Bảo tồn nét đẹp Hà Nội trong thời kì hội nhập:

Kỳ cuối: Định hình nếp sống văn hóa mới

(LĐTĐ) Trong dòng chảy hiện đại, văn hóa Hà Nội không tránh được những sự pha tạp, trộn lẫn với những nền văn hóa mới. Tuy nhiên, có thể thấy rằng, trong nếp sống thường nhật, người Hà Nội đang “gạn đục, khơi trong”, tiếp thu những tinh hoa văn hóa mới nhưng vẫn có ý thức giữ gìn nét đẹp truyền thống.
Bảo tồn nét đẹp Hà Nội trong thời kì hội nhập

Hài hòa truyền thống và hiện đại

Trong nhiều năm trở lại đây, khi xã hội ngày càng phát triển, những biểu hiện như nói tục, chửi bậy, gây gổ đánh nhau, sự bừa bãi, mất vệ sinh, giao tiếp sỗ sàng, ăn mặc lố lăng, trộm cắp, cướp giật …có xu hướng gia tăng. Tuy nhiên, trên thực tế, các giá trị văn hóa truyền thống ở một thời điểm nào đó có thể bị lu mờ nhưng giá trị cốt lõi không thể mất đi. Có thể thấy, thời điểm này, văn hóa ứng xử đang được nhiều người Hà Nội coi trọng.

1600 2 2
Nhiều nếp văn hóa mới được hình thành trong các khu dân cư

Đặc biệt, trong những năm gần đây, hàng loạt các biện pháp mạnh đã được chính quyền các cấp đề ra nhằm bảo tồn, phát huy nét đẹp văn hóa Hà Nội. Trong đó việc ra đời bộ Quy tắc ứng xử dành cho cán bộ, công chức, viên chức, người lao động trong các cơ quan thuộc thành phố Hà Nội; Quy tắc ứng xử nơi công cộng cho đến việc thí điểm triển khai Quy tắc ứng xử trong gia đình được coi là bộ khung để định hướng các chuẩn mực văn hóa.

Điển hình như tại quận Đống Đa, ngoài việc niêm yết công khai quy tắc ứng xử tại trụ sở của quận, phường, quận cũng yêu cầu cán bộ, công chức đặt quy tắc ứng xử trên bàn làm việc, phát tờ rơi tận tay các hộ gia đình; quận còn lắp đặt khung treo quy tắc ứng xử tại các di tích, nhà văn hóa tổ dân phố, trung tâm văn hóa thể thao phường... Tất cả các phường đều bổ sung quy tắc ứng xử vào quy ước tổ dân phố, lồng ghép vào nội dung bình xét danh hiệu gia đình văn hóa hàng năm, gắn quy tắc ứng xử với các phong trào thi đua.

Trong xu thế hội nhập hiện nay, điều đáng mừng là nhiều người dân đã ý thức được việc phải tiếp thu lớp văn hóa mới nhưng vẫn phải giữ gìn và phát huy những nét đẹp vốn có. Những người lớn tuổi vẫn thường kể về văn hóa ứng xử thời xưa với sự trân trọng và vẫn thừa nhận, dù cuộc sống có thay đổi nhưng truyền thống đó giờ vẫn hiện hữu ở nhiều nếp nhà, con phố. Nhiều gia đình vẫn gìn giữ những nét đẹp trong văn hóa ứng xử xưa như một nét thuần phong mỹ tục và luôn răn dạy con cháu noi theo.

Ví như tại gia đình ông Nguyễn Đức Vượng (phường Trung Tự, quận Đống Đa), hằng năm, gia đình ông đều được nhận giấy khen là gia đình văn hóa tiêu biểu. Ông Vượng chia sẻ: “Tôi có 4 người con trai thế nhưng vợ chồng tôi không sống cùng với người con nào. Vợ chồng tôi cho rằng, cuộc sống hiện nay đã có nhiều đổi khác. Mỗi thế hệ đều có cách suy nghĩ, cuộc sống khác nhau. Do vậy, việc giữ gìn truyền thống, giữ nét đẹp cũng cần phải có sự chọn lọc và không nên cứng nhắc. Hãy cứ đẹp ở tâm hồn, đẹp ở cách ứng xử giữa người với người trước đã”.

