Đưa văn học Việt Nam ra thế giới: Chiến lược văn hóa lâu dài

(LĐTĐ) Vừa qua, Hội Nhà văn Việt Nam đã tổ chức hội nghị quốc tế quảng bá văn học Việt Nam lần thứ IV. Trong khuôn khổ hội nghị, các chuyên gia Việt Nam và quốc tế đã thảo luận các biện pháp nhằm thay đổi diện mạo của văn học Việt Nam trên trường quốc tế.
dua van hoc viet nam ra the gioi chien luoc van hoa lau dai Khơi dậy nét đặc trưng Văn học - nghệ thuật thời kháng chiến
dua van hoc viet nam ra the gioi chien luoc van hoa lau dai Khai thông con đường đưa sách Việt ra thế giới

Cần “xông xáo” hơn trên văn đàn quốc tế

Tại hội nghị, nhà thơ Hữu Thỉnh - Chủ tịch Hội Liên hiệp các Hội Văn học nghệ thuật Việt Nam, chủ tịch Hội Nhà văn Việt Nam cho biết, với tinh thần mở cửa đón nhận các giá trị văn học của nhân loại, tại Việt Nam công việc giới thiệu tác phẩm văn học của thế giới chưa bao giờ diễn ra nhộn nhịp, cập nhật và thông thoáng như hiện nay. Sách dịch được bạn đọc đón nhận nồng nhiệt và chiếm một thị phần cao trên thị trường sách cả nước. Văn học dịch cùng với các sản phẩm điện ảnh, âm nhạc, đã đặt văn học Việt Nam vào tình trạng nhập siêu văn hoá kéo dài khiến chúng ta phải nghĩ đến việc lấy lại sự hài hoà trong phát triển văn hoá dân tộc.

Tại hội nghị, các đại biểu trong nước và quốc tế đã tập trung thảo luận về việc biên dịch văn học Việt Nam ra các thứ tiếng; tính khả thi trong việc giao lưu thơ ca quốc tế; giao lưu văn hóa, văn học…Các nhà văn quốc tế cho rằng, văn học và thơ ca có thể góp phần thay đổi thế giới, vì vậy cần tìm cách làm phát triển hơn trong lĩnh vực văn học và giao lưu văn hóa. Đặc biệt, các nhà văn, nhà thơ đều đồng tình khi cho rằng giao lưu văn học là cơ hội, cầu nối gắn kết mọi lương tâm, đẩy lùi mọi hiểm họa, bắt đầu từ con người, vì con người, cho con người…

dua van hoc viet nam ra the gioi chien luoc van hoa lau dai

Tác phẩm văn học Việt Nam dịch ra tiếng nước ngoài còn ít.

Mặc dù Hội nhà văn Việt Nam đã có những nỗ lực nhằm quảng bá văn học Việt Nam trong thời gian qua, nhưng cho đến nay, các tác giả và tác phẩm văn học của Việt Nam vẫn chưa được biết đến nhiều ở nước ngoài do công tác quảng bá chưa được thực hiện một cách bài bản.

Theo các đại biểu, các nhà xuất bản Việt Nam cần tăng cường việc đưa các tác giả và tác phẩm ra nước ngoài. Các nhà văn Việt Nam cũng cần xông xáo hơn trên văn đàn thế giới. Hiện nay, trên thế giới ngày càng có nhiều nhà văn tự sáng tác bằng những ngôn ngữ thông dụng như tiếng Anh, tiếng Pháp… để tác phẩm có thể đến trực tiếp độc giả thế giới, mà không cần phải thông qua dịch thuật. Việc quảng bá thơ ca Việt Nam ra quốc tế vẫn còn nhiều hạn chế vì một yếu tố cố hữu là ngôn ngữ.

Ngôn ngữ là rào cản

Sáng 18/2, tại Phủ Chủ tịch, Phó Chủ tịch nước Đặng Thị Ngọc Thịnh đã tiếp Đoàn đại biểu dự Hội nghị quốc tế quảng bá văn học Việt Nam lần thứ IV và Liên hoan thơ quốc tế lần thứ III. Phó Chủ tịch nước khẳng định, dân tộc Việt Nam đã phải chiến đấu cho độc lập, tự do với bao mất mát, hy sinh. Trong những cuộc chiến tranh chính nghĩa ấy, thơ ca đã vang lên với tình yêu đất nước, khát vọng hòa bình, ý chí bất diệt cho tình yêu và khát vọng đó.

