Thực thi CPTPP: Công đoàn cần làm gì để khẳng định mình?

Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP) đã được ký kết bởi 11 quốc gia thành viên. Theo nhận định của các chuyên gia trong và ngoài nước, khi tham gia CPTPP, người lao động Việt Nam sẽ có thêm nhiều việc làm, được cải thiện điều kiện lao động, nâng cao thu nhập, đời sống... 
thuc thi cptpp cong doan can lam gi de khang dinh minh Luôn và sẽ khẳng định vai trò không thể thiếu
thuc thi cptpp cong doan can lam gi de khang dinh minh Tìm giải pháp nâng cao chất lượng nguồn nhân lực trước thềm CPTPP
thuc thi cptpp cong doan can lam gi de khang dinh minh Sửa Bộ luật Lao động theo hướng nào khi có CPTPP?

Với tổ chức Công đoàn – đây được coi là cơ hội “vàng” để Công đoàn Việt Nam đổi mới nội dung, hiện đại hóa phương thức hoạt động, nâng cao năng lực đại diện, bảo vệ quyền lợi người lao động.

thuc thi cptpp cong doan can lam gi de khang dinh minh

Chủ động đón nhận thách thức

Hiệp định CPTPP được ký kết ngày 8/3 bởi Bộ trưởng 11 nước thành viên, gồm: Úc, Brunei, Canada, Chile, Nhật Bản, Malaysia, Mexico, New Zealand, Peru, Singapore và Việt Nam. Với 500 triệu dân, chiếm 13,5% nền kinh tế thế giới và 15% thương mại toàn cầu, CPTPP được kỳ vọng sẽ tạo thuận lợi cho việc thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, tạo thêm nhiều việc làm, giảm đói nghèo và nâng cao chất lượng sống của người dân các quốc gia thành viên.

Đáng chú ý, quyền về lao động là một trong những vấn đề chính trong vòng đàm phán cuối cùng của CPTPP trước khi ký kết. Phân tích về ý nghĩa của vấn đề lao động trong CPTPP đối với Việt Nam, ông Chang-Hee Lee - Giám đốc Tổ chức Lao động Quốc tế (ILO) tại Việt Nam cho biết: Chương 19 về lao động trong Hiệp định CPTTP dựa trên Tuyên bố năm 1998 của ILO. Chương này cũng đưa ra mối liên hệ giữa việc thực hiện Tuyên bố năm 1998 của ILO với các điều kiện thương mại trong một khuôn khổ thời gian nhất định, bao gồm cả các biện pháp trừng phạt có thể áp dụng.

Nhận định về tác động của CPTPP đến tổ chức Công đoàn Việt Nam, ông Ngọ Duy Hiểu - Ủy viên Đoàn Chủ tịch, Trưởng Ban Quan hệ lao động Tổng LĐLĐ Việt Nam cho rằng: Bên cạnh cơ hội nêu trên, tổ chức Công đoàn Việt Nam đồng thời phải đối mặt với không ít thách thức. Thách thức lớn nhất là trong tương lai không xa, ở cấp cơ sở, sẽ xuất hiện các tổ chức đại diện khác của người lao động (hay còn gọi là đa công đoàn).

Vấn đề cạnh tranh để giữ chân và thu hút mới đoàn viên công đoàn là điều tất yếu sẽ xảy ra giữa Công đoàn Việt Nam và tổ chức đại diện khác của người lao động. Một cuộc cạnh tranh lành mạnh và bình đẳng theo pháp luật khi Công đoàn Việt Nam có nhiều ưu thế, song cũng có những vấn đề cần khắc phục.

Theo phân tích của ông Hiểu, tổ chức Công đoàn Việt Nam có bề dày truyền thống; được tổ chức thống nhất, rộng khắp gồm 4 cấp; có đội ngũ cán bộ công đoàn hùng hậu; những năm qua đã có nhiều hoạt động mang lại lợi ích, bảo vệ quyền hợp pháp, chính đáng của người lao động. Song mô hình tổ chức còn bất cập; một bộ phận cán bộ công đoàn còn nặng tư tưởng bao cấp, phong trào thuần túy, chậm thích ứng với tình hình mới; hiệu quả hoạt động còn hạn chế ở nhiều công đoàn cơ sở sẽ là những thách thức khi cuộc cạnh tranh sắp đến gần.

