Hà Nội tự tin phát triển trong kỷ nguyên mới

Dấu ấn nổi bật trên các lĩnh vực

Theo dự thảo Báo cáo chính trị trình Đại hội Đảng bộ thành phố Hà Nội lần thứ XVIII, Thủ đô đã hoàn thành và vượt các chỉ tiêu Đại hội XVII đề ra, trong đó có 3 chỉ tiêu vượt kế hoạch trước thời hạn từ 1 đến 2 năm, tạo nên dấu ấn rõ nét về sự nỗ lực đồng lòng. Đáng chú ý, kinh tế Thủ đô duy trì tăng trưởng khá, GRDP bình quân giai đoạn đạt 6,57%/năm, cao hơn mức trung bình cả nước.

Quy mô kinh tế đạt khoảng 63 tỷ USD, tăng 1,42 lần so với năm 2020, chiếm 12,6% GDP cả nước. GRDP bình quân đầu người ước đạt 175 triệu đồng/năm. Cơ cấu kinh tế dịch chuyển đúng hướng, dịch vụ chiếm tỷ trọng ngày càng lớn, nông nghiệp tiếp tục thu hẹp, phù hợp với xu thế đô thị hóa. Tổng vốn đầu tư xã hội đạt hơn 2,5 triệu tỷ đồng, gấp 1,5 lần so với nhiệm kỳ trước, phản ánh sức hút và niềm tin của các nhà đầu tư đối với Hà Nội.

Tổng Bí thư Tô Lâm làm việc với Ban Thường vụ Thành ủy Hà Nội, ngày 16/6/2025.

Bên cạnh đó, đầu tư hạ tầng cũng được chú trọng. Hà Nội đã triển khai quyết liệt nhiều dự án giao thông trọng điểm như đường Vành đai 4 - Vùng Thủ đô, các tuyến vành đai, quốc lộ, những cây cầu vượt sông Hồng, cùng với vận hành đường sắt đô thị Cát Linh - Hà Đông, đoạn trên cao tuyến Nhổn - ga Hà Nội. Nhiều tuyến xe buýt mới, trong đó có buýt điện, được đưa vào sử dụng, góp phần giảm tải cho giao thông nội đô. Công tác quy hoạch đô thị có bước tiến quan trọng khi tỷ lệ phủ kín các quy hoạch chung và phân khu đạt 100%. Nhờ đó, diện mạo đô thị ngày càng văn minh, sáng - xanh - sạch - đẹp, trong khi khu vực nông thôn cũng được đầu tư đồng bộ, hiện đại.

Giáo dục, y tế và an sinh xã hội tiếp tục là điểm sáng. Hà Nội dẫn đầu cả nước về quy mô và chất lượng giáo dục, nhiều học sinh đạt giải cao tại các kỳ thi quốc gia và quốc tế. Tỷ lệ trường công lập đạt chuẩn quốc gia dự kiến năm 2025 vượt 81%. Hệ thống y tế được đầu tư đồng bộ, ứng dụng mạnh mẽ công nghệ thông tin trong khám chữa bệnh và giám sát dịch bệnh, dự kiến đến năm 2025, 100% xã đạt chuẩn y tế quốc gia. Tuổi thọ trung bình của người dân (năm 2024) đạt 76,6 tuổi, chỉ số phát triển con người (HDI) đạt 0,829 - cao nhất cả nước. An sinh xã hội được bảo đảm, tỷ lệ thất nghiệp ở khu vực thành thị (năm 2024) giảm còn 2,54%, và đặc biệt Hà Nội đã hoàn thành mục tiêu xóa hộ nghèo theo chuẩn đa chiều từ năm 2024, sớm một năm so với kế hoạch.

Ở khu vực nông thôn, Hà Nội khẳng định vị trí tiên phong khi hoàn thành xây dựng nông thôn mới trước 2 năm. Thu nhập bình quân của người dân nông thôn (năm 2024) đạt 74,3 triệu đồng/năm, tăng gấp 1,33 lần so với năm 2020, trong khi chênh lệch thu nhập giữa nông thôn và thành thị tiếp tục thu hẹp. Không chỉ cải thiện vật chất, các chương trình văn hóa, giáo dục, y tế ở vùng ven, vùng xa cũng được quan tâm, từng bước nâng cao chất lượng đời sống.