Trong những năm tháng hòa bình dựng xây đất nước, thơ ca lại tiếp tục vang lên như một sứ mệnh thiêng liêng – đó là bảo vệ, xây dựng và phát triển nền tảng văn hóa trong mỗi tâm hồn con người Việt Nam. “Trong suốt chiều dài lịch sử, Việt Nam đã luôn nhận được sự ủng hộ quý báu của nhân dân yêu chuộng hòa bình trên toàn thế giới, đặc biệt là các nhà thơ, nhà văn. Tôi mong muốn, các nhà văn, nhà thơ tiếp tục đến với Việt Nam, bởi đây thực sự là một trong những xứ sở của sự ổn định, hòa bình, của thơ ca và tình hữu nghị”, Phó Chủ tịch nước nói.

Trong những năm qua, văn học Việt Nam đã có những bước tiến dài với hàng loạt giải thưởng quốc tế. Năm 2018, nhà văn Bảo Ninh vinh dự được nhận Giải thưởng Văn học châu Á ở Hàn Quốc khi ông tiếp tục được vinh danh với tiểu thuyết “Nỗi buồn chiến tranh” từng được dịch sang tiếng Hàn (Giải thưởng Văn học châu Á - Asian Literature Award) trong khuôn khổ Liên hoan Văn học châu Á lần thứ hai, được tổ chức ở Gwangju, Hàn Quốc. Tháng 9/2018, nhà thơ Nguyễn Quang Thiều được trao giải thưởng văn học Changwon KC International Literary, Hàn Quốc nhằm ghi nhận những đóng góp của tác giả với văn chương quốc tế.

Bên cạnh đó, tác phẩm “Cánh đồng bất tận” (được dịch sang tiếng Đức: Endlose Felder) của nhà văn Nguyễn Ngọc Tư được trao giải thưởng Literaturpreis 2018 do Litprom, Hiệp hội Quảng bá văn học châu Á, châu Phi và Mỹ Latin ở Frankfurt (Đức) bình chọn. Bước vào năm 2019, nhà xuất bản Riveneuve của Pháp xuất bản tiểu thuyết “Trí nhớ suy tàn” của nhà văn Nguyễn Bình Phương, bản dịch do Emmanuel Poisson, một nhà nghiên cứu người Pháp thực hiện. Đây là tiểu thuyết thứ hai của Nguyễn Bình Phương được dịch và in tại Pháp sau tiểu thuyết “Thoạt kỳ thủy”, dịch và in năm 2014, bản dịch của dịch giả Đỗ Danh Thành…

Không chỉ dừng lại ở các giải thưởng, trong những năm qua, danh mục các tác phẩm văn học Việt Nam xuất khẩu cũng đang có nhiều tín hiệu khởi sắc. Ngoài tác phẩm “Nỗi buồn chiến tranh” đã được dịch và xuất bản ở 20 quốc gia, thì những “Mắt biếc”, “Tôi thấy hoa vàng trên cỏ xanh”, “Cho tôi xin một vé đi tuổi thơ”,.. đã cho thấy ngày càng rõ con đường hội nhập nền văn chương thế giới của văn chương tiếng Việt.

“Với những tác giả chúng tôi đã dịch và xuất bản thành sách, chúng tôi đã tổ chức các tour đi đến nhiều thành phố của nước Đức tổ chức gặp gỡ bạn đọc. Theo đó hàng trăm bạn đọc ham mê văn học Việt Nam đã có dịp tiếp xúc với các tác giả Việt Nam, thêm yêu đất nước và nền văn học Việt Nam” - GS.TS Gunter Giesenfeld - Chủ tịch Hội Hữu nghị Đức - Việt chia sẻ.

GS.TS Ahn Kyong Hwan - Đại học Chosun (Hàn Quốc) cho biết, tác phẩm văn học của Việt Nam đã được giới thiệu tại Hàn Quốc hiện nay vẫn còn ít cũng như văn học của Hàn Quốc vẫn chưa được giới thiệu nhiều tại Việt Nam. Điều đó nói lên sự thiếu quan tâm của người dân của hai quốc gia. GS. Ahn cho rằng, cần thành lập những cơ quan như Viện biên dịch văn học Việt Nam để triển khai hoạt động chi viện cho việc dịch và xuất bản các tác phẩm văn học Việt Nam sang tiếng nước ngoài. Với phương pháp đó, Việt Nam có thể giới thiệu rộng rãi tác phẩm thơ văn ưu tú của Việt Nam ra nước ngoài, thông qua các tác phẩm thơ văn để giới thiệu văn hóa Việt Nam đến người nước ngoài là một phương pháp hiệu quả nhất.

