Mất ngủ ảnh hưởng tới não như thế nào?

Từ một kế hoạch không ngủ 200 giờ của một DJ nổi tiếng, các nhà khoa học đã khám phá ra những tác động tiêu cực của việc không ngủ và mất ngủ tới bộ não con người.
mat ngu anh huong toi nao nhu the nao 5 dấu hiệu của mất cân bằng nội tiết
mat ngu anh huong toi nao nhu the nao Những thói quen gây hại ngang với hút thuốc
mat ngu anh huong toi nao nhu the nao Vạch mặt “kẻ thù” khiến bạn luôn mệt mỏi

Năm 1959, Peter Tripp, một DJ nối tiếng của New York đã cam kết không ngủ trong 200 giờ để làm từ thiện trong khi tiếp tục tổ chức chương trình phát thanh của mình.

Các nghiên cứu về thiếu ngủ rất hiếm vào thời gian đó vì vậy không ai biết điều gì sẽ xảy ra. Đây là một sự kiện lớn không chỉ với hàng triệu thính giả của Tripp mà còn với cộng đồng khoa học.

Tác động sau đó của chương trình “không ngủ từ thiện” này lên tâm trí của Tripp mạnh mẽ hơn dự kiến của bất cứ ai.

Tính cách của một người đàn ông bình thường được mô tả là vui vẻ, lạc quan đã có những thay đổi đáng kể. Sang đến ngày thứ 3, ông trở nên rất dễ bị kích động, chửi rủa và sỉ nhục ngay cả người bạn thân nhất của mình. Đến cuối thời gian dự kiến, ông bắt đầu bị ảo giác và có hành vi hoang tưởng.

Nhưng bất chấp sự lo lắng của những bác sĩ chăm sóc sức khoẻ cho ông (và với sự hỗ trợ của các chất kích thích mà họ đưa cho ông), ông vẫn kiên trì và cuối cùng đi ngủ sau 201 giờ thức liên tục.

mat ngu anh huong toi nao nhu the nao

Các nghiên cứu phòng thí nghiệm hiện đại đã gọi một số hành vi quan sát thấy trong trường hợp của Tripp là hậu quả của mất ngủ. Mất ngủ hoặc ngủ ít kéo dài sẽ làm gia tăng sự kích động, tâm trạng xấu đi và gây ra cảm giác trầm cảm, tức giận và lo âu. Một số ý kiến cho rằng mất ngủ dẫn đến những phản ứng cảm xúc thái quá.

Mệt mỏi và cảm xúc

Giống như Tripp, những người bị mất ngủ tham gia vào một nghiên cứu đã bị stress và tức giận nhiều hơn nhóm chứng khi được yêu cầu hoàn thành một bài kiểm tra nhận thức đơn giản.

Phương pháp chụp não cho thấy lý do tại sao thiếu ngủ có thể dẫn tới những phản ứng cảm xúc khác thường. Hạch hạnh nhân nằm sâu trong não là trung tâm kiểm soát cảm xúc của chúng ta. Khi những người tham gia bị mất ngủ biểu lộ những hình ảnh tiêu cực về mặt cảm xúc, mức độ hoạt động ở hạch hạnh nhân cao hơn 60% so với những người được nghỉ ngơi.

Các nhà nghiên cứu cũng theo dõi cơ chế kết nối của những khu vực não khác nhau ở những người tham gia. Họ phát hiện ra rằng thiếu ngủ làm gián đoạn mối liên kết giữa hạch hạnh nhân và vỏ não trước trán trung gian. Đây là một phát hiện quan trọng vì vỏ não trước trán trung gian điều chỉnh hoạt động của hạch hạnh nhân. Mất ngủ dường như khiến hạch hạnh nhân phản ứng thái quá với kích thích tiêu cực vì nó trở nên mất kết nối với khu vực não làm dịu phản ứng.

Mất ngủ ở Las Vegas

Những ông chủ sòng bạc biết rằng những con bạc mệt mỏi thường đưa ra những quyết định mạo hiểm. Những sòng bạc sáng đèn, ồn ào và thiếu cửa sổ được thiết kế để bạn không nhận biết được thời gian.

Năm 2011, các nhà nghiên cứu ĐH Duke đã yêu cầu những người tham gia thực hiện một thử nghiệm đánh bạc. Kết quả cho thấy khi những người tham gia bị mất ngủ chỉ một đêm, họ ít đưa ra được những quyết định tránh mất mát và đưa ra nhiều quyết định tối đa hoá lợi ích. Nói cách khác, mất ngủ khiến các con bạc rủi ro hơn và lạc quan hơn. Sự thay đổi trong hành vi chấp nhận rủi ro này đi kèm với những thay đổi trong hoạt động ở khu vực não đánh giá kết quả tiêu cực và tích cực.

