Hà Nội: Quyết liệt xử lý công trình sai phạm, ao hồ bị san lấp trái phép

Vi phạm diễn ra ở nhiều nơi

Trong những năm gần đây, đặc biệt là giai đoạn trước và trong quá trình sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã, huyện, tình trạng lợi dụng kẽ hở để hợp thức hóa, hoặc ngang nhiên vi phạm pháp luật về đất đai, xây dựng diễn ra phổ biến. Nhiều công trình nhà xưởng, nhà ở, sân bóng, bãi trông giữ xe... "mọc" trái phép trên đất nông nghiệp, đất công, hay thậm chí là lấn chiếm, san lấp ao hồ.

Các quận, huyện ngoại thành và khu vực giáp ranh là những điểm nóng đáng chú ý. Tại huyện Thanh Trì, đặc biệt là xã Tân Triều và Đồng Quang, các công trình xây dựng trái phép trên đất nông nghiệp vẫn liên tục bị phát hiện và xử lý. Chính quyền địa phương đã phải thành lập các tổ tuần tra, canh giữ đất nông nghiệp, thậm chí là cưỡng chế phá dỡ hàng loạt công trình vi phạm. Riêng ngày 12/5, UBND xã Tân Triều đã cưỡng chế 9 công trình, 1 công trình chủ xin lùi lại thời gian di chuyển tài sản.

Cũng trên địa bàn huyện Thanh Trì, thời gian gần đây tình trạng ngang nhiên san lấp đất nông nghiệp lại tái diễn. Khu đất nông nghiệp rộng hàng chục ha, nhiều vị trí với diện tích hàng nghìn m2 nằm cạnh đường Phạm Tu và đường Quang Liệt (xã Thanh Liệt) đã bị đổ thải, san gạt lấy mặt bằng.

Theo ông Trình Quốc Thắng - Chủ tịch UBND xã Thanh Liệt, các đơn vị chức năng đã khẩn trương vào cuộc đình chỉ khu vực san lấp, nghiêm cấm không được tái diễn đổ phế thải. Hiện các đơn vị liên quan đang tiến hành di dời các trạc thải, phế liệu ra khỏi vực trên; đồng thời khẩn trương trả lại nguyên trạng ban đầu.

Khẩn trương di dời các trạc thải, phế liệu ra khỏi vực bị san lấp trái phép

Tình trạng đổ trộm phế thải, san lấp đất nông nghiệp cũng xảy ra nhiều nơi ở Hoài Đức, Thanh Trì, Quốc Oai, gây ô nhiễm môi trường và bức xúc cho người dân. Thậm chí, tại Phú Diễn, còn xuất hiện tình trạng quây tôn chiếm đất, xây dựng sân bóng trái phép trên đất nông nghiệp.

Khu vực bãi bồi sông Hồng dưới chân cầu Nhật Tân (xã Vĩnh Ngọc, huyện Đông Anh) cũng là một điểm nóng về tình trạng san lấp đất nông nghiệp quy mô lớn, xây dựng trái phép. Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội đã phải trực tiếp chỉ đạo kiểm tra, xử lý thông tin phản ánh từ báo chí về vấn đề này.

Tại quận Hoàng Mai và huyện Ba Vì, việc san lấp ao hồ trái phép vẫn là một thách thức lớn. Hồ Đầm Đỗi (Hoàng Mai) và hồ Đầm (Ba Vì) là những ví dụ điển hình về tình trạng này, nơi các vi phạm cũ chưa được xử lý dứt điểm, thì vi phạm mới lại tái diễn, với việc đổ trộm phế thải xây dựng, san lấp hồ để lấy mặt bằng.

Mới đây, Chủ tịch UBND Thành phố giao UBND huyện Ba Vì chủ trì, phối hợp với đơn vị liên quan kiểm tra, làm rõ thông tin Báo Lao động Thủ đô phản ánh tình trạng san lấp trái phép tại hồ Đầm, thuộc xã Minh Quang...

