Hành trình giữ gìn bản sắc và khát vọng vươn xa

(LĐTĐ) Trong dòng chảy lịch sử hào hùng của dân tộc Việt Nam, văn hóa luôn đóng vai trò như một sợi chỉ đỏ xuyên suốt, kết nối quá khứ với hiện tại, hun đúc khát vọng vươn tới tương lai. Từ những ngày đầu độc lập năm 1945 đến nay, hành trình giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc của Việt Nam là một bức tranh đa sắc màu, phản ánh sự kiên trì, sáng tạo và bản lĩnh của một dân tộc trong công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
Giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc: Sứ mệnh và trách nhiệm Tiếp tục hoàn thiện việc xây dựng nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc

Văn hóa soi đường quốc dân đi

Ngay từ buổi đầu của nền độc lập, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã nhận thức sâu sắc về vai trò của văn hóa. Người từng nói: "Văn hóa phải soi đường cho quốc dân đi." Câu nói giản dị mà sâu sắc này đã trở thành kim chỉ nam cho sự phát triển văn hóa Việt Nam suốt nhiều thập kỷ qua. Nó không chỉ khẳng định vị trí quan trọng của văn hóa mà còn gợi mở về một tầm nhìn xa rộng: văn hóa không đơn thuần là sản phẩm của quá khứ cần được bảo tồn, mà phải là ngọn đuốc soi sáng con đường phát triển của dân tộc.

Kế thừa và phát triển tư tưởng của Bác, các thế hệ lãnh đạo tiếp theo của Đảng và Nhà nước Việt Nam đã không ngừng hoàn thiện đường lối về văn hóa. Từ việc xác định vai trò của văn hóa trong xây dựng chủ nghĩa xã hội (Đại hội III, 1960) đến việc đề ra nhiệm vụ xây dựng nền văn hóa mới (Đại hội IV, 1976), từ khởi xướng công cuộc đổi mới văn hóa (Đại hội VI, 1986) đến việc xây dựng nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc (Đại hội IX, 2001), mỗi bước đi đều thể hiện sự thích ứng linh hoạt của chính sách văn hóa với bối cảnh lịch sử cụ thể của đất nước.

Hành trình giữ gìn bản sắc và khát vọng vươn xa
Việt Nam đang chú trọng phát triển công nghiệp văn hoá trong giai đoạn hiện nay.

Hội nghị Văn hóa toàn quốc diễn ra vào tháng 11/2021 đánh dấu một cột mốc quan trọng trong hành trình phát triển văn hóa của Việt Nam. Tại đây, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã đưa ra những nhận định sâu sắc về vai trò của văn hóa:"Văn hóa là hồn cốt của dân tộc, nói lên bản sắc của dân tộc. Văn hóa còn thì dân tộc còn. Văn hóa mất thì dân tộc mất. Văn hóa suy thì dân tộc suy". Lời khẳng định này không chỉ tiếp nối mà còn làm sâu sắc thêm tư tưởng của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Nó nhấn mạnh rằng văn hóa không chỉ là một khía cạnh của đời sống xã hội mà còn là yếu tố quyết định sự tồn vong của cả một dân tộc. Điều này đặc biệt có ý nghĩa trong bối cảnh toàn cầu hóa hiện nay, khi ranh giới giữa các nền văn hóa ngày càng trở nên mờ nhạt.

Nhìn về phía trước, con đường phát triển văn hóa của Việt Nam hứa hẹn nhiều triển vọng nhưng cũng đầy thách thức. Việc tiếp tục giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc, đồng thời mở rộng giao lưu, tiếp thu tinh hoa văn hóa nhân loại, sẽ là chìa khóa để Việt Nam xây dựng một nền văn hóa vừa đậm đà bản sắc dân tộc, vừa hiện đại và hội nhập.

Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng cũng đề ra 5 quan điểm chỉ đạo về phát triển văn hóa, trong đó nhấn mạnh vai trò của văn hóa như một nguồn lực nội sinh và động lực đột phá cho sự phát triển. Điều này cho thấy một cách tiếp cận toàn diện và hiện đại về văn hóa, không chỉ xem văn hóa là di sản cần bảo tồn mà còn là động lực để phát triển đất nước.

