Sau khi sắp xếp, cả nước còn tổng số 3.321 đơn vị hành chính cấp xã

Trước đó, trình bày Tờ trình của Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà cho biết, trong tổng số 10.035 ĐVHC cấp xã hiện nay, có 9.907 ĐVHC cấp xã (7.571 xã, 1.719 phường và 617 thị trấn) thực hiện sắp xếp và 128 ĐVHC cấp xã (123 xã, 5 phường) không thực hiện sắp xếp (giữ nguyên) do đã đạt cả 2 tiêu chuẩn về diện tích tự nhiên và quy mô dân số hoặc có yếu tố đặc thù (vị trí biệt lập) theo quy định của Nghị quyết số 76/2025/UBTVQH15.

Các tỉnh, thành phố đã xây dựng 3.193 phương án sắp xếp 9.907 ĐVHC cấp xã để hình thành 3.193 ĐVHC cấp xã mới (2.498 xã, 682 phường và 13 đặc khu), giảm 6.714 đơn vị.

Sau khi thực hiện sắp xếp ĐVHC cấp xã năm 2025, cả nước còn tổng số 3.321 ĐVHC cấp xã (2.621 xã, 687 phường và 13 đặc khu), giảm 6.714 ĐVHC cấp xã (đạt tỷ lệ giảm 66,91%).

Có tổng số 3.036/3.193 ĐVHC cấp xã sau sắp xếp (đạt tỷ lệ 95,08%) bảo đảm định hướng tiêu chuẩn quy định tại Nghị quyết số 76/2025/UBTVQH15. Có 157/3.193 ĐVHC cấp xã (chiếm tỷ lệ 4,92%) chưa đạt định hướng tiêu chuẩn nhưng không thể sắp xếp thêm với các ĐVHC cấp xã liền kề. Tại Đề án các địa phương đã giải trình rõ lý do, Chính phủ thống nhất và đề nghị áp dụng quy định tại khoản 3 Điều 5 Nghị quyết số 76/2025/UBTVQH15.

Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà. Ảnh: Quốc hội

UBND các tỉnh, thành phố đã xây dựng hồ sơ Đề án sắp xếp ĐVHC cấp xã năm 2025, tổ chức lấy ý kiến Nhân dân và thông qua HĐND các cấp theo quy định. Kết quả lấy ý kiến Nhân dân đạt tỷ lệ cử tri đồng thuận cao, trung bình cả nước đạt gần 96% cử tri đại diện hộ gia đình đồng ý và 100% HĐND cấp tỉnh, cấp huyện, cấp xã của các tỉnh, thành phố tán thành chủ trương sắp xếp ĐVHC cấp xã trên địa bàn.

Về phương án bố trí, sắp xếp cán bộ, công chức, viên chức, người lao động sau sắp xếp ĐVHC cấp xã: Chuyển cơ bản biên chế cấp huyện hiện nay để sắp xếp, bố trí biên chế cho ĐVHC cấp xã mới sau sắp xếp; đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý của hệ thống chính trị cấp huyện hiện nay nghiên cứu để cơ bản bố trí làm nòng cốt tại các ĐVHC cấp xã mới; đồng thời tăng cường một số cán bộ, công chức, viên chức cấp tỉnh về cấp xã.

Trước mắt, số lượng cán bộ, công chức, viên chức của ĐVHC cấp xã sau sắp xếp không vượt quá tổng số cán bộ, công chức có mặt tại các ĐVHC cấp xã trước sắp xếp (không tính số lượng cán bộ, công chức, viên chức cấp tỉnh, cấp huyện được bố trí làm việc tại ĐVHC cấp xã).

Sau khi sắp xếp, thực hiện rà soát tinh giản biên chế gắn với cơ cấu lại và nâng cao chất lượng đội ngũ đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ, bảo đảm trong thời hạn 5 năm cơ bản theo đúng quy định. Đồng thời, kết thúc hoạt động của người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã và thực hiện giải quyết chế độ, chính sách theo quy định của Chính phủ.

Cũng theo Bộ trưởng Bộ Nội vụ, việc bố trí, sử dụng trụ sở, xử lý tài chính, tài sản công sau sắp xếp ĐVHC cấp xã thực hiện theo quy định của Chính phủ về sắp xếp lại, xử lý tài chính, tài sản công, chỉ đạo của Chính phủ và hướng dẫn của Bộ Tài chính; bảo đảm thực hành tiết kiệm, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực.

Tại các Đề án sắp xếp ĐVHC cấp xã của từng địa phương, UBND các tỉnh, thành phố đã có phương án, kế hoạch sắp xếp, bố trí, sử dụng, đầu tư sửa chữa, cải tạo, nâng cấp trụ sở làm việc, bảo đảm điều kiện làm việc của các cơ quan, tổ chức, đơn vị tại ĐVHC cấp xã mới.

Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp Hoàng Thanh Tùng. Ảnh: Quốc hội

Trình bày báo cáo thẩm tra, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp Hoàng Thanh Tùng nêu rõ, sau khi sắp xếp các ĐVHC cấp xã, cả nước giảm 6.714 đơn vị (chiếm 66,91%), từ 10.035 đơn vị (gồm 7.694 xã, 1.724 phường, 617 thị trấn) xuống còn 3.321 đơn vị (gồm 2.621 xã, 687 phường, 13 đặc khu), phù hợp với chỉ đạo của Đảng và định hướng tại Nghị quyết số 76.

Ủy ban Pháp luật và Tư pháp nhận thấy, trong đợt sắp xếp này, có 10/34 tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương đã thực hiện sắp xếp đối với toàn bộ ĐVHC cấp xã trực thuộc.

Nhiều tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương đã chủ động, linh hoạt, sáng tạo trong việc xây dựng các phương án sắp xếp ĐVHC cấp xã. Cùng với việc sắp xếp để giảm số lượng, tăng quy mô của ĐVHC, nhiều ĐVHC được cơ cấu lại về phạm vi, tính chất để phát huy tối đa tiềm năng, lợi thế và mở rộng không gian phát triển, xử lý các bất hợp lý về địa lý, thực tiễn quản lý mà không bó hẹp trong ranh giới hành chính cấp huyện, cấp xã hiện nay.

Ủy ban Pháp luật và Tư pháp được biết, hiện tại, Ban Thường vụ Đảng ủy Chính phủ đang báo cáo xin ý kiến cấp có thẩm quyền về chủ trương xây dựng Nghị quyết của Quốc hội về thí điểm cơ chế, chính sách đặc thù phát triển Đặc khu kinh tế Vân Đồn, tỉnh Quảng Ninh.

Do đó, đề nghị Chính phủ cung cấp thêm thông tin, làm rõ việc thực hiện chủ trương này có làm ảnh hưởng gì đến phương án sắp xếp các ĐVHC cấp xã thuộc tỉnh Quảng Ninh hiện nay hay không để có phương án xử lý phù hợp...

“Ủy ban Pháp luật và Tư pháp tán thành với nội dung của 34 Đề án sắp xếp ĐVHC cấp xã của 34 tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương năm 2025 như Chính phủ đã trình”, ông Hoàng Thanh Tùng cho biết.