Theo nhà thơ Hữu Thỉnh – Chủ tịch Hội Liên hiệp các Hội Văn học nghệ thuật Việt Nam, ngày nay, văn học Việt Nam từng ngày đổi mới để phản ánh sâu sắc hiện thực đất nước và khám phá chiều sâu của con người Việt Nam hiện đại đang đồng hành với nhân loại trong một thế giới phẳng. Đồng thời vẫn gắn bó bền chặt với những giá trị nguồn cội của dân tộc, làm nên tính đặc thù, những giá trị bổ sung làm giàu cho thơ ca thế giới. Tuy nhiên, để thơ ca Việt Nam được quảng bá rộng rãi hơn ra thế giới vẫn là điều rất khó, nhất là rào cản về ngôn ngữ.

Ngày thơ Việt Nam lần thứ XVII vừa diễn ra tại Văn Miếu - Quốc Tử Giám là một bằng chứng. Hàng chục bài thơ được tác giả đọc trực tiếp tại sân khấu nhưng chỉ có một tác phẩm đọc bằng tiếng Anh. Theo các chuyên gia, thơ ca Việt Nam đã được nhiều bạn bè quốc tế biết đến hơn nhưng việc quảng bá còn hạn chế, số lượng tác phẩm thơ Việt Nam được dịch ra tiếng nước ngoài còn ít.

Theo nhiều nhà thơ, nhà văn, dịch giả tham gia Ngày thơ Việt Nam lần thứ 17, để quảng bá thơ ca Việt ra thế giới, có thể loại bỏ được rào cản ngôn ngữ bằng cách dịch từ tiếng Việt sang các ngôn ngữ khác. Tuy nhiên, để làm được việc này cần có sự đào tạo công phu, lâu dài. Tiếp theo đó là huy động các nguồn lực cùng trí tuệ, tài năng của các chuyên gia. Cuối cùng, phải tính đến thị hiếu bạn đọc ở các quốc gia. Tất cả liên quan đến một chiến lược văn hóa lâu dài.

Bảo Thoa

Có thể bạn quan tâm

Nên xem

Ba cựu Phó Giám đốc sở hầu tòa trong vụ "chuyến bay giải cứu" giai đoạn 2

Ba cựu Phó Giám đốc sở hầu tòa trong vụ "chuyến bay giải cứu" giai đoạn 2

(LĐTĐ) Ngày mai (24/12), Tòa án nhân dân thành phố Hà Nội sẽ mở phiên xét xử sơ thẩm các bị cáo trong vụ án "chuyến bay giải cứu" giai đoạn 2. Trong số 17 bị cáo, 3 cựu Phó Giám đốc sở ở tỉnh Thái Nguyên và Quảng Nam bị cáo buộc nhiều lần nhận tiền để giúp doanh nghiệp xin chủ trương cách ly y tế.
97 đề tài tham dự Cuộc thi Khoa học, kỹ thuật cấp Thành phố dành cho học sinh trung học

97 đề tài tham dự Cuộc thi Khoa học, kỹ thuật cấp Thành phố dành cho học sinh trung học

(LĐTĐ) 97 đề tài xuất sắc nhất đã được chọn tham dự Cuộc thi Khoa học, kỹ thuật cấp Thành phố dành cho học sinh trung học năm học 2024 - 2025. Các đề tài dự thi ở 4 nhóm lĩnh vực gồm: Vật lí - kỹ thuật cơ khí - phần mềm hệ thống; hóa học; sinh - y - môi trường; khoa học xã hội - hành vi.
Công đoàn ngành Xây dựng Hà Nội lên kế hoạch chăm lo cho người lao động dịp Tết Nguyên đán

Công đoàn ngành Xây dựng Hà Nội lên kế hoạch chăm lo cho người lao động dịp Tết Nguyên đán

(LĐTĐ) Với mục tiêu mang Tết đến cho mọi nhà, Công đoàn ngành Xây dựng Hà Nội đang tích cực triển khai Kế hoạch số 67 của Liên đoàn Lao động (LĐLĐ) thành phố Hà Nội, nhằm đảm bảo tất cả đoàn viên, người lao động (NLĐ) của ngành đều có một mùa Tết Nguyên đán Ất Tỵ 2025 ấm no, đủ đầy.
“Quả ngọt” sau hàng năm trời chữa nuốt nghẹn không rõ nguyên nhân

“Quả ngọt” sau hàng năm trời chữa nuốt nghẹn không rõ nguyên nhân

(LĐTĐ) Cô B.T.H (68 tuổi) đã chịu đựng tình trạng nuốt nghẹn suốt nhiều năm, dù đã thăm khám và điều trị nhiều nơi nhưng không thuyên giảm. Tuy nhiên khi đến Thu Cúc TCI, cô chỉ mất 2 tháng để chữa khỏi hoàn toàn tình trạng này.
Hà Nội ghi nhận thêm 258 trường hợp mắc sốt xuất huyết

