài ban công để ngắm phố phường, nhìn dòng người qua lại. Không phải các toà nhà chọc trời hay ô tô hiện đại, sang trọng, chính hình ảnh những người bán hàng rong, lặng lẽ kiếm sống, mưu sinh nơi hè phố mới khiến tôi ấn tượng.

3747 5
Vỉa hè không đơn giản chỉ dành cho người đi bộ mà còn liên quan đến nhiều thứ khác, trong đó có văn hóa, kinh tế, cuộc sống mưu sinh của nhiều người. Ảnh: Giang Nam

Dưới cái nắng gần 40 độ ngoài trời, họ vẫn lang trên khắp các con đường, ngõ nhỏ, rao bán đủ thứ quà vặt, nhu yếu phẩm như cốm làng Vòng, xôi xéo, hoa quả... Giữa những lấp lánh, phồn hoa, từng góc phố ở Hà Nội đều có thể trở thành nơi kiếm sống của những người lao động từ các tỉnh đổ về. Với họ, Thủ đô không chỉ có ánh đèn màu lấp lánh, phồn hoa, rực rỡ...

Đạt là em họ tôi. Tên đầy đủ là Đinh Văn Đạt. Quê tôi là một vùng chiêm trũng xa nội thành. Hạt lúa, củ khoai và những cánh đồng trải dài tít tắp là tất cả những ưu ái bình dị nuôi dưỡng người quê khôn lớn. Thế nhưng, đất quê chỉ có thể dưỡng dục chứ khó có thể mang lại cuộc sống đủ đầy. Như nhiều thanh niên làng, muốn thoát đi lớp vỏ bọc ấy, tìm đến chốn phồn hoa Đạt bỏ học sớm. Ra Hà Nội, Đạt làm đủ nghề, từ đánh giày, dắt xe quán bia và giờ chạy xe ôm Grap. Hôm gặp Đạt, em bảo với tôi, nơi làm việc của em là ở… vỉa hè.

Cũng phải. Góc vỉa hè nhỏ gần trường Bưu chính Viễn thông là nơi Đạt dừng xe đón khách. Ngày có 24 tiếng thì trừ 6 tiếng cho việc ngủ ở phòng trọ thì Đạt đều ở góc vỉa hè đó. Gần hai năm chạy xe, Đạt bảo chẳng ngõ ngách nào ở thành phố mà em không biết cả. Rồi Đạt kể, để mua được chiếc xe máy hành nghề, em phải chạy vạy vay tiền, mua lại chiếc xe cũ của người chị họ với giá bảy triệu đồng. Chạy xe ôm một năm thì trả xong nợ.

Nhắc chuyện nghề, Đạt tâm sự, chạy xe chủ yếu đón khách ban ngày, đêm ít khách hơn. Bù lại, đến đêm đường vắng, không tắc đường, tiết kiệm được tiền xăng xe. Cân đi, đo lại thì nghề cũng mang lại thu nhập cho Đạt từ 50.000 – 250.000 đồng/ngày. Thu nhập túc tắc, song nghề xe ôm của Đạt cũng đối mặt không ít nguy hiểm. Em nói với tôi, có những lần khách đặt xe vào sâu trong các hẻm nhỏ, chở khách vào mà tim đập chân run vì sợ nhỡ gặp phải người xấu, bị cướp tiền, cướp xe. Chẳng nói đâu xa, vụ cướp của rồi đâm nhiều dao vào tài xế Grap trên đoạn đê Đuống (Gia Lâm) ít hôm nay khiến em sợ. Chạy xe lâu rồi mà cảm giác lo sợ vẫn không thay đổi. “Em sẽ cố làm thêm, kiếm chút vốn rồi về quê lấy vợ. Có khi chỉ ngày mai, ngày kia anh ra góc vỉa hè cũng không thấy em, thay vào đó là bác xe ôm khác, cũng biết đâu là chị bán hàng hoa…” – Đạt nhắn nhủ.

