Doanh nghiệp được tự chủ trong việc quyết định thang lương, bảng lương

Theo Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội (LĐTBXH), việc xây dựng và ban hành Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 51/2016/NĐ-CP và Nghị định số 52/2016/NĐ-CP ngày 13/6/2016 của Chính phủ về quản lý lao động, tiền lương, thù lao, tiền thưởng đối với doanh nghiệp do Nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ là rất cần thiết nhằm tạo động lực cho loại hình doanh nghiệp này tiếp tục nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh.
Cơ hội đầu tư thương mại và trách nhiệm của doanh nghiệp trong thị trường carbon Góp phần quan trọng vào việc thực hiện nhiệm vụ sản xuất của doanh nghiệp Chủ động các giải pháp để giữ ổn định quan hệ lao động

Doanh nghiệp được tự chủ trong việc quyết định thang lương, bảng lương

Bộ LĐTBXH đang dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 51/2016/NĐ-CP ngày 13/6/2016 của Chính phủ quy định quản lý lao động, tiền lương và tiền thưởng đối với người lao động làm việc trong công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên do Nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ và Nghị định số 52/2016/NĐ-CP ngày 13/6/2016 của Chính phủ quy định tiền lương, thù lao, tiền thưởng đối với người quản lý công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên do Nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ.

Bộ LĐTBXH cho biết, năm 2016, Chính phủ ban hành các Nghị định số 51/2016/NĐ-CP, Nghị định số 52/2016/NĐ-CP về quản lý lao động, tiền lương, thù lao, tiền thưởng đối với người lao động và người quản lý làm việc trong công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên do Nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ.

Theo đó, các doanh nghiệp được quyền xây dựng thang, bảng lương đối với người lao động; quyết định quỹ tiền lương gắn với năng suất lao động, hiệu quả kinh doanh và trả lương cho người lao động theo quy chế của doanh nghiệp.

Đối với người quản lý thì tiếp tục xếp lương theo bảng lương do Chính phủ quy định (theo hệ số lương nhân với mức lương cơ sở theo tương quan với khu vực công chức Nhà nước), để thực hiện chế độ bảo hiểm xã hội.

Doanh nghiệp được tự chủ trong việc quyết định thang lương, bảng lương
Ảnh minh họa

Tiền lương được xác định dựa trên mức lương cơ bản theo 6 hạng doanh nghiệp (thấp nhất 16 triệu đồng, cao nhất 36 triệu đồng), và hệ số tăng thêm theo hiệu quả sản xuất kinh doanh (thông qua chỉ tiêu lợi nhuận), tối đa không quá 2 lần mức lương cơ bản (Chủ tịch tập đoàn tối đa có thể đạt 72 triệu đồng/tháng).

Trường hợp doanh nghiệp có lợi nhuận vượt kế hoạch thì được tăng thêm tối đa 20% tiền lương (Chủ tịch tập đoàn tối đa có thể đạt 86,4 triệu đồng/tháng).

Khi xác định tiền lương, nếu có yếu tố khách quan tác động trực tiếp đến năng suất lao động và lợi nhuận thì phải loại trừ nhằm bảo đảm tiền lương gắn với năng suất, hiệu quả thực sự của doanh nghiệp.

Đến nay, qua gần 7 năm thực hiện cho thấy, cơ chế tiền lương hiện hành đã bảo đảm quyền tự chủ cho doanh nghiệp trong việc quyết định thang lương, bảng lương, xác định quỹ tiền lương đối với người lao động, theo nguyên tắc năng suất lao động, lợi nhuận tăng thì tiền lương tăng và ngược lại.

Đồng thời, tạo thuận lợi cho doanh nghiệp thiết lập thang giá trị lao động, tiền lương của người lao động ổn định, cải thiện tăng trưởng 8 - 10%/năm. Riêng năm 2022 tiền lương bình quân đạt 10 - 12 triệu đồng/tháng, trong đó tập đoàn, tổng công ty đạt 17-18 triệu/tháng.

Tách riêng tiền lương người quản lý với người lao động, gắn tiền lương của người quản lý với quy mô, hiệu quả và kết quả quản lý, điều hành, có khống chế mức tối đa, doanh nghiệp có quy mô, hiệu quả cao thì hưởng tiền lương cao và ngược lại. Năm 2022 tiền lương bình quân của người quản lý đạt khoảng 40 triệu đồng/tháng, ở một số tập đoàn, tổng công ty đạt 60 - 70 triệu đồng/tháng.

Còn một số bất cập

Tuy nhiên, Bộ LĐTBXH cho rằng, cơ chế quản lý tiền lương, tiền thưởng hiện hành tại Nghị định số 51/2016/NĐ-CP, Nghị định số 52/2016/NĐ-CP đang phát sinh một số bất cập.

