10 sự kiện nổi bật của ngành Tài chính năm 2024

1. Điều hành chính sách tài khóa chủ động, linh hoạt, có trọng tâm, trọng điểm, kịp thời hỗ trợ người dân, doanh nghiệp phát triển sản xuất - kinh doanh, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế: Tổng quy mô gói hỗ trợ về thuế, phí, lệ phí và tiền thuê đất trong năm 2024 khoảng 197 nghìn tỷ đồng; trong đó, nhiều chính sách nổi bật, có tác động lan tỏa lớn như: giảm 2% thuế suất thuế GTGT đối với hầu hết các nhóm hàng hóa, dịch vụ đang áp dụng mức thuế suất thuế GTGT 10%, số tiền thuế được giảm khoảng 49 nghìn tỷ đồng; giảm thuế bảo vệ môi trường đối với xăng, dầu, mỡ nhờn với số tiền thuế được giảm khoảng 42,5 nghìn tỷ đồng; tiếp tục giảm mức thu đối với 36 khoản phí, lệ phí số tiền được giảm khoảng 700 tỷ đồng; giảm 50% mức thu lệ phí trước bạ đối với ô tô lắp ráp trong nước, được giảm khoảng 2.600 tỷ đồng; gia hạn thời hạn nộp các loại thuế, phí khoảng 98 nghìn tỷ đồng...

2. Thu ngân sách Nhà nước về đích sớm và vượt cao so với dự toán: Hoàn thành vượt mức nhiệm vụ thu ngân sách Nhà nước năm 2024; ước đạt khoảng 2.025,4 nghìn tỷ đồng, bằng 119,1% (tăng 324,4 nghìn tỷ đồng) so dự toán, tăng 15,5% so thực hiện năm 2023 (thu ngân sách Trung ương ước đạt 123,7% dự toán, thu ngân sách địa phương ước đạt 114,4% dự toán); tỷ lệ động viên vào ngân sách Nhà nước đạt 17,8% GDP, riêng thuế, phí đạt 14,2% GDP.

3. Quyết liệt chuyển đổi số và ứng dụng AI trong quản lý tài chính ngân sách: Theo đó, Bộ trưởng Bộ Tài chính đã ban hành Quyết định số 837/QĐ-BTC về Kế hoạch Chuyển đổi số của Bộ Tài chính năm 2024, trong đó tập trung triển khai có hiệu quả các nhiệm vụ chuyển đổi số của Bộ Tài chính đảm bảo phù hợp với mục tiêu “Phát triển kinh tế số với 4 trụ cột công nghiệp công nghệ thông tin, số hóa các ngành kinh tế, quản trị số, dữ liệu số - Động lực quan trọng cho phát triển kinh tế - xã hội nhanh và bền vững”. Cơ quan Thuế, Cơ quan Hải quan đã quyết liệt thực hiện thành công chuyển đổi số. Kho bạc Nhà nước vinh dự nhận giải thưởng Cơ quan Nhà nước chuyển đổi số xuất sắc với giải pháp Chuyển đổi số từ Kho bạc giao dịch truyền thống sang Kho bạc điện tử.

Bộ Tài chính đã có những chính sách điều hành giá linh hoạt, góp phần kiểm soát lạm phát. (Ảnh minh họa)

4. Bộ Tài chính khẩn trương triển khai sắp xếp tinh gọn bộ máy, đảm bảo hoạt động ổn định, hiệu lực, hiệu quả: Bộ Tài chính đã ban hành Quyết định số 2879/QĐ-BTC thành lập Ban Chỉ đạo sắp xếp tổ chức bộ máy của Bộ Tài chính do Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng làm Trưởng ban. Các đơn vị trong toàn ngành Tài chính xác định quyết tâm chính trị cao nhất trong thực hiện; quyết liệt, khẩn trương sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy của đơn vị, nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động theo Nghị quyết số 18-NQ/TW.

