Đề xuất nâng mức chuẩn trợ giúp xã hội của thành phố Hà Nội: Chính sách nhân văn

Đề xuất hợp lý

Ủy ban nhân dân (UBND) thành phố Hà Nội đang lấy ý kiến góp ý dự thảo Nghị quyết quy định, mức chuẩn trợ giúp xã hội và đối tượng hưởng chính sách trợ giúp xã hội đặc thù, trong đó đề xuất nâng mức chuẩn trợ giúp xã hội từ 500.000 đồng/tháng lên 700.000 đồng/tháng. Mức tăng 200.000 đồng này tương đương việc nâng mức chuẩn lên 1,4 lần so với mức chuẩn 500.000 đồng/tháng của Chính phủ quy định tại Nghị định 76/2024/NĐ-CP.

UBND thành phố Hà Nội cho biết, Thành phố hiện có 282.689 người đang hưởng chính sách trợ giúp xã hội hằng tháng. Trong đó, nhóm được bảo trợ xã hội là 119.679 người; người cao tuổi từ đủ 80 tuổi đang hưởng bảo trợ xã hội chuyển sang trợ cấp hưu trí xã hội là 84.371 người; và 78.639 người hưởng trợ cấp hưu trí xã hội mới từ tháng 7. Ngoài ra, có 3.117 người đang được chăm sóc, nuôi dưỡng tại các cơ sở trợ giúp xã hội của Thành phố.

Kinh phí thực hiện trợ giúp xã hội và trợ cấp hưu trí xã hội của Hà Nội ước tính trên 180 tỷ đồng/tháng (mức trợ giúp xã hội hằng tháng bằng mức chuẩn trợ giúp xã hội nhân với hệ số; đối tượng trợ cấp hưu trí xã hội hưởng 500.000 đồng/người/tháng), từ nguồn ngân sách thành phố theo phân cấp.

Cũng theo UBND thành phố Hà Nội, từ tháng 7/2024 đến nay, Thành phố áp dụng mức chuẩn 500.000 đồng/tháng. Tuy nhiên, do giá tiêu dùng cùng với mức tăng lương cơ sở tăng trong thời gian qua, nhưng Hội đồng nhân dân Thành phố chưa có nghị quyết thay thế. Vì vậy, UBND Thành phố đề xuất tăng mức chuẩn trợ giúp xã hội thêm 200.000 đồng/tháng.

Thành phố Hà Nội đề xuất tăng mức chuẩn trợ giúp xã hội lên 700.000 đồng/tháng là chính sách hợp lòng dân. Ảnh minh hoạ

Theo UBND thành phố Hà Nội, đề xuất này là hợp lý và thực hiện đúng theo tinh thần của Luật Thủ đô năm 2024. Luật Thủ đô cho phép Thành phố "hỗ trợ đối với các đối tượng khác theo mức cao hơn mức quy định hoặc cho đối tượng chưa được quy định trong văn bản của cơ quan Nhà nước cấp trên". Đây là cơ sở pháp lý vững chắc, giúp Thành phố chủ động xây dựng hệ thống chính sách xã hội, an sinh xã hội, phúc lợi xã hội bảo đảm đa dạng, toàn diện, hiện đại, bền vững, bao phủ toàn dân.

Ngoài ra, việc nâng trợ giúp xã hội lên 700.000 đồng/tháng cũng được Thành phố đề xuất căn cứ vào Chương trình số 08-CTr/TU của Thành ủy Hà Nội về “Phát triển hệ thống an sinh xã hội, nâng cao phúc lợi xã hội, chất lượng cuộc sống của Nhân dân Thủ đô giai đoạn 2021 - 2025”, với mục tiêu là “nâng mức trợ cấp xã hội, mức hỗ trợ hàng tháng phù hợp với tình hình phát triển kinh tế - xã hội và khả năng cân đối ngân sách của Thành phố”.

Và hợp lòng dân

Theo đánh giá của UBND thành phố Hà Nội, với điều kiện ngân sách hiện nay, việc điều chỉnh tăng mức chuẩn trợ giúp xã hội cao hơn 1,4 lần so với mức chuẩn của Chính phủ là hoàn toàn phù hợp. Luật Bảo hiểm xã hội năm 2024 và Nghị định số 176/2025-NĐ-CP cũng nêu rõ, tùy theo điều kiện kinh tế - xã hội, khả năng cân đối ngân sách, huy động các nguồn lực xã hội, UBND cấp tỉnh trình Hội đồng nhân dân cùng cấp quyết định hỗ trợ thêm cho người hưởng trợ cấp xã hội.

Thực tế, hiện nay, một số địa phương trong cả nước cũng đã điều chỉnh nâng trợ cấp xã hội cao hơn mức chuẩn quy định chung. Điển hình như tỉnh Quảng Ninh hiện đã tăng mức trợ cấp xã hội hàng tháng lên 700.000 đồng/tháng, tăng 200.000 đồng so với quy định của Chính phủ, áp dụng từ ngày 1/7/2024.