Giống như Đạt, tôi biết ông Nguyễn Văn Mạnh, 75 tuổi (Phú Lương, Hà Đông) hàng ngày vẫn miệt mài bên những đôi giầy cũ. Trên vỉa hè, góc giao nhau giữa đường Nguyễn Trãi rẽ vào con phố của làng Triều Khúc, người ta thường bắt gặp cảnh ông Mạnh miệt mài bên những đôi giầy cũ. Ông kể, ban đầu ông đi làm thợ xây sau đó chuyển sang thợ mộc nhưng vì khuyết tật thính giác, tất cả mọi công việc ông đều chỉ làm được một thời gian ngắn và cuối cùng ông đến với nghề sửa chữa giầy. “Tai tôi nghe kém, nhiều khi mọi người nói cũng không nghe rõ hết, làm nghề nào cũng không phù hợp, đôi khi cũng thấy tủi thân, có khi lại giận chính mình vì bất tài. Nhưng rồi tôi tìm được công việc phù hợp với khả năng của chính mình, hàng ngày sửa cho những đôi giầy tôi thấy vui, thấy cuộc sống có ý nghĩa hơn”, ông Mạnh tâm sự.

2. Tôi có sở thích ăn uống ở những quán cóc vỉa hè, cảm nhận không gian sinh hoạt đô thị một cách sống động. Ngồi một mình chỉ trong vài chục phút, tôi thấy những người vừa ăn vừa trò chuyện và bàn tán với nhau đủ loại chuyện từ chính trị, tham nhũng, ca nhạc, gái lấy chồng đại gia, thậm chí họ còn nói vanh vách những chuyển nhượng cầu thủ của các đội bóng hàng đầu thế giới… Vỉa hè là vậy, nếu nhìn rộng ra nó cũng là môi trường trung gian để người với người gần nhau hơn, xa rời không gian ảo.

Nhiều người luôn thắc mắc tại sao người ta không vào những quán ăn, cửa hàng… mặc dù giá cả không chênh lệch nhau là mấy mà lại có không gian đẹp và sạch sẽ hơn. Chỉ có những người hay ăn ở những quán ăn kiểu này mới hiểu được điều đó. Có lẽ đó là cách ăn mà họ ưa thích, đã ăn sâu vào tâm lý của từng người, dù đi đâu chăng nữa họ vẫn muốn được ngồi ở vỉa hè và ăn những món ăn đó, vẫn muốn được thưởng thức những hương vị của buổi sáng mát lành, buổi chiều yên ả, của không khí ngoài trời. Như thế làm cho tâm hồn của họ cảm thấy thảnh thơi, có chút gì đó thoáng đãng và tự do, thoải mái.

Đó là lý do tại sao các quán cà phê, trà đá vỉa hè lại mọc lên khắp nơi nhất là những nơi gần bờ hồ, tán cây rộng. Hơn hết, vài mét vuông hè phố để ngồi bán một gánh bún ốc, quầy nước chè nhỏ hay chỉ một thúng xôi cũng có thể nuôi sống cả gia đình.

3. Thật khó thống kê có bao nhiêu người mưu sinh hè phố Hà Nội với cả nghìn hình thức. Bám vỉa hè phố mưu sinh đã trở thành chuyện "thường ngày" của những người dân nghèo, người thôn quê thiếu việc làm. Hiện nay, việc lập lại trật tự vỉa hè đang được thực hiện quyết liệt ở Hà Nội, chủ yếu là giải tỏa tình trạng lấn chiếm bất hợp pháp vỉa hè công cộng. Việc đó là cần thiết và cần tuyên truyền vận động để thể hiện sự tôn nghiêm của pháp luật.

Quá trình đô thị hóa nhanh chóng, dân số tăng, cộng thêm việc di dân tự do ngoại tỉnh đã làm cho Hà Nội rơi vào tình trạng “phố phường chật hẹp người đông đúc”. Nhiều đường phố và hè phố cũng mau chóng trở nên quá tải. Những nơi chật hẹp nhất thường nằm ở những nơi có ý nghĩa lịch sử được hình thành đã lâu. Nơi ấy thường được gọi là “đất vàng” và hè phố lại cũng chính là “con gà đẻ trứng vàng”. Bám vào đất này là có đất sống bởi hàng hóa và dịch vụ bày bán ở đây thường rất đông khách. Nghèo nên phải cố bám vỉa hè để sống, dẫn đến tình trạng giải tỏa nơi này thì nơi khác bị lấn chiếm, sáng giải tỏa thì chiều tái lấn chiếm.