Bên cạnh nét đẹp ứng xử, nhiều nét đẹp văn hóa khác trong cộng đồng dân cư cũng đang gìn giữ, phát huy, nhất là đời sống tinh thần, tập tục truyền thống lâu đời, sinh hoạt văn hóa, văn nghệ dân gian. Các ngôi đình, chùa, miếu và cơ sở thờ tự là nơi kết nối tinh thần của người dân, được gìn giữ cả về cơ sở vật chất lẫn các giá trị phi vật thể. Tham gia vào các lễ hội truyền thống, người dân Hà Nội thấy được sự tiến triển từ quá khứ đến hiện tại nơi vùng đất mình sinh sống. Đặc biệt, phong trào văn hóa văn nghệ, thể dục thể thao ở từng khu dân cư, tổ dân phố… được tổ chức thường xuyên, sôi nổi, mang lại sự vui tươi, phấn khởi trong quần chúng nhân dân.

Đi vào chiều sâu, thực chất

Những năm qua, người dân Hà Nội đã từng bước thay đổi trong nếp nghĩ và hành động, trở thành nguồn lực xây dựng cơ sở hạ tầng phục vụ cho sản xuất và dân sinh, phát triển kinh tế - xã hội.Trên địa bàn thành phố Hà Nội xuất hiện nhiều gương người tốt - việc tốt, từ thiện, đóng góp các quỹ vì người nghèo, xây dựng các công trình phúc lợi xã hội…Thông qua người thật, việc thật để lan tỏa ra cộng đồng, việc thực hiện nếp sống văn hóa bắt đầu từ những việc làm nhỏ nhất. Đặc biệt, mỗi địa phương đều có một kinh nghiệm hay về cách làm sáng tạo, linh hoạt, phù hợp điều kiện thực tế và mang lại hiệu quả thiết thực.

Trong đó, có thể kể đến điểm nhấn của công tác xây dựng nếp sống văn minh của quận Thanh Xuân. Trong năm 2019, trên địa bàn quận đã triển khai thí điểm mô hình Tổ dân phố văn hóa “5 không”: Không rác, không tệ nạn, không hộ nghèo, không lấn chiếm lòng đường - vỉa hè, không vi phạm trật tự xây dựng tại 16/317 tổ dân phố. Đây là quận đầu tiên của thành phố thực hiện mô hình sáng tạo này và đã tạo những chuyển biến thực chất và có chiều sâu trong xây dựng nếp sống văn minh tại cơ sở. Năm 2019, có 23 tổ được quận công nhận Tổ dân phố văn hóa “5 không”. Điển hình là tại Tổ dân phố số 4 (phường Khương Trung).

Thời điểm này, đến tổ dân phố số 4, nhiều người không khỏi ngỡ ngàng vì không gian các ngõ ngách sạch sẽ, đặc biệt các tường nhà, cột điện không vương quảng cáo, rao vặt... Đó là kết quả của một quá trình người dân ở đây thay đổi nhận thức, kiên trì đấu tranh với nạn quảng cáo bừa bãi, bôi bẩn ngõ phố. Ông Nguyễn Văn Hùng (Tổ trưởng tổ dân phố số 4), cho biết, cách đây khoảng 10 năm, khi bắt đầu tham gia công tác tại Tổ dân phố, ông đã rất trăn trở với việc giữ gìn vệ sinh môi trường của khu dân cư. Cảnh tượng những mảng, tấm quảng cáo lớn, bé dán, treo tự do, chằng chịt trên tường nhà, cột điện, dây điện... quanh nhà mình, khu dân cư và các ngõ phố khiến ông càng thêm trăn trở và quyết tâm đẩy lùi vấn nạn này. Hằng ngày ông đều tự mình đi gỡ bỏ các tấm quảng cáo trên tường tại địa bàn dân cư. Hành động đẹp của ông Tổ trưởng tổ dân phố đã khiến nhiều người phải thay đổi suy nghĩ, dần dần người dân tổ dân phố số 4 đã bắt đầu vào cuộc, cùng tham gia bóc, dỡ, xóa, cắt quảng cáo.