Nhìn lại chặng đường hơn 75 năm qua, Việt Nam có thể tự hào về nhiều thành tựu đáng kể trong lĩnh vực văn hóa. Từ việc bảo tồn và phát huy các di sản văn hóa vật thể và phi vật thể, xây dựng hệ thống thiết chế văn hóa trên cả nước, đến việc phát triển đa dạng các loại hình nghệ thuật và nâng cao đời sống văn hóa tinh thần của nhân dân. Đặc biệt, hình ảnh đất nước và con người Việt Nam ngày càng được biết đến rộng rãi trên trường quốc tế, góp phần nâng cao vị thế của Việt Nam trên bản đồ văn hóa thế giới.

Tiếp tục phát triển đáp ứng thời kỳ mới

Tuy nhiên, con đường phía trước vẫn còn nhiều thách thức. Trong bối cảnh toàn cầu hóa và cách mạng công nghiệp 4.0, việc giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc đối mặt với không ít khó khăn. Sự xâm nhập của các sản phẩm văn hóa ngoại lai, khoảng cách phát triển văn hóa giữa các vùng miền, và việc bảo tồn văn hóa các dân tộc thiểu số là những vấn đề cấp bách cần được giải quyết.

PGS. TS Bùi Hoài Sơn, Ủy viên Thường trực Ủy ban Văn hóa và Giáo dục Quốc hội chia sẻ: "Chúng ta cần lưu ý rằng, trong văn hóa có cả yếu tố tích cực và tiêu cực. Chúng ta thường hay nhấn mạnh đến những yếu tố tích cực của văn hóa để cổ vũ, động viên mọi người, tuy vậy, trong văn hóa cũng có nhiều yếu tố tiêu cực, cản trở sự phát triển kinh tế - xã hội. Lấy ví dụ những ngày Tết, nhiều phong tục Tết rất đáng quý, giúp chúng ta trải nghiệm, nhớ lại những giá trị văn hóa độc đáo của dân tộc. Tuy nhiên, nhiều thói quen ngày Tết rất nên bỏ trong bối cảnh xã hội đã thay đổi như tụ tập rượu chè, tâm lý chây ì, nghỉ ngơi quá nhiều. Hay vẫn còn hiện tượng mê tín dị đoan, lễ hội phản cảm, tập quán lạc hậu…"

Hành trình giữ gìn bản sắc và khát vọng vươn xa
Ảnh minh hoạ

Cũng theo PGS.TS Bùi Hoài Sơn, trong bối cảnh xã hội hôm nay càng cần phát huy hơn nữa vai trò của văn hóa để hình thành nên hệ điều tiết cho sự phát triển kinh tế - xã hội, tạo ra hành trang, bản lĩnh và sự tự tin để đất nước hội nhập tốt hơn vào một thế giới toàn cầu hóa sâu rộng, ở đó, như Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã nhấn mạnh trong bài phát biểu tại Hội nghị văn hóa toàn quốc năm 2021 “Văn hóa là hồn cốt của dân tộc. Nói lên bản sắc của dân tộc. Văn hóa còn thì dân tộc còn”. Vì văn hóa liên quan đến toàn bộ xã hội, nên những nguyên tắc dân tộc hóa, khoa học hóa, đại chúng hóa cần phải được thẩm thấu vào trong toàn bộ hệ thống luật pháp, trong các chiến lược, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội của cả đất nước và từng địa phương.

Nhìn về phía trước, con đường phát triển văn hóa của Việt Nam hứa hẹn nhiều triển vọng nhưng cũng đầy thách thức. Việc tiếp tục giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc, đồng thời mở rộng giao lưu, tiếp thu tinh hoa văn hóa nhân loại, sẽ là chìa khóa để Việt Nam xây dựng một nền văn hóa vừa đậm đà bản sắc dân tộc, vừa hiện đại và hội nhập. Quan điểm xem văn hóa như một nguồn lực nội sinh và động lực phát triển mở ra một hướng đi mới, trong đó văn hóa không chỉ là đối tượng cần được bảo vệ mà còn là công cụ để thúc đẩy sự phát triển toàn diện của đất nước. Điều này đòi hỏi một cách tiếp cận linh hoạt và sáng tạo, biết kết hợp hài hòa giữa truyền thống và hiện đại, giữa bản sắc dân tộc và tinh hoa nhân loại.