Tôi đã từng có những dịp cùng lực lượng chức năng ở nhiều phường thực thi nhiệm vụ, xóa bỏ quảng cáo “rác”, thu dọn biển quảng cáo sai quy định, cưỡng chế các hộ vi phạm che ô, làm mái tôn chìa ra vỉa hè. Tôi cũng chứng kiến ở không gian nhiều phường, có cả đống lổn nhổn biển quảng cáo, ghế nhựa, bàn sắt và nhiều đồ khác bị thu giữ, lưu trữ nhiều năm. Người vi phạm phải bị xử lý. Nhưng tiếc là suốt nhiều năm, công việc xử lý vẫn chưa triệt để và bất kể lúc nào lực lượng chức năng vẫn phải... dẹp vỉa hè!

Dĩ nhiên, không ai nghĩ rằng có thể giải quyết việc này trong ngày một ngày hai. Vì sao ư? Bởi đó còn là tính nhân văn của người Hà Nội trước mâu thuẫn tương phản của đô thị hóa. Nói thẳng ra, không ai có thể tìm được lý do thuyết phục để phản đối chủ trương làm thông thoáng đường phố, vỉa hè phải phục vụ cho người đi bộ. Song, nơi vỉa hè còn là điểm để hàng trăm, hàng nghìn người mượn đó mưu sinh. Hà Nội vẫn đang tìm những biện pháp phù hợp với trật tự đô thị bền vững. Quy hoạch khu vực vỉa hè được buôn bán vẫn có hướng ra cho giao thông và người đi bộ.

Giang Nam

Có thể bạn quan tâm

Nên xem

Sản xuất công nghiệp quý I/2024 tiếp tục đà tăng trưởng mạnh

Sản xuất công nghiệp quý I/2024 tiếp tục đà tăng trưởng mạnh

(LĐTĐ) Tiếp tục đà tăng trưởng từ cuối năm 2023, quý I/2024, sản xuất công nghiệp trong ước tính tăng 6,18% so với cùng kỳ năm trước (cùng kỳ năm trước giảm 0,73%), đóng góp 2,02 điểm phần trăm vào mức tăng tổng giá trị tăng thêm của toàn nền kinh tế. Qua đó, đưa tổng sản phẩm trong nước (GDP) quý I/2024 ước tính tăng 5,66% so với cùng kỳ.
Vì sao đề xuất doanh nghiệp tự quyết định giá xăng dầu?

Vì sao đề xuất doanh nghiệp tự quyết định giá xăng dầu?

(LĐTĐ) “Nhà nước có vai trò điều tiết, đưa ra công thức, trên công thức đó doanh nghiệp tự tính toán trên cơ sở các chi phí thực tế để đưa ra mức giá phù hợp, nhưng không vượt giá trần”, Thứ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Sinh Nhật Tân chia sẻ về đề xuất để doanh nghiệp tự quyết định giá xăng dầu.
LĐLĐ Thành phố Hà Nội và LĐLĐ Thành phố Hồ Chí Minh trao đổi kinh nghiệm triển khai công tác công đoàn

LĐLĐ Thành phố Hà Nội và LĐLĐ Thành phố Hồ Chí Minh trao đổi kinh nghiệm triển khai công tác công đoàn

(LĐTĐ) Ngày 29/3, Đoàn công tác của Liên đoàn Lao động (LĐLĐ) Thành phố Hà Nội do đồng chí Phạm Quang Thanh - Ủy viên Đoàn Chủ tịch Tổng LĐLĐ Việt Nam, Thành ủy viên, Chủ tịch LĐLĐ Thành phố Hà Nội làm trưởng đoàn đã đến thăm, học tập, trao đổi kinh nghiệm công tác Công đoàn với LĐLĐ Thành phố Hồ Chí Minh.
Khẩn trương hoàn chỉnh Quy hoạch Thủ đô để trình Bộ Chính trị và Thủ tướng Chính phủ

