Bảo hiểm y tế - tấm thẻ vàng bảo vệ sức khỏe mỗi người dân

Tỷ lệ bao phủ BHYT đạt 93,35% dân số

Chính sách BHYT là một trong những trụ cột chính trong hệ thống an sinh xã hội. Với ý nghĩa, giá trị nhân văn, thiết thực, chính sách BHYT đã ngày càng phát triển và hoàn thiện, tạo điều kiện cho mọi người dân, nhất là các nhóm người yếu thế đều được tiếp cận, tham gia và thụ hưởng các lợi ích, giá trị nhân văn, thiết thực của chính sách ưu việt này.

Hệ thống khám chữa bệnh BHYT được tổ chức từ Trung ương đến địa phương, giúp người dân thuận lợi trong tiếp cận, sử dụng các dịch vụ khám chữa bệnh BHYT.

Theo thống kê của Bảo hiểm xã hội (BHXH) Việt Nam, tỷ lệ người dân tham gia BHYT tăng dần qua các năm, tiệm cận mục tiêu BHYT toàn dân. Cụ thể, nếu như năm 2008, toàn quốc có 39,7 triệu người tham gia BHYT, tỷ lệ bao phủ đạt 46,1% dân số; đến năm 2015 đạt tỷ lệ 74,87%; thì đến hết năm 2023 đạt tỷ lệ bao phủ 93,35% dân số (tương ứng với 93,6 triệu người tham gia BHYT).

Đặc biệt, trong giai đoạn 2022 đến nay, mặc dù có nhiều khó khăn trong công tác phát triển đối tượng do tác động của dịch bệnh Covid-19, nhưng diện bao phủ BHYT vẫn tăng hằng năm. Hầu hết tất cả các nhóm người có thu nhập thấp, người nghèo, người yếu thế trong xã hội đều đã được tham gia BHYT; được ngân sách Nhà nước, ngân sách địa phương hoặc huy động từ các nguồn lực khác để đóng, hỗ trợ đóng BHYT.

Chất lượng khám chữa bệnh BHYT được đảm bảo, quyền lợi ngày càng nâng cao

BHXH Việt Nam cho biết, hiện nay, cả nước có gần 13 nghìn cơ sở khám chữa bệnh BHYT (gồm khoảng 2.897 cơ sở khám chữa bệnh và gần 10.000 trạm y tế xã). Hệ thống khám chữa bệnh BHYT được tổ chức từ Trung ương đến địa phương, gồm cả các cơ sở công lập và ngoài công lập đã giúp người dân thuận lợi trong tiếp cận, sử dụng các dịch vụ khám chữa bệnh BHYT.

Theo thống kê của BHXH Việt Nam, số lượt người có thẻ BHYT đi khám chữa bệnh tăng qua từng năm. Trong 15 năm đã có trên 2.120 triệu lượt người khám chữa bệnh BHYT. Năm 2023 có trên 174 triệu lượt khám chữa bệnh BHYT (tăng gần 2 lần so với năm 2009) của trên 39 triệu người sử dụng thẻ BHYT.

Y tế cơ sở (gồm tuyến huyện và tuyến xã) chiếm 95% số cơ sở khám chữa bệnh BHYT. Giai đoạn 2018 - 2023, số lượt khám chữa bệnh tại tuyến y tế cơ sở chiếm khoảng gần 75% trong tổng số lượt khám chữa bệnh BHYT; số chi khám chữa bệnh BHYT tại tuyến này chiếm khoảng 34% tổng số chi khám chữa bệnh BHYT. Qua đó cho thấy vai trò quan trọng của y tế cơ sở trong việc khám chữa bệnh cho người tham gia BHYT ở tuyến đầu, góp phần nâng cao hiệu quả cung ứng dịch vụ y tế.

Song song với việc tăng tỷ lệ bao phủ BHYT và chất lượng dịch vụ khám chữa bệnh BHYT, Quỹ BHYT được bảo toàn, tăng trưởng bền vững qua các năm trong điều kiện các nguồn lực có hạn. Kiểm soát chi, chống trục lợi, gian lận quỹ được tăng cường; tối ưu hoá trong sử dụng nguồn Quỹ BHYT, cân đối được thu chi và đảm bảo quyền lợi của người tham gia BHYT.