Cụ thể, người quản lý doanh nghiệp hiện đang áp dụng bảng lương do Chính phủ quy định trên cơ sở so sánh tương quan với khu vực công (hệ số lương (cao nhất là Chủ tịch tập đoàn 9,1) nhân mức lương cơ sở (từ ngày 1/7/2023 là 1,8 triệu đồng), trong khi người lao động được áp dụng thang bảng lương do doanh nghiệp tự xây dựng tương quan với thị trường.

Điều này dẫn đến sự chia cắt và mất cân đối trong hệ thống thang lương, bảng lương của doanh nghiệp, người quản lý doanh nghiệp bị thiệt thòi so với người lao động, nhất là khi tham gia và thụ hưởng các chế độ bảo hiểm xã hội.

Bên cạnh đó, tiền lương quy định trả cho người quản lý doanh nghiệp còn thấp, chưa phù hợp với mặt bằng tiền lương trên thị trường và có sự chênh lệch ngay cả với các doanh nghiệp Nhà nước nắm giữ cổ phần chi phối.

Hiện người quản lý doanh nghiệp 100% vốn Nhà nước chỉ được xác định tiền lương trên cơ sở mức lương cơ bản (từ 16 triệu đồng đến 36 triệu đồng), và hệ số điều chỉnh tăng thêm tối đa 1 lần so với lương cơ bản, trong khi ở công ty cổ phần Nhà nước chi phối hệ số này tối đa là 2,5 lần.

Ngoài ra, tiền lương của người quản lý cũng có sự giảm tương đối so với người lao động trong cùng doanh nghiệp, do các thông số xác định tiền lương đối với người quản lý được quy định và duy trì từ năm 2013 đến nay, trong khi tiền lương của người lao động hằng năm được tăng theo năng suất lao động và lợi nhuận. Điều này dẫn đến có trường hợp tiền lương của người quản lý thấp hơn tiền lương của trưởng/phó phòng trong cùng doanh nghiệp.

Mặt khác, việc quy định tiền lương tăng thêm (hệ số tăng thêm) đối với người quản lý hiện nay luôn gắn với điều kiện lợi nhuận kế hoạch phải cao hơn so với lợi nhuận thực hiện của năm trước liền kề.

Tuy nhiên, trong kinh tế thị trường thì lợi nhuận luôn có sự biến động, khi lợi nhuận tăng thì được áp dụng hệ số tăng thêm 1 lần so với mức lương cơ bản, nhưng khi lợi nhuận giảm, mặc dù công ty vẫn có lợi nhuận và mức giảm rất ít so với thực hiện năm trước liền kề, thì lại không được áp dụng hệ số tăng thêm mà chỉ được hưởng mức lương cơ bản. Điều này chưa bảo đảm mối tương quan hợp lý giữa mức tăng giảm chỉ tiêu lợi nhuận với việc tăng giảm tiền lương của người quản lý.

Cùng đó, việc loại trừ các yếu tố khách quan, đặc thù khi xác định tiền lương gắn với năng suất, hiệu quả sản xuất, kinh doanh, đến nay đã xuất hiện những nhân tố mới tác động làm tăng/giảm năng suất lao động, hiệu quả sản xuất kinh doanh mà không xuất phát từ sự chủ quan của doanh nghiệp nhưng chưa được cập nhật đầy đủ như yêu cầu thoái vốn, sáp nhập, cơ cấu lại doanh nghiệp, điều chỉnh cơ chế chính sách theo cam kết quốc tế,... do đó, các yếu tố này cần được quy định bổ sung để bảo đảm việc xác định tiền lương trả cho người lao động và người quản lý thực sự gắn với năng suất lao động của người lao động và hiệu quả của doanh nghiệp.

Theo Bộ LĐTBXH, từ thực tế trên, trong thời gian chưa thực hiện cải cách tổng thể chính sách tiền lương, trong đó có cơ chế tiền lương áp dụng chung cho các doanh nghiệp nhà nước theo Nghị quyết số 27-NQ/TW thì việc xây dựng và ban hành Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 51/2016/NĐ-CP và Nghị định số 52/2016/NĐ-CP ngày 13/6/2016 của Chính phủ về quản lý lao động, tiền lương, thù lao, tiền thưởng đối với doanh nghiệp do Nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ là rất cần thiết nhằm tạo động lực cho loại hình doanh nghiệp này tiếp tục nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh.