Hay tại Thành phố Hồ Chí Minh, Hội đồng nhân dân Thành phố đã quyết định tăng mức trợ cấp hưu trí xã hội lên 650.000 đồng/người/tháng (cao hơn 1,3 lần mức Chính phủ quy định) từ ngày 1/9/2025 để bảo đảm công bằng và ổn định đời sống người cao tuổi không có lương hưu hoặc trợ cấp thường xuyên, với kinh phí dự kiến khoảng 1.522 tỷ đồng/năm.

Nhiều chuyên gia an sinh xã hội nhận định rằng, việc các tỉnh, thành lớn cân đối ngân sách để tăng mức trợ cấp hưu trí xã hội là cần thiết. Điều này không chỉ giúp người cao tuổi nâng cao chất lượng cuộc sống mà còn thể hiện trong sự phát triển kinh tế - xã hội, địa phương luôn quan tâm đến các đối tượng yếu thế, qua đó góp phần đảm bảo an sinh xã hội một cách bền vững.

Trao đổi với phóng viên Lao động Thủ đô, ông Phạm Ngọc Dũng - Trưởng Phòng Trợ giúp xã hội, Cục Bảo trợ xã hội (Bộ Y tế) đánh giá: Việt Nam đang trong quá trình già hóa dân số nhanh chóng nhưng tỷ lệ người cao tuổi được hưởng trợ cấp từ bảo hiểm xã hội vẫn còn rất thấp. Nhiều người cao tuổi vẫn phải dựa vào sự hỗ trợ của gia đình.

Theo ông Phạm Ngọc Dũng, mặc dù việc Chính phủ quy định trợ cấp hưu trí xã hội mức 500.000 đồng/tháng đã là một chính sách ưu việt, thể hiện sự quan tâm của Đảng, Nhà nước, nhưng trong điều kiện kinh tế xã hội phát triển, các tỉnh, thành lớn như Hà Nội chủ động cân đối được ngân sách để tăng mức trợ giúp xã hội là điều đáng mừng, giúp nâng cao hơn chất lượng cuộc sống cho người cao tuổi.

“Từ xưa đến nay, thành phố Hà Nội luôn là địa phương tiên phong, chủ động ban hành nhiều chính sách đặc thù hỗ trợ cho người dân, đặc biệt là người dân khó khăn, các đối tượng bảo trợ xã hội, qua đó đảm bảo tốt an sinh xã hội của Thành phố. Điều này thể hiện, cùng với quan tâm phát triển kinh tế xã hội, thành phố Hà Nội luôn quan tâm đến các đối tượng yếu thế, thực hiện tốt công tác an sinh xã hội ở Thủ đô” - ông Phạm Ngọc Dũng nhận xét.

Về phía người dân, đề xuất của Thành phố được đông đảo người dân, đặc biệt là những người cao tuổi đồng tình. Nhiều người cao tuổi bày tỏ sự xúc động và kỳ vọng chính sách sớm được thông qua, triển khai trong thực tiễn. Bà Nguyễn Thị Hường (75 tuổi ở phường Bạch Mai, Hà Nội) bộc bạch: “Tôi không có lương hưu và đang hưởng trợ cấp xã hội 500.000 đồng/tháng. Khoản trợ cấp này hiện nay đang là nguồn hỗ trợ thiết yếu và quan trọng đối với tôi, nhưng với mức sống đắt đỏ ở Thủ đô thì đời sống người cao tuổi như tôi vẫn còn eo hẹp. Do đó, việc tăng thêm 200.000 đồng/tháng sẽ là một sự động viên lớn, giúp chúng tôi trang trải thêm chi phí thuốc men, thực phẩm hoặc nhu cầu sinh hoạt cơ bản”

Cả đời làm nông nghiệp, giờ không còn sức lao động, không có lương hưu, với ông Nguyễn Văn An, (78 tuổi ở xã Sơn Đồng, Hà Nội), trợ cấp xã hội là chỗ dựa duy nhất hiện nay nên khi nghe Thành phố đề xuất tăng tiền trợ cấp, ông rất phấn khởi, hi vọng đề xuất này sẽ sớm được triển khai.

"Đây không chỉ là khoản hỗ trợ về vật chất, giúp trang trải phần nào chi phí sinh hoạt, mà quan trọng hơn còn mang đến sự an tâm, động viên tinh thần để người cao tuổi không có lương hưu cảm thấy mình luôn được xã hội quan tâm, sẻ chia", ông An nói.

Đề xuất tăng mức chuẩn trợ giúp xã hội lên 700.000 đồng/tháng của thành phố Hà Nội, với cơ sở pháp lý vững chắc từ Luật Thủ đô 2024 và khả năng cân đối ngân sách cho thấy đây là một quyết định nhân văn, kịp thời. Việc làm này góp phần củng cố niềm tin của Nhân dân vào sự quan tâm của chính quyền, đồng thời thể hiện rõ tinh thần nhân ái, không để ai bị bỏ lại phía sau của Thủ đô Hà Nội.

Dự kiến, đề xuất nâng trợ cấp xã hội lên 700.000 đồng/tháng sẽ được Hội đồng nhân dân thành phố Hà Nội xem xét, thông qua tại kỳ họp thường lệ cuối năm 2025 và có hiệu lực từ 1/1/2026.