Lạp sườn truyền thống của một vùng miền núi

(LĐTĐ) Cứ hễ vào dịp đầu tháng 9 Âm lịch, hàng chục hộ dân tại xã Kháng Nhật, huyện Sơn Dương, tỉnh Tuyên Quang, lại tất bật làm lạp sườn để bán cho khách thập phương. Lạp sườn từ lâu đã trở thành món ăn quen thuộc của vùng đất này, đem lại trải nghiệm ấn tượng cho những người yêu thích ẩm thực truyền thống.
Làng hoa Tây Tựu: Đắt hàng trước ngày Tết Dương lịch Mít Thái giá rẻ bày bán tràn ngập Thủ đô Độc đáo vườn hoa cúc cổ rực rỡ trên gốm sứ Việt

Kháng Nhật là một xã thuộc vùng núi của huyện Sơn Dương, tỉnh Tuyên Quang, xưa nay là địa bàn sinh sống và làm việc của người dân tứ xứ đổ về. Bắt đầu vào mùa rét, khi thời tiết chuyển sang hanh khô, nơi đây lại nhộn nhịp sản xuất và cung cấp ra thị trường vài chục tạ lạp sườn mỗi tháng.

Lạp sườn truyền thống của một vùng miền núi
Lạp sườn từ lâu đã trở thành món ăn truyền thống của xã Kháng Nhật, huyện Sơn Dương (tỉnh Tuyên Quang).

Ghé thăm cơ sở sản xuất thủ công của nhà bà Hiên, chúng tôi được tận mắt chứng kiến tất tật quy trình để làm ra 30kg lạp sườn, cung cấp ra thị trường mỗi ngày. Để có được lượng thành phẩm đó, bà Hiên cho biết, phải nhồi ít nhất từ 55-60kg thịt lợn tươi liên tục trong nhiều tiếng đồng hồ và qua rất nhiều công đoạn khác nhau.

Theo bà Hiên, phần thịt và mỡ để làm lạp sườn cần được chọn lọc rất kỹ càng, chủ yếu là thịt lợn mông và vai. Đặc biệt nhất, thịt phải có độ dẻo khi chạm tay, không chảy nước và không có mùi hôi. Phần thịt nạc có thể sử dụng máy thái công nghiệp, nhưng riêng mỡ lợn phải thái bằng tay trước khi tới công đoạn trộn thịt để nhồi vào lòng non. Lạp sườn tươi sau khi sấy sẽ đạt được trên 50%, áng chừng cứ 10kg thịt thì cho ra hơn 5kg thành phẩm khô.

Lạp sườn truyền thống của một vùng miền núi
Bà Hiên mỗi ngày đều làm từ 55-60 kg thịt lợn tươi để cho ra 30-40kg thành phẩm lạp sườn khô, đáp ứng nhu cầu của khách hàng toàn quốc.

Bà Hiên cho biết: “Giá của mỗi 1kg lạp sườn là 200.000 đồng, mỗi ngày tôi bán được 30-40kg thành phẩm, nhưng có ngày cháy hàng. Một cân bán đi lãi khoảng 25.000 đồng, nhưng chúng tôi bán với số lượng lớn, có ngày lãi lên đến vài triệu đồng”.

Tương tự, bà Hoàng Thị Tính chia sẻ, bà chỉ bán cho khách quen ở Hà Nội và Sài Gòn mà tháng 12 vừa qua hơn 1 tạ lạp sườn khô đã được gửi đi, đem lại lợi nhuận vài triệu đồng. Ngày nào bà Tính cũng tự tay làm ít nhất 10kg lạp sườn sấy khô, đóng gói cẩn thận; có những hôm làm nhiều lên đến 25kg (từ 45kg thịt tươi) nhồi vào khoảng 10 kg lòng lợn non. Bà Tính nói: “Làm nghề lạp sườn đem đến thu nhập khá và cũng ổn định trong một mùa, có thêm một khoản để mua sắm cho dịp Tết Nguyên đán sắp tới”.

