Thị trường lao động Việt Nam trước thách thức lãi suất cao kéo dài

Sau 2 năm chịu ảnh hưởng nặng nề của đại dịch Covid- 19, thị trường lao động Việt Nam ghi nhận sự phục hồi mạnh mẽ trong những tháng vừa qua. Tuy nhiên, trong bối cảnh các quốc gia trên thế giới đang đối mặt với tình hình lạm phát tăng cao, lãi suất được đẩy lên để kiềm chế lạm phát khiến nguy cơ suy thoái kinh tế cận kề, thị trường lao động nước ta đứng trước nhiều thách thức, khó khăn.
Bổ sung chính sách hỗ trợ thị trường lao động Hà Nội đẩy mạnh hỗ trợ, phát triển thị trường lao động
Ảnh minh họa: Thành Đạt
Ảnh minh họa: Thành Đạt

Kinh tế tăng trưởng tốt kéo theo sự hồi phục của thị trường lao động

Theo báo cáo của Tổng cục Thống kê, trong quý III/2022, kinh tế trong nước tiếp tục tăng trưởng tốt, thể hiện qua diễn biến tích cực của các chỉ số kinh tế vĩ mô.

Tổng sản phẩm trong nước (GDP) quý III ước tính tăng 13,67% so với cùng kỳ năm trước. Kết quả này đóng góp tích cực vào mức tăng GDP 9 tháng năm 2022 - đạt 8,83% so với 9 tháng đầu năm 2021 và là mức tăng 9 tháng đầu năm cao nhất trong giai đoạn 2011 - 2022.

Bên cạnh đó, giá trị tăng thêm của ngành công nghiệp trong quý cũng tăng 12,12% so với cùng kỳ năm trước, tăng 2,25 điểm phần trăm so với mức tăng của quý trước. Giá trị hàng hóa xuất khẩu đạt 96,50 tỷ USD, giảm 0,30 tỷ USD, tương đương 0,50% so với quý trước và tăng 12,61 tỷ USD, tương đương 17,20% so với cùng kỳ năm trước. Cán cân thương mại 9 tháng đầu năm xuất siêu 6,52 tỷ USD.

Song song với đó, thị trường lao động ghi nhận một số dấu hiệu tích cực thể hiện sự phục hồi mạnh mẽ so với cùng kỳ năm trước.

Cụ thể, lực lượng lao động từ 15 tuổi trở lên của cả nước ước tính là 51,87 triệu người trong quý III, tăng 244,80 nghìn người (tương ứng mức tăng 0,50%) so với quý trước và tăng 2.801,50 nghìn người (tương đương tăng 5,70%) so với cùng kỳ năm 2021.

Lao động 15 tuổi trở lên có việc làm trong quý III/2022 ước tính là 50,80 triệu người, tăng 255,20 nghìn người so với quý trước và tăng 3.547,10 nghìn người so với cùng kỳ năm trước. Số người có việc làm trong độ tuổi lao động là 45,31 triệu người, tăng 319,70 nghìn người (tương ứng mức tăng 0,70%) so với quý trước và 3.921,20 nghìn người (tương ứng tăng 9,50%) so với cùng kỳ năm trước.

Lao động 15 tuổi trở lên có việc làm trong quý III/2022 ước tính là 50,80 triệu người, tăng 255,20 nghìn người so với quý trước và tăng 3.547,10 nghìn người so với cùng kỳ năm trước. Số người có việc làm trong độ tuổi lao động là 45,31 triệu người, tăng 319,70 nghìn người (tương ứng mức tăng 0,70%) so với quý trước và 3.921,20 nghìn người (tương ứng tăng 9,50%) so với cùng kỳ năm trước.

Tốc độ tăng lao động có việc làm trong độ tuổi lao động quý này vẫn cao hơn tốc độ tăng của lao động có việc làm từ 15 tuổi trở lên (tương ứng 0,70% và 0,50%), tiếp tục cho thấy tình trạng lao động ngoài độ tuổi lao động phải tiếp tục làm việc để trang trải cuộc sống có xu hướng được cải thiện.

