Chung tay xây dựng giao thông học đường Hà Nội: An toàn hôm nay - Vững vàng tương lai

Vấn đề còn nhiều trăn trở

Những năm gần đây, tình hình vi phạm trật tự an toàn giao thông và tai nạn giao thông liên quan đến lứa tuổi học sinh trên địa bàn Hà Nội đã từng bước được kéo giảm. Các giải pháp đồng bộ từ tuyên truyền, giáo dục đến tuần tra, kiểm soát đã mang lại những chuyển biến tích cực, góp phần nâng cao ý thức chấp hành pháp luật giao thông trong học sinh.

Tuy nhiên, thực tế cho thấy vẫn còn những vi phạm đáng lo ngại. Lực lượng Cảnh sát giao thông Hà Nội vẫn ghi nhận một số trường hợp học sinh điều khiển phương tiện khi chưa đủ tuổi, đi xe mô tô, xe gắn máy không đội mũ bảo hiểm hoặc không chấp hành đầy đủ các quy định về an toàn giao thông.

Chia sẻ từ góc nhìn người trong cuộc, em Phạm Gia Huy, học sinh Trường THPT Trung Văn cho biết, phần lớn học sinh chấp hành nghiêm quy định giao thông khi di chuyển trên các tuyến đường lớn, đông phương tiện. Tuy nhiên, tại những tuyến đường vắng hoặc khu vực gần nhà, không ít bạn lại có tâm lý chủ quan, đi nhanh, đi ẩu, tiềm ẩn nhiều nguy cơ mất an toàn.

"Chìa khóa" để kiến tạo môi trường giao thông an toàn cho lứa tuổi học sinh chính là công tác tuyên truyền.

Không chỉ dừng lại ở học sinh, ý thức chấp hành pháp luật giao thông của một bộ phận phụ huynh cũng là vấn đề cần được nhìn nhận thẳng thắn. Vẫn còn tình trạng phụ huynh không đội mũ bảo hiểm cho con em khi tham gia giao thông, vượt đèn đỏ, đi xe trên vỉa hè hoặc dừng, đỗ không đúng quy định trong quá trình đưa đón học sinh đến trường. Những hành vi này vô tình tạo ra thói quen xấu, ảnh hưởng trực tiếp đến nhận thức và hành vi của trẻ em.

Dù vậy, các cơ quan chức năng khẳng định, tình trạng vi phạm và tai nạn giao thông liên quan đến học sinh chỉ xảy ra ở một bộ phận nhỏ. Thực tế cho thấy, qua từng năm, tai nạn giao thông liên quan đến lứa tuổi học sinh trên địa bàn Thành phố đều được kiềm chế và kéo giảm rõ rệt. Riêng trong năm 2025, tai nạn giao thông liên quan đến học sinh giảm trên cả ba tiêu chí: số vụ tai nạn, số người tử vong và số người bị thương.

Gần đây nhất, trong tháng 12/2025, lực lượng Cảnh sát giao thông Hà Nội đã phát hiện và xử lý hơn 2.100 trường hợp học sinh vi phạm các quy định về an toàn giao thông. So với tháng liền kề trước đó, số trường hợp vi phạm đã giảm khoảng 33%, cho thấy hiệu quả bước đầu của các biện pháp quản lý và tuyên truyền.

Theo chuyên gia giao thông Khương Kim Tạo, một trong những nguyên nhân chính dẫn đến vi phạm là việc nhiều phụ huynh vẫn giao xe mô tô cho con em chưa đủ 16 tuổi điều khiển. Trong những trường hợp này, không chỉ học sinh bị xử phạt mà phụ huynh cũng phải chịu trách nhiệm liên đới theo quy định của pháp luật.

Cụ thể, hành vi giao xe mô tô cho người chưa đủ tuổi điều khiển có thể bị xử phạt từ 8 đến 10 triệu đồng. Nếu để xảy ra tai nạn giao thông, mức xử phạt và trách nhiệm pháp lý sẽ còn nghiêm khắc hơn.

Từ thực tế đó, chuyên gia cho rằng cần tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục pháp luật giao thông cho cả phụ huynh và học sinh, giúp các em và gia đình hiểu rõ quy định về độ tuổi, chủng loại và tính năng của từng loại phương tiện. Đáng lưu ý, những phương tiện có tốc độ thiết kế trên 50km/giờ được xếp vào nhóm xe mô tô và bắt buộc phải tuân thủ đầy đủ các quy định của pháp luật về điều kiện điều khiển và an toàn giao thông.