Phân tích về những thách thức liên quan đến lao động và công đoàn trong CPTPP, PGS.TS Vũ Quang Thọ - Viện trưởng Viện Công nhân và Công đoàn Tổng LĐLĐ Việt Nam cho rằng: Chúng ta đồng ý cho sự hình thành của các tổ chức đại diện người lao động tại Việt Nam, nhưng trong khuôn khổ hiến pháp và những bộ luật chuyên ngành của Việt Nam, đồng thời có tính đến yêu cầu thỏa thuận với ILO, những điều khoản quốc tế mà Việt Nam đã phê chuẩn.

Bên cạnh đó, những tổ chức này được quyền vận động để thành lập tổ chức liên minh đại diện người lao động – có thể là liên minh công đoàn cấp ngành, cấp địa phương và cả cấp toàn quốc nữa. Những tổ chức Công đoàn này – họ có thể gia nhập Công đoàn Việt Nam (nếu muốn), còn không, họ vẫn hoạt động như một tổ chức Công đoàn độc lập.

PGS.TS Vũ Quang Thọ cũng nêu thêm những thách thức với Công đoàn Việt Nam như: Chắc chắn những quyền và lợi ích tổ chức Công đoàn độc lập hứa hẹn với người lao động sẽ cao hơn tổ chức Công đoàn Việt Nam đang cố gắng hoạt động. Đặc biệt, một thách thức thực tế, đã và đang tồn tại, Công đoàn Việt Nam cần thẳng thắn nhìn nhận là rất nhiều cuộc bất đồng trong quan hệ lao động, ngừng việc tập thể, đình công của công nhân lao động là tự phát.

“Gần như 100% các cuộc đình công từ năm 1995, 1996 đến nay đều không có Công đoàn lãnh đạo. Sở dĩ không có Công đoàn vì những người lãnh đạo đình công họ không tin vào Công đoàn. Sở dĩ họ không tin, vì họ cho rằng Công đoàn đang bảo vệ quyền và lợi ích, cho những người có thế lực, chứ không phải bảo vệ và đứng về những người yếu thế như họ. Đây chính là thách thức, thách thức rất lớn của tổ chức Công đoàn Việt Nam”, PGS.TS Vũ Quang Thọ nhấn mạnh.

Phải đổi mới để thích ứng

Theo Trưởng Ban Quan hệ lao động Tổng LĐLĐ Việt Nam Ngọ Duy Hiểu: Trong quá trình Chính phủ đàm phán Hiệp định TPP, sau này là CPTPP, Tổng LĐLĐ Việt Nam đã tích cực tham mưu, góp ý, chuẩn bị các phương án thích ứng khi Hiệp định có hiệu lực.

Nêu lên 5 nhiệm vụ trọng tâm tổ chức Công đoàn Việt Nam tập trung thời gian tới, ông Hiểu khẳng định: Trước tiên, cần đẩy mạnh tuyên truyền, nâng cao nhận thức cho cán bộ công đoàn và đoàn viên về cơ hội, thách thức khi Chính phủ ta tham gia ký kết Hiệp định CPTPP và quyết tâm thích ứng với tình hình mới.

Bên cạnh đó, các cấp công đoàn cần đổi mới, nâng cao hiệu quả công tác chỉ đạo, triển khai hoạt động của CĐ theo hướng quyết liệt, kịp thời, khoa học, có trọng tâm, trọng điểm, giảm bớt các hoạt động văn hóa, thể thao, hướng hoạt động vào các nhiệm vụ cốt lõi của tổ chức Công đoàn, đặc biệt là nhiệm vụ chăm lo lợi ích, đại diện, bảo vệ quyền lợi hợp pháp của người lao động. Tập trung nâng cao hiệu quả công tác đối thoại xã hội và thương lượng tập thể, chương trình phúc lợi đoàn viên...

Nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ công đoàn về chuyên môn nghiệp vụ, kỹ năng nghề nghiệp, tinh thần trách nhiệm, tư duy sáng tạo là một đòi hỏi tất yếu để hướng tới xây dựng đội ngũ cán bộ công đoàn các cấp: Bản lĩnh, tâm huyết, năng động, sáng tạo, chuyên nghiệp, gắn bó sâu sát với cơ sở; có năng lực tư vấn, thuyết phục, đối thoại, thương lượng và bảo vệ người lao động.