Khẩn trương hoàn chỉnh Quy hoạch Thủ đô để trình Bộ Chính trị và Thủ tướng Chính phủ

(LĐTĐ) Chiều 29/3, sau một ngày làm việc khẩn trương, tập trung, nghiêm túc, dân chủ và hiệu quả, kỳ họp chuyên đề - kỳ họp thứ 15 Hội đồng nhân dân (HĐND) Thành phố đã hoàn thành toàn bộ nội dung, chương trình đề ra và thành công tốt đẹp.
Hà Nội: Ban hành 27 danh mục dịch vụ sự nghiệp công lĩnh vực khoa học và công nghệ

Hà Nội: Ban hành 27 danh mục dịch vụ sự nghiệp công lĩnh vực khoa học và công nghệ

(LĐTĐ) Chiều 29/3, Hội đồng nhân dân (HĐND) thành phố Hà Nội đã thông qua Nghị quyết Ban hành danh mục dịch vụ sự nghiệp công sử dụng ngân sách Nhà nước trong lĩnh vực khoa học và công nghệ (KH&CN) của thành phố Hà Nội.
Nhiều tồn tại trong hoạt động đấu thầu tại Thành phố Hồ Chí Minh

Nhiều tồn tại trong hoạt động đấu thầu tại Thành phố Hồ Chí Minh

(LĐTĐ) Trong Báo cáo 1504 gửi Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Ủy ban nhân dân (UBND) Thành phố Hồ Chí Minh (TP.HCM) đã chỉ rõ nhiều tồn tại, hạn chế trong công tác đấu thầu trên địa bàn Thành phố trong năm 2023.
Giao ông Nguyễn Đình Hưng phụ trách, điều hành Sở Y tế Hà Nội

Giao ông Nguyễn Đình Hưng phụ trách, điều hành Sở Y tế Hà Nội

(LĐTĐ) Chủ tịch Ủy ban nhân dân (UBND) thành phố Hà Nội Trần Sỹ Thanh giao ông Nguyễn Đình Hưng, Phó Giám đốc Sở Y tế thành phố Hà Nội phụ trách, điều hành Sở Y tế sau khi bà Trần Thị Nhị Hà được điều động đến nhận công tác tại Ban Dân nguyện, thuộc Ủy ban Thường vụ Quốc hội.

Tin khác

Tình hình tai nạn lao động vẫn còn đáng lo ngại

Tình hình tai nạn lao động vẫn còn đáng lo ngại

(LĐTĐ) Năm 2023, công tác an toàn, vệ sinh lao động trên toàn quốc đạt được một số kết quả nhất định nhưng vẫn còn một số tồn tại, như số vụ tai nạn lao động, số người mắc bệnh nghề nghiệp, sự cố nghiêm trọng vẫn còn ở mức cao và đáng lo ngại.
Nâng tầm Cuộc thi "Những cống hiến thầm lặng" thành Chương trình truyền thông

Nâng tầm Cuộc thi "Những cống hiến thầm lặng" thành Chương trình truyền thông

(LĐTĐ) Qua 3 năm diễn ra thành công, năm 2024, Cuộc thi “Những cống hiến thầm lặng” do báo Kinh tế & Đô thị, Tổ chức ActionAid Quốc tế tại Việt Nam (ActionAid) và Quỹ Hỗ trợ chương trình, dự án an sinh xã hội Việt Nam (AFV) phối hợp tổ chức đã được nâng tầm thành Chương trình truyền thông “Những cống hiến thầm lặng” để tiếp tục lan tỏa mạnh mẽ hơn nữa thông điệp vì cộng đồng.
Hoa đồng tiền rực rỡ trên vùng quê Đan Phượng

Hoa đồng tiền rực rỡ trên vùng quê Đan Phượng

(LĐTĐ) Đồng Tháp là một xã thuộc huyện Đan Phượng, thành phố Hà Nội. Nơi đây được coi là “thủ phủ” của hoa đồng tiền. Với trên 25ha chuyển đổi cơ cấu cây trồng, Hợp tác xã (HTX) Hoa Đồng Tháp đã mang lại thu nhập cao cho nhiều hộ dân ở nơi đây.
Video hàng nghìn công nhân chào cờ, hát Quốc ca nhận mưa lời khen

