Nỗi lo mất tiền tỉ vì hoa ly nở sớm

	Khóc cười ở làng hoa tết
	Chợ hoa Tết miền Tây giữa lòng Sài Gòn

Nằm cách trung tâm Thủ đô khoảng 10km, Tây Tựu được xem là một trong những làng hoa lớn và lâu đời nhất Hà Nội. Với diện tích canh tác hơn 400ha, hầu hết người dân ở đây đều sống chủ yếu bằng nghề trồng hoa. Cứ vào tháng 10 âm lịch hằng năm, người dân lại tất bật chuẩn bị trồng hoa Tết – vụ hoa mang lại giá trị kinh tế lớn nhất trong năm. Thế nhưng, đến Tây Tựu vào những ngày cuối năm Ất Mùi, chúng tôi cảm thấy người dân Tây Tựu đang thực sự rơi vào “thảm cảnh”. Họ phải bán tống bán tháo hoa ly để gỡ gạc, nhưng vẫn không đủ tiền mua củ giống, chứ chưa mong đến việc gỡ lại vốn hay kiếm lãi mùa hoa Tết cho cả một năm “một nắng hai sương trên cánh đồng”.

Những cành hoa vẫn còn nụ được cắt để chuyển vào kho lạnh.

Cô Lê Thị Phượng - chủ một vườn hoa ly ở Thượng Mỗ - chia sẻ: “Chỉ tiền giống đã phải bỏ ra 17.000 đến 20.000 đồng/củ, chưa kể công chăm bón, thế nhưng hiện tôi phải bán giá 80.000-100.000 đồng/chục cành hoa. Tính ra, cứ chục củ gốc thì bị lỗ khoảng 100.000 đồng. Nhà tôi trồng ít, chỉ hơn 3 sào ly mà lỗ mất gần 200 triệu. Trong khi, nếu nở đúng vào dịp cận Tết, mỗi cành hoa ly giá lên tới 30.000-35.000 đồng, cả vườn lãi được vài trăm triệu”.

Theo tìm hiểu của PV, trồng hoa ly rất tốn công sức và chi phí rất lớn. Giống được chọn phải là những củ được bảo quản trong nhà lạnh nhiều ngày, củ tròn, to và mập, không có sâu bệnh. Bên cạnh đó người trồng còn phải xây nhà lạnh, làm giàn, nhà lưới che phủ, làm hệ thống ánh sáng, hệ thống phun tưới, thuê nhân công để chăm sóc hoa. Chăm sóc kỹ lưỡng là thế, vất vả là thế, nhưng hoa ly cũng là một những loài hoa rất “thất thường” với thời tiết. Những hộ trồng nhỏ lên thì có thể che chắn, chăm sóc cho hoa nở đúng hạn, nhưng những hộ trồng quy mô lớn thì tất cả phụ thuộc vào thời tiết. Thế nên, vào những tháng cuối năm, khi thời tiết diễn biến thất thường, khiến hoa ly nở sớm hơn, đồng nghĩa hoa sẽ rớt giá, nên nhiều hộ gia đình đứng trước nguy cơ thua lỗ lớn, Theo tìm hiểu của PV, hộ nào bỏ vốn đầu tư “ít”, khoảng 1-2 tỉ đồng/vụ thì vụ hoa Tết Bính Thân này cũng phải lỗ đến vài trăm triệu đồng, còn những hộ đầu tư cả chục tỉ thì số tiền lỗ của vụ hoa này rất lớn.

Hoa ly đã nở bung, người dân buộc phải cắt bỏ.