Bên cạnh đó, cần nâng cao hiệu quả hoạt động của công đoàn cơ sở thông qua việc xác định rõ nhiệm vụ, đổi mới cơ chế lựa chọn Chủ tịch công đoàn cơ sở, tăng cường tập huấn, bồi dưỡng cán bộ công đoàn; nâng cao năng lực chỉ đạo, tập trung hỗ trợ của công đoàn cấp trên trực tiếp cơ sở đối với công đoàn cơ sở.

“Với bản lĩnh và trí tuệ của những người cán bộ công đoàn Việt Nam, như cha ông ta đã tổng kết “cái khó ló cái khôn”, tôi tin rằng, Công đoàn Việt Nam sẽ vượt qua thách thức, tận dụng cơ hội để làm mới mình sau khi gia nhập CPTPP”, ông Ngọ Duy Hiểu nhấn mạnh.

Còn theo quan điểm của PGS.TS Vũ Quang Thọ, với những thách thức đối lập đặt ra trước bàn của Công đoàn, Công đoàn Việt Nam không có cách nào khác là cần phải điều chỉnh lại chiến lược và sách lược hoạt động của mình. Với cán bộ công đoàn, yêu cầu tiên quyết là phải có bản lĩnh và trình độ, cụ thể là cần có kiến thức về pháp luật, văn hóa, kỹ thuật sản xuất, công nghệ sản xuất, qua đó mới thuyết phục công nhân nghe mình, tin mình và đi theo mình.

Để làm được như vậy, PGS.TS Vũ Quang Thọ cho rằng, điều kiện đầu tiên để thay đổi là chúng ta phải thay đổi về vật chất cho cán bộ công đoàn, bởi nếu tiền lương của cán bộ công đoàn thấp, vị thế của họ cũng không được bảo đảm thì chắc chắn họ sẽ không dám dấn thân cho sự nghiệp Công đoàn, cũng không thể xả thân cho sự nghiệp bảo vệ người lao động.

Từ góc độ Tổ chức Lao động Quốc tế, ông Chang-Hee Lee khuyến nghị: Hiệp định CPTPP và EU-Việt Nam FTA yêu cầu Việt Nam tôn trọng và thúc đẩy Tuyên bố năm 1998 của ILO, đặc biệt là Công ước số 87 về tự do liên kết và Công ước số 98 về quyền thương lượng tập thể. Tóm lại, điều này yêu cầu công đoàn phải thực sự là tổ chức đại diện của người lao động, công đoàn phải là con tim, khối óc của người lao động, như công đoàn ở hầu hết các nước thành viên của ILO.

“Tôi cho rằng đây là cơ hội vàng đối với hệ thống công đoàn của Tổng LĐLĐ Việt Nam để hiện đại hoá tổ chức và chức năng nhằm đại diện tốt hơn cho tiếng nói của người lao động”, Giám đốc ILO tại Việt Nam khẳng định.

Bảo Duy

Có thể bạn quan tâm

Nên xem

Hà Nội: 2 trường THPT tuyển sinh lớp 10 chương trình đào tạo song bằng tú tài

Hà Nội: 2 trường THPT tuyển sinh lớp 10 chương trình đào tạo song bằng tú tài

(LĐTĐ) Theo Kế hoạch tuyển sinh vào lớp 10 Trung học phổ thông (THPT) năm học 2024-2025 đã được Ủy ban nhân dân thành phố Hà Nội phê duyệt, để được trúng tuyển vào lớp 10 chương trình đào tạo song bằng tú tài học chương trình THPT quốc gia Việt Nam và tú tài Anh quốc (chứng chỉ A-level), thí sinh sẽ phải trải qua 2 vòng thi tuyển.
Mỗi học sinh được đăng ký nguyện vọng dự tuyển vào tối đa 3 trường công lập

Mỗi học sinh được đăng ký nguyện vọng dự tuyển vào tối đa 3 trường công lập

(LĐTĐ) Trong kỳ tuyển sinh vào lớp 10 Trung học phổ thông (THPT) công lập không chuyên năm học 2024 - 2025 tại Hà Nội, mỗi học sinh được đăng ký nguyện vọng dự tuyển vào tối đa 3 trường THPT công lập.
Khen thưởng nữ điều dưỡng ép tim cứu du khách nước ngoài

