Mất ngủ ảnh hưởng tới não như thế nào?

Từ một kế hoạch không ngủ 200 giờ của một DJ nổi tiếng, các nhà khoa học đã khám phá ra những tác động tiêu cực của việc không ngủ và mất ngủ tới bộ não con người.
mat ngu anh huong toi nao nhu the nao 5 dấu hiệu của mất cân bằng nội tiết
mat ngu anh huong toi nao nhu the nao Những thói quen gây hại ngang với hút thuốc
mat ngu anh huong toi nao nhu the nao Vạch mặt “kẻ thù” khiến bạn luôn mệt mỏi

Năm 1959, Peter Tripp, một DJ nối tiếng của New York đã cam kết không ngủ trong 200 giờ để làm từ thiện trong khi tiếp tục tổ chức chương trình phát thanh của mình.

Các nghiên cứu về thiếu ngủ rất hiếm vào thời gian đó vì vậy không ai biết điều gì sẽ xảy ra. Đây là một sự kiện lớn không chỉ với hàng triệu thính giả của Tripp mà còn với cộng đồng khoa học.

Tác động sau đó của chương trình “không ngủ từ thiện” này lên tâm trí của Tripp mạnh mẽ hơn dự kiến của bất cứ ai.

Tính cách của một người đàn ông bình thường được mô tả là vui vẻ, lạc quan đã có những thay đổi đáng kể. Sang đến ngày thứ 3, ông trở nên rất dễ bị kích động, chửi rủa và sỉ nhục ngay cả người bạn thân nhất của mình. Đến cuối thời gian dự kiến, ông bắt đầu bị ảo giác và có hành vi hoang tưởng.

Nhưng bất chấp sự lo lắng của những bác sĩ chăm sóc sức khoẻ cho ông (và với sự hỗ trợ của các chất kích thích mà họ đưa cho ông), ông vẫn kiên trì và cuối cùng đi ngủ sau 201 giờ thức liên tục.

mat ngu anh huong toi nao nhu the nao

Các nghiên cứu phòng thí nghiệm hiện đại đã gọi một số hành vi quan sát thấy trong trường hợp của Tripp là hậu quả của mất ngủ. Mất ngủ hoặc ngủ ít kéo dài sẽ làm gia tăng sự kích động, tâm trạng xấu đi và gây ra cảm giác trầm cảm, tức giận và lo âu. Một số ý kiến cho rằng mất ngủ dẫn đến những phản ứng cảm xúc thái quá.

Mệt mỏi và cảm xúc

Giống như Tripp, những người bị mất ngủ tham gia vào một nghiên cứu đã bị stress và tức giận nhiều hơn nhóm chứng khi được yêu cầu hoàn thành một bài kiểm tra nhận thức đơn giản.

Phương pháp chụp não cho thấy lý do tại sao thiếu ngủ có thể dẫn tới những phản ứng cảm xúc khác thường. Hạch hạnh nhân nằm sâu trong não là trung tâm kiểm soát cảm xúc của chúng ta. Khi những người tham gia bị mất ngủ biểu lộ những hình ảnh tiêu cực về mặt cảm xúc, mức độ hoạt động ở hạch hạnh nhân cao hơn 60% so với những người được nghỉ ngơi.

Các nhà nghiên cứu cũng theo dõi cơ chế kết nối của những khu vực não khác nhau ở những người tham gia. Họ phát hiện ra rằng thiếu ngủ làm gián đoạn mối liên kết giữa hạch hạnh nhân và vỏ não trước trán trung gian. Đây là một phát hiện quan trọng vì vỏ não trước trán trung gian điều chỉnh hoạt động của hạch hạnh nhân. Mất ngủ dường như khiến hạch hạnh nhân phản ứng thái quá với kích thích tiêu cực vì nó trở nên mất kết nối với khu vực não làm dịu phản ứng.

Mất ngủ ở Las Vegas

Những ông chủ sòng bạc biết rằng những con bạc mệt mỏi thường đưa ra những quyết định mạo hiểm. Những sòng bạc sáng đèn, ồn ào và thiếu cửa sổ được thiết kế để bạn không nhận biết được thời gian.