5. Tạo đột phá về thể chế kịp thời tháo gỡ những điểm nghẽn, nút thắt về cơ chế, chính sách: Năm 2024, Bộ Tài chính đã hoàn thành 70/71 đề án nhiệm vụ được giao, trong đó có 38 đề án, nhiệm vụ được giao bổ sung. Đặc biệt, chiều ngày 29/11/2024, Quốc hội đã biểu quyết thông qua 1 Luật sửa 9 Luật. Việc sửa đổi, bổ sung 9 Luật này đã kịp thời tháo gỡ ngay những điểm nghẽn, nút thắt về cơ chế, chính sách, tích cực tạo môi trường đầu tư kinh doanh thuận lợi; tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp, thu hút đầu tư; nâng cao hiệu quả sử dụng tài sản công; bổ sung nguồn lực cho ngân sách Nhà nước; ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát hiệu quả nợ công.

6. Xếp hạng tín nhiệm quốc gia của Việt Nam năm 2024 được các tổ chức quốc tế đánh giá tích cực: Các tổ chức đều đánh giá cao tăng trưởng kinh tế của Việt Nam cùng với triển vọng tăng trưởng kinh tế thuận lợi trong trung, dài hạn. Nợ Chính phủ ổn định và thấp hơn nhiều so với các quốc gia có cùng xếp hạng (34% GDP so với mức trung bình BB là 53% GDP). Việc tiếp tục cải thiện xếp hạng tín nhiệm quốc gia có ý nghĩa hết sức tích cực, tạo hiệu ứng lan tỏa cho toàn bộ nền kinh tế, góp phần nâng cao uy tín quốc gia và gia tăng niềm tin đối với các nhà đầu tư quốc tế, cải thiện chi phí huy động vốn nước ngoài của Chính phủ và doanh nghiệp.

7. Quốc hội bầu, phê chuẩn bổ nhiệm các nhân sự cấp cao của Bộ Tài chính: Ngày 28/11/2024, tại Kỳ họp thứ 8, Quốc hội khoá XV, 100% đại biểu Quốc hội có mặt đã biểu quyết thông qua Nghị quyết phê chuẩn đề nghị của Thủ tướng Chính phủ về việc bổ nhiệm ông Nguyễn Văn Thắng giữ chức vụ Bộ trưởng Bộ Tài chính nhiệm kỳ 2021 - 2026.

8. Ngành Tài chính chủ động sẵn sàng cho tổng kiểm kê tài sản công: Bộ Tài chính với vai trò là đơn vị chủ trì đã ban hành nhiều văn bản hướng dẫn, tổ chức tập huấn, triển khai thử nghiệm công tác kiểm kê tài sản công tại các Bộ ngành, địa phương trên cả nước, đảm bảo các điều kiện sẵn sàng cho công tác tổng kiểm kê tài sản công thực hiện từ 0h ngày 1/1/2025.

9. Phát triển thị trường tài chính đồng bộ, hiện đại, minh bạch và bền vững, tăng cường hợp tác tài chính quốc tế: Trong năm 2024, thị trường chứng khoán Việt Nam duy trì tăng trưởng ổn định, khẳng định là kênh dẫn vốn trung, dài hạn quan trọng của nền kinh tế. Tính đến ngày 27/12/2024, chỉ số VNIndex đạt 1.275,14 điểm, tăng 12,9% so với cuối năm 2023. Mức vốn hóa thị trường cổ phiếu đạt gần 7,2 triệu tỷ đồng, tăng 21,2% so với cuối năm 2023, tương đương 70,4% GDP ước tính năm 2023; giá trị giao dịch bình quân đạt 21,1 nghìn tỷ đồng/phiên, tăng 19,9% so với bình quân năm trước.

10. Điều hành giá linh hoạt, góp phần kiểm soát lạm phát: Năm 2024 là năm thứ 11 tiếp tục ghi nhận sự thành công trong công tác quản lý, điều hành giá, góp phần kiểm soát lạm phát theo mục tiêu Quốc hội đề ra. Kết quả công tác quản lý, điều hành giá năm 2024 đã bám sát theo đúng kịch bản điều hành, giá cả thị trường cơ bản ổn định, chỉ số CPI bình quân 11 tháng tăng 3,69% so cùng kỳ, lạm phát cơ bản tăng 2,7%; ước cả năm CPI bình quân tăng dưới 4%, thấp hơn mục tiêu (4-4,5%). Con số này thấp hơn so với nhiều nước, khu vực trên thế giới đã góp phần quan trọng vào việc hỗ trợ các doanh nghiệp phục hồi sản xuất kinh doanh, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.

Diệp Anh