Vùng phát thải thấp: "Cú hích" cải thiện chất lượng không khí Thủ đô

Bước đi quan trọng nhằm cải thiện chất lượng không khí

Hội đồng nhân dân thành phố Hà Nội đã thông qua Nghị quyết số 57/2025/NQ-HĐND quy định thực hiện vùng phát thải thấp trên địa bàn thành phố Hà Nội, triển khai theo điểm a khoản 2 Điều 28 của Luật Thủ đô năm 2024. Theo Nghị quyết, vùng phát thải thấp là khu vực được xác định nhằm hạn chế các phương tiện giao thông gây ô nhiễm, từ đó, nâng cao chất lượng không khí và giảm tác động tiêu cực của khí thải.

Các tiêu chí để xác định vùng phát thải thấp bao gồm: Khu vực được định hướng bảo vệ nghiêm ngặt theo Quy hoạch Thủ đô; khu vực thường xuyên ùn tắc giao thông mức D-F; khu vực có chỉ số AQI dưới mức trung bình trong tối thiểu 1 năm.

Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường thành phố Hà Nội Nguyễn Minh Tấn cho biết, từ ngày 1/7/2026, Hà Nội sẽ triển khai thí điểm vùng phát thải thấp trong khu vực Vành đai 1. Đây được xem là một bước đi quan trọng nhằm cải thiện chất lượng không khí, giảm ô nhiễm môi trường từ phương tiện giao thông và tạo ra không gian sống trong lành, an toàn hơn cho người dân Thủ đô.

Theo Nghị quyết số 57/2025/NQ-HĐND của Hội đồng nhân dân thành phố Hà Nội, vùng phát thải thấp là khu vực được xác định nhằm hạn chế các phương tiện giao thông gây ô nhiễm, từ đó, nâng cao chất lượng không khí và giảm tác động tiêu cực của khí thải.

Để chuẩn bị cho việc triển khai mô hình mới này, Sở Nông nghiệp và Môi trường đang phối hợp chặt chẽ với Sở Xây dựng và Ủy ban nhân dân các phường trong khu vực Vành đai 1 để xây dựng Đề án vùng phát thải thấp. Các đơn vị đang rà soát hiện trạng, đồng thời nghiên cứu các giải pháp phù hợp với điều kiện thực tế của từng tuyến phố, từng khu dân cư, nhằm đảm bảo việc thí điểm được triển khai thận trọng, khả thi và phù hợp với đặc thù đô thị trung tâm của Hà Nội.

“Việc áp dụng vùng phát thải thấp là xu hướng chung của nhiều đô thị lớn trên thế giới nhằm giảm ô nhiễm không khí, bảo vệ sức khoẻ cộng đồng và hướng đến phát triển giao thông bền vững. Hà Nội kỳ vọng mô hình này sẽ giúp cải thiện đáng kể chất lượng không khí tại khu vực trung tâm và tạo nền tảng để mở rộng sang các khu vực khác trong thời gian tới”, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường thành phố Hà Nội Nguyễn Minh Tấn nhấn mạnh.

Người dân đồng tình ủng hộ

Ghi nhận thực tế cho thấy, chủ trương thực hiện vùng phát thải thấp của Thành phố nhận được sự đồng thuận mạnh mẽ của người dân. Ông Trần Đức Trọng (phường Hai Bà Trưng, Hà Nội) bày tỏ: “Tôi cảm nhận rõ rệt áp lực ô nhiễm không khí ngày càng gia tăng trong nhiều năm qua. Các tuyến đường luôn trong tình trạng lưu lượng xe dày đặc, đặc biệt vào giờ cao điểm, khiến không khí thường xuyên bị bao phủ bởi bụi mịn và khí thải từ các phương tiện giao thông sử dụng nhiên liệu hóa thạch. Đây là thực trạng đã tồn tại lâu dài và tác động tiêu cực đến sức khỏe của người dân”.

Ông Trọng cho rằng, việc Hà Nội thực hiện vùng phát thải thấp và sẽ triển khai thí điểm vùng phát thải thấp trong khu vực Vành đai 1 từ ngày 1/7/2026 là một quyết sách rất cần thiết và đúng thời điểm. Ông bày tỏ sự ủng hộ mạnh mẽ chủ trương này vì tin rằng nó sẽ tạo ra bước chuyển tích cực trong việc giảm lượng khí thải độc hại, khuyến khích phương tiện sạch và hiện đại hơn, đồng thời góp phần hình thành môi trường sống trong lành ngay tại trung tâm Thủ đô. Theo ông Trọng, đây không chỉ là giải pháp kỹ thuật mà còn là hành động thể hiện trách nhiệm của Thành phố đối với sức khỏe cộng đồng.

Chứng kiến môi trường không khí của Thủ đô đang chịu áp lực lớn từ một lượng lớn phương tiện giao thông sử dụng nhiên liệu hóa thạch, bà Vũ Thúy Lụa (phường Cửa Nam, Hà Nội) bày tỏ vui mừng khi Hội đồng nhân dân thành phố Hà Nội thông qua Nghị quyết số 57/2025/NQ-HĐND quy định thực hiện vùng phát thải thấp trên địa bàn Thành phố và sẽ triển khai thí điểm vùng phát thải thấp trong khu vực Vành đai 1 từ ngày 1/7/2026. “Tôi hoàn toàn đồng tình và coi đây là cơ hội để từng người dân thay đổi thói quen theo hướng văn minh, bền vững hơn”, bà Lụa bày tỏ.

Theo bà Lụa, hiện nhiều gia đình vẫn sử dụng xe máy cũ, thải ra lượng khí độc hại lớn nhưng chưa có thói quen kiểm tra tiêu chuẩn khí thải. Thực trạng này khiến môi trường không khí ngày càng xấu đi và gây áp lực lớn lên không gian sống vốn đã chật hẹp của nội đô. Vì vậy, khi Hà Nội triển khai thí điểm vùng phát thải thấp sẽ thúc đẩy việc sử dụng phương tiện xanh như xe đạp, xe điện, phương tiện công cộng - những lựa chọn ít gây ô nhiễm và phù hợp với xu hướng của thế giới.

Bà Lụa bày tỏ tin tưởng, với sự đồng thuận của người dân và sự hỗ trợ tốt từ cơ quan chức năng, vùng phát thải thấp sẽ trở thành cú hích thúc đẩy sự thay đổi tích cực trong nhận thức và hành động của cả cộng đồng. Đây là trách nhiệm chung để xây dựng một Hà Nội đáng sống hơn cho thế hệ hôm nay và mai sau.