Trung tâm thiết kế sáng tạo - động lực nâng tầm sản phẩm OCOP, làng nghề Thủ đô

Hình thành mạng lưới trung tâm thiết kế sáng tạo từ cơ sở

Thực hiện Kế hoạch số 389/KH-UBND ngày 29/12/2024 của UBND thành phố Hà Nội, năm 2025, Sở Công Thương Hà Nội đã chủ trì, phối hợp với các sở, ngành, địa phương triển khai Chương trình phát triển Trung tâm thiết kế sáng tạo, giới thiệu, quảng bá và bán sản phẩm OCOP, làng nghề gắn với du lịch. Đây là giải pháp quan trọng nhằm khai thác hiệu quả tiềm năng làng nghề, sản phẩm OCOP bền vững.

Việc hình thành các trung tâm thiết kế sáng tạo ngay tại cơ sở sản xuất và không gian văn hóa làng nghề đã tạo điều kiện để nghệ nhân, cơ sở sản xuất tiếp cận tư duy thiết kế mới, từng bước đổi mới mẫu mã, nâng cao giá trị kinh tế và thẩm mỹ của sản phẩm.

Thực hiện theo kế hoạch của Thành phố, trong năm 2025, Sở Công Thương Hà Nội đã phối hợp với các xã triển khai hướng dẫn, tư vấn lập hồ sơ tham gia đánh giá, công nhận mô hình Trung tâm thiết kế sáng tạo cấp xã tại nhiều làng nghề, điểm du lịch tiêu biểu trên địa bàn Thành phố.

Các địa điểm như làng nghề cỏ tế cổ truyền Lưu Thượng (xã Phượng Dực), làng nghề chẻ tăm hương thôn Cầu Bầu (xã Ứng Thiên), làng nghề chế biến chè búp khô Đồng Dài (xã Suối Hai), làng nghề cây cảnh hoa giấy Phù Đổng (xã Phù Đổng), làng nghề mộc dân dụng và chế biến lâm sản Ngô Sài (xã Quốc Oai) và điểm du lịch làng cổ Đường Lâm (xã Đường Lâm, thị xã Sơn Tây) đã được lựa chọn triển khai mô hình.

Việc hình thành các trung tâm thiết kế sáng tạo ngay tại cơ sở sản xuất và không gian văn hóa làng nghề đã tạo điều kiện để nghệ nhân, cơ sở sản xuất tiếp cận tư duy thiết kế mới, từng bước đổi mới mẫu mã, nâng cao giá trị kinh tế và thẩm mỹ của sản phẩm. Đến nay, Sở Công Thương Hà Nội đã tham mưu ban hành Quyết định thành lập Hội đồng đánh giá, công nhận mô hình Trung tâm thiết kế sáng tạo cấp xã năm 2025, bảo đảm việc triển khai đúng tiêu chí, quy trình và định hướng lâu dài.

Triển lãm, đào tạo và kết nối thị trường: Đòn bẩy cho OCOP gắn với du lịch

Song song với xây dựng mô hình, năm 2025, Sở Công Thương Hà Nội đã tổ chức 4 triển lãm quảng bá, giao thương kết nối sản phẩm OCOP, thủ công mỹ nghệ và làng nghề phục vụ du lịch tại các địa phương Mê Linh, Thạch Thất, Thanh Oai và Bát Tràng. Mỗi triển lãm có quy mô trên 80 gian hàng, thu hút đông đảo doanh nghiệp, cơ sở công nghiệp nông thôn, nghệ nhân và người tiêu dùng tham gia.

Việc hình thành các trung tâm thiết kế sáng tạo không chỉ góp phần quảng bá sản phẩm OCOP, làng nghề Hà Nội mà còn tạo không gian để các tổ chức, cá nhân tiếp cận hoạt động thiết kế sáng tạo, kết nối với đội ngũ thiết kế trẻ, viện nghiên cứu, trường đại học và các tổ chức liên quan...

Qua các kỳ triển lãm, các tổ chức, cá nhân có thể tiếp cận, tìm hiểu, kết nối các hoạt động thiết kế sáng tạo, phát huy những ý tưởng, thiết kế ra những mẫu sản phẩm mới, có giá trị kinh tế, kỹ thuật, mỹ thuật đáp ứng và phù hợp với nhu cầu, thị hiếu khách hàng; từ đó có thể phát triển, hình thành điểm đến về thiết kế sáng tạo, giới thiệu, quảng bá và bán sản phẩm OCOP, làng nghề gắn với du lịch.

Đặc biệt, các triển lãm không chỉ góp phần quảng bá sản phẩm OCOP, làng nghề Hà Nội mà còn tạo không gian để các tổ chức, cá nhân tiếp cận hoạt động thiết kế sáng tạo, kết nối với đội ngũ thiết kế trẻ, viện nghiên cứu, trường đại học và các tổ chức liên quan. Qua đó, nhiều ý tưởng, mẫu mã sản phẩm mới đã được hình thành, đáp ứng tốt hơn nhu cầu và thị hiếu của khách du lịch trong nước và quốc tế.

Cùng với đó, công tác đào tạo, nâng cao năng lực nguồn nhân lực được chú trọng. Trong năm, Thành phố đã tổ chức 5 hội thảo về bảo tồn, khôi phục và phát triển văn hóa thiết kế sáng tạo; 10 lớp tập huấn định hướng phát triển nguồn nhân lực tham gia quản lý, vận hành trung tâm thiết kế sáng tạo; 10 lớp tập huấn nâng cao năng lực cho nghệ nhân, nhà thiết kế trẻ. Các hoạt động này giúp các cơ sở sản xuất cập nhật xu hướng thiết kế mới, kết hợp hài hòa giữa giá trị truyền thống và sáng tạo hiện đại, tạo nên sự khác biệt cho sản phẩm làng nghề.

Thực tiễn triển khai cho thấy, Chương trình phát triển Trung tâm thiết kế sáng tạo đã và đang góp phần quan trọng trong việc nâng cao giá trị sản phẩm OCOP, thúc đẩy tiêu thụ hàng hóa, tạo sinh kế bền vững cho người dân nông thôn. Đồng thời, chương trình cũng đóng góp tích cực vào mục tiêu phát triển công nghiệp văn hóa, đưa các làng nghề Hà Nội trở thành điểm đến hấp dẫn trong hành trình khám phá văn hóa và du lịch của Thủ đô.