Thành lập thành phố Huế trực thuộc Trung ương

Sáng 30/11, tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa XV đã biểu quyết thông qua Nghị quyết thành lập thành phố Huế trực thuộc Trung ương, với 458/461 đại biểu Quốc hội tham gia biểu quyết tán thành, chiếm 95,62% tổng số đại biểu Quốc hội.

Trước khi tiến hành biểu quyết, Quốc hội đã nghe Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng trình bày Báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Nghị quyết về việc thành lập thành phố Huế trực thuộc Trung ương.

Theo đó, về ý kiến chung, Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) tán thành với ý kiến của các vị đại biểu Quốc hội và cho rằng, việc trình Quốc hội xem xét, quyết định thành lập thành phố Huế trực thuộc Trung ương có ý nghĩa hết sức quan trọng, ghi nhận và đánh dấu thành tựu nổi bật trong việc thực hiện chủ trương đẩy mạnh đô thị hóa gắn với phát triển kinh tế đô thị của cả nước.

Đối với ý kiến còn băn khoăn về tỷ lệ số đơn vị hành chính đô thị trực thuộc thành phố Huế và chỉ tiêu thu nhập bình quân đầu người/tháng so với trung bình cả nước còn thấp, UBTVQH cho rằng, thành phố Huế được thành lập với nhiệm vụ trọng tâm là để bảo tồn, phát huy giá trị đặc sắc cố đô và di sản văn hóa vật thể đã được UNESCO công nhận nên về nguyên tắc sẽ không nhấn mạnh yêu cầu về tỷ lệ đô thị hóa mà chú trọng nhiều hơn cho việc bảo đảm chất lượng và tính bền vững trong phát triển đô thị.

Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng. Ảnh: Quốc hội

Việc thành lập thành phố Huế sẽ là động lực để Chính phủ, cấp ủy và chính quyền địa phương triển khai thực hiện các quy hoạch, chương trình phát triển đô thị đã được phê duyệt, có phương hướng và kế hoạch đầu tư, phát triển cụ thể nhằm tăng cường chất lượng đô thị, phát triển nhanh, mạnh và bền vững kinh tế đô thị, từ đó từng bước nâng cao thu nhập bình quân đầu người và các chỉ tiêu phát triển khác trên địa bàn thành phố Huế.

Về các kiến nghị, đề xuất khi thành lập thành phố Huế trực thuộc Trung ương, UBTVQH cho rằng, trong thời gian qua, thực hiện Nghị quyết số 54-NQ/TW của Bộ Chính trị và Nghị quyết số 38/2021/QH15 của Quốc hội, cùng với sự đồng thuận và quyết tâm của cấp ủy, chính quyền và các tầng lớp nhân dân địa phương, diện mạo đô thị Thừa Thiên Huế đã có sự tiến bộ vượt bậc cả về chất và lượng, tạo nhiều dấu ấn quan trọng trong phát triển kinh tế - xã hội, góp phần cải thiện chất lượng đời sống của nhân dân.

Do đó, tiếp thu ý kiến của các vị đại biểu Quốc hội, sau khi thành phố Huế trực thuộc Trung ương được thành lập, đề nghị Chính phủ, cấp ủy và chính quyền địa phương tiếp tục có biện pháp cải thiện và nâng cao trình độ phát triển kinh tế - xã hội, thu hút các nguồn vốn đầu tư đa dạng trên địa bàn, thúc đẩy quá trình phát triển ổn định, bảo đảm cân đối, hài hoà dựa trên nguyên tắc vừa bảo tồn, phát huy giá trị di sản, vừa tạo động lực, đòn bẩy thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội tại thành phố Huế; đồng thời nghiên cứu, đề xuất việc điều chỉnh, bổ sung các cơ chế, chính sách đặc thù phù hợp với yêu cầu phát triển của thành phố Huế trực thuộc trung ương để trình Quốc hội xem xét, quyết định.

Trong quá trình phát triển, để việc thực hiện Nghị quyết của Quốc hội đạt hiệu quả cao, đề nghị Chính phủ quan tâm, thường xuyên chỉ đạo, đôn đốc chính quyền thành phố Huế triển khai nghiêm túc các chủ trương, yêu cầu nói trên; các cơ quan của Quốc hội, đại biểu Quốc hội cũng có trách nhiệm trong việc giám sát thực hiện Nghị quyết của Quốc hội, UBTVQH.

Trên cơ sở nghiên cứu, tiếp thu ý kiến của các vị đại biểu Quốc hội, UBTVQH đã chỉ đạo các cơ quan rà soát, chỉnh lý dự thảo Nghị quyết theo hướng: Khẳng định thành lập thành phố Huế là thành phố trực thuộc Trung ương để làm rõ tên gọi, loại hình và tính chất của đơn vị hành chính.

Các đại biểu bấm nút biểu quyết thông qua Nghị quyết. Ảnh: Quốc hội

Tên gọi thành phố Huế đã hội tụ đủ các yếu tố lịch sử, văn hóa, truyền thống của địa phương, đã trở nên thân thương, quen thuộc đối với du khách trong và ngoài nước và được đông đảo cử tri và nhân dân địa phương đồng thuận với tỷ lệ tán thành rất cao (98,67%).

Đồng thời, bổ sung quy định về việc các cơ quan, tổ chức, đơn vị có tên gọi gắn với địa danh tỉnh Thừa Thiên Huế được đổi tên để hoạt động với tên gọi thành phố Huế kể từ ngày Nghị quyết của Quốc hội có hiệu lực thi hành.

Các cơ chế, chế độ, chính sách đặc thù đối với tỉnh Thừa Thiên - Huế vẫn tiếp tục được thực hiện trên địa bàn thành phố Huế cho đến hết giai đoạn áp dụng, hoặc đến khi có quyết định của cơ quan có thẩm quyền...

Ngoài ra, để tạo cơ sở pháp lý cho việc kiện toàn tổ chức bộ máy của chính quyền địa phương ở các quận mới được thành lập, phù hợp với thời gian còn lại của nhiệm kỳ 2021 - 2026 và không làm phát sinh thêm quá nhiều công việc phức tạp cần giải quyết đối với các đơn vị hành chính vừa mới được hình thành, trên cơ sở các quy định hiện hành của Luật Tổ chức chính quyền địa phương và các văn bản quy phạm pháp luật khác có liên quan, UBTVQH thống nhất với Chính phủ đề nghị Quốc hội cho bổ sung trong dự thảo Nghị quyết quy định về việc tổ chức và hoạt động của Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân và cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân các quận mới được thành lập.

Theo Nghị quyết, thành lập thành phố Huế là thành phố trực thuộc Trung ương trên cơ sở toàn bộ diện tích tự nhiên là 4.947,11 km2 và quy mô dân số là 1.236.393 người của tỉnh Thừa Thiên Huế. Thành phố Huế giáp thành phố Đà Nẵng, tỉnh Quảng Nam, tỉnh Quảng Trị; nước Cộng hoà dân chủ nhân dân Lào và Biển Đông.

Nghị quyết này có hiệu lực thi hành từ ngày 1/1/2025.