Quyết tâm và chỉ đạo quyết liệt từ chính quyền Thành phố

Trước thực trạng đáng báo động này, lãnh đạo thành phố Hà Nội đã thể hiện sự kiên quyết trong việc chấn chỉnh. Chủ tịch UBND Thành phố Trần Sỹ Thanh đã liên tục ký ban hành các công điện, chỉ đạo các sở, ngành, UBND các quận, huyện, thị xã tăng cường công tác quản lý, xử lý nghiêm tình trạng lấn chiếm đất đai, ao hồ, đồng ruộng và vi phạm trật tự xây dựng.

Một trong những chỉ đạo trọng tâm là yêu cầu các địa phương siết chặt quản lý đất đai, xây dựng trong quá trình sắp xếp đơn vị hành chính. Thành phố nhấn mạnh, không được để xảy ra tình trạng lợi dụng giai đoạn chuyển giao để hợp thức hóa các hành vi vi phạm. Các quận, huyện, thị xã phải tuyệt đối giữ vững kỷ cương hành chính, đảm bảo hoạt động của bộ máy công quyền diễn ra thường xuyên, liên tục, không để gián đoạn.

UBND Thành phố cũng giao Công an Thành phố phối hợp với các cơ quan, đơn vị để nắm bắt tình hình và kịp thời xử lý các hành vi vi phạm pháp luật về đất đai, môi trường, xây dựng, đặc biệt tại các khu vực có nguy cơ cao, địa bàn giáp ranh, nơi chính quyền có dấu hiệu buông lỏng quản lý.

Khu vực hồ Đầm (thôn Đầm Sản, xã Minh Quang, Ba Vì) bị một số người đổ đất, ngăn dòng chảy.

Để cụ thể hóa các chỉ đạo, Hà Nội đã triển khai nhiều biện pháp quyết liệt. Thành phố yêu cầu một số địa phương đang "nóng" về vi phạm như Thanh Trì, Hoàng Mai, Nam Từ Liêm, Sóc Sơn... đẩy mạnh kiểm tra, rà soát và xử lý các trường hợp vi phạm. Nhiều công trình xây dựng trái phép trên đất nông nghiệp đã bị ra quân cưỡng chế, tháo dỡ. Ngoài ra, một số hộ dân đã tự giác tháo dỡ công trình vi phạm sau khi được vận động.

Một trong những biện pháp được cho là cứng rắn và có sức răn đe là xử lý trách nhiệm người đứng đầu. Nhiều Chủ tịch UBND xã tại một số huyện trên địa bàn Hà Nội đã bị tạm dừng công tác điều hành để tập trung xử lý vi phạm đất đai, trật tự xây dựng do buông lỏng quản lý. Điều này cho thấy, Thành phố quyết tâm gắn trách nhiệm của người đứng đầu nếu để phát sinh vi phạm, nhưng không xử lý kiên quyết, dứt điểm, để tồn đọng kéo dài.

Bên cạnh đó, Hà Nội đã có quyết định bổ sung mới 339 hồ, ao vào danh mục không được san lấp, nâng tổng số hồ, ao, đầm trên địa bàn Thành phố thuộc danh mục này lên 3.501 hồ, ao, đầm không được san lấp. Đây là nỗ lực nhằm bảo vệ không gian mặt nước, hệ sinh thái đô thị và điều hòa không khí.

Về biện pháp khắc phục hậu quả, ngoài việc xử phạt tiền, người vi phạm còn buộc phải khôi phục tình trạng ban đầu của đất (tháo dỡ công trình xây dựng trái phép) và nộp lại số lợi bất hợp pháp có được do hành vi vi phạm. Nếu không tự tháo dỡ, cơ quan chức năng sẽ cưỡng chế và người vi phạm phải chịu chi phí cưỡng chế...

"Cuộc chiến" chống lại các công trình sai phạm, lấn chiếm đất đai và san lấp ao hồ trái phép tại Hà Nội đang diễn ra khẩn trương và cần sự vào cuộc đồng bộ của cả hệ thống chính trị, từ Thành phố đến cơ sở. Với những chỉ đạo quyết liệt, các biện pháp xử lý mạnh tay và khung pháp lý nghiêm khắc hơn, Hà Nội đang cho thấy quyết tâm cao trong việc lập lại kỷ cương, trật tự trong quản lý đất đai và xây dựng, đảm bảo sử dụng đất đúng mục đích, hiệu quả, bền vững, góp phần xây dựng một Thủ đô xanh, sạch, đẹp và văn minh.