Ông Nguyễn Anh Chiến, Phó Chủ tịch Uỷ ban nhân dân phường Khương Trung cho biết, không chỉ tại Tổ dân phố số 4 mà thời gian qua, các địa bàn dân cư tại Khương Trung đã triển khai một số giải pháp nhằm đẩy mạnh xây dựng nếp sống văn minh như sắp xếp chợ tạm, bóc xóa quảng cáo rao vặt, vẽ bích họa tuyên truyền nếp sống văn minh và tạo không gian văn hóa lành mạnh; xây dựng và thực hiện hiệu quả mô hình khu dân cư văn hóa, ứng xử văn minh tại các tổ dân phố và các chung cư... Phường Khương Trung cũng được Sở Văn hóa - Thể thao Hà Nội chọn là 1 trong 2 phường, xã của thành phố triển khai thực hiện thí điểm Bộ tiêu chí ứng xử trong gia đình nhằm giữ gìn những giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp trong gia đình của người Việt Nam, người Hà Nội.

Có thể thấy, những “làn gió mới” từ các phong trào thi đua về xây dựng đời sống văn hóa đã và đang thay đổi tích cực, biểu hiện rõ nét theo sự đổi thay từng ngày trong đời sống nhân dân. Mỗi sự tiến bộ ở từng cá nhân, gia đình, địa phương là bước tiến góp phần cho cả cộng đồng cùng phát triển.Và văn hóa của người Hà Nội hôm nay vẫn sẽ mãi là vốn quý trong di sản văn hóa Thủ đô, góp phần tạo nên “hồn cốt” Thăng Long - Hà Nội. (Hết)

Kim Tiến – Đinh Luyện

Có thể bạn quan tâm

Nên xem

Ưu đãi khách hàng vay vốn phục vụ nhu cầu đời sống với lãi suất cho vay ngắn hạn chỉ từ 4,0%/năm

Ưu đãi khách hàng vay vốn phục vụ nhu cầu đời sống với lãi suất cho vay ngắn hạn chỉ từ 4,0%/năm

(LĐTĐ) Với mong muốn hỗ trợ ngày càng nhiều khách hàng tiếp cận nguồn vốn vay ưu đãi của Agribank để phục vụ nhu cầu đời sống, Agribank dành khoảng 10.000 tỷ đồng triển khai chương trình cho vay ngắn hạn ưu đãi đối với khách hàng cá nhân phục vụ nhu cầu đời sống với lãi suất chỉ từ 4,0% /năm.
Trường Đại học Khoa học Tự nhiên tuyển sinh lớp 10 THPT chuyên năm 2024

Trường Đại học Khoa học Tự nhiên tuyển sinh lớp 10 THPT chuyên năm 2024

(LĐTĐ) Trường Đại học Khoa học Tự nhiên (Đại học Quốc gia Hà Nội), vừa công bố thông tin tuyển sinh vào lớp 10 của Trường THPT chuyên Khoa học Tự nhiên (KHTN) cho năm học 2024.
Làm thế nào để tránh nợ xấu khi vay tiêu dùng?

Làm thế nào để tránh nợ xấu khi vay tiêu dùng?

