Hàng giả, hàng nhái: Cảnh báo về quản lý hàng hóa trước Tết Bính Ngọ

Những cú lừa ngoạn mục

Càng về cuối năm, nhu cầu biếu tặng và tiêu dùng các mặt hàng cao cấp, đặc biệt là thực phẩm nhập khẩu, càng tăng cao. Thịt bò Wagyu, hải sản từ nước ngoài hay các loại đặc sản địa phương được xem là những món quà giá trị, thể hiện sự tinh tế. Chính tâm lý ưa chuộng “hàng ngoại” mà đôi khi bỏ qua khâu kiểm tra nguồn gốc của người dân đã vô tình tạo điều kiện cho các đường dây làm giả trục lợi.

Mức độ tinh vi và liều lĩnh của các đối tượng gian lận không còn dừng lại ở việc làm giả nhãn mác. Mới đây, liên tiếp các vụ án được phanh phui đã chỉ ra hai thái cực nguy hiểm trong hoạt động làm giả. Vụ án Công an thành phố Hà Nội khởi tố và tạm giam 4 bị can liên quan đến đường dây làm giả thịt bò Wagyu cho thấy, thủ đoạn trục lợi từ sự chênh lệch giá trị thương hiệu.

Các đối tượng trong đường dây làm giả thịt bò WAGYU từ thịt trâu giá rẻ.

Các đối tượng đã mua thịt trâu Ấn Độ kém chất lượng, giá rẻ (khoảng 120.000 đồng/kg), sau đó sử dụng các loại tinh chất, phụ gia để bơm tạo vân mỡ giả, biến miếng thịt trâu thành miếng bò Wagyu đắt đỏ, rồi đóng gói, dán nhãn thương hiệu Hidasan. Sản phẩm giả mạo này được bán ra thị trường với giá từ 400.000 đến 600.000 đồng/kg. Với quy mô 14 tấn thịt trâu giả thịt bò được tuồn ra thị trường, lợi nhuận thu về là khổng lồ.

Mức độ nguy hiểm được đẩy lên đỉnh điểm qua vụ án tại Phú Thọ do Công an tỉnh điều tra. Đối tượng Vũ Thị Hường - Giám đốc Công ty TNHH MTV MQ Food đã bị khởi tố vì hành vi sản xuất thực phẩm giả. Thủ đoạn lần này không chỉ là giả mạo xuất xứ, mà còn là coi thường nghiêm trọng sức khỏe người dân.

Các đối tượng sử dụng hàng nghìn tấn thịt trâu, lợn đông lạnh nhập khẩu, trong đó một số lô hàng đã bốc mùi hôi thối, không rõ nguồn gốc, không có hóa đơn chứng từ. Số thịt bẩn này được chế biến thành thịt sấy khô, sau đó được ngụy tạo thành “đặc sản vùng cao” bằng cách lập chi nhánh “ảo” tại Hà Giang và in địa chỉ lên bao bì.

Để tạo lòng tin tuyệt đối, các đối tượng còn tự thiết kế mã QR và mua cả chứng nhận HACCP giả (chứng nhận quản lý chất lượng an toàn thực phẩm quốc tế) in lên bao bì. Được biết, đường dây này đã sử dụng hơn 1.000 tấn thịt đông lạnh để sản xuất khoảng 400 tấn thịt sấy khô, thu về doanh thu ước tính hơn 100 tỷ đồng. Đây là bằng chứng rõ ràng nhất về “lợi nhuận béo bở” đã khiến tội phạm bất chấp pháp luật và đạo đức.

Tiếng thở dài của người tiêu dùng

Những sự việc trên đã làm dư luận hết sức lo lắng, đặc biệt là những người có thói quen mua sắm thực phẩm nhập khẩu và đặc sản quê hương. Chị Nguyễn Thu Hà (phường Đống Đa, Hà Nội), một khách hàng thường xuyên mua thịt bò ngoại và các loại đặc sản Tết, không giấu được sự thất vọng: “Tết đến, chúng tôi muốn mua sản phẩm tốt, đắt tiền một chút để yên tâm về chất lượng. Bây giờ nghe tin thịt trâu Ấn Độ lại “hô biến” thành bò Nhật, đặc biệt là tin dùng thịt ôi thối làm đặc sản, thực sự cảm thấy niềm tin bị đánh tráo và sức khỏe bị đe dọa. Chúng tôi biết tin vào đâu khi mà cả tem nhập khẩu, chứng nhận cũng bị làm giả?”.

Hàng chục tấn thịt trâu, lợn tươi và thịt sấy khô thành phẩm không đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm của Công ty TNHH MTV MQ Food chuẩn bị được tuồn ra thị trường. (Ảnh: CAPT)

Trước mức độ nghiêm trọng của các vụ án, việc xử lý nghiêm minh theo pháp luật là yêu cầu cấp thiết. Đây không chỉ là hành vi gian lận thương mại đơn thuần, mà là tội phạm nguy hiểm, đe dọa trực tiếp đến sức khỏe cộng đồng. Nhận định về vụ việc, luật sư Nguyễn Huy Hoàng (Đoàn Luật sư thành phố Hà Nội) nhấn mạnh: “Hành vi làm giả thực phẩm, đặc biệt là sử dụng nguyên liệu ôi thối như vụ MQ Food, rõ ràng đã cấu thành Tội sản xuất, buôn bán hàng giả là lương thực, thực phẩm theo Điều 193 Bộ luật Hình sự. Đây là tội danh có khung hình phạt rất nặng, có thể lên đến 20 năm tù hoặc tù chung thân nếu gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng”.

Luật sư Hoàng cũng chỉ ra rằng, bên cạnh việc xử lý hình sự, các cơ quan quản lý nhà nước cần phải siết chặt hơn nữa công tác kiểm soát thị trường ngay từ khâu nhập khẩu đến khâu phân phối: “Cần tăng cường kiểm tra, giám định các lô hàng thịt nhập khẩu, nhất là trong giai đoạn cao điểm cuối năm. Việc làm giả ngày càng tinh vi, đòi hỏi cơ quan chức năng phải nâng cao năng lực giám định, áp dụng công nghệ truy xuất nguồn gốc để đối phó hiệu quả. Đặc biệt, cần kiểm soát chặt chẽ các hành vi làm giả giấy tờ, chứng nhận chất lượng (HACCP, ISO) vì đó là “cánh cửa” đánh lừa niềm tin của cả cơ quan quản lý và người tiêu dùng”.

Thực tế cho thấy, vấn nạn hàng giả chỉ có thể được đẩy lùi khi có sự phối hợp đồng bộ. Về phía Nhà nước, việc tăng cường kiểm tra định kỳ, đột xuất tại các cơ sở chế biến, kho lạnh và kho hàng, cùng với việc xử lý nghiêm minh các vi phạm là không thể thiếu. Về phía người tiêu dùng, cần tự trang bị kiến thức để trở thành người mua hàng thông thái. Không vì ham rẻ mà mua sắm tại những địa điểm không rõ ràng, không có tem phụ, nhãn mác rõ ràng về nguồn gốc xuất xứ và đơn vị nhập khẩu.

Những vụ án được phanh phui liên tiếp là lời cảnh tỉnh mạnh mẽ. Chỉ khi cơ quan quản lý và người tiêu dùng cùng đồng lòng, kiên quyết nói “không” với hàng giả, hàng kém chất lượng, thì thị trường mới có thể lành mạnh, và người dân mới có thể yên tâm đón một cái Tết Nguyên đán an toàn, ấm cúng, không lo bị “đánh tráo” niềm tin bởi những món lợi béo bở của kẻ xấu.