Hoài niệm về Hà Nội xưa qua không gian nghệ thuật ga Long Biên

Ga Long Biên trước đây còn có tên gọi ga Đầu Cầu, bắt đầu đi vào hoạt động từ năm 1902 với một sứ mệnh lịch sử mới thời đó, khi mở ra một loạt những kết nối mới các thành phố phía Bắc như: Hải Phòng, Thái Nguyên, Lào Cai, Đồng Đăng và sang tới Vân Nam Trung Quốc…

Với tuổi đời hơn 120 năm cùng kiến trúc độc đáo và giá trị đặc biệt về văn hóa, lịch sử, từ lâu, cầu Long Biên, ga Long Biên được bình chọn là điểm đến đặc biệt thu hút du khách trong và ngoài nước khi đến với Thủ đô Hà Nội. Những năm gần đây, ga Long Biên cũng đã có nhiều thay đổi, các dự án nghệ thuật công cộng đã mang lại dấu ấn với nhiều người.

Những năm qua, ga Long Biên là một trong những điểm đến đặc biệt thu hút du khách trong và ngoài nước khi đến với Thủ đô Hà Nội.

Nhiều năm bền bỉ với các dự án nghệ thuật công cộng, với mong muốn mang đến cho người dân và du khách đến với Hà Nội một không gian nghệ thuật mới mẻ dựa trên những không gian có tính di sản của Thủ đô, vừa qua, Dự án nghệ thuật công cộng ga Long Biên đã được ra đời với nhiều đam mê và tâm huyết của nhóm họa sĩ Vũ Xuân Đông, Cấn Văn Ân, Nguyễn Thế Sơn và cộng sự.

Theo đó, Dự án được triển khai tại khu vực lối lên xuống cầu thang phía sau của ga Long Biên, kết nối với dự án nghệ thuật công cộng trên phố Phùng Hưng thông qua phố Gầm Cầu.

“Trước khi chưa làm những tác phẩm nghệ thuật, đây là một cổng của ga Long Biên, nhiều năm nay, lối lên xuống này thường ít được sử dụng và biết đến. Do vậy, nhóm họa sĩ đã nảy ra ý tưởng, làm sao để có được một nét độc đáo, tạo sức hút mạnh mẽ để mọi người biết đến cổng này nhiều hơn”, họa sĩ Cấn Văn Ân chia sẻ.

Dự án xây dựng trên ý tưởng đề xuất về cụm tác phẩm nghệ thuật công cộng đa dạng như vẽ tranh 3D, sắp đặt điêu khắc, sắp đặt ánh sáng… Bằng cách đối thoại và tương tác với chính câu chuyện của nhà ga lịch sử này, các họa sĩ đã mang đến một diện mạo mới trên một không gian cũ của phố phường Hà Nội.

Dự án mang đến một ấn tượng thị giác mạnh tới du khách với hình ảnh đầu tàu và những bánh xe lửa như một giấc mơ siêu thực giữa đời thường nơi ngõ chợ luôn tấp nập người dân buôn bán.

Tác phẩm tranh 3D khổ lớn được nhóm họa sĩ trẻ Cấn Văn Ân lên ý tưởng và thực hiện suốt nhiều tuần trên bức tường cũ cùng với phần vẽ 3D dọc lối cầu thang lên xuống, với mong muốn tạo một ấn tượng thị giác mạnh tới du khách với hình ảnh đầu tàu và những bánh xe lửa như một giấc mơ siêu thực giữa đời thường nơi ngõ chợ luôn tấp nập người dân buôn bán bận rộn.

Tác phẩm tranh 3D lại được chiếu sáng bởi cụm tác phẩm sắp đặt ánh sáng từ những chiếc đèn lồng khổ lớn được làm bằng chất liệu nhựa trong. Cụm tác phẩm sắp đặt ánh sáng này của họa sĩ Vũ Xuân Đông lấy cảm hứng từ tạo hình những chiếc đèn hiệu hỏa xa thời trước đây chuyên sử dụng cho nhân viên nhà ga. Những chiếc đèn lồng được trạm trổ các họa tiết trang trí cách điệu từ sự kết hợp ảo ảnh của hình ảnh vân mây và khói tàu.

Cùng với đó còn có cụm tác phẩm điêu khắc của họa sĩ Nguyễn Thế Sơn tạo hình những người buôn bán gánh hàng từng xuất hiện trong những tấm ảnh bưu thiếp cổ, được thể hiện lại bằng chất liệu sắt tấm kết hợp với inox gương tương tác trên bức tường đá xưa. Hình bóng ẩn hiện của những cư dân thành thị này cũng được nhắc lại từ những dự án nghệ thuật công cộng trước đó như một gắn kết nhận diện về vai trò của cộng đồng những người dân lao động đã dần xây dựng và bồi đắp nên sự năng động và phát triển của nơi này.

Dự án nghệ thuật công cộng ga Long Biên đã gợi lại ký ức về lịch sử phát triển của ngành đường sắt. Đầu tiên là những đèn hiệu sử dụng cho các nhân viên hoả xa trước đây. Hay hình ảnh đầu tàu rất thân thuộc... Cùng với sự phối màu và ánh sáng, tác phẩm còn có sự tương tác với âm thanh mỗi khi tàu về ga.

Bằng cách đối thoại và tương tác với chính câu chuyện của nhà ga lịch sử này, các họa sĩ đã mang đến một diện mạo mới trên một không gian cũ của phố phường Hà Nội.

Là một người dân Hà Nội, yêu thích lịch sử, ông Nguyễn Văn Lân (quận Cầu Giấy, Hà Nội) chia sẻ: “Ga Long Biên vốn là một trong những ký ức rất sâu đậm với người dân Thủ đô. Với sự thay đổi ấn tượng tại lối đi xuống nay tôi thấy rất thú vị, gọi nhớ về những nét xưa cũ của Hà Nội xưa”.

Chị Lê Thị Hoa (thành phố Hải Phòng), thường xuyên đi tàu từ Hà Nội về Hải Phòng cũng cảm thấy rất thú vị trước sự thay đổi này của ga Long Biên: “Khi bước chân đến đây tôi khá là bất ngờ khi trải nghiệm không gian nghệ thuật ở đây. Những chi tiết như đèn lồng phía trên không biết là gì nên qua đây mình cũng học hỏi, biết thêm nhiều điều về kiến trúc hay yếu tố lịch sử”.

Dự án nghệ thuật công cộng ga Long Biên như là một nỗ lực tiếp theo của quận Hoàn Kiếm khi tiếp tục triển khai việc phát huy giá trị các không gian có tính lịch sử, không gian di sản trong địa bàn quận thông qua cách tiếp cận mới bằng nghệ thuật; dần tạo thêm nhiều điểm đến thu hút du khách cũng như tăng cường yếu tố văn hóa nghệ thuật cho các không gian trong đô thị.

Cùng với dự án nghệ thuật công cộng tại Vườn hoa Cửa Nam được ra đời Ngoài ra, cùng với một loạt các dự án đã triển khai thành công và đưa vào sử dụng trong thời gian gần đây như Dự án nghệ thuật công cộng trên Cầu đi bộ Trần Nhật Duật, Dự án nghệ thuật công cộng Phúc Tân hay Dự án “Chuyện Đình trong Phố”, Vườn hoa Cửa Nam… cũng sẽ giúp nối dài trải nghiệm của người dân và du khách.