Năm 2011, các nhà nghiên cứu ĐH Duke đã yêu cầu những người tham gia thực hiện một thử nghiệm đánh bạc. Kết quả cho thấy khi những người tham gia bị mất ngủ chỉ một đêm, họ ít đưa ra được những quyết định tránh mất mát và đưa ra nhiều quyết định tối đa hoá lợi ích. Nói cách khác, mất ngủ khiến các con bạc rủi ro hơn và lạc quan hơn. Sự thay đổi trong hành vi chấp nhận rủi ro này đi kèm với những thay đổi trong hoạt động ở khu vực não đánh giá kết quả tiêu cực và tích cực.

Giấc ngủ với việc học

Một khu vực khác của não bị tổn thương khi thiếu ngủ là vùng hồi hải mã. Đây là khu vực quan trọng để lưu trữ những ký ức mới. Khi mọi người bị mất ngủ dù chỉ một đêm, khả năng ghi nhớ thông tin mới sẽ bị giảm đi đáng kể. Điều này là do sự suy yếu ở vùng hồi hải mã gây ra bởi thiếu ngủ. Khi ghi nhớ một tập hợp các hình ảnh, những người tham gia bị thiếu ngủ cho thấy hoạt động ít hơn ở vùng hồi hải mã so với những người tham gia còn lại. Sự suy yếu ở hồi hải mã có thể do thiếu ngủ làm giảm khả năng viết thông tin mới của chúng

Ngoài ra, vùng hồi hải mã có thể cần giấc ngủ để chuyển thông tin mới được lưu trữ tới các khu vực khác của não. Trong trường hợp này, thiếu ngủ có thể dẫn tới hồi hải mã bị đầy, ngăn cản việc lưu trữ thông tin mới.

Bài học từ quyết định “không ngủ từ thiện”

Câu chuyện của Tripp là một kết thúc không hạnh phúc. Một thời gian ngắn sau chuyến “không ngủ từ thiện”, hôn nhân của ông đổ vỡ và cuối cùng ông bị mất việc và sự nghiệp của mình ở đài phát thanh.

Năm 1964, kỷ lục của ông bị phá vỡ bởi Randy Gardner, một học sinh trung học ở San Diego, người đã thức liên tục trong 264 giờ.

Có nhiều bài học được rút ra từ trải nghiệm của Tripp và từ những khám phá gần đây nhất trong khoa học giấc ngủ.

Nhiều người không ngủ đủ như những người hy sinh thời gian nghỉ ngơi để làm việc, đặc biệt là trên những thiết bị phát ra ánh sáng xanh. Ánh sáng này khiến họ khó ngủ hơn, ảnh hưởng tới số lượng và chất lượng giấc ngủ.

Chúng ta cần nhận biết giá trị của giấc ngủ và đánh giá cao những lợi ích nó mang lại cho não. Thời gian dành cho giấc ngủ là sự đầu tư cần thiết để thông minh hơn, đưa ra những quyết định đúng đắn hơn và dẫn tới cuộc sống hạnh phúc hơn.

dantri.com.vn

Có thể bạn quan tâm

Ý kiến bạn đọc

Nên xem

Hoài bão trên hành trình lan tỏa yêu thương

Hoài bão trên hành trình lan tỏa yêu thương

Đã gần 9 năm nay, chị Đặng Thị Nhung (Hà Đông, Hà Nội) không quản vất vả, khó khăn để vận chuyển những bao hàng chứa quần áo, sách vở, đồ dùng lên miền cao cho đồng bào ở các vùng Sơn La, Điện Biên, Hà Giang,… Từ những chuyến đi đơn lẻ, chị trở thành cầu nối, mang yêu thương từ đồng bằng lên với núi rừng.
Dự kiến sau sắp xếp, tỉnh Bình Dương chỉ còn 27 xã

Dự kiến sau sắp xếp, tỉnh Bình Dương chỉ còn 27 xã

Dự kiến sau sắp xếp, tỉnh Bình Dương từ 91 xã sẽ giảm xuống còn 27 xã.
Tuyên án 38 bị cáo trong vụ mua bán hóa đơn trái phép

Tuyên án 38 bị cáo trong vụ mua bán hóa đơn trái phép

Chiều 28/3, Tòa án nhân dân thành phố Hà Nội đã tuyên án 38 bị cáo trong vụ mua bán hóa đơn xảy ra tại Công ty TNHH Thành An Hà Nội, Công ty TNHH Thiết bị y tế Danh, Công ty TNHH Thiết bị y tế Tràng Thi và các đơn vị liên quan.
Brighton vs Nottingham Forest, 00h15 ngày 30/3: Cuộc chiến cân tài tại Amex