Hành trình giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc của Việt Nam là một quá trình liên tục, đòi hỏi sự nỗ lực không ngừng của toàn Đảng, toàn dân và toàn quân. Từ tư tưởng của Chủ tịch Hồ Chí Minh đến quan điểm của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, chúng ta thấy một sợi chỉ đỏ xuyên suốt: Văn hóa luôn được xem là nền tảng tinh thần của xã hội, là động lực cho sự phát triển bền vững của đất nước.Trong bức tranh tổng thể về văn hóa Việt Nam, mỗi nét vẽ đều mang trong mình dấu ấn của một dân tộc kiên cường, sáng tạo và giàu bản sắc.

Hành trình phía trước còn dài, nhưng với nền tảng vững chắc đã được xây dựng và tinh thần "văn hóa soi đường" của Bác Hồ, Việt Nam hoàn toàn có thể tin tưởng vào một tương lai văn hóa rực rỡ, nơi bản sắc dân tộc và tinh hoa nhân loại hòa quyện, tạo nên một Việt Nam vừa hiện đại vừa đậm đà bản sắc, vững bước trên con đường hội nhập và phát triển.

Phương Bùi

Nên xem

Đảm bảo tốt quyền lợi và phúc lợi tốt hơn cho đoàn viên, người lao động UDIC

Đảm bảo tốt quyền lợi và phúc lợi tốt hơn cho đoàn viên, người lao động UDIC

(LĐTĐ) Với chủ đề năm “Đổi mới sáng tạo, thi đua đưa Nghị quyết Đại hội Công đoàn các cấp vào cuộc sống; thi đua lập thành tích chào mừng kỷ niệm 95 năm Ngày thành lập Công đoàn Việt Nam”, năm 2024, Công đoàn Tổng Công ty Đầu tư phát triển hạ tầng đô thị đã tập trung thực hiện có hiệu quả các mặt công tác trọng tâm; đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của đoàn viên, người lao động.
Gia Lâm đón nhận quyết định huyện đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao

Gia Lâm đón nhận quyết định huyện đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao

(LĐTĐ) Sáng 15/1/2025, Huyện ủy, Hội đồng nhân dân (HĐND), Ủy ban nhân dân (UBND), Ủy ban Mặt trận Tổ quốc (MTTQ) Việt Nam huyện Gia Lâm long trọng tổ chức Lễ đón nhận Quyết định của Thủ tướng Chính phủ công nhận huyện Gia Lâm đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao năm 2023; tổng kết phong trào thi đua năm 2024 và phát động phong trào thi đua năm 2025.
Nhiều hoạt động chăm lo Tết cho người nghèo và công nhân lao động tại khu vực phía Nam

Nhiều hoạt động chăm lo Tết cho người nghèo và công nhân lao động tại khu vực phía Nam

(LĐTĐ) Dịp Tết Nguyên đán 2025, các cấp chính quyền các tỉnh phía Nam trong đó có Thành phố Hồ Chí Minh (TP.HCM), Bình Dương và Đồng Nai đã thực hiện nhiều chính sách thiết thực chăm lo Tết cho người nghèo, người có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn, công nhân lao động trên địa bàn.
Hơn 230 triệu lượt khách đi xe buýt Transerco

Hơn 230 triệu lượt khách đi xe buýt Transerco

(LĐTĐ) Năm 2024, tổng sản lượng hành khách vận chuyển của Tổng Công ty vận tải Hà Nội (Transerco) có xu hướng tăng so với cùng kỳ năm trước, ước đạt trên 234 triệu lượt.
Hà Nội: Tiếp tục thí điểm dịch vụ xe đạp đô thị