Lạp sườn truyền thống của một vùng miền núi
Bà Hoàng Thị Tính đang tự tay thái mỡ lợn để tiến hành trộn thịt nhồi lạp sườn.

Hương vị tạo nên sự khác biệt cho lạp sườn của bà Hoàng Thị Tính nằm ở độ chua từ việc ủ lên men thịt. Bà Tính chia sẻ, cho gia vị vào thịt sau đó ủ lên men đến khi nào giống như mùi mít chín. Một vài giờ sau đó mới được nhồi vào lòng non và cho vào lò sấy.

Sấy thịt đến khi héo khô, săn lại và có màu đỏ rực mà không cần dùng đến dầu điều đỏ (hay còn gọi là hạt cà ri - một loại gia vị giúp các món ăn có được màu sắc đẹp mắt hơn). Đây là công thức mà bà học của một người thầy gốc Trung Hoa trong một khóa học nấu ăn.

Lạp sườn truyền thống của một vùng miền núi
Để có thành phẩm là lạp sườn khô, công đoạn gác bếp sấy khô hoặc sấy lò rất quan trọng giúp món ăn lên được màu đỏ đẹp; nếu như nhiệt độ sấy không đều hoặc thời tiết quá nồm, lạp sườn rất dễ bị ôi thiu.

Ở xã Kháng Nhật, lạp sườn xuất hiện nhiều trên mâm cơm cúng của hầu hết các gia đình. Để chuẩn bị cho Tết Nguyên Đán năm nay, ông Mã Nông Hợp đã làm khoảng 10kg lạp sườn theo phương pháp thủ công là phơi nắng và gác bếp. “Hầu như năm nào tôi cũng làm, có đợt làm thừa nhiều thì đem đi bán lấy lãi hoặc làm quà biếu anh em, họ hàng. Lạp sườn từ lâu đã trở thành một món ăn không bao giờ thiếu trong mâm cỗ Tết của nhà tôi”, ông Hợp nói...

Lạp sườn, còn gọi là lạp xưởng hoặc lạp xường là một món ăn mặn có xuất xứ từ Trung Quốc. Qua nhiều cách chế biến khác nhau, món ăn này ở mỗi địa phương lại có một hương vị riêng biệt. Tại xã Kháng Nhật, vị của lạp sườn mỗi gia đình một khác do đó hầu hết không có sự cạnh tranh về mặt khách hàng.

Lạp sườn truyền thống của một vùng miền núi
Lạp sườn có mùi hương rất thơm, vị béo ngậy từ thịt mỡ hòa quyện với phần thịt nạc.

Quy trình để làm ra một mẻ lạp sườn bắt đầu từ việc sơ chế lòng non. Theo kinh nghiệm của người dân địa phương, công đoạn làm sạch lòng non mất rất nhiều thời gian, lần lượt là: bóc lòng, lột phần dính và rửa sạch, cạo mạnh tay, sau đó bóp chung với muối hạt nhằm khử khuẩn, ngâm rượu trắng cho bớt mùi hôi, tiếp theo là thổi phồng trở lại rồi phơi ngoài nắng vài giờ đồng hồ.

Phần thịt và mỡ lợn khi được thái kỹ sẽ được trộn đều tay với gia vị gừng, tỏi, hạt nêm, bột ngọt, đường, nước mắm, hạt tiêu, rượu… Đặc biệt phải có hạt mắc khén - hương vị chủ đạo tạo nên mùi thơm thương hiệu của lạp sườn Tây Bắc. Bước tiếp theo là nhồi thịt vào lòng non, bóp thật chặt tay và dùng vật nhọn chọc để loại bỏ không khí trong đoạn lòng đã nhồi.

