Thủ tục nhận trợ cấp hưu trí xã hội

Chính sách trợ cấp hưu trí xã hội là một bước đi quan trọng trong việc mở rộng hệ thống an sinh xã hội, nhằm hỗ trợ người cao tuổi không có lương hưu hoặc có mức hưởng bảo hiểm xã hội hằng tháng quá thấp, trong bối cảnh già hóa dân số đang diễn ra nhanh chóng tại Việt Nam. Chính sách này được cụ thể hóa tại Nghị định số 176/2025/NĐ-CP do Chính phủ ban hành ngày 30/6/2025, quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Bảo hiểm xã hội liên quan đến trợ cấp hưu trí xã hội.

Ảnh minh họa.

Theo Bộ Nội vụ, với quy định mới, dự kiến sẽ có khoảng 1,2 triệu người cao tuổi từ đủ 75 tuổi trở lên được thụ hưởng chính sách trợ cấp hưu trí xã hội. Để được hưởng trợ cấp, người dân phải đáp ứng đủ ba điều kiện gồm: Đủ 75 tuổi trở lên; không hưởng lương hưu hoặc trợ cấp bảo hiểm xã hội hằng tháng, hoặc đang hưởng nhưng với mức thấp hơn mức trợ cấp hưu trí xã hội do nhà nước quy định; đồng thời có văn bản đề nghị gửi đến Ủy ban nhân dân cấp xã nơi cư trú. Riêng đối với người cao tuổi thuộc hộ nghèo hoặc hộ cận nghèo, độ tuổi được nới lỏng hơn, chỉ cần từ đủ 70 tuổi đến dưới 75 tuổi, nhưng vẫn phải đáp ứng hai điều kiện còn lại.

Mức trợ cấp hưu trí xã hội hằng tháng được ấn định là 500.000 đồng/người/tháng. Tuy nhiên, trong trường hợp người hưởng đồng thời thuộc đối tượng đang được trợ cấp xã hội hằng tháng, thì sẽ được nhận mức trợ cấp cao hơn. Ngoài ra, tùy theo điều kiện kinh tế - xã hội, khả năng cân đối ngân sách và khả năng huy động nguồn lực tại địa phương, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh có thể trình Hội đồng nhân dân cùng cấp quyết định mức hỗ trợ bổ sung cho người hưởng trợ cấp hưu trí xã hội, nhằm nâng cao đời sống cho nhóm dân số già yếu, thu nhập thấp.

Thủ tục đề nghị hưởng trợ cấp được quy định rõ ràng. Người có nhu cầu cần nộp văn bản đề nghị lên Ủy ban nhân dân cấp xã. Trong thời hạn 10 ngày làm việc kể từ khi nhận được hồ sơ hợp lệ, Chủ tịch UBND cấp xã có trách nhiệm tổ chức xác thực và chuẩn hóa thông tin của người đề nghị trên hệ thống cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư. Nếu đủ điều kiện, UBND cấp xã sẽ ra quyết định chi trả. Ngược lại, trong trường hợp không đủ điều kiện, người dân sẽ nhận được văn bản trả lời chính thức, nêu rõ lý do từ chối. Thời gian hưởng chế độ trợ cấp hưu trí xã hội hằng tháng được tính từ tháng Chủ tịch UBND cấp xã ký quyết định. Việc thôi hưởng sẽ được tính từ tháng liền kề sau khi người thụ hưởng qua đời hoặc không còn đủ điều kiện theo quy định.

Công tác chi trả trợ cấp được thực hiện định kỳ hằng tháng, với quy trình rõ ràng nhằm đảm bảo tính minh bạch và kịp thời. Trước ngày 25 hằng tháng, UBND xã sẽ căn cứ vào danh sách đối tượng thụ hưởng trên địa bàn, số kinh phí cần chi trả trong tháng tiếp theo (bao gồm cả tiền truy lĩnh và mai táng phí nếu có), đồng thời tính toán số kinh phí còn tồn từ các tháng trước để thực hiện rút dự toán tại Kho bạc Nhà nước. Kinh phí sau đó được chuyển vào tài khoản tiền gửi của tổ chức dịch vụ chi trả, đồng thời chuyển danh sách đối tượng chi trả để tổ chức này thực hiện nhiệm vụ. Tổ chức dịch vụ chi trả sẽ tổng hợp, báo cáo danh sách đối tượng đã nhận và chưa nhận tiền, chuyển phần chưa chi trả sang tháng sau và gửi chứng từ đầy đủ cho UBND xã trước ngày 20 hằng tháng để thực hiện quyết toán theo quy định hiện hành.

Nguồn kinh phí thực hiện chính sách trợ cấp hưu trí xã hội được bảo đảm theo quy định tại khoản 1 Điều 31 Nghị định số 20/2021/NĐ-CP của Chính phủ, về chính sách trợ giúp xã hội đối với đối tượng bảo trợ xã hội. Đồng thời, trong trường hợp người hưởng trợ cấp hưu trí xã hội qua đời, chính sách còn hỗ trợ chi phí mai táng theo quy định của từng địa phương.

Mẫu văn bản đề nghị hưởng trợ cấp hưu trí xã hội.

P.T