Hà Nội: Tiếp tục thí điểm dịch vụ xe đạp đô thị

(LĐTĐ) Thành phố Hà Nội thống nhất chủ trương gia hạn thời gian thí điểm dịch vụ xe đạp đô thị đến hết năm 2025 theo đề xuất của Sở Giao thông vận tải.
Hà Nội phấn đấu năm 2025 tỷ lệ lao động qua đào tạo đạt 75%

Hà Nội phấn đấu năm 2025 tỷ lệ lao động qua đào tạo đạt 75%

(LĐTĐ) Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân thành phố Hà Nội Vũ Thu Hà vừa ký ban hành Kế hoạch số 17/KH-UBND ngày 13/1/2025 về triển khai công tác giáo dục nghề nghiệp trên địa bàn thành phố Hà Nội năm 2025.
Toàn văn phát biểu của Tổng Bí thư Tô Lâm tại Diễn đàn quốc gia về phát triển doanh nghiệp công nghệ số

Toàn văn phát biểu của Tổng Bí thư Tô Lâm tại Diễn đàn quốc gia về phát triển doanh nghiệp công nghệ số

(LĐTĐ) Ngày 15/1, tại Hà Nội, Bộ Thông tin và Truyền thông chủ trì tổ chức thường niên Diễn đàn quốc gia về phát triển doanh nghiệp công nghệ số Việt Nam lần thứ VI với chủ đề "Làm chủ công nghệ số, làm chủ quá trình chuyển đổi số Việt Nam bằng doanh nghiệp công nghệ số Việt Nam".

Tin khác

Gia Lâm đón nhận quyết định huyện đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao

Gia Lâm đón nhận quyết định huyện đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao

(LĐTĐ) Sáng 15/1/2025, Huyện ủy, Hội đồng nhân dân (HĐND), Ủy ban nhân dân (UBND), Ủy ban Mặt trận Tổ quốc (MTTQ) Việt Nam huyện Gia Lâm long trọng tổ chức Lễ đón nhận Quyết định của Thủ tướng Chính phủ công nhận huyện Gia Lâm đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao năm 2023; tổng kết phong trào thi đua năm 2024 và phát động phong trào thi đua năm 2025.
Lễ hội Gò Đống Đa lần đầu tổ chức vào buổi tối với nhiều nội dung đặc sắc

Lễ hội Gò Đống Đa lần đầu tổ chức vào buổi tối với nhiều nội dung đặc sắc

(LĐTĐ) Lễ hội kỷ niệm 236 năm chiến thắng Ngọc Hồi - Đống Đa sẽ được tổ chức trong 3 ngày, từ ngày 2 đến 4/2 (tức từ mùng 5 đến 7 tháng Giêng năm Ất Tỵ). Điểm khác biệt là năm nay Lễ kỷ niệm sẽ được tổ chức vào tối 2/2. Điểm nhấn là chương trình nghệ thuật đặc biệt với chủ đề “Đống Đa - Sử vàng lưu danh - Tương lai vững bước”.
Tổng Bí thư Tô Lâm dự Lễ khởi công xây dựng đường Đặng Thai Mai

Tổng Bí thư Tô Lâm dự Lễ khởi công xây dựng đường Đặng Thai Mai

(LĐTĐ) Ngày 15/1, Tổng Bí thư Tô Lâm đã chứng kiến Lễ khởi công xây dựng tuyến đường Đặng Thai Mai giai đoạn 1, phường Quảng An, quận Tây Hồ.
Quận Tây Hồ trao Huy hiệu Đảng đợt 3/2 tới các đảng viên

Quận Tây Hồ trao Huy hiệu Đảng đợt 3/2 tới các đảng viên

(LĐTĐ) Sáng ngày 15/1, Quận ủy Tây Hồ tổ chức Lễ trao tặng Huy hiệu 50, 45, 40, 30 năm tuổi Đảng đợt 3/2/2025 tới các đảng viên đang sinh sống trên địa bàn quận. Bí thư Quận ủy Tây Hồ Lê Thị Thu Hằng dự và trao Huy hiệu Đảng tới các đảng viên.
2025 drone trình diễn công nghệ ánh sáng tại Hồ Tây chào mừng năm mới vào tối ngày 18/1