Không chỉ dừng lại ở việc hồi phục, thị trường lao động Việt Nam còn cho thấy sự phát triển so với giai đoạn trước khi đại dịch Covid-19 xảy ra, thông qua chỉ số về thu nhập của người lao động. Trong quý III/2022 thu nhập bình quân tháng của người lao động ghi nhận ở mức 6,7 triệu đồng, cao hơn mức 6,6 triệu đồng của quý trước cũng như mức 5,9 triệu đồng trong quý III/2021 (cùng kỳ năm chưa xảy ra dịch Covid-19).

Nhìn chung, các chỉ số đánh giá thị trường lao động Việt Nam đều cho thấy sự tăng trưởng so với quý trước cũng như cùng kỳ năm 2021, thậm chí còn thể hiện được sự phát triển thông qua chỉ số về thu nhập. Sự thành công này nhờ đóng góp rất lớn từ những chính sách hồi phục và phát triển kinh tế sau đại dịch của Nhà nước.

Từ lạm phát, lãi suất tăng cao kéo dài…

Tính đến đầu tháng 11/2022, lạm phát tăng cao là vấn đề nhức nhối tại những nền kinh tế hàng đầu trên thế giới như Mỹ, Anh, Liên minh châu Âu (EU)…

Để giải quyết vấn đề này, các ngân hàng trung ương lớn trên thế giới điển hình như Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED), Ngân hàng Trung ương Anh (BoE) và Ngân hàng Trung ương Châu Âu (ECB) đã thực hiện chính sách tiền tệ thắt chặt bằng cách tăng lãi suất cơ bản. Đặc biệt, FED với 6 lần tăng lãi suất liên tiếp từ đầu năm đến nay, đẩy lãi suất cơ bản hiện tại lên mức 4,00%, cao nhất kể từ 12/2007. Hơn thế nữa, lãi suất nhiều khả năng sẽ giữ ở mức cao trong thời gian dài tới.

Những động thái trên sẽ có thể đẩy các nền kinh tế vào một đợt suy thoái mới. Trước bối cảnh như vậy, Việt Nam, một nền kinh tế có độ mở rất lớn, với tổng sản lượng xuất - nhập khẩu tương đương khoảng 200% GDP cũng sẽ đối mặt với một số rủi ro nhất định khi dòng lưu chuyển hàng hóa và tài chính trên thế giới thay đổi.

Thứ nhất, khi các quốc gia đối mặt với việc giá cả leo thang, nhu cầu tiêu dùng của các nước đối với hàng hóa, đặc biệt là hàng nhập khẩu từ Việt Nam sẽ giảm đi. Điều này sẽ làm giảm đơn hàng với các doanh nghiệp xuất khẩu Việt Nam.

Thứ hai, khi lạm phát tăng cao ở các nước, chi phí nhập khẩu các nguyên, vật liệu từ nước ngoài sẽ bị đội lên, gây khó khăn cho hoạt động sản xuất, kinh doanh trong nước, nhiều cơ sở buộc phải thu hẹp quy mô, đóng cửa nhà máy.

Thứ ba, dòng tiền FDI vào Việt Nam có thể giảm đi, hoặc diễn biến xấu hơn khi các nhà đầu tư FDI hiện thời rút và chuyển vốn từ Việt Nam sang các quốc gia khác.

Tới thách thức đối với thị trường lao động Việt Nam

Những tác động của kinh tế trên toàn cầu đến nền kinh tế Việt Nam sẽ kéo theo sự biến động trong thị trường lao động. Đặc biệt, sự ảnh hưởng sẽ không đồng đều và theo cùng hướng, có thể gây mất cân đối cung - cầu lao động cục bộ theo địa bàn, theo nhóm ngành nghề và theo trình độ kỹ năng nghề.