Brighton vs Nottingham Forest, 00h15 ngày 30/3: Cuộc chiến cân tài tại Amex

Trận tứ kết FA Cup giữa Brighton và Nottingham Forest diễn ra lúc 00h15 ngày 30/3 hứa hẹn sẽ mang đến một cuộc so tài hấp dẫn, kịch tính giữa hai đội bóng đang đạt phong độ cao và giàu khát khao chinh phục danh hiệu. Brighton có lợi thế sân nhà và thành tích đối đầu tốt tại Amex, trong khi Nottingham đang bay cao tại Premier League với vị trí trong top 3.
Tỷ giá USD hôm nay (29/3): Đồng USD mất giá trước sức "nóng" của giá vàng

Tỷ giá USD hôm nay (29/3): Đồng USD mất giá trước sức "nóng" của giá vàng

Tỷ giá USD hôm nay (29/3), Ngân hàng Nhà nước công bố tỷ giá trung tâm của đồng Việt Nam với USD giảm 3 đồng, hiện ở mức 24.843 đồng.
Quy định rõ về phân loại hệ thống trí tuệ nhân tạo

Quy định rõ về phân loại hệ thống trí tuệ nhân tạo

Đại biểu Phạm Trọng Nghĩa đề nghị việc xác định Danh mục hệ thống trí tuệ nhân tạo rủi ro cao cần theo một tiêu chí để từ đó có biện pháp quản lý phù hợp, cần tham khảo cách thức phân chia theo 4 mức độ rủi ro trong đạo luật về trí tuệ nhân tạo năm 2024 của Liên minh châu Âu.
Hôm nay (29/3): Giá dầu thế giới giảm nhẹ phiên cuối tuần

Hôm nay (29/3): Giá dầu thế giới giảm nhẹ phiên cuối tuần

Hôm nay 29/3, dầu thô trên thế giới đồng loạt giảm sau nhiều phiên tăng mạnh, nhưng tính chung cả tuần, giá vẫn tăng gần 2%.

Tin khác

Huyện Thanh Trì tăng cường phòng, chống dịch sởi

Huyện Thanh Trì tăng cường phòng, chống dịch sởi

Để nhanh chóng kiểm soát dịch bệnh, 16 xã, thị trấn trên địa bàn huyện Thanh Trì đã chủ động, quyết liệt thực hiện nghiêm chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, Bộ Y tế, của huyện trong công tác phòng, chống dịch; đẩy nhanh tiến độ triển khai chiến dịch tiêm chủng vắc xin phòng, chống bệnh sởi, góp phần ngăn chặn dịch sởi bùng phát trên địa bàn.
4 biện pháp trọng tâm phòng, chống dịch bệnh sởi hiệu quả

4 biện pháp trọng tâm phòng, chống dịch bệnh sởi hiệu quả

Cũng như nhiều địa phương khác, dịch bệnh sởi đang gia tăng trên địa bàn thành phố Hà Nội. Trước tình hình này, ngày 28/3, Giáo sư, Tiến sĩ (GS.TS) Phan Trọng Lân, Viện trưởng Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương (Bộ Y tế) đã có buổi làm việc với Sở Y tế Hà Nội về kiểm tra, giám sát công tác triển khai Chiến dịch tiêm chủng vắc xin phòng bệnh sởi cũng như việc thu dung, điều trị cho bệnh nhân trên địa bàn.
Hà Nội: Quyết liệt triển khai Chiến dịch tiêm vắc xin sởi cho trẻ từ 6 - 9 tháng tuổi

Hà Nội: Quyết liệt triển khai Chiến dịch tiêm vắc xin sởi cho trẻ từ 6 - 9 tháng tuổi

Từ đầu năm 2025 đến nay, toàn Thành phố ghi nhận 1.275 trường hợp mắc sởi tại tất cả 30 quận/huyện/thị xã, 328 xã/phường/thị trấn, trong đó có 1 trường hợp tử vong do không tiêm vắc xin phòng bệnh. Hiện Hà Nội vẫn đang quyết liệt triển khai Chiến dịch tiêm vắc xin phòng sởi cho trẻ từ 6 - 9 tháng tuổi.
Hậu quả khôn lường khi do dự, chống đối tiêm vắc xin