Khen thưởng nữ điều dưỡng ép tim cứu du khách nước ngoài

(LĐTĐ) Chiều 28/3, điều dưỡng Đặng Thị Hạ, 29 tuổi, người ép tim cứu sống du khách nước ngoài bị ngừng tim trong nhà hàng, được lãnh đạo Bệnh viện Bạch Mai khen thưởng.
Tuyển sinh vào lớp 10 tại Hà Nội: Thí sinh thi các môn chuyên vào ngày 10/6

Tuyển sinh vào lớp 10 tại Hà Nội: Thí sinh thi các môn chuyên vào ngày 10/6

Theo Kế hoạch tuyển sinh vào lớp 10 Trung học phổ thông (THPT) năm học 2024 - 2025 của Ủy ban nhân dân thành phố Hà Nội, ngay sau khi kết thúc hai ngày thi vào các trường THPT công lập không chuyên (ngày 8 - 9/6), các thí sinh đăng ký dự tuyển vào lớp 10 chuyên thuộc các trường THPT chuyên và có lớp chuyên sẽ làm bài thi các môn chuyên vào ngày 10/6.
Yêu cầu thực hiện nghiêm quy định hóa đơn điện tử với hoạt động kinh doanh, bán lẻ xăng dầu

Yêu cầu thực hiện nghiêm quy định hóa đơn điện tử với hoạt động kinh doanh, bán lẻ xăng dầu

(LĐTĐ) Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên vừa ký ban hành Công điện hỏa tốc số 2036/CĐ-BCT gửi Tổng cục Quản lý thị trường (QLTT) và Cục QLTT các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương về việc thực hiện nghiêm quy định về hóa đơn điện tử đối với hoạt động kinh doanh, bán lẻ xăng dầu.
Liên đoàn Lao động huyện Mỹ Đức trao quyết định thành lập 22 Công đoàn cơ sở

Liên đoàn Lao động huyện Mỹ Đức trao quyết định thành lập 22 Công đoàn cơ sở

(LĐTĐ) Chiều 28/3, Liên đoàn Lao động (LĐLĐ) huyện Mỹ Đức đã tổ chức Hội nghị công bố quyết định giải thể Công đoàn cơ quan Dân Đảng, Công đoàn UBND huyện; trao quyết định thành lập 22 Công đoàn cơ sở (CĐCS).
TP.HCM: 90% chó mèo đã được tiêm phòng bệnh dại

TP.HCM: 90% chó mèo đã được tiêm phòng bệnh dại

(LĐTĐ) TP.HCM là địa phương duy nhất đạt chứng nhận vùng an toàn dịch bệnh động vật đối với bệnh dại ở cấp tỉnh (toàn bộ thành phố, với tỷ lệ tiêm phòng bệnh dại đạt trên 90% tổng đàn chó mèo).

Tin khác

Tình hình tai nạn lao động vẫn còn đáng lo ngại

Tình hình tai nạn lao động vẫn còn đáng lo ngại

(LĐTĐ) Năm 2023, công tác an toàn, vệ sinh lao động trên toàn quốc đạt được một số kết quả nhất định nhưng vẫn còn một số tồn tại, như số vụ tai nạn lao động, số người mắc bệnh nghề nghiệp, sự cố nghiêm trọng vẫn còn ở mức cao và đáng lo ngại.
Nâng tầm Cuộc thi "Những cống hiến thầm lặng" thành Chương trình truyền thông

Nâng tầm Cuộc thi "Những cống hiến thầm lặng" thành Chương trình truyền thông

(LĐTĐ) Qua 3 năm diễn ra thành công, năm 2024, Cuộc thi “Những cống hiến thầm lặng” do báo Kinh tế & Đô thị, Tổ chức ActionAid Quốc tế tại Việt Nam (ActionAid) và Quỹ Hỗ trợ chương trình, dự án an sinh xã hội Việt Nam (AFV) phối hợp tổ chức đã được nâng tầm thành Chương trình truyền thông “Những cống hiến thầm lặng” để tiếp tục lan tỏa mạnh mẽ hơn nữa thông điệp vì cộng đồng.
Hoa đồng tiền rực rỡ trên vùng quê Đan Phượng