Một là, khi đồng USD tăng giá trị và tạo lợi thế xuất khẩu cho Việt Nam, các doanh nghiệp xuất khẩu ít phải nhập khẩu nguyên liệu sẽ là người hưởng lợi. Doanh nghiệp sẽ có thêm nguồn thu để tăng lương, giữ chân người lao động, để giải quyết vấn đề giá nguyên liệu đầu vào đang tăng mạnh như hiện nay, từ đó giảm áp lực chi phí, duy trì hoạt động sản xuất kinh doanh. Đây là yếu tố tích cực để người lao động có lương cao hơn và nhiều cơ hội việc làm hơn. Lao động trong các lĩnh vực như chế biến thủy, hải sản, lương thực, thực phẩm…sẽ có thể hưởng lợi trên phương diện này.

Những tác động của kinh tế trên toàn cầu đến nền kinh tế Việt Nam sẽ kéo theo sự biến động trong thị trường lao động. Đặc biệt, sự ảnh hưởng sẽ không đồng đều và theo cùng hướng, có thể gây mất cân đối cung - cầu lao động cục bộ theo địa bàn, theo nhóm ngành nghề và theo trình độ kỹ năng nghề.

Hai là, mặc dù đồng nội tệ rẻ tương đối so với đồng USD tạo lợi thế cho xuất khẩu, nhưng các doanh nghiệp Việt Nam lại đứng trước nguy cơ phải thu hẹp hoạt động sản xuất do nhu cầu tiêu thụ sụt giảm từ các nước nhập khẩu, đặc biệt là tại các nền kinh tế lớn đang phải đối mặt với vấn đề lạm phát cao như Mỹ, Anh và EU,… Đồng thời, đối với các doanh nghiệp phải nhập khẩu nguyên, phụ liệu sẽ phải chịu mức chi phí tăng cao. Điều này kéo theo việc cắt giảm giờ làm, sa thải nhân công gia tăng và cơ hội việc làm mới cũng sẽ ít đi, điển hình là lao động trong các lĩnh vực bao gồm chế biến gỗ, da giày, may mặc… khi máy móc trang thiết bị, nguyên liệu phải nhập khẩu từ các thị trường phát triển.

Ba là, trong bối cảnh sống chung với dịch, lạm phát cơ bản trong phạm vi mục tiêu điều hành của Chính phủ, người lao động, đặc biệt là lao động chưa qua đào tạo chưa trở lại thị trường lao động ngay sau khi dịch bệnh được kiểm soát sẽ dần quay trở lại tìm kiếm cơ hội việc làm ngày càng nhiều hơn; nhưng các doanh nghiệp, đặc biệt các doanh nghiệp FDI, có thể sẽ hạn chế việc mở rộng quy mô kinh doanh sản xuất. Người lao động chưa có việc làm, nhìn chung, có thể sẽ khó khăn hơn trong tìm kiếm việc làm.

Việt Nam cần làm gì?

Với những thành công trong việc hồi phục và phát triển thị trường lao động trong những tháng đầu năm nay, cũng như đứng trước nguy cơ chịu tác động tiêu cực từ suy thoái kinh tế trên toàn cầu, Việt Nam rất cần những động thái chính sách quyết liệt, cụ thể để duy trì đà tăng trưởng và giảm thiểu ảnh hưởng tiêu cực tới thị trường lao động.

Các nhà quản lý cần cần tập trung vào việc rà soát đánh giá nhu cầu nhân lực của từng ngành, lĩnh vực, từng vùng để có giải pháp thực hiện kết nối ngành, vùng, phân bổ lại nguồn nhân lực hợp lý, tránh mất cân đối cung - cầu lao động, thừa/thiếu lao động cục bộ theo ngành và theo địa phương.

Thêm vào đó, Chính phủ cần chỉ đạo các bộ, ban ngành và địa phương tích cực triển khai các chính sách thúc đẩy tạo việc làm bền vững, sử dụng lao động hiệu quả; tập trung thực hiện các giải pháp để phân luồng, nâng cao chất lượng nhân lực đáp ứng yêu cầu của thị trường lao động; tổ chức đào tạo, cung ứng kịp thời nhân lực cho các doanh nghiệp, đặc biệt là doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài.