Phạm Diệp

Có thể bạn quan tâm

Ý kiến bạn đọc

Nên xem

Chuyển giao Cục Quản lý thị trường về địa phương: Không đổi nhiệm vụ khi thay đổi mô hình

Chuyển giao Cục Quản lý thị trường về địa phương: Không đổi nhiệm vụ khi thay đổi mô hình

Chiều ngày 17/3/2025, tại Hà Nội, Bộ Công Thương đã tổ chức Hội nghị chuyển giao Cục Quản lý thị trường (QLTT) các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương về địa phương quản lý theo tinh thần chỉ đạo tại Nghị quyết số 18-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII về tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả. Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên chủ trì Hội nghị.
Camera 3.200 MP lớn nhất thế giới: Cánh cửa mới mở ra vũ trụ

Camera 3.200 MP lớn nhất thế giới: Cánh cửa mới mở ra vũ trụ

Một bước tiến mang tính lịch sử trong ngành thiên văn học vừa được ghi dấu khi Đài quan sát Vera C. Rubin tại Chile hoàn tất việc lắp đặt camera LSST (Large Synoptic Survey Telescope) - siêu camera có độ phân giải 3.200 MP, lớn nhất thế giới. Thiết bị này hứa hẹn sẽ mở ra một kỷ nguyên mới trong việc khám phá vũ trụ, mang đến những hình ảnh chi tiết chưa từng có trong lịch sử nhân loại.
Dự báo thời tiết Hà Nội ngày 18/3: Trời rét, sáng sớm có mưa vài nơi, ngày nắng

Dự báo thời tiết Hà Nội ngày 18/3: Trời rét, sáng sớm có mưa vài nơi, ngày nắng

Dự báo ngày 18/3, khu vực Hà Nội nhiều mây, có mưa vài nơi, nhiệt độ từ 14 đến 21 độ C, trời rét.
Quy định mới về chế độ đối với cán bộ, công chức, viên chức trong sắp xếp tổ chức bộ máy

Quy định mới về chế độ đối với cán bộ, công chức, viên chức trong sắp xếp tổ chức bộ máy

Chính phủ vừa ban hành Nghị định 67/2025/NĐ-CP về sửa đổi, bổ sung một số nội dung của Nghị định số 178/2024/NĐ-CP quy định chính sách, chế độ đối với cán bộ, công chức, viên chức, người lao động và lực lượng vũ trang trong thực hiện sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị.
LĐLĐ huyện Chương Mỹ lan tỏa phong trào “Giỏi việc nước, Đảm việc nhà”

LĐLĐ huyện Chương Mỹ lan tỏa phong trào “Giỏi việc nước, Đảm việc nhà”

“Giỏi việc nước, Đảm việc nhà” từ lâu đã trở thành phong trào thi đua sôi nổi trong nữ đoàn viên, công nhân, viên chức, lao động (CNVCLĐ) trên địa bàn huyện Chương Mỹ, góp phần nâng cao vị thế của phụ nữ trong gia đình và xã hội.
Thay đổi để tăng sự công bằng

Thay đổi để tăng sự công bằng

Năm 2025 là cột mốc đặc biệt khi những học sinh đầu tiên học theo Chương trình giáo dục phổ thông 2018 bước vào kỳ thi tốt nghiệp Trung học phổ thông (THPT). Điều này đồng nghĩa với việc sẽ có những thay đổi trong nội dung thi cử, phương thức xét tuyển cũng như yêu cầu mới từ các cơ sở giáo dục đại học; đòi hỏi học sinh phải kịp thời nắm bắt để chủ động chuẩn bị, sẵn sàng đáp ứng các yêu cầu mới trong học tập và định hướng nghề nghiệp.
Hà Nội khai giảng khóa đào tạo cho giáo viên dạy nghề Thủ đô Viêng Chăn

Hà Nội khai giảng khóa đào tạo cho giáo viên dạy nghề Thủ đô Viêng Chăn

Ngày 17/3, Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Nội tổ chức khai giảng khóa đào tạo cho giáo viên dạy nghề Thủ đô Viêng Chăn, nước Cộng hòa dân chủ Nhân dân Lào.