Đặc biệt, văn hóa và con người Hà Nội được chú trọng và có nhiều chuyển biến tích cực. Thành phố đầu tư tu bổ, tôn tạo hơn 579 di tích lịch sử, văn hóa, đồng thời thúc đẩy phát triển công nghiệp văn hóa và du lịch văn hóa. Nhiều sự kiện lớn được tổ chức thành công, đặc biệt là các hoạt động kỷ niệm 70 năm Ngày Giải phóng Thủ đô, góp phần quảng bá hình ảnh Hà Nội - Thành phố vì hòa bình, Thành phố sáng tạo của UNESCO. Năm 2025, Hà Nội còn được Tạp chí Time Out vinh danh là điểm đến văn hóa hàng đầu thế giới, một minh chứng cho vị thế ngày càng vươn xa trên bản đồ quốc tế.

“Chìa khóa” hiện thực hóa khát vọng phát triển

Những thành tựu đạt được trong giai đoạn vô cùng khó khăn, thách thức đã đặt nền móng vững chắc để Thủ đô bước vào giai đoạn phát triển mới với tâm thế tự tin, chủ động và sáng tạo. Đặc biệt, những cơ chế, chính sách mà Đảng, Nhà nước dành cho Hà Nội sẽ là “chìa khóa” để Thủ đô mở ra thời kỳ phát triển chưa từng có. Điểm nhấn quan trọng là Nghị quyết 15-NQ/TW ngày 5/5/2022 của Bộ Chính trị “về phương hướng, nhiệm vụ phát triển Thủ đô Hà Nội đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045”, khẳng định Hà Nội phải trở thành trung tâm, động lực phát triển của vùng đồng bằng sông Hồng, vùng kinh tế trọng điểm Bắc Bộ và cả nước, đồng thời hướng tới xây dựng một đô thị “xanh - thông minh - hiện đại”, vươn tầm khu vực và quốc tế. Trên cơ sở đó, nhiều cơ chế đặc thù về tài chính, phân cấp quản lý, phát triển văn hóa, khoa học công nghệ… đã và đang được triển khai, mở ra không gian phát triển mới.

Cùng với đó, năm 2024, Luật Thủ đô (sửa đổi) được Quốc hội thông qua là bước ngoặt lớn, mang đến cho Hà Nội cơ chế pháp lý đặc biệt. Luật trao quyền tự chủ và phân cấp mạnh mẽ hơn trong các lĩnh vực then chốt như: Quy hoạch, đầu tư, tài chính - ngân sách, bảo vệ môi trường, phát triển văn hóa. Nhờ vậy, Thủ đô có thể chủ động hơn trong huy động nguồn lực, tháo gỡ những “điểm nghẽn” tồn tại nhiều năm, từ cải tạo chung cư cũ, xây dựng hạ tầng giao thông, đến xử lý ô nhiễm môi trường và phát triển các đô thị vệ tinh. Đặc biệt, hai Quy hoạch Thủ đô (Quy hoạch thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn 2050 và Quy hoạch chung đến năm 2045, tầm nhìn 2065) đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, vạch ra không gian phát triển rộng mở cho Hà Nội. Các quy hoạch này gắn kết đô thị trung tâm với các đô thị vệ tinh, giữa phát triển đô thị và nông thôn, nhằm giảm tải cho khu vực lõi, đồng thời phát huy thế mạnh của vùng ven và khu vực ngoại thành. Đây là cơ sở quan trọng để Hà Nội phát triển cân bằng, bền vững, hài hòa giữa kinh tế, xã hội và môi trường.

Ngoài những cơ chế, chính sách đặc thù, Hà Nội còn có nhiều lợi thế khác: Vị trí địa chính trị đặc biệt, là trung tâm đầu não chính trị quốc gia; nguồn nhân lực chất lượng cao; hệ thống hạ tầng ngày càng hiện đại; niềm tin và khát vọng phát triển mạnh mẽ của nhân dân Thủ đô. Tại cuộc làm việc với Ban Thường vụ Thành ủy Hà Nội, ngày 16/6/2025, Tổng Bí thư Tô Lâm nhấn mạnh, lịch sử đã trao cho Hà Nội một sứ mệnh đặc biệt, không chỉ là Thủ đô hành chính - chính trị mà còn là biểu tượng tinh thần, trung tâm trí tuệ, đầu tàu phát triển và niềm tự hào của cả dân tộc. Với truyền thống ngàn năm văn hiến, với đội ngũ cán bộ tâm huyết, trí tuệ và bản lĩnh, cùng sự đồng lòng, năng động và đổi mới của toàn dân, Hà Nội sẽ vượt qua mọi thách thức, phát huy mạnh mẽ tiềm năng, giữ vững vai trò tiên phong và tiếp tục tỏa sáng như một Thủ đô hiện đại - sáng tạo - nhân văn, xứng đáng là trái tim của Tổ quốc, là hình ảnh tiêu biểu cho một Việt Nam đổi mới, phát triển và hội nhập thành công trong kỷ nguyên mới.