(LĐTĐ) Vay tiêu dùng là hình thức được nhiều người lựa chọn khi cần vốn nhưng vay tiêu dùng thế nào để tránh nợ xấu là vấn đề không phải ai cũng biết.
Nỗ lực đưa thương hiệu tương truyền thống vươn xa

Nỗ lực đưa thương hiệu tương truyền thống vươn xa

(LĐTĐ) Với mong muốn giữ nghề truyền thống của quê hương, tạo thêm việc làm cho lao động tại địa phương và đưa thương hiệu tương Việt Hùng (Đông Anh) trở thành sản phẩm uy tín, Hội Liên hiệp Phụ nữ xã Việt Hùng đã chủ động thành lập mô hình hỗ trợ phụ nữ phát triển kinh tế hộ gia đình thông qua việc thành lập Tổ liên kết sản xuất tương.
Vàng tăng phi mã, lại vượt đỉnh lịch sử 2.200 USD/ounce

Vàng tăng phi mã, lại vượt đỉnh lịch sử 2.200 USD/ounce

(LĐTĐ) Hôm nay (29/3), giá vàng SJC nhích nhẹ, đưa giá vàng vượt mức 81 triệu đồng/lượng, vàng thế giới tăng phi mã, vượt đỉnh lịch sử hơn 2.200 USD/ounce.
Khai mạc kỳ họp 15 HĐND Thành phố khoá XVI, nhiệm kỳ 2021 - 2026

Khai mạc kỳ họp 15 HĐND Thành phố khoá XVI, nhiệm kỳ 2021 - 2026

(LĐTĐ) Sáng nay (29/3), Hội đồng nhân dân (HĐND) thành phố Hà Nội khoá XVI, nhiệm kỳ 2021 - 2026 khai mạc kỳ họp chuyên đề (kỳ họp thứ 15), để xem xét, quyết định một số nội dung thuộc thẩm quyền của HĐND Thành phố.
Hội viên, phụ nữ quận Bắc Từ Liêm thực hiện tốt các phong trào thi đua

Hội viên, phụ nữ quận Bắc Từ Liêm thực hiện tốt các phong trào thi đua

(LĐTĐ) Trong năm 2023, Hội Liên hiệp Phụ nữ (LHPN) quận Bắc Từ Liêm luôn chú trọng đổi mới nội dung, phương thức phát động và tổ chức, triển khai các phong trào thi đua yêu nước với các nội dung phong phú, thiết thực, đáp ứng yêu cầu, nguyện vọng của cán bộ, hội viên phụ nữ trong toàn quận.

Tin khác

Phát động cuộc thi viết kỷ niệm 70 năm Giải phóng Thủ đô: “Ký ức tự hào”

Phát động cuộc thi viết kỷ niệm 70 năm Giải phóng Thủ đô: “Ký ức tự hào”

(LĐTĐ) Chiều 28/3, Báo Hànộimới chính thức phát động cuộc thi viết Kỷ niệm 70 năm Giải phóng Thủ đô: “Ký ức tự hào” trên báo điện tử Hànộimới và ấn phẩm Hànộmới Cuối tuần.
Linh Thiêng đình Vẽ

Linh Thiêng đình Vẽ

(LĐTĐ) Hằng năm, cứ đến ngày 9 và 10/2 Âm lịch, những người con làng Kẻ Vẽ trên mọi miền Tổ quốc lại trở về phường Đông Ngạc (quận Bắc Từ Liêm, Hà Nội) tham dự lễ hội đình Vẽ để tưởng nhớ, tri ân các vị thần. Đây cũng là nét văn hóa tín ngưỡng truyền thống được người làng Kẻ Vẽ lưu giữ hàng trăm năm qua.
Người dân Hoài Đức nỗ lực xây dựng huyện đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao trong năm nay

Người dân Hoài Đức nỗ lực xây dựng huyện đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao trong năm nay

(LĐTĐ) Phấn khởi trước sự đổi mới toàn diện về cơ sở hạ tầng, giáo dục đào tạo, nhất là các hoạt động an sinh xã hội, đời sống vật chất, tinh thần, nhân dân huyện Hoài Đức quyết tâm phấn đấu xây dựng huyện đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao trong năm 2024.
Chung tay xây dựng xã hội hạnh phúc