Cô Nguyễn Thị Hoa - chủ vườn hoa Hoa Trường ở làng Đăm - đang xếp hoa thành từng bó nhỏ để chuyển lên chợ hoa Quảng Bá, than thở: “Năm nay nhà tôi trồng ly 3 phần thì lỗ mất 2. Đi mua củ thì tranh nhau, mà lúc bán hoa thì chẳng ai bán được. Giờ cứ thấp thỏm lo vụ hoa sau có tốt hơn không, nhưng từ bao năm nay gắn với nghề trồng hoa, xoay sang nghề khác rất khó!”. Đứng trước nguy cơ trắng tay, để “vớt vát”, các hộ trồng hoa ly ở làng Tây Tựu tìm mọi cách để hãm hoa nở. Họ hái bỏ những bông hoa nở sớm, buộc lưới những bông sắp bung cánh hoặc đem trữ trong phòng lạnh ở nhiệt độ 5-8 độ C. Nhưng, số hoa này không đáng kể so với lượng hoa trồng được và cách làm này cũng chỉ là bất đắc dĩ. Lý giải cho việc vì sao người trồng hoa lại bị động, để hoa nở bung nhiều mà không có biện pháp đề phòng, chuẩn bị trước, ông Trần Văn Bảy (chủ một vườn hoa ly rộng hơn 1 mẫu) cho rằng, người trồng hoa bị phụ thuộc vào thời tiết, do đó, khi thời tiết thất thường cũng đành bó tay. Thêm nữa, vào cùng kỳ năm ngoái, hoa ly lại “đón Tết muộn”, nên năm nay, mọi người lại càng chủ quan.

Để chia sẻ khó khăn với bà con nông dân, một số công ty và các cửa hàng hoa đã ủng hộ và chia sẻ nỗi buồn với người dân trồng ly Tây Tựu bằng cách đến thu mua giúp bà con để phân phối hoa ly Tây Tựu ra thị trường. Anh Nguyễn Văn Thông - đại diện Công ty TNHH Hoa tươi Hà Nội - cho biết: “Công ty cho nhân viên đến vườn thu mua hoa của người dân bán đi các tỉnh, nhằm gỡ khó cho người trồng hoa, giúp họ bán thêm được hoa, bớt đi gánh nặng lỗ vốn”. Mặc dù có sự giúp sức của các công ty, cửa hàng như vậy, song vẫn không thể nào giúp người dân trồng hoa ở đây vui. Hoa nở sớm, rớt giá, trong khi số tiền mà đa số hộ trồng hoa ở đây đầu tư cho việc trồng hoa ly phần lớn là vay ngân hàng. Nếu thời tiết cứ diễn biến bất thường, thì rất có thể người trồng hoa nơi đây đứng trước nguy cơ lãi con cõng lãi mẹ, cõng lãi con (vốn vay không có khả năng trả đúng hạn, còn gán thêm khoản lãi đến hẹn phải trả). Khi chúng tôi đề cập, trồng hoa thế này có được hỗ trợ vay vốn ngân hàng với lãi suất ưu đãi hay không, thì chỉ nhận được những cái lắc đầu từ phía người dân. Những người trồng hoa cho biết, hợp tác xã chỉ chịu trách nhiệm cung ứng điện, nước và tổ chức các đợt tập huấn kỹ thuật cho xã viên hằng năm, còn việc tìm đầu ra cho sản phẩm, nông dân chúng tôi phải chịu hết.

Được biết, không chỉ người trồng hoa Tây Tựu, mà người trồng hoa ở Mê Linh cũng vì nỗi lo thấp thỏm hoa ly nở sớm, nên đã mang hoa đi “lánh nạn” ở Sa Pa. Thời tiết bất lợi nên 50% diện tích hoa ly ở xã Mê Linh (khoảng 10 ha) đã phải thu hoạch. 60% số hoa được chuyển lên để giữ lạnh sao cho nở chậm lại. Giáp Tết, bà con sẽ lên Sa Pa đón hoa về bán, nhưng chi phí vận chuyển 1 sào ly đã hết khoảng 20 triệu đồng. Với cách làm khá tốn kém này, không biết thị trường ly ngày Tết sẽ biến động ra sao?

Quỳnh Anh