Giấc ngủ với việc học

Một khu vực khác của não bị tổn thương khi thiếu ngủ là vùng hồi hải mã. Đây là khu vực quan trọng để lưu trữ những ký ức mới. Khi mọi người bị mất ngủ dù chỉ một đêm, khả năng ghi nhớ thông tin mới sẽ bị giảm đi đáng kể. Điều này là do sự suy yếu ở vùng hồi hải mã gây ra bởi thiếu ngủ. Khi ghi nhớ một tập hợp các hình ảnh, những người tham gia bị thiếu ngủ cho thấy hoạt động ít hơn ở vùng hồi hải mã so với những người tham gia còn lại. Sự suy yếu ở hồi hải mã có thể do thiếu ngủ làm giảm khả năng viết thông tin mới của chúng

Ngoài ra, vùng hồi hải mã có thể cần giấc ngủ để chuyển thông tin mới được lưu trữ tới các khu vực khác của não. Trong trường hợp này, thiếu ngủ có thể dẫn tới hồi hải mã bị đầy, ngăn cản việc lưu trữ thông tin mới.

Bài học từ quyết định “không ngủ từ thiện”

Câu chuyện của Tripp là một kết thúc không hạnh phúc. Một thời gian ngắn sau chuyến “không ngủ từ thiện”, hôn nhân của ông đổ vỡ và cuối cùng ông bị mất việc và sự nghiệp của mình ở đài phát thanh.

Năm 1964, kỷ lục của ông bị phá vỡ bởi Randy Gardner, một học sinh trung học ở San Diego, người đã thức liên tục trong 264 giờ.

Có nhiều bài học được rút ra từ trải nghiệm của Tripp và từ những khám phá gần đây nhất trong khoa học giấc ngủ.

Nhiều người không ngủ đủ như những người hy sinh thời gian nghỉ ngơi để làm việc, đặc biệt là trên những thiết bị phát ra ánh sáng xanh. Ánh sáng này khiến họ khó ngủ hơn, ảnh hưởng tới số lượng và chất lượng giấc ngủ.

Chúng ta cần nhận biết giá trị của giấc ngủ và đánh giá cao những lợi ích nó mang lại cho não. Thời gian dành cho giấc ngủ là sự đầu tư cần thiết để thông minh hơn, đưa ra những quyết định đúng đắn hơn và dẫn tới cuộc sống hạnh phúc hơn.

dantri.com.vn

Có thể bạn quan tâm

Nên xem

Xử lý nghiêm vi phạm đi đôi với bồi dưỡng pháp luật và kỹ năng cho lái xe buýt

Xử lý nghiêm vi phạm đi đôi với bồi dưỡng pháp luật và kỹ năng cho lái xe buýt

Vận tải hành khách công cộng đóng vai trò huyết mạch tại Thủ đô, nhưng không ít trường hợp lái xe, phụ xe buýt vi phạm quy định bảm đảm trật tự giao thông và an toàn của hành khách. Thực tế này đòi hỏi phải có sự kết hợp đồng bộ giữa việc xử lý nghiêm minh các hành vi sai phạm và bồi dưỡng, nâng cao trách nhiệm, văn hóa ứng xử, kỹ năng nghiệp vụ cho đội ngũ này. Đây là yêu cầu cấp thiết, nhất là khi các quy định pháp luật mới về an toàn giao thông đã được triển khai nhằm thiết lập lại trật tự đô thị.
Điều tra nguyên nhân vụ cháy làm chết 4 người tại quán bún ốc TP.HCM

Điều tra nguyên nhân vụ cháy làm chết 4 người tại quán bún ốc TP.HCM

Một vụ hỏa hoạn nghiêm trọng xảy ra sáng 5/12/2025 đã khiến 4 người trong quán bún ốc, Thành phố Hồ Chí Minh (TP.HCM) thiệt mạng.
Dôi dư 17.496 cơ sở, nhà đất tại các địa phương sau sắp xếp

Dôi dư 17.496 cơ sở, nhà đất tại các địa phương sau sắp xếp

Thời gian qua, Bộ Tài chính đã ban hành nhiều công điện và văn bản hướng dẫn, đôn đốc các bộ, ngành và địa phương triển khai thực hiện công tác xắp xếp tài sản công sau sáp nhập. Nhờ đó, công tác bố trí, sắp xếp và xử lý cơ sở nhà, đất dôi dư đạt nhiều kết quả rõ rệt, tính đến ngày 1/12/2025, các địa phương đã xử lý được 17.496 cơ sở.
Thanh Trì: Tập huấn chuyển đổi từ thuế khoán sang kê khai