Lạp sườn tươi trước khi sấy khô sẽ được rửa lại với nước sạch, phơi nắng thêm 2-3 giờ sau đó sẽ quạt khô, ráo nước. Công đoạn cuối cùng là gác bếp hoặc sấy bằng lò cho đến khi thịt săn lại và có màu đỏ hồng. Lạp sườn những khúc dài sẽ được cắt ngắn và hút chân không, bảo quản ngăn đông tủ lạnh đến vài tháng, ở nhiệt độ phòng khoảng một tuần hoặc gác bếp củi từ 1-2 năm.

Lạp sườn truyền thống của một vùng miền núi
Lạp sườn tươi sẽ được rửa sạch và phơi nắng, hong khô trước khi đi vào công đoạn sấy nóng và đóng gói.

Chế biến lạp sườn đơn giản, chỉ cần rửa sạch, luộc sơ trong nước sôi và cho lên bếp rán với dầu nóng. Sau khi lạp sườn chín căng đỏ thì thái thành từng lát mỏng, ăn kèm với tương ớt hoặc nước mắm đều rất hợp khẩu vị.

Được biết, mỗi cân lạp sườn có giá thị trường là 200.000 đồng, lợi nhuận khoảng 25.000 đồng, nhưng nhiều hộ kinh doanh vẫn thu bội vì ngày nào cũng bán được từ 30-40kg.

Quang Linh

Có thể bạn quan tâm

Nên xem

Nâng cao hiệu quả quản lý, bảo vệ Khu Di tích Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh

Nâng cao hiệu quả quản lý, bảo vệ Khu Di tích Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh

(LĐTĐ) Tại Phiên họp thứ 42, các thành viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã biểu quyết thông qua về mặt nguyên tắc của Pháp lệnh Quản lý, bảo vệ Khu Di tích Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh và giao Ủy ban Quốc phòng và An ninh phối hợp với các cơ quan hoàn chỉnh dự thảo, trình Chủ tịch Quốc hội ký ban hành.
Mất hơn 1 tỷ đồng vì niềm tin mù quáng vào xem bói, trục vong, giải hạn online

Mất hơn 1 tỷ đồng vì niềm tin mù quáng vào xem bói, trục vong, giải hạn online

(LĐTĐ) Lợi dụng tâm lý nhẹ dạ, cả tin của khách hàng, Trịnh Phương Mai đã bịa ra các câu chuyện tâm linh không có thật nhằm thao túng tâm lý khiến nạn nhân lo sợ, để lừa đảo chiếm đoạt tài sản với thủ đoạn coi bói, trục vong, giải hạn online.
Việt Nam có siêu máy chụp CT thế hệ mới, giảm tối đa tia xạ

Việt Nam có siêu máy chụp CT thế hệ mới, giảm tối đa tia xạ

(LĐTĐ) Với tốc độ chụp siêu nhanh và công nghệ giảm hơn 85% số tia X trong mỗi lần chụp, hệ thống siêu máy chụp CT thế hệ mới nhất có thể sử dụng cho trẻ em, phụ nữ mang thai, người có bệnh lý đặc biệt vì thời gian chụp chỉ cần giữa 2 nhịp đập tim hoặc giữa 1 nhịp thở.
Xé "Túi mù" kết phim "Nụ hôn bạc tỷ"

Xé "Túi mù" kết phim "Nụ hôn bạc tỷ"

(LĐTĐ) Khán giả "xé túi mù" khi xem "Nụ hôn bạc tỷ", không chỉ bởi câu chuyện tưởng chừng kết thúc mở, mà còn bởi sự bất ngờ xuất hiện sau những dòng chữ cuối phim. Đột ngột, một trong hai cái kết được hé lộ, khi Vân hoặc đến với Quang, hoặc chọn Tú, khiến cảm xúc khán giả vỡ òa.
Bộ Y tế khuyến cáo người dân đeo khẩu trang khi đến nơi công cộng