Đồng bộ các giải pháp

Thực tiễn cho thấy, việc triển khai đồng bộ nhiều giải pháp đã mang lại những chuyển biến tích cực trong bảo đảm an toàn giao thông học đường trên địa bàn Hà Nội. Từ mô hình thí điểm “Cổng trường an toàn giao thông”, đến nay, nhiều cơ sở giáo dục đã ghi nhận hiệu quả rõ rệt. Trong đó dễ thấy nhất là tình trạng ùn tắc trước cổng trường được kéo giảm đáng kể, va chạm giao thông được hạn chế, không gian học đường trở nên trật tự, an toàn và văn minh hơn.

Theo bà Nguyễn Thị Thanh Thủy, Chánh Văn phòng Ban An toàn giao thông thành phố Hà Nội, trong năm học 2024 - 2025, công tác tuyên truyền, giáo dục pháp luật về an toàn giao thông đã được triển khai rộng khắp tại các trường học trên toàn địa bàn Thành phố, với nhiều hình thức phong phú, phù hợp từng cấp học.

Cùng với đó, tại 126 phường, xã, chính quyền địa phương đã chủ động vào cuộc, phối hợp chặt chẽ với nhà trường trong việc duy trì và nhân rộng mô hình “Cổng trường học an toàn”, qua đó góp phần bảo đảm trật tự, an toàn giao thông, nhất là trong khung giờ cao điểm đưa đón học sinh.

Song song với các giải pháp mang tính tổ chức và quản lý, thông qua các hoạt động tọa đàm, tuyên truyền, mỗi học sinh được kỳ vọng sẽ trở thành một tuyên truyền viên nhỏ tuổi trong chính gia đình mình, lan tỏa ý thức chấp hành pháp luật giao thông tới phụ huynh và cộng đồng dân cư.

Thêm nhiều trường học triển khai mô hình “Cổng trường an toàn" góp phần xây dựng giao thông học đường.

Chia sẻ từ thực tế triển khai, bà Nguyễn Thanh Vân, Hiệu trưởng Trường Tiểu học Vạn Phúc cho biết, kể từ khi mô hình “Cổng trường an toàn” được áp dụng, nhà trường và khu vực xung quanh đã ghi nhận nhiều thay đổi tích cực. Không gian trước cổng trường trở nên gọn gàng, văn minh, cổng trường được nhận diện rõ ràng với vạch kẻ sang đường, biển báo giao thông dành cho người tham gia giao thông, góp phần nâng cao an toàn cho học sinh mỗi ngày đến lớp.

Bên cạnh đó, nhà trường còn phối hợp triển khai dự án xây dựng các clip tuyên truyền gửi tới phụ huynh và học sinh, hướng dẫn vị trí dừng, đỗ phương tiện khi đưa đón con em. Đáng chú ý, trong quá trình thực hiện, phụ huynh và học sinh cùng chung tay cải tạo, trang trí cổng trường, trực tiếp tham gia vẽ, sơn, tạo nên không gian thân thiện, gần gũi và giàu tính giáo dục.

Tại Trường Tiểu học Vạn Phúc, hằng năm, nhà trường đều xây dựng bộ tài liệu giáo dục an toàn giao thông dành cho học sinh, gồm khoảng 5 đến 6 bài học, được thiết kế phù hợp với từng khối lớp. Nội dung giáo dục an toàn giao thông được triển khai linh hoạt thông qua các hoạt động ngoài giờ lên lớp, các tiết học chuyên đề, đồng thời lồng ghép trong sinh hoạt dưới cờ.

Những năm gần đây, nhà trường thường xuyên phối hợp với lực lượng Cảnh sát giao thông tổ chức các buổi tuyên truyền, phổ biến kiến thức an toàn giao thông cho học sinh. Điển hình, Trường Tiểu học Vạn Phúc đã phối hợp với Ban An toàn giao thông thành phố tổ chức tuyên truyền theo hình thức sân khấu hóa. Cách làm sinh động, trực quan này đã mang lại hiệu quả cao, thu hút sự tham gia hào hứng của cả học sinh và phụ huynh, được đánh giá là hiệu quả hơn so với phương pháp truyền đạt truyền thống.

Từ những chuyển biến tích cực trong thực tiễn cho thấy, xây dựng giao thông học đường an toàn không chỉ là nhiệm vụ của riêng ngành giáo dục hay lực lượng chức năng, mà cần sự vào cuộc đồng bộ của cả hệ thống chính trị, nhà trường, gia đình và toàn xã hội. Khi mỗi cổng trường trở thành một không gian an toàn, văn minh; khi mỗi học sinh được trang bị đầy đủ kiến thức, kỹ năng và ý thức tham gia giao thông, Hà Nội đang từng bước hình thành nền tảng vững chắc cho một thế hệ công dân tương lai sống có trách nhiệm, kỷ cương và nhân ái. Đó cũng chính là con đường bền vững để bảo đảm an toàn giao thông hôm nay, vun đắp niềm tin cho ngày mai của Thủ đô.