Trong bối cảnh lãi suất cao kéo dài, thị trường lao động chắc chắn sẽ chịu nhiều áp lực. Nếu nhận diện và xử lý sớm các rủi ro, Việt Nam có thể sẽ giảm thiểu các tác động tiêu cực tới thị trường lao động nói riêng và nền kinh tế nói chung và duy trì được đà tăng trưởng như kỳ vọng.

Trong bối cảnh lãi suất cao kéo dài, thị trường lao động chắc chắn sẽ chịu nhiều áp lực. Nếu nhận diện và xử lý sớm các rủi ro, Việt Nam có thể sẽ giảm thiểu các tác động tiêu cực tới thị trường lao động nói riêng và nền kinh tế nói chung và duy trì được đà tăng trưởng như kỳ vọng.

Theo Chu Thị Lệ Anh - Trịnh Thị Thảo/Nhandan.vn

https://nhandan.vn/thi-truong-lao-dong-viet-nam-truoc-thach-thuc-lai-suat-cao-keo-dai-post723396.html

Có thể bạn quan tâm

Nên xem

Luật Thủ đô năm 2024: Những đột phá trong phát triển văn hóa, thể thao và du lịch

Luật Thủ đô năm 2024: Những đột phá trong phát triển văn hóa, thể thao và du lịch

(LĐTĐ) Một trong những điểm nổi bật của Luật Thủ đô 2024 là các quy định về phát triển văn hóa, thể thao và du lịch được quy định tại Điều 21. Điều này thể hiện rõ mục tiêu xây dựng và phát triển Thủ đô trở thành "Văn hiến - Văn minh - Hiện đại", đồng thời là trung tâm hội tụ, kết tinh văn hoá của cả nước.
Bộ trưởng Đào Ngọc Dung: Việt Nam phấn đấu top 3 ASEAN về đổi mới sáng tạo toàn cầu

Bộ trưởng Đào Ngọc Dung: Việt Nam phấn đấu top 3 ASEAN về đổi mới sáng tạo toàn cầu

(LĐTĐ) Bộ trưởng Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội Đào Ngọc Dung cho rằng, bên cạnh việc chú trọng đào tạo nhân lực đại trà, thì phải chú trọng đào tạo nhân lực chất lượng cao gắn liền với đẩy mạnh nghiên cứu khoa học, phát triển ứng dụng công nghệ, thúc đẩy khởi nghiệp đổi mới sáng tạo. Phấn đấu đến cuối năm 2025, Việt Nam phải nằm trong top 3 các nước dẫn đầu ASEAN về đổi mới sáng tạo toàn cầu.
Nhiều hoạt động hấp dẫn tại Lễ hội văn hóa ẩm thực Hà Nội 2024

Nhiều hoạt động hấp dẫn tại Lễ hội văn hóa ẩm thực Hà Nội 2024

(LĐTĐ) Lễ hội văn hóa ẩm thực Hà Nội 2024 sẽ được tổ chức từ ngày 29/11 đến hết ngày 1/12/2024, tại Công viên Thống Nhất, với nhiều hoạt động hấp dẫn, qua đó, tăng cường giới thiệu, quảng bá các sản phẩm văn hóa ẩm thực, làng nghề truyền thống địa phương
Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn nói về việc học sinh thi vào lớp 10

Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn nói về việc học sinh thi vào lớp 10

(LĐTĐ) Giải trình, làm rõ một số vấn đề tại Kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa XV, chiều 4/11, Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn cho biết, hiện nay học sinh phải đối mặt với sức ép rất lớn khi thi vào lớp 10. Do vậy, đã đến lúc chúng ta cần phải đánh giá một cách đầy đủ sau một thời gian triển khai Quyết định 522/QĐ-TTg 2018, mức độ phù hợp còn đến đâu, bởi đây là căn cứ mà rất nhiều địa phương dựa vào.
Lương khởi điểm của công chức chỉ đủ thuê nhà bình dân và chi tiêu tằn tiện

