Cháy nổ không còn là “cảnh báo” kỳ 2: Đâu là nguyên nhân?

	Bật cười bức thư của anh lính cứu hỏa hướng dẫn cách thoát hiểm
	Làm tốt công tác phòng cháy, chữa cháy

Theo Cảnh sát PCCC TP Hà Nội, có rất nhiều nguyên nhân gây cháy nổ, trong đó có thể khẳng định nguyên nhân gây ra cháy nổ đầu tiên là do ý thức con người. Thực tế cho thấy rất nhiều cơ quan, công xưởng, nhà máy, trung tâm thương mại, khu chung cư… đầu tư các trang thiết bị chữa cháy chỉ là để đối phó với các đoàn kiểm tra hơn là để PCCC theo đúng nghĩa.

Các làng nghề, nhà xưởng, kho bãi… tiềm ẩn nhiều nguy cơ gây cháy nổ.

Theo tìm hiểu, trên địa bàn cả nước hiện có hàng nghìn khu nhà xưởng, kho bãi đang hoạt động nằm xen kẹt trong các khu dân cư. Đáng nói, không ít nhà xưởng trong số này không đạt yêu cầu về PCCC. Việc bố trí sắp xếp vật tư hàng hóa không đúng khoa học, lối thoát hiểm tuy có nhưng thường xuyên bị chặn lại mà không rõ lý do. Xưởng sản xuất được tận dụng làm cả kho hàng hóa để tiết kiệm chi phí.

Hệ thống cảnh báo cháy không có, hoặc có nhưng không được bảo trì, bảo dưỡng thường xuyên nên không bảo đảm các yêu cầu kỹ thuật, đến khi xảy ra cháy nổ thì hệ thống này không hoạt động. Do đó, nguy cơ hỏa hoạn gây thiệt hại nghiêm trọng có thể xảy ra bất cứ lúc nào.

Đáng nói, tại một số quận, huyện trên địa bàn TP Hà Nội tập trung nhiều nhà xưởng, nhà kho như Nam Từ Liêm, Cầu Giấy, Hoài Đức… công tác PCCC chưa đạt yêu cầu. Ghi nhận thực tế của PV, trên đường Đê La Thành, có hàng chục xưởng sản xuất sản xuất khung nhôm kính, xưởng mộc, xưởng hàn xì… nằm san sát nhau với mặt độ dày đặc, xen kẽ với nhà dân tiềm ẩn nguy cơ cháy, nổ cao.

Trao đổi về vấn đề liên quan, một lãnh đạo thuộc Cảnh sát PCCC TP Hà Nội cho biết, hiện nhiều khu dân cư quy hoạch thiếu khoa học, đường vào ngõ thường nhỏ, chỉ đủ cho một xe ô tô loại 4 chỗ đi vào. Vì đường hẹp nên không đảm bảo cho việc tiếp cận hiện trường bằng xe chữa cháy chuyên dụng. Do đó rất khó khăn trong việc triển khai lực lượng, phương tiện khi có cháy nổ xảy ra.

Tại nhà dân, các căn nhà thường chỉ có 1 lối thoát nạn qua cửa chính và không có lối thoát nạn dự phòng. Khi thiết kế lại không có giải pháp thiết kế chống cháy, khu vực ban công thường được gia cố thêm lồng sắt để chống trộm. Trong khi đó, hầu hết các căn nhà không được trang bị phương tiện chữa cháy tại chỗ như bình cứu hỏa, chăn chiên chữa cháy, dụng cụ phá dỡ cửa để thoát nạn khi có cháy nổ, hoặc đơn giản hơn là không có hệ thống cảnh báo cháy.

Khách quan nhìn nhận, những năm gần đây, đời sống của người dân ngày càng được nâng cao, dẫn đến nhu cầu sử dụng điện cũng tăng lên đáng kể. Tuy nhiên, ý thức PCCC nói chung và ý thức an toàn PCCC trong sử dụng điện nói riêng của đa số người dân còn lơ là, mất cảnh giác. Vì vậy các vụ cháy, nổ nguyên nhân do điện ngày càng gia tăng.

Qua phân tích nguyên nhân các vụ cháy xảy ra khi sử dụng các thiết bị điện có thể thấy nguyên nhân chập cháy về điện phổ biến là do đấu nối dây dẫn điện tùy tiện; tự ý câu, móc thêm các thiết bị tiêu thụ điện ngoài thiết kế ban đầu như điều hoà nhiệt độ, tủ lạnh, bếp điện; đường dây dẫn điện, thiết bị điện lâu năm đã bị lão hóa không kiểm tra, thay thế kịp thời…

Từ đốm cháy nhỏ, nếu không được phát hiện sẽ lan vào các vật dụng dễ cháy trong nhà rồi bùng phát. Tâm lý chủ quan của người dân khi ra khỏi nhà không rút phích cắm, không tắt tivi, quạt, ấm đun nước… cũng góp phần không nhỏ làm tăng hậu quả cháy nổ khi có xảy ra chập mạch.

Theo Đại tá Nguyễn Trường Sơn (Trưởng phòng Cảnh sát PCCC số 2 (Cảnh sát PC&CC TP Hà Nội), chỉ riêng trong quý I năm 2018 (từ 16/11/2017 đến 15/2/2018), trên địa bàn thuộc phòng quản lý đã xảy ra 59 vụ cháy. Trong đó có 32 vụ được xác định nguyên nhân là do sự cố điện và thiết bị điện.

Việc thờ cúng tổ tiên là hoạt động tâm linh tất yếu của mọi nhà. Tuy nhiên, việc thắp hương, đốt vàng mã nếu không chú ý sẽ dễ xảy ra cháy gây thiệt hại khó lường. Nguyên nhân chủ yếu gây ra những vụ cháy này đều do sự vô ý, thiếu hiểu biết của người dân như thắp hương, đốt vàng mã mà không có người trông coi; đốt vàng mã gần các vật dễ cháy; để vàng mã cháy tự do làm tàn lửa bay tứ tung, bám vào vật liệu dễ bắt lửa gây cháy lan, cháy lớn… Trên thực tế, đã có rất nhiều vụ hỏa hoạn xảy ra do vàng mã khi đốt rất dễ bắt lửa và cháy lan sang những đồ vật khác.

Hiện nay, đa số các hộ dân đều sử dụng bếp gas để đun nấu. Một số nguyên nhân dẫn đến cháy, nổ khi sử dụng gas là không khóa van bình gas khi nấu xong, tắt bếp gas không đúng quy trình, sử dụng các chai chứa gas và các phụ kiện không đảm bảo chất lượng làm gas xì ra khỏi bình.

Bên cạnh đó; tuy đại lý gas, người bán xăng lẻ, các gia đình có tích trữ chất dễ gây cháy trong nhà nhưng đa số lại không có các biện pháp đảm bảo an toàn về PCCC. Khi trong không khí luôn có sẵn các hợp chất dễ cháy nếu gần đó có người hút thuốc hoặc đun nấu bằng lửa là có thể gây cháy nổ tức thì, gây ra những hậu quả khôn lường.

Phạm Thảo (Còn nữa)