Thanh Trì: Tập huấn chuyển đổi từ thuế khoán sang kê khai

Vừa qua, Thuế cơ sở số 14 (thành phố Hà Nội) phối hợp với Ủy ban nhân dân xã Thanh Trì tổ chức hội nghị tập huấn, hướng dẫn chuyển đổi mô hình quản lý thuế từ thuế khoán sang kê khai cho các hộ kinh doanh trên địa bàn.
Chuyển đổi xanh: Xu hướng không thể đảo ngược

Chuyển đổi xanh: Xu hướng không thể đảo ngược

Hiện nay, trong bối cảnh quốc tế diễn biến phức tạp, các quốc gia đều đang chuyển mình mạnh mẽ trước làn sóng Cách mạng Công nghiệp lần thứ tư và yêu cầu cấp bách về tăng trưởng xanh, trung hòa carbon. Đối với Việt Nam, đây vừa là thách thức, vừa là cơ hội để thúc đẩy đổi mới mô hình tăng trưởng, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia và khẳng định vị thế trong chuỗi giá trị toàn cầu.
Hà Nội kiến tạo tương lai với kinh nghiệm từ các Thành phố sáng tạo thế giới

Hà Nội kiến tạo tương lai với kinh nghiệm từ các Thành phố sáng tạo thế giới

Ngày 5/12, Sở Văn hóa và Thể thao Hà Nội tổ chức Hội nghị Lễ hội trong Thành phố Sáng tạo “Kiến tạo tương lai: Thực hành tốt và Khung phát triển từ Hà Nội và Mạng lưới các Thành phố Sáng tạo của UNESCO”.
Công đoàn phường Yên Nghĩa tập huấn công tác tài chính cho Chủ tịch, kế toán CĐCS

Công đoàn phường Yên Nghĩa tập huấn công tác tài chính cho Chủ tịch, kế toán CĐCS

Nhằm nâng cao năng lực, chuẩn hóa nghiệp vụ và tăng cường tính minh bạch trong công tác tài chính Công đoàn cơ sở (CĐCS), sáng 5/12, Công đoàn phường Yên Nghĩa (Hà Nội) tổ chức Hội nghị tập huấn nghiệp vụ công tác tài chính công đoàn năm 2025 dành cho đội ngũ Chủ tịch, kế toán công đoàn tại các CĐCS trên địa bàn phường.

Tin khác

Hà Nội ghi nhận thêm 170 ca mắc sốt xuất huyết

Hà Nội ghi nhận thêm 170 ca mắc sốt xuất huyết

Theo Trung tâm Kiểm soát bệnh tật thành phố (CDC) Hà Nội, trong tuần qua (từ ngày 21/11 đến ngày 28/11), toàn Thành phố ghi nhận 170 ca mắc sốt xuất huyết, giảm 135 ca mắc so với tuần trước.
Người bác sĩ có “đôi bàn tay vàng” nâng tầm y học Việt

Người bác sĩ có “đôi bàn tay vàng” nâng tầm y học Việt

Là người nghiên cứu và áp dụng thành công kỹ thuật nội soi một lỗ, hồi sinh hàng ngàn ca bệnh, Phó Giáo sư, Tiến sĩ, bác sĩ Trần Ngọc Sơn - Phó Giám đốc Bệnh viện Đa khoa Xanh Pôn được mệnh danh là người bác sĩ có “bàn tay vàng” không chỉ đối với ngành y khoa Việt Nam mà còn trên toàn thế giới. Gần 30 năm tận tụy với ngành y, ông đã thành công với hàng ngàn ca phẫu thuật nhi khó, đồng thời cũng là một nhà khoa học đầy đam mê, người thầy mẫu mực và người truyền cảm hứng sống đúng với triết lý: “Lương y như từ mẫu”.
Chủ động các giải pháp phòng cúm A hiệu quả

Chủ động các giải pháp phòng cúm A hiệu quả

Cúm A đang vào mùa cao điểm, nguy cơ lây lan nhanh, ảnh hưởng tới sức khỏe cộng đồng. Chuyên gia y tế khuyến cáo, người dân cần chủ động phòng ngừa để bảo vệ bản thân và gia đình. Trong đó, tiêm vắc xin, giữ vệ sinh cá nhân và nâng cao sức đề kháng là những biện pháp phòng bệnh hiệu quả.
Nguy hiểm khi tự ý dùng thuốc phá thai tại nhà