Lương khởi điểm của công chức chỉ đủ thuê nhà bình dân và chi tiêu tằn tiện

(LĐTĐ) Đại biểu Hà Sỹ Đồng cho rằng, dù lương cơ sở tăng 30%, nhưng một cán bộ, công chức mới được tuyển dụng, dù xuất sắc đến đâu, lương cũng chỉ mới đủ tiền thuê nhà ở mức bình dân, và chi tiêu phải hết sức tằn tiện...
Hơn 1 triệu người đăng ký tài khoản “Công dân Thủ đô số” - iHanoi”

Hơn 1 triệu người đăng ký tài khoản “Công dân Thủ đô số” - iHanoi”

(LĐTĐ) Theo Sở Thông tin và Truyền thông Hà Nội, tính đến ngày 31/10, sau 4 tháng đi vào hoạt động chính thức, ứng dụng “Công dân Thủ đô số” - iHanoi đã có khoảng 14 triệu lượt người dân truy cập khai thác, sử dụng. Tổng số người dùng đăng ký tài khoản trên ứng dụng là 1.043.724.
Đưa kiến thức pháp luật đến với học sinh Thủ đô

Đưa kiến thức pháp luật đến với học sinh Thủ đô

(LĐTĐ) Thời gian qua, công tác tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật trong các trường học trên địa bàn thành phố Hà Nội được đặc biệt chú trọng. Bám sát đặc điểm, điều kiện địa phương, nội dung, hình thức tuyên truyền từng bước được đổi mới theo hướng ngắn gọn, dễ hiểu, sinh động và phù hợp với tâm lý, nhận thức của học sinh.

Tin khác

Phát huy nguồn vốn tín dụng chính sách

Phát huy nguồn vốn tín dụng chính sách

(LĐTĐ) Là một trong 4 tổ chức chính trị - xã hội nhận quản lý vốn ủy thác từ Ngân hàng Chính sách xã hội, thời gian qua, Hội Nông dân huyện Đan Phượng (Hà Nội) tập trung triển khai tốt các chính sách có liên quan đến tín dụng ưu đãi, cho vay vốn đến hội viên nông dân để sản xuất, kinh doanh, từng bước thoát nghèo, vươn lên làm giàu.
Đáp ứng nhu cầu tìm việc của người lao động trên địa bàn huyện Ba Vì

Đáp ứng nhu cầu tìm việc của người lao động trên địa bàn huyện Ba Vì

(LĐTĐ) Phiên giao dịch và tư vấn việc làm huyện Ba Vì năm 2024 không chỉ góp phần giải quyết việc làm cho người lao động, giảm tỷ lệ thất nghiệp, đảm bảo an sinh xã hội trên địa bàn huyện và khu vực lân cận, mà còn cung cấp cho lực lượng lao động trẻ thông tin thị trường lao động, từ đó học hỏi, trang bị thêm kỹ năng và kiến thức cơ bản, khả năng thích nghi với những biến động của thị trường lao động.
Thêm cơ hội mới cho lao động Việt Nam khi đi làm việc ở nước ngoài

Thêm cơ hội mới cho lao động Việt Nam khi đi làm việc ở nước ngoài

(LĐTĐ) Ngoài tiếp tục duy trì các thị trường tiếp nhận lao động truyền thống như Đài Loan (Trung Quốc), Nhật Bản, Hàn Quốc, hện nay, Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội (LĐTBXH) đang thúc đẩy phát triển một số thị trường mới tiềm năng, tạo cơ hội mới cho người lao động khi lựa chọn đi làm việc ở nước ngoài.
Sắp diễn ra Phiên giao dịch và tư vấn việc làm huyện Ba Vì năm 2024