Hoa đồng tiền rực rỡ trên vùng quê Đan Phượng

(LĐTĐ) Đồng Tháp là một xã thuộc huyện Đan Phượng, thành phố Hà Nội. Nơi đây được coi là “thủ phủ” của hoa đồng tiền. Với trên 25ha chuyển đổi cơ cấu cây trồng, Hợp tác xã (HTX) Hoa Đồng Tháp đã mang lại thu nhập cao cho nhiều hộ dân ở nơi đây.
Video hàng nghìn công nhân chào cờ, hát Quốc ca nhận mưa lời khen

Video hàng nghìn công nhân chào cờ, hát Quốc ca nhận mưa lời khen

(LĐTĐ) Hai ngày qua, đoạn video quay lại cảnh hơn 1.000 công nhân lao động Công ty TNHH Wooin Vina (đóng tại huyện Diễn Châu, tỉnh Nghệ An) mặc áo cờ đỏ sao vàng đứng chào cờ, hát Quốc ca trong ngày đầu tiên đi làm trở lại sau Tết (19/2) đã làm cho nhiều người thích thú, khen ngợi.
Gần 2.000 lượt ứng trực đảm bảo hệ thống thoát nước vận hành xuyên Tết

Gần 2.000 lượt ứng trực đảm bảo hệ thống thoát nước vận hành xuyên Tết

(LĐTĐ) Trong suốt các ngày nghỉ Tết Nguyên đán Giáp Thìn 2024, Công ty TNHH MTV Thoát nước Hà Nội đã huy động 1.959 lượt cán bộ, nhân viên ứng trực đảm bảo hệ thống thoát nước Thủ đô luộn thông thoáng, đảm bảo vệ sinh môi trường và mỹ quan đô thị.
Tết vẫn miệt mài làm việc nơi phố thị

Tết vẫn miệt mài làm việc nơi phố thị

(LĐTĐ) Tết Giáp Thìn 2024, trong khi nhiều người vẫn đang sum họp với gia đình hay đi du Xuân, lễ hội thì nhiều lao động với những ngành nghề đặc thù khác nhau ở Thủ đô Hà Nội vẫn miệt mài làm việc trên các tuyến phố…
Thưởng Tết Nguyên đán 2024 bình quân của người lao động là 6,83 triệu đồng

Thưởng Tết Nguyên đán 2024 bình quân của người lao động là 6,83 triệu đồng

(LĐTĐ) Tiền thưởng Tết Âm lịch Giáp Thìn 2024 bình quân của người lao động là 6,83 triệu đồng, xấp xỉ mức thưởng dịp Tết Âm lịch năm 2023 (6,86 triệu đồng/người).
Dầm mưa, xuyên đêm ngày cận Tết trên công trường ga ngầm Dự án Nhổn - Ga Hà Nội

Dầm mưa, xuyên đêm ngày cận Tết trên công trường ga ngầm Dự án Nhổn - Ga Hà Nội

(LĐTĐ) Ngày cận Tết Nguyên đán Giáp Thìn, trên công trình xây dựng dự án ga ngầm S12, thuộc dự án đường sắt đô thị (Metro) Nhổn - ga Hà Nội, dẫu trong giá rét, không khí lao động vẫn nhộn nhịp, khoảng 40 cán bộ và công nhân vẫn nỗ lực, khẩn trương thi công các hạng mục đảm bảo đúng tiến độ, chất lượng đề ra.
Cuối năm về với chợ quê

Cuối năm về với chợ quê

(LĐTĐ) Do tập trung công việc đồng áng để kịp thời vụ, người dân ở các vùng quê thường đi sắm Tết rất muộn. Cùng với đó, những người con đi công tác, làm ăn xa nhà, gần ngày Tết trở về sum vầy cũng rất háo hức, mong được đi chợ quê để tìm lại tuổi thơ theo bà, theo mẹ đi chợ. Chính vì vậy càng ngày giáp Tết, chợ quê càng đông vui tấp nập kẻ bán, người mua.
Công nhân môi trường bận rộn hơn trong những ngày giáp Tết

Công nhân môi trường bận rộn hơn trong những ngày giáp Tết

(LĐTĐ) Khác với những công việc khác, công nhân môi trường đô thị bận rộn hơn trong những ngày giáp Tết vì khối lượng công việc phát sinh rất nhiều. Vất vả và khó khăn, song họ vẫn cố gắng khắc phục để hoàn thành tốt nhất nhiệm vụ được giao.
Xem thêm
Phiên bản di động