Bộ Y tế khuyến cáo người dân đeo khẩu trang khi đến nơi công cộng

(LĐTĐ) Để chủ động phòng, chống bệnh cúm mùa, sởi và các bệnh lây truyền qua đường hô hấp, Bộ Y tế khuyến cáo người dân đeo khẩu trang khi đến điểm vui chơi, trung tâm thương mại, nơi công cộng…
Giá xăng dầu hôm nay (9/02): Giá dầu thế giới tiếp tục giảm

Giá xăng dầu hôm nay (9/02): Giá dầu thế giới tiếp tục giảm

(LĐTĐ) Hôm nay (9/02/2025), giá xăng dầu thế giới ghi nhận tuần giảm thứ ba liên tiếp trong bối cảnh cuộc chiến thương mại tiềm tàng giữa Mỹ và Trung Quốc. Cụ thể, giá dầu WTI ở mốc 71,06 USD/thùng, tăng 0,55%, giá dầu Brent ở mốc 74,69 USD/thùng, tăng 0,50%.
Rộn ràng Lễ khai bút Xuân Ất Tỵ 2025 tại Khu tưởng niệm Trạng nguyên Lê Ích Mộc

Rộn ràng Lễ khai bút Xuân Ất Tỵ 2025 tại Khu tưởng niệm Trạng nguyên Lê Ích Mộc

(LĐTĐ) Ngày 8/2 (tức ngày 11 tháng Giêng), tại Khu tưởng niệm Trạng nguyên Lê Ích Mộc (phường Quảng Thanh, thành phố Thuỷ Nguyên, Hải Phòng), Ủy ban nhân dân (UBND) thành phố Thủy Nguyên long trọng tổ chức Lễ khai bút đầu Xuân Ất Tỵ 2025 và Hội thi viết thư pháp bằng chữ Quốc ngữ lần thứ 3.

Tin khác

Rộn ràng Lễ khai bút Xuân Ất Tỵ 2025 tại Khu tưởng niệm Trạng nguyên Lê Ích Mộc

Rộn ràng Lễ khai bút Xuân Ất Tỵ 2025 tại Khu tưởng niệm Trạng nguyên Lê Ích Mộc

(LĐTĐ) Ngày 8/2 (tức ngày 11 tháng Giêng), tại Khu tưởng niệm Trạng nguyên Lê Ích Mộc (phường Quảng Thanh, thành phố Thuỷ Nguyên, Hải Phòng), Ủy ban nhân dân (UBND) thành phố Thủy Nguyên long trọng tổ chức Lễ khai bút đầu Xuân Ất Tỵ 2025 và Hội thi viết thư pháp bằng chữ Quốc ngữ lần thứ 3.
Nhờ con đăng ký, người mẹ trở thành Vua Tiếng Việt mùa 3

Nhờ con đăng ký, người mẹ trở thành Vua Tiếng Việt mùa 3

(LĐTĐ) Chương trình Vua Tiếng Việt mùa 3 đã tìm ra vị "Vua" mới là chị Võ Thị Thu Hiền, 42 tuổi, quê quán Hà Tĩnh, hiện đang sinh sống và làm việc tại Hà Nội với công việc nhân viên nhân sự.
TP.HCM: Kéo dài thời gian trưng bày linh vật Rắn tại phố đi bộ Nguyễn Huệ

TP.HCM: Kéo dài thời gian trưng bày linh vật Rắn tại phố đi bộ Nguyễn Huệ

(LĐTĐ) Thành phố Hồ Chí Minh (TP.HCM) sẽ tiếp tục trưng bày linh vật Tết Ất Tỵ đến hết ngày 9/3/2025 để phục vụ nhu cầu thưởng ngoạn của nhân dân, du khách và Lễ hội Áo dài TP.HCM lần thứ 11.
Chủ tịch nước Lương Cường dâng hương, khai Xuân tại Hoàng thành Thăng Long

