Nhận định thiên tài, triển khai sáng tạo

	Kỳ tích sau Noel
	Chứng nhân trong 12 ngày đêm lịch sử
	Cái chết của chiến dịch Linebacker-2

Cụ thể, từ cuối năm 1967, Bác Hồ đã nhắc nhở: “Sớm muộn rồi đế quốc Mỹ cũng sẽ đưa B52 ra đánh Hà Nội. Phải dự kiến mọi tình huống càng sớm càng tốt để có thời gian mà suy nghĩ, chuẩn bị. Mỹ nhất định thua, nhưng nó chỉ chịu thua sau khi thua trên bầu trời Hà Nội”. Và trong một buổi họp quan trọng của Bộ Quốc phòng tháng 11/1972, Đại tướng Võ Nguyên Giáp -Tổng Tư lệnh Quân đội Nhân dân Việt Nam đã khẳng định: Âm mưu của Mỹ cho B52 đánh Thủ đô Hà Nội, linh hồn của cuộc kháng chiến sẽ là hành động gây sức ép cuối cùng để buộc chúng ta phải nhân nhượng.

Đại tướng Võ Nguyên Giáp họp với các tướng lĩnh triển khai phương thức tác chiến đánh B52 bảo vệ Thủ đô. ảnh tư liệu

Vì vậy, chúng ta phải kiên quyết đánh thắng chúng trên bầu trời Thủ đô.Ngày 24/11/1972, Tổng Tham mưu trưởng Văn Tiến Dũng cùng các đồng chí Tổng tham mưu phó QĐNDVN như Trần Quý Hai, Vương Thừa Vũ, Cao Văn Khánh, Phùng Thế Tài đã thông qua và phê chuẩn kế hoạch đánh B52 bảo vệ Hà Nội, Hải Phòng của Quân chủng PK – KQ. Sau khi ký duyệt, Tổng Tham mưu trưởng trực tiếp ra lệnh: "Phải hoàn thành nhiệm vụ công tác chuẩn bị trước ngày 3 tháng 12 năm 1972" và còn dặn thêm: "Trước ngày Nixon nhậm chức, Mỹ có thể mở đợt tập kích bằng không quân chiến lược ra Hà Nội, Hải Phòng, các đồng chí phải nắm địch thật chắc. Tuyệt đối không để bị bất ngờ... phải tập trung mọi khả năng nhằm đúng đối tượng B52 mà tiêu diệt".

Trước đó, Bộ Tổng tham mưu đã chỉ đạo biên soạn tài liệu Cách đánh B52 để huấn luyện cho các đơn vị Phòng không – Không quân; đồng thời, tiến hành điều chỉnh lực lượng, bổ sung vũ khí trang bị, điều các đơn vị phòng không chủ lực về các địa bàn trọng điểm, xây dựng thế trận phòng không 3 thứ quân, chấn chỉnh công tác bảo đảm phục vụ chiến đấu... Các đơn vị tên lửa, rađa, phòng không đều chủ động triển khai nghiên cứu cách đánh B52 tại chỗ. Đồng thời, Bộ Tổng tham mưu đã đưa một số đơn vị vào Khu 4 trực chiến để đúc rút kinh nghiệm.

Thậm chí, trong chiến dịch Quảng Trị đưa tới 4 trung đoàn vào tham chiến cùng các lực lượng phòng không tại chỗ nhằm tìm ra cách đánh B52 hiệu quả nhất. Vì vậy, trước 3 tháng diễn ra cuộc tập kích chiến lược bằng không quân của Mỹ vào Thủ đô Hà Nội và Hải Phòng, ta đã hoàn thành việc xây dựng kế hoạch chiến dịch đánh B52, chuẩn bị và điều chỉnh bố trí lực lượng, xác định nghệ thuật tác chiến chiến dịch phòng không... Chính vì vậy, khi cuộc tập kích chiến lược của không quân địch diễn ra, ta đã không bị bất ngờ về chiến lược, chiến dịch cũng như chiến thuật.