2025 drone trình diễn công nghệ ánh sáng tại Hồ Tây chào mừng năm mới vào tối ngày 18/1

(LĐTĐ) Chương trình “Hòa nhạc ánh sáng - Chào năm mới 2025” sẽ diễn ra vào 20 giờ tối 18/1 tại ngã tư Nguyễn Hoàng Tôn - Lạc Long Quân (quận Tây Hồ, Hà Nội). Lần đầu tiên, 2025 drone sẽ trình diễn công nghệ ánh sáng kết hợp dàn nhạc giao hưởng, âm nhạc hiện đại trên bầu trời Hồ Tây. Sự kiện mở cửa tự do phục vụ công chúng.
Lãnh đạo Mặt trận Hà Nội thăm, tặng quà Tết Trung tâm Kiểm soát bệnh tật Thành phố

Lãnh đạo Mặt trận Hà Nội thăm, tặng quà Tết Trung tâm Kiểm soát bệnh tật Thành phố

(LĐTĐ) Chiều 14/1, Ủy viên Ban Thường vụ Thành ủy, Chủ tịch Ủy ban Mặt trận Tổ quốc (MTTQ) Việt Nam thành phố Hà Nội Nguyễn Lan Hương đã tới thăm, tặng quà, chúc Tết cán bộ, lãnh đạo, nhân viên y tế Trung tâm Kiểm soát bệnh tật Thành phố.
Quận Tây Hồ gặp mặt các đồng chí lão thành cách mạng nhân dịp Xuân Ất Tỵ 2025

Quận Tây Hồ gặp mặt các đồng chí lão thành cách mạng nhân dịp Xuân Ất Tỵ 2025

(LĐTĐ) Ngày 14/1, quận Tây Hồ tổ chức gặp mặt các đồng chí lão thành cách mạng, cán bộ tiền khởi nghĩa, các nguyên Thứ trưởng và cán bộ chủ chốt Thành phố nghỉ hưu, chuyển công tác về các cơ quan trung ương, cùng những cán bộ chủ chốt đang cư trú trên địa bàn quận nhân dịp Tết Nguyên đán Ất Tỵ 2025.
Các điểm bắn pháo hoa Tết Ất Tỵ tại Hà Nội

Các điểm bắn pháo hoa Tết Ất Tỵ tại Hà Nội

(LĐTĐ) Thực hiện chỉ đạo của UBND thành phố Hà Nội, trong dịp Tết Nguyên đán Ất Tỵ năm 2025, Hà Nội sẽ có 30 điểm bắn pháo hoa, chia thành 31 trận địa ở khắp các quận, huyện và thị xã. Trong đó, 10 trận địa sẽ bắn pháo hoa tầm cao kết hợp tầm thấp và 21 trận địa bắn pháo hoa tầm thấp.
Đảng bộ quận Hai Bà Trưng đạt nhiều kết quả cao trong công tác năm 2024

Đảng bộ quận Hai Bà Trưng đạt nhiều kết quả cao trong công tác năm 2024

(LĐTĐ) Quận ủy Hai Bà Trưng vừa tổ chức tổng kết công tác xây dựng Đảng năm 2024 và triển khai phương hướng, nhiệm vụ công tác năm 2025.
Quận Thanh Xuân trao tặng huy hiệu Đảng đợt 3/2 cho các đảng viên lão thành

Quận Thanh Xuân trao tặng huy hiệu Đảng đợt 3/2 cho các đảng viên lão thành

(LĐTĐ) Sáng 14/1, Quận ủy Thanh Xuân tổ chức Lễ trao tặng huy hiệu Đảng đợt 3/2/2025 cho các đảng viên lão thành đang sinh sống trên địa bàn quận. Ủy viên Ban Thường vụ Thành ủy, Bí thư Quận ủy Thanh Xuân Bùi Huyền Mai dự và trao huy hiệu cho các đảng viên.
Xem thêm
Phiên bản di động