Nguy hiểm khi tự ý dùng thuốc phá thai tại nhà

Bệnh viện Đa khoa Đông Anh vừa cấp cứu kịp thời một sản phụ nguy kịch do tự ý uống thuốc phá thai tại nhà. Bệnh nhân được xác định chửa ngoài tử cung, tình trạng mà thuốc phá thai không có tác dụng và có thể gây vỡ khối chửa, dẫn đến mất máu ồ ạt, đe dọa tính mạng.
Không tự ý dùng Tamiflu điều trị khi mắc cúm A

Không tự ý dùng Tamiflu điều trị khi mắc cúm A

Trước số ca mắc cúm A có xu hướng gia tăng, nhiều người dân tự ý tìm mua và sử dụng Tamiflu để phòng hoặc điều trị, tiềm ẩn nguy cơ kháng thuốc và tác dụng phụ nguy hiểm. Các chuyên gia cảnh báo Tamiflu là thuốc kê đơn, chỉ được dùng khi có chỉ định của bác sĩ, bởi việc dùng sai thời điểm hoặc sai liều không chỉ không hiệu quả mà còn gây hại cho sức khỏe.
Hà Nội chủ động nhiều giải pháp, kiểm soát tốt dịch sốt xuất huyết

Hà Nội chủ động nhiều giải pháp, kiểm soát tốt dịch sốt xuất huyết

Trước những diễn biến phức tạp của dịch bệnh sốt xuất huyết ở nhiều địa phương trên cả nước, Hà Nội vẫn kiểm soát tốt tình hình nhờ chủ động triển khai nhiều biện pháp mạnh như: Tăng cường giám sát ca bệnh, phun hóa chất diện rộng, xử lý triệt để ổ bọ gậy và nâng cao cảnh giác trong cộng đồng. Những nỗ lực này giúp Thành phố hạn chế tối đa nguy cơ dịch lan rộng và bùng phát.
Đừng chủ quan với ung thư tế bào hắc tố: Ác tính cao, di căn nhanh

Đừng chủ quan với ung thư tế bào hắc tố: Ác tính cao, di căn nhanh

Thời gian gần đây, Khoa Phẫu thuật Tạo hình thẩm mỹ và Phục hồi chức năng, Bệnh viện Da liễu Trung ương đã tiếp nhận nhiều bệnh nhân bị bệnh ung thư tế bào hắc tố đến Bệnh viện thăm khám và điều trị. Ung thư tế bào hắc tố là một trong loại ung thư da ác tính nhất vì tiến triển nhanh, di căn xa.
Gần 2.500 bệnh nhân viêm gan B sẽ được miễn phí xét nghiệm viêm gan D để phòng ung thư gan sớm

Gần 2.500 bệnh nhân viêm gan B sẽ được miễn phí xét nghiệm viêm gan D để phòng ung thư gan sớm

Gần 2.500 bệnh nhân viêm gan B sẽ được miễn phí xét nghiệm viêm gan D theo tiêu chuẩn Mỹ để tầm soát nguy cơ dẫn tới xơ gan, ung thư gan sớm.
Trí tuệ nhân tạo và ứng dụng lâm sàng: Bước tiến trong kỷ nguyên y học hiện đại

Trí tuệ nhân tạo và ứng dụng lâm sàng: Bước tiến trong kỷ nguyên y học hiện đại

Hội nghị Khoa học Kỹ thuật Hoàn Mỹ 2025 với chủ đề “Trí tuệ nhân tạo và ứng dụng lâm sàng” đã chính thức khai mạc tại TP.HCM.
Mối đe dọa âm thầm với sức khỏe từ kháng kháng sinh

Mối đe dọa âm thầm với sức khỏe từ kháng kháng sinh

Theo các chuyên gia y tế, tình trạng kháng kháng sinh ngày càng gia tăng chủ yếu do thói quen lạm dụng kháng sinh trong cộng đồng. Nhiều người tự ý mua và dùng thuốc dù không có đơn của bác sĩ. Ngay cả khi được kê đơn, không ít bệnh nhân vẫn uống thuốc không đủ liều hoặc ngừng sớm khi thấy đỡ bệnh. Những hành vi này tạo điều kiện cho vi khuẩn kháng thuốc phát triển, đe dọa hiệu quả điều trị.
Xem thêm
Phiên bản di động