Video hàng nghìn công nhân chào cờ, hát Quốc ca nhận mưa lời khen

(LĐTĐ) Hai ngày qua, đoạn video quay lại cảnh hơn 1.000 công nhân lao động Công ty TNHH Wooin Vina (đóng tại huyện Diễn Châu, tỉnh Nghệ An) mặc áo cờ đỏ sao vàng đứng chào cờ, hát Quốc ca trong ngày đầu tiên đi làm trở lại sau Tết (19/2) đã làm cho nhiều người thích thú, khen ngợi.
Gần 2.000 lượt ứng trực đảm bảo hệ thống thoát nước vận hành xuyên Tết

Gần 2.000 lượt ứng trực đảm bảo hệ thống thoát nước vận hành xuyên Tết

(LĐTĐ) Trong suốt các ngày nghỉ Tết Nguyên đán Giáp Thìn 2024, Công ty TNHH MTV Thoát nước Hà Nội đã huy động 1.959 lượt cán bộ, nhân viên ứng trực đảm bảo hệ thống thoát nước Thủ đô luộn thông thoáng, đảm bảo vệ sinh môi trường và mỹ quan đô thị.
Tết vẫn miệt mài làm việc nơi phố thị

Tết vẫn miệt mài làm việc nơi phố thị

(LĐTĐ) Tết Giáp Thìn 2024, trong khi nhiều người vẫn đang sum họp với gia đình hay đi du Xuân, lễ hội thì nhiều lao động với những ngành nghề đặc thù khác nhau ở Thủ đô Hà Nội vẫn miệt mài làm việc trên các tuyến phố…
Thưởng Tết Nguyên đán 2024 bình quân của người lao động là 6,83 triệu đồng

Thưởng Tết Nguyên đán 2024 bình quân của người lao động là 6,83 triệu đồng

(LĐTĐ) Tiền thưởng Tết Âm lịch Giáp Thìn 2024 bình quân của người lao động là 6,83 triệu đồng, xấp xỉ mức thưởng dịp Tết Âm lịch năm 2023 (6,86 triệu đồng/người).
Dầm mưa, xuyên đêm ngày cận Tết trên công trường ga ngầm Dự án Nhổn - Ga Hà Nội

Dầm mưa, xuyên đêm ngày cận Tết trên công trường ga ngầm Dự án Nhổn - Ga Hà Nội

(LĐTĐ) Ngày cận Tết Nguyên đán Giáp Thìn, trên công trình xây dựng dự án ga ngầm S12, thuộc dự án đường sắt đô thị (Metro) Nhổn - ga Hà Nội, dẫu trong giá rét, không khí lao động vẫn nhộn nhịp, khoảng 40 cán bộ và công nhân vẫn nỗ lực, khẩn trương thi công các hạng mục đảm bảo đúng tiến độ, chất lượng đề ra.
Cuối năm về với chợ quê

Cuối năm về với chợ quê

(LĐTĐ) Do tập trung công việc đồng áng để kịp thời vụ, người dân ở các vùng quê thường đi sắm Tết rất muộn. Cùng với đó, những người con đi công tác, làm ăn xa nhà, gần ngày Tết trở về sum vầy cũng rất háo hức, mong được đi chợ quê để tìm lại tuổi thơ theo bà, theo mẹ đi chợ. Chính vì vậy càng ngày giáp Tết, chợ quê càng đông vui tấp nập kẻ bán, người mua.
Công nhân môi trường bận rộn hơn trong những ngày giáp Tết

Công nhân môi trường bận rộn hơn trong những ngày giáp Tết

(LĐTĐ) Khác với những công việc khác, công nhân môi trường đô thị bận rộn hơn trong những ngày giáp Tết vì khối lượng công việc phát sinh rất nhiều. Vất vả và khó khăn, song họ vẫn cố gắng khắc phục để hoàn thành tốt nhất nhiệm vụ được giao.
Xem thêm
Phiên bản di động