Tin khác

Quy định mới về chế độ đối với cán bộ, công chức, viên chức trong sắp xếp tổ chức bộ máy

Quy định mới về chế độ đối với cán bộ, công chức, viên chức trong sắp xếp tổ chức bộ máy

Chính phủ vừa ban hành Nghị định 67/2025/NĐ-CP về sửa đổi, bổ sung một số nội dung của Nghị định số 178/2024/NĐ-CP quy định chính sách, chế độ đối với cán bộ, công chức, viên chức, người lao động và lực lượng vũ trang trong thực hiện sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị.
Khoảng 1,2 triệu người từ 75 tuổi trở lên sẽ được hưởng trợ cấp hưu trí xã hội

Khoảng 1,2 triệu người từ 75 tuổi trở lên sẽ được hưởng trợ cấp hưu trí xã hội

Với việc hạ độ tuổi hưởng trợ cấp hưu trí xã hội từ 80 tuổi xuống 75 tuổi từ 1/7/2025, cơ quan chức năng dự báo sẽ có khoảng 1,2 triệu người từ đủ 75 tuổi trở lên được hưởng trợ cấp hưu trí xã hội với mức tiền 500.000 đồng/tháng.
Đơn giản thủ tục hưởng bảo hiểm thất nghiệp

Đơn giản thủ tục hưởng bảo hiểm thất nghiệp

Ngoài trực tiếp nộp hồ sơ hưởng bảo hiểm thất nghiệp tại các Trung tâm dịch vụ việc làm, hiện nay, người lao động có thể nộp hồ sơ hưởng chính sách bảo hiểm thất nghiệp qua Cổng dịch vụ công quốc gia với các thủ tục được tối giản, thuận tiện, thực hiện dễ dàng, nhanh nhất mà không cần đến tận nơi.
Những địa bàn có mức lương tối thiểu cao nhất

Những địa bàn có mức lương tối thiểu cao nhất

Theo Nghị định số 74/2024/NĐ-CP, địa bàn áp dụng mức lương tối thiểu từ 1/7/2024 chia thành 4 vùng, trong đó, người lao động ở vùng I có mức lương tối thiểu tháng cao nhất 4.960.000 đồng/tháng và mức lương tối thiểu giờ cao nhất 23.800 đồng/giờ.
Từ 1/7/2025, đối tượng nào thuộc diện tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc

Từ 1/7/2025, đối tượng nào thuộc diện tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc

Luật Bảo hiểm xã hội (BHXH) năm 2024 quy định mở rộng đối tượng được tham gia và thụ hưởng đầy đủ các chế độ BHXH bằng việc mở rộng đối tượng tham gia BHXH bắt buộc đối với người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã, ở thôn, tổ dân phố; người lao động làm việc không trọn thời gian; người quản lý doanh nghiệp, người quản lý điều hành hợp tác xã không hưởng tiền lương…
Khi sắp xếp đơn vị hành chính, lương tối thiểu áp dụng thế nào?

Khi sắp xếp đơn vị hành chính, lương tối thiểu áp dụng thế nào?

Người lao động làm việc trên địa bàn có sự thay đổi tên gọi hoặc chia đơn vị hành chính thì tạm thời áp dụng mức lương tối thiểu quy định đối với địa bàn trước khi thay đổi tên gọi hoặc chia đơn vị hành chính cho đến khi Chính phủ có quy định mới.
Bộ Nội vụ muốn bổ sung nhóm hưởng chính sách nghỉ hưu trước tuổi

Bộ Nội vụ muốn bổ sung nhóm hưởng chính sách nghỉ hưu trước tuổi

Bộ Nội vụ đề xuất sửa đổi nghị định 178, bổ sung bốn nhóm được hưởng chính sách nghỉ hưu trước tuổi khi tinh gọn bộ máy, tinh giản biên chế.
Nhiều điểm mới về chính sách bảo hiểm y tế

Nhiều điểm mới về chính sách bảo hiểm y tế

Luật Bảo hiểm y tế (BHYT) năm 2024 sửa đổi, bổ sung có hiệu lực từ ngày 1/7/2025, sẽ gia tăng quyền lợi cho người tham gia, giảm bớt rào cản khi khám chữa bệnh BHYT.
Thêm 2 đối tượng hưởng trợ cấp hưu trí xã hội hàng tháng từ 1/7/2025

Thêm 2 đối tượng hưởng trợ cấp hưu trí xã hội hàng tháng từ 1/7/2025

Năm 2025 có 8 đối tượng được hưởng trợ cấp xã hội hàng tháng với mức chuẩn trợ cấp xã hội 500.000 đồng/tháng, và từ 1/7/2025 thêm 2 trường hợp người cao tuổi được hưởng trợ cấp hưu trí xã hội.
Chính sách nghỉ hưu của người lao động trong năm 2025

Chính sách nghỉ hưu của người lao động trong năm 2025

Theo Luật Bảo hiểm xã hội (BHXH) năm 2024, từ tháng 7/2025, điều kiện nghỉ việc hưởng lương hưu và tiền trợ cấp hưu trí của người lao động sẽ có sự điều chỉnh; qua đó gia tăng cơ hội và quyền lợi cho người tham gia.
Xem thêm
Phiên bản di động