Trong 15 năm qua, Quỹ BHYT đã chi trả gần 1 triệu tỷ đồng cho khám chữa bệnh BHYT. Năm 2023, số chi khám chữa bệnh BHYT từ Quỹ BHYT khoảng 123 nghìn tỷ đồng, gấp 8 lần so với năm 2009. Quỹ BHYT đã thực sự trở thành nguồn tài chính quan trọng, góp phần chăm lo sức khỏe nhân dân.

Quy định về thông tuyến khám chữa bệnh BHYT đã tạo thuận lợi rất lớn cho người tham gia BHYT. Ảnh minh họa.

Cùng với đó, mức chi trả BHYT và danh mục thuốc, vật tư y tế, dịch vụ kỹ thuật được quỹ BHYT chi trả ngày càng được mở rộng, đáp ứng nhu cầu khám chữa bệnh của người bệnh BHYT. Nhiều loại thuốc đắt tiền, thuốc điều trị đích để chữa trị bệnh ung thư cũng được được đưa vào Danh mục chi trả của BHYT. Các loại vật tư thay thế đắt tiền như khớp háng nhân tạo, stent động mạch… đã được Quỹ BHYT chi trả hàng nghìn tỷ đồng mỗi năm.

Về mức chi trả, Luật BHYT sửa đổi năm 2014 đã tăng mức chi BHYT cho người thuộc hộ gia đình nghèo từ 95% lên 100%; người cận nghèo từ 80% lên 95%; nhóm bảo trợ xã hội cũng được Quỹ BHYT chi trả 100% chi phí khám chữa bệnh. Năm 2023, mức chi khám chữa bệnh BHYT bình quân cho nhóm hưu trí là 6,3 triệu đồng/người; nhóm bảo trợ xã hội là 5 triệu đồng/người, trong đó, mức đóng BHYT bình quân của các nhóm đối tượng là 1,3 triệu đồng/năm.

Đặc biệt, quy định về thông tuyến khám chữa bệnh BHYT đã tạo thuận lợi rất lớn cho người tham gia BHYT. Từ năm 2016, người tham gia BHYT có thể đến bất kỳ bệnh viện tuyến huyện nào để khám chữa bệnh và từ năm 2021, điều trị nội trú tại bất kỳ bệnh viện tuyến tỉnh nào trong cả nước đều được hưởng quyền lợi như đúng tuyến.

Có thể nói, Quỹ BHYT đã thực sự mang ý nghĩa chia sẻ rất lớn, giữa người khỏe và người có bệnh, giữa người trẻ với người già, giữa người có thu nhập cao với người có thu nhập thấp. Thực tế những năm qua, ngoài việc chi trả chi phí khám chữa bệnh thông thường, nhiều trường hợp người bệnh hiểm nghèo, bệnh hiếm… đã được Quỹ BHYT chi trả lên tới hàng tỷ đồng/năm.

Gần đây nhất như trường hợp của bệnh nhân Nguyễn Quốc Trình (19 tuổi, ở tỉnh Thanh Hóa) mắc căn bệnh đặc biệt hiếm Pemphigus á u, sau 7 tháng điều trị tại Bệnh viện Bạch Mai được Quỹ BHYT chi trả gần 800 triệu đồng.

Hay như em Lê Sỹ Đức Phát (ở tỉnh Thanh Hóa) từ 9 tháng tuổi đã phát hiện bị bệnh hemophilia (bệnh máu khó đông), 1 tháng 2 lần phải vào viện để tiêm thuốc. Năm nay, Phát 19 tuổi cũng là từng đấy năm em gắn bó với bệnh viện.

“Nhờ tấm thẻ BHYT thuộc diện bảo trợ xã hội, em được cấp thẻ BHYT miễn phí, đi viện được hưởng 100% chi phí khám chữa bệnh, nên gia đình em không phải chi trả chi phí điều trị. Không có thẻ BHYT thì gia đình em không biết xoay sở thế nào.", em Phát tâm sự.

Được biết, năm 2023, Quỹ BHYT chi trả cho Phát chi phí điều trị là 306 triệu đồng, 6 tháng đầu năm 2024, em bị thủy đậu và bị va đập ở đầu, nên chi phí điều trị lớn, Quỹ BHYT đã chi trả cho em 1,15 tỷ đồng.