Những chiếc máy may B52 tiên tiến chúng ta đã nghiên cứu rất kỹ các thông số kỹ thuật và tham gia đánh chặn tại mặt trận Bình Trị Thiên những năm 1967 (ảnh minh họa)

Ngày đầu tiên B52 đánh phá Hà Nội, Bộ Tổng tham mưu đã phát lệnh báo động trước 25 phút, những ngày sau đó, ta thường phát hiện B52 trước 30 phút. Nhờ phán đoán đúng âm mưu của địch, hạ quyết tâm kịp thời và chính xác, chuẩn bị đồng bộ, quân và dân ta đã giành được thế chủ động ngay từ đầu và duy trì trong suốt chiến dịch. Lần đầu tiên đương đầu với cuộc tập kích chiến lược bằng siêu pháo đài bay B.52 và các loại vũ khí tối tân hiện đại của Mỹ, các lực lượng vũ trang của ta đã tìm ra cách đánh hay, phù hợp điều kiện thực tế về trang bị.

Bộ đội rađa qua thực tế chiến đấu đã tách được B.52 ra khỏi nền nhiễu và tách được B.52 ra khỏi lực lượng hộ tống trong một khối nhiễu dày đặc. Bộ đội tên lửa đã khắc phục được những hạn chế về tính năng binh khí kỹ thuật, phân biệt mục tiêu thật và giả, tránh được tên lửa tự dẫn của máy bay địch (tên lửa không đối đất), nhận diện được B.52, tạo cho mình thế trận có lợi nhất để tiêu diệt mục tiêu. Quân và dân ta đã nghiên cứu phát hiện điểm mạnh, yếu của địch, bảo đảm lực lượng nào cũng có thể hạ máy bay, vũ khí nào cũng phát huy tác dụng...

Lực lượng phòng không chủ lực mạnh nhất cho chiến dịch, bao gồm: ba sư đoàn phòng không (361, 363, 375), 23 tiểu đoàn tên lửa, 13 trung đoàn cao xạ, 4 trung đoàn không quân, 4 trung đoàn rađa, 3 trung đoàn, 2 tiểu đoàn phòng không của các quân khu Việt Bắc, Hữu Ngạn, Tả Ngạn. Ngoài ra còn có 346 đội (1.428 khẩu pháo) phòng không của dân quân, tự vệ. Toàn bộ lực lượng này được bố trí thành thế trận vững chắc, hiểm hóc tại các địa bàn trọng yếu ở trong và các vùng lân cận Hà Nội, Hải Phòng…

Trò chuyện với LĐTĐ, thượng tá Nguyễn Long - nguyên cán bộ tên lửa của Quân chủng Phòng không - Không quân cho hay: Chiến thắng B52 trước hết phải nói đến tầm nhìn chiến lược của Bác Hồ. Đó là ngay những năm 1967 ta đã cử quân vào các mặt trận Quảng Bình, Quảng Trị… nghiên cứu cách đánh B52. Chính nhờ bài học thực tế này mà bộ đội ta có các cơ sở quan trọng để nhận diện các yếu tố kỹ thuật (tầm bay, hướng bay…) để triển khai cách đánh loại máy bay này khi Mỹ quyết định ném bon miền Bắc, trong đó Hà Nội và Hải Phòng là tâm điểm. Cũng theo ông Long, thời đó các phương tiện kỹ thuật về tác chiến điện tử chúng ta không hiện đại bằng Mỹ, đặc biệt dòng máy bay B52 và các máy bay ném bom khác hộ tống rất tiên tiên tiến về điện tử, độ làm nhiễu cực tốt.

Thế nhưng, nhờ có kinh nghiệm phát đoán đường đi, hướng di chuyển, tộc độ bay, tầm bay (độ cao - PV) chúng ta đã kết hợp tài tình các yếu tổ tổng hợp khác, gồm: thông tin tình báo, hỗ trợ kỹ thuật phát hiện máy máy (ra da)…hợp đồng tác chiến giữa các trận địa pháo cao xạ, bộ đội tên lửa, máy báy…dựng lên lưới lửa đón sẵn máy bay địch. Và chỉ cần khi máy bay địch xuất hiện trên không phận để ném bom xuống Hà Nội, Hải Phòng cùng các vùng phụ cận chúng ta “ra đòn”. Không quân Mỹ bị thua tan tán.

H.Phạm (lược ghi)