Chủ tịch nước Lương Cường dâng hương, khai Xuân tại Hoàng thành Thăng Long

(LĐTĐ) Sáng 6/2 (tức mùng 9 tháng Giêng), tại Điện Kính Thiên - Khu di tích Hoàng thành Thăng Long - Hà Nội, Chủ tịch nước Lương Cường đã chủ trì Lễ dâng hương, khai Xuân tưởng niệm, tri ân công đức các bậc tiền nhân.
Sắc Xuân rực rỡ tại Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam

Sắc Xuân rực rỡ tại Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam

(LĐTĐ) Chào đón năm mới Ất Tỵ 2025, Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam tại Đồng Mô, Sơn Tây, Hà Nội sẽ tổ chức chuỗi hoạt động đặc sắc với chủ đề "Sắc Xuân trên mọi miền Tổ quốc" trong suốt tháng 2, từ ngày 1 đến 28/2/2025.
Giữ sợi dây liên kết với nguồn cội qua nén hương thơm

Giữ sợi dây liên kết với nguồn cội qua nén hương thơm

(LĐTĐ) Tháng Giêng, tháng hai là những tháng có nhiều hoạt động lễ lạt, thờ cúng trong phong tục của người Việt. Việc thờ cúng ấy không chỉ là thắp hương, dâng lễ vật mà còn mang cả những ý nghĩa văn hóa và đạo đức. Cao hơn nữa, nó thể hiện một quan niệm, triết lý về nhân sinh và xã hội của dân tộc.
Xuân về thăm Lăng mộ Thủy tổ Kinh Dương Vương

Xuân về thăm Lăng mộ Thủy tổ Kinh Dương Vương

(LĐTĐ) Lăng và đền thờ Kinh Dương Vương là di tích lịch sử đặc biệt về Kinh Dương Vương, người được coi là Thủy tổ của người Bách Việt thời cổ.
Kính lão trọng thọ: Giá trị trường tồn trong văn hóa Việt Nam

Kính lão trọng thọ: Giá trị trường tồn trong văn hóa Việt Nam

(LĐTĐ) Mừng thọ là phong tục đẹp của dân tộc Việt Nam. Không biết từ bao giờ, cứ mỗi dịp đầu Xuân, các làng, xã lại nô nức tổ chức mừng thọ cho các cụ. Với người Việt Nam, “kính lão đắc thọ” và sự trân trọng, biết ơn những bậc cao niên đã là một nét đẹp không thể thiếu trong đời sống người dân.
"95 năm - Ánh sáng soi đường": Chương trình nghệ thuật đặc biệt mừng Đảng, mừng Xuân

"95 năm - Ánh sáng soi đường": Chương trình nghệ thuật đặc biệt mừng Đảng, mừng Xuân

(LĐTĐ) Tối 3/2, tại Quảng trường Cách mạng Tháng Tám (Hà Nội), đã diễn ra chương trình nghệ thuật đặc biệt "Mừng Đảng, mừng Xuân, mừng đất nước đổi mới" với chủ đề "95 năm - Ánh sáng soi đường" nhân kỷ niệm 95 năm Ngày thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam (3/2/1930 - 3/2/2025).
Long trọng Lễ kỷ niệm 1.985 năm khởi nghĩa Hai Bà Trưng

Long trọng Lễ kỷ niệm 1.985 năm khởi nghĩa Hai Bà Trưng

(LĐTĐ) Sáng 3/2, (tức mùng 6 tháng Giêng năm Ất Tỵ), tại Khu di tích quốc gia đặc biệt đền Hai Bà Trưng, Huyện ủy, Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân huyện Mê Linh long trọng tổ chức Lễ kỷ niệm 1.985 năm khởi nghĩa Hai Bà Trưng (năm 40-43 sau Công nguyên) và khai mạc Lễ hội đền Hai Bà Trưng năm 2025.
Xem thêm
Phiên bản di động