Chung tay xây dựng xã hội hạnh phúc

(LĐTĐ) Ngày 20/3 hằng năm còn được gọi là ngày Quốc tế hạnh phúc, với thông điệp: Cân bằng, hài hoà là một trong những chìa khoá để mang đến hạnh phúc. Với mục tiêu không chỉ là ngày mang ý nghĩa biểu tượng đơn thuần, mà còn là ngày hành động, tích cực và nỗ lực nhiều hơn, Hà Nội đã tổ chức chuỗi hoạt động kỷ niệm 11 năm Ngày Quốc tế hạnh phúc (20/3/2013 - 20/3/2024) với các hình thức phong phú và đa dạng, hấp dẫn.
Giữ hồn lễ hội truyền thống

Giữ hồn lễ hội truyền thống

(LĐTĐ) Các lễ hội trên địa bàn thành phố Hà Nội đã tạo nên sắc thái riêng của những lễ thức, phong tục tập quán truyền thống người Hà Nội. Bảo vệ và phát huy giá trị các lễ hội truyền thống là giữ gìn và phát huy giá trị văn hóa Thăng Long, tạo nguồn lực phát triển công nghiệp văn hóa Thủ đô, góp phần định vị thương hiệu văn hóa Hà Nội.
Biến nơi đổ rác thành công viên

Biến nơi đổ rác thành công viên

(LĐTĐ) Khu vực bờ vở sông Hồng, dưới chân cầu Long Biên trước đây là bãi đất hoang phế với rác thải ngập ngụa, nay đã thay một diện mạo mới, trở thành công viên để trẻ em vui chơi, người già tập thể dục...
Hồi ức ùa về qua góc nhìn ký họa đô thị phố Châu Long

Hồi ức ùa về qua góc nhìn ký họa đô thị phố Châu Long

(LĐTĐ) Sáng 16/3, nhiều người dân trên địa bàn quận Ba Đình đã đến tham quan triển lãm "Đánh thức nét đẹp kiến trúc phố Châu Long qua góc nhìn ký họa đô thị". Gần 30 bức tranh tràn đầy cảm xúc về phố cổ Hà Nội gắn với những nét đẹp văn hóa, lịch sử và quá trình đô thị hóa đã được trưng bày tại Vườn hoa Vạn Xuân.
Biến bãi rác thành công viên rừng giữa Thủ đô

Biến bãi rác thành công viên rừng giữa Thủ đô

(LĐTĐ) Hưởng ứng sáng kiến của Ủy ban nhân dân thành phố Hà Nội, từ tháng 11/2023, mô hình thí điểm "Sân chơi trên bãi rác Phúc Tân" với quy mô 1.000 m2 đã được thực hiện tại tổ 1, phường Phúc Tân, quận Hoàn Kiếm với sự ủng hộ rất lớn từ địa phương. Qua đó, góp phần nâng cao nhận thức của cộng đồng về môi trường và hệ sinh thái, tăng cường sức khỏe thể chất và tinh thần, tạo không gian lành mạnh gắn kết người dân.
Tiếp tục hiện thực hóa khát vọng xây dựng Thủ đô giàu đẹp

Tiếp tục hiện thực hóa khát vọng xây dựng Thủ đô giàu đẹp

(LĐTĐ) Sau sự kiện mang tính lịch sử về mở rộng địa giới hành chính, thành phố Hà Nội đã có bước chuyển mình chưa từng có. Tuy nhiên, để hiện thực hóa khát vọng xây dựng Thủ đô giàu đẹp, văn minh và hiện đại xứng tầm khu vực còn nhiều việc phải làm. Trong đó, đẩy mạnh xây dựng kết cấu hạ tầng đồng bộ, hiện đại, kết nối, lan tỏa là một trong những nhiệm vụ trọng tâm mang tính chiến lược.
Hoa bưởi đầu mùa tỏa hương khắp phố phường Hà Nội

Hoa bưởi đầu mùa tỏa hương khắp phố phường Hà Nội

(LĐTĐ) Những năm gần đây, hoa bưởi đã trở thành một thức quà không thể thiếu của người Hà Nội mỗi dịp Xuân về. Dịp này, dạo quanh phố phường Thủ đô, đâu đâu cũng bắt gặp những gánh hàng rong chất đầy hoa bưởi.
Xem thêm
Phiên bản di động