Hậu quả khôn lường khi do dự, chống đối tiêm vắc xin

Từ đầu năm 2025 đến nay, số ca mắc sởi gia tăng tại nhiều địa phương, trong đó đã có 6 trường hợp tử vong trên cả nước. Đáng lo ngại, đa phần số ca bệnh mắc sởi có chỉ định nhập viện đều chưa được tiêm vắc xin, hoặc tiêm chưa đầy đủ vì nhiều lý do khác nhau. Một trong những nguyên nhân khiến nhiều trẻ mắc sởi nhập viện là do cha mẹ do dự tiêm vắc xin, hoặc "anti"- chống vắc xin, điều này đã vô tình đẩy trẻ vào nguy hiểm.
Gia tăng bệnh nhân là trẻ em và người lớn mắc sởi nhập viện điều trị

Gia tăng bệnh nhân là trẻ em và người lớn mắc sởi nhập viện điều trị

Ngày 27/3, Đoàn Công tác của Bộ Y tế do Giáo sư, Tiến sĩ Trần Văn Thuấn - Chủ tịch Hội đồng Y khoa Quốc gia, Thứ trưởng Bộ Y tế đã kiểm tra công tác sàng lọc, phân luồng, thu dung điều trị bệnh nhân sởi trẻ em và người lớn tại Bệnh viện Nhi Trung ương và Viện Y học Nhiệt đới, Bệnh viện Bạch Mai.
3 nhóm đối tượng nguy cơ cao nên tiêm vắc xin phòng bệnh sởi

3 nhóm đối tượng nguy cơ cao nên tiêm vắc xin phòng bệnh sởi

Người có bệnh lý nền, phụ nữ mang thai và người chưa có miễn dịch nguy cơ mắc sởi cao và gặp các biến chứng nặng như viêm phổi, tiêu chảy cấp, viêm loét giác mạc dẫn đến mù lòa, tổn thương gan… Hiện, bệnh sởi chưa có thuốc điều trị đặc hiệu, Bộ Y tế khuyến cáo tiêm vắc xin là biện pháp để phòng bệnh hiệu quả.
Hà Nội: Kiểm soát nhiễm khuẩn, phòng lây nhiễm chéo bệnh sởi trong các cơ sở y tế

Hà Nội: Kiểm soát nhiễm khuẩn, phòng lây nhiễm chéo bệnh sởi trong các cơ sở y tế

Sở Y tế Hà Nội vừa có văn bản chỉ đạo các cơ sở y tế trong và ngoài công lập trực thuộc ngành tăng cường công tác kiểm soát nhiễm khuẩn, phòng chống lây nhiễm chéo bệnh sởi trong các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh.
Đề nghị nâng mức hỗ trợ đóng bảo hiểm y tế cho học sinh từ 30% lên 50%

Đề nghị nâng mức hỗ trợ đóng bảo hiểm y tế cho học sinh từ 30% lên 50%

Bộ Y tế đề xuất nâng mức hỗ trợ đóng bảo hiểm y tế từ ngân sách Nhà nước cho học sinh lên tối thiểu 50%, thay mức đóng 30% như hiện nay.
Tiếp tục sử dụng phôi thẻ BHYT cũ đến hết ngày 31/5/2025

Tiếp tục sử dụng phôi thẻ BHYT cũ đến hết ngày 31/5/2025

Để đảm bảo quyền lợi cho người tham gia bảo hiểm y tế (BHYT) trong thời gian tổ chức, sắp xếp các đơn vị đi vào hoạt động theo mô hình mới và thực hiện tiết kiệm, chống lãng phí, Bảo hiểm xã hội (BHXH) các khu vực và BHXH các tỉnh, thành phố tiếp tục sử dụng phôi thẻ BHYT cũ đến hết ngày 31/5/2025.
Nguy kịch vì uống nước kiềm chữa bệnh

Nguy kịch vì uống nước kiềm chữa bệnh

Thời gian qua nhiều bệnh viện trên địa bàn Hà Nội đã tiếp nhận và điều trị cho nhiều bệnh nhân nhập viện cấp cứu do uống nước kiềm chữa bệnh. Mới đây nhất, Bệnh viện Bạch Mai vừa tiếp nhận và điều trị cho nữ bệnh nhân hôn mê nguy kịch vì tự ý bỏ thuốc điều trị bệnh Basedow (bệnh tự miễn của tuyến giáp) để uống nước kiềm và nhịn ăn theo hướng dẫn của một “thầy lang” tại Thanh Oai (Hà Nội).
Xem thêm
Phiên bản di động