Sắp diễn ra Phiên giao dịch và tư vấn việc làm huyện Ba Vì năm 2024

(LĐTĐ) Phiên giao dịch và tư vấn việc làm huyện Ba Vì năm 2024 dự kiến sẽ được tổ chức vào ngày 27/10, tại Trung tâm Văn hóa - Thông tin và Thể thao huyện Ba Vì (Số 104 đường Quảng Oai, thị trấn Tây Đằng, huyện Ba Vì, Hà Nội) với sự tham gia của đông đảo người lao động, học sinh, sinh viên.
Cơ hội việc làm rộng mở tại Phiên giao dịch trực tuyến kết nối 6 tỉnh, thành phố

Cơ hội việc làm rộng mở tại Phiên giao dịch trực tuyến kết nối 6 tỉnh, thành phố

(LĐTĐ) Ngày 24/10, Phiên giao dịch việc làm trực tuyến với tham gia của 6 tỉnh, thành phố đã mang lại nhiều cơ hội cho người lao động và doanh nghiệp. Sự kiện thu hút 122 doanh nghiệp với hơn 44.504 vị trí tuyển dụng, tạo điều kiện kết nối hiệu quả giữa cung và cầu lao động.
Hải Phòng hỗ trợ chi phí đào tạo một số nghề trên địa bàn thành phố giai đoạn 2024 - 2030

Hải Phòng hỗ trợ chi phí đào tạo một số nghề trên địa bàn thành phố giai đoạn 2024 - 2030

(LĐTĐ) Tại Kỳ họp thứ 18, Hội đồng nhân dân thành phố Hải Phòng khóa XVI đã ban hành Nghị quyết số 03/2024/NQ-HĐND quy định chính sách hỗ trợ đào tạo một số nghề trên địa bàn thành phố Hải Phòng, giai đoạn 2024 - 2030.
Hà Nội: Thị trường lao động tiếp tục phục hồi

Hà Nội: Thị trường lao động tiếp tục phục hồi

(LĐTĐ) Theo Trung tâm Dịch vụ việc làm Hà Nội, thị trường lao động Hà Nội tiếp tục đà phục hồi. Số lượng doanh nghiệp giải thể và ngừng hoạt động có xu hướng giảm mạnh đã tác động tích cực đến thị trường lao động. Nhu cầu tuyển dụng trên toàn Thành phố trong tháng 9 khoảng trên 22.600 vị trí.
Hà Nội: 9 tháng, gần 59.000 người hưởng bảo hiểm thất nghiệp

Hà Nội: 9 tháng, gần 59.000 người hưởng bảo hiểm thất nghiệp

(LĐTĐ) Thông tin về công tác hỗ trợ, giải quyết chính sách bảo hiểm thất nghiệp trong tháng 9/2024, Trung tâm Dịch vụ việc làm Hà Nội cho biết đơn vị đã tiếp nhận 6,6 nghìn hồ sơ đề nghị hưởng bảo hiểm thất nghiệp của người lao động, giảm 1 nghìn trường hợp so với tháng trước, và tăng 0,2 nghìn trường hợp so với cùng kỳ năm trước.
TP.HCM: Chi hơn 76.600 tỷ đồng cho sự nghiệp giáo dục - đào tạo và dạy nghề

TP.HCM: Chi hơn 76.600 tỷ đồng cho sự nghiệp giáo dục - đào tạo và dạy nghề

(LĐTĐ) Dự toán chi thường xuyên ngân sách Nhà nước cho sự nghiệp giáo dục - đào tạo và dạy nghề của Thành phố Hồ Chí Minh (TP.HCM) giai đoạn 2021 - 2024 là 76.626 tỷ đồng.
Thúc đẩy hợp tác lao động Việt Nam - châu Âu

Thúc đẩy hợp tác lao động Việt Nam - châu Âu

Ngày 11/10, Bộ Ngoại giao phối hợp với Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội (LĐTB&XH) tổ chức hội thảo “Thúc đẩy hợp tác lao động Việt Nam - châu Âu”.
Xem thêm
Phiên bản di động