Kỳ 1: Chưa đáp ứng mức sống tối thiểu của NLĐ

Theo Thứ trưởng Bộ LĐ-TB-XH Phạm Minh Huân, sẽ công bố điều chỉnh mức lương tối thiểu vùng vào tháng 10/2012 và thực hiện từ ngày 1/1/2013.  Bộ LĐ-TB-XH đưa ra 2 phương án điều chỉnh. Phương án 1, mức lương tối thiểu áp dụng cho vùng 1 tăng từ 2 triệu đồng hiện nay lên 2,7 triệu đồng/tháng; vùng 2 từ 1,78 triệu đồng tăng lên 2,4 triệu đồng/tháng; vùng 3 từ 1,55 triệu đồng lên 2,13 triệu đồng/tháng và vùng 4 tăng từ 1,4 triệu đồng lên 1,93 triệu đồng/tháng. Phương án 2, mức điều chỉnh của vùng 1 lên 2,5 triệu đồng, vùng 2: 2,25 triệu đồng, vùng 3: 1,95 triệu đồng và vùng 4 là 1,8 triệu đồng. Mức điều chỉnh áp dụng chung cho cả doanh nghiệp trong nước và doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài (FDI).

Thu nhập thấp, bữa ăn của CN chủ yếu là rau

Xung quanh đề xuất này còn nhiều ý kiến trái chiều. Các nhà đầu tư kêu ca việc tăng lương vào thời điểm “sức khỏe” của DN đang yếu như hiện nay sẽ gây thêm khó khăn cho DN. Tuy nhiên, theo bà Mai Anh, Phó chủ tịch LĐLĐ tỉnh Thái Bình: “DN tồn tại NLĐ mới có việc làm nhưng sự tồn tại của DN cũng không thể tách rời sự đóng góp của NLĐ. Lương tối thiểu hiện vẫn quá xa mức sống tối thiểu, chưa kể tới yếu tố trượt giá. Chọn phương án 1, bà Mai Anh cho rằng: “Tăng như vậy đã là quá chậm. Trường hợp năm 2014-2015 kinh tế vẫn không tăng trưởng trở lại, không thể liên tiếp tăng mấy chục phần trăm lương trong 2 năm liên tiếp để đảm bảo lộ trình. Khi ấy, người lao động lại tiếp tục là đối tượng chịu thiệt thòi nhiều nhất”.

Còn theo một cán bộ công đoàn thuộc LĐLĐ tỉnh Thanh Hóa, mỗi lần đề xuất tăng lương là DN lại giở bài kêu lỗ, không đủ sức chịu đựng. “Có 5 DN tại khu kinh tế Nghi Sơn, Thanh Hóa liên tục báo lỗ, nhưng mấy năm gần đây liên tục mở nhà máy mới, họ còn đang dự tính sẽ thu hút thêm 2 vạn lao động trong thời gian tới. Có DN nào lỗ mà lại mở rộng nhà máy không? Vấn đề tồn tại chính là các cơ quan chức năng không nắm bắt được thực tế của DN. Vì vậy, nên áp dụng theo phương án 1 từ 1/1/2013 để đảm bảo quyền lợi cho người lao động”. Một cán bộ LĐLĐ tỉnh Nghệ An cũng cho rằng, phải kiểm soát được sự trung thực của DN vì họ có thể tăng cao định mức lao động khiến người lao động khó đạt được để kiếm cớ trừ lương.

Viện trưởng Viện Công nhân - Công đoàn Đặng Quang Điều, nhận định, mức điều chỉnh như trên vẫn còn rất thấp so với nhu cầu sống tối thiểu của NLĐ. Theo nghiên cứu của Viện Công nhân - Công đoàn, mức tăng lương tối thiểu hiện nay vẫn chỉ đạt hơn 60% mức sống tối thiểu. “Trong năm 2011, nghiên cứu đã chỉ ra mức sống tối thiểu của người lao động phải đạt mức hơn 3 triệu đồng/tháng thì đến năm 2013, ít nhất phải là 3,5 triệu đồng mới đáp ứng được”, ông Điều phân tích.

Cũng theo ông Điều, thước đo về sức chịu đựng của DN hiện nay chưa thật rõ ràng về tiêu chí. Trong khi đó, bằng các phương pháp nghiên cứu thực tế, có thể thấy NLĐ đang rất khó khăn với mức lương tối thiểu hiện tại. Cần phải xem xét sức chịu đựng của NLĐ với mức lương mới trong thời buổi khó khăn, vật giá leo thang như hiện nay. Viện Công nhân- Công đoàn đã tiến hành một cuộc khảo sát thực tế đời sống công nhân từ tháng 3 đến tháng 7/2011 trên địa bàn 9 tỉnh trong cả nước và nhận thấy, mức lương tối thiểu ở khu vực 1 phải là 3,1 triệu đồng/tháng, ở khu vực 4 cũng phải 2,6 triệu đồng/tháng thì mới đủ đáp ứng mức sống tối thiểu của NLĐ. r  

Kỳ 2: Công nhân khổ vì lương thấp

P.Long- T.Vũ