Hà Nội ghi nhận thêm 258 trường hợp mắc sốt xuất huyết

(LĐTĐ) Theo Trung tâm Kiểm soát bệnh tật thành phố Hà Nội, trong tuần qua (từ ngày 13/12 đến ngày 20/12), toàn Thành phố ghi nhận 258 trường hợp mắc sốt xuất huyết; giảm 59 trường hợp so với tuần trước.
Hà Nội thí điểm mô hình thu gom rác trực tiếp

Hà Nội thí điểm mô hình thu gom rác trực tiếp

(LĐTĐ) Nhằm nâng cao chất lượng thu gom, vận chuyển rác trên địa bàn, từ ngày 18/12, Công ty TNHH MTV Môi trường đô thị Hà Nội (Urenco) đã thí điểm thu gom rác trực tiếp tại phường Hàng Gai, quận Hoàn Kiếm, qua đó thu được nhiều kết quả đáng ghi nhận.
Đặc sắc chương trình nghệ thuật “Tây Hồ toả sáng”

Đặc sắc chương trình nghệ thuật “Tây Hồ toả sáng”

(LĐTĐ) Tối ngày 22/12, tại Không gian Văn hóa sáng tạo quận Tây Hồ, Trung tâm Văn hóa Thông tin và Thể thao quận phối hợp với Ủy ban nhân dân (UBND) phường Yên Phụ tổ chức chương trình nghệ thuật “Tây Hồ tỏa sáng”, với sự tham gia, cổ vũ của đông đảo nhân dân và du khách.

Tin khác

Triển lãm “Thiên Quang”: Tôn vinh nghề thủ công truyền thống

Triển lãm “Thiên Quang”: Tôn vinh nghề thủ công truyền thống

(LĐTĐ) Triển lãm “Thiên Quang” khai thác câu chuyện về ánh sáng thiêng liêng của Trời và Đất soi chiếu Thăng Long - nơi hội tụ văn hóa, lịch sử và tinh hoa nghề thủ công truyền thống.
Đám cưới xưa và nay: Kỳ 2: Văn hóa như cái phễu, cần thời gian gạn đục khơi trong

Đám cưới xưa và nay: Kỳ 2: Văn hóa như cái phễu, cần thời gian gạn đục khơi trong

(LĐTĐ) Sau một thế kỷ đầy biến động, đám cưới của thế kỷ 21 đã mang dáng vẻ rất khác khi xưa. Nhiều gia đình chuộng việc tổ chức đám cưới ở các trung tâm tiệc cưới, các dịch vụ như chụp ảnh, quay phim, trang trí đám cưới mọc lên như nấm. Sự phát triển của kinh tế kéo theo quy mô của tiệc cưới cũng to hơn. Các gia đình cầu kỳ hơn trong các tiểu tiết như hoa trang trí, trang điểm, tráp cưới,..
Ngành Văn hóa, Thể thao và Du lịch: Một năm bội thu

Ngành Văn hóa, Thể thao và Du lịch: Một năm bội thu

(LĐTĐ) Năm 2024, ngành Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã đạt được những kết quả quan trọng và toàn diện trên các lĩnh vực hoạt động. Với phương châm “Tăng tốc, sáng tạo, về đích”, ngành đã bám sát và triển khai đồng bộ, có hiệu quả các chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước.
"Con đường lịch sử": Bức tranh sử thi về 80 năm Quân đội anh hùng

"Con đường lịch sử": Bức tranh sử thi về 80 năm Quân đội anh hùng

(LĐTĐ) Tối 21/12 tới, tại Bảo tàng Lịch sử Quân sự Việt Nam sẽ diễn ra chương trình nghệ thuật đặc biệt "Con đường lịch sử" với quy mô hoành tráng, được truyền hình trực tiếp trên kênh VTV1. Chương trình do Bộ Quốc phòng và Đài Truyền hình Việt Nam phối hợp tổ chức, nhân kỷ niệm 80 năm Ngày thành lập Quân đội nhân dân Việt Nam và 35 năm Ngày hội Quốc phòng toàn dân.
Hội hoa xuân Ất Tỵ 2025 TP.HCM có chủ đề "Non sông gấm hoa, vui xuân an hòa”

Hội hoa xuân Ất Tỵ 2025 TP.HCM có chủ đề "Non sông gấm hoa, vui xuân an hòa”

(LĐTĐ) Ủy ban nhân dân (UBND) Thành phố Hồ Chí Minh (TP.HCM) vừa chấp thuận đề xuất của Sở Văn hóa và Thể thao Thành phố về thiết kế Hội Hoa xuân Tết Nguyên đán Ất Tỵ 2025.
Đám cưới xưa và nay: Kỳ 1: Cốt lõi trong hôn nhân chính là hạnh phúc của con người

Đám cưới xưa và nay: Kỳ 1: Cốt lõi trong hôn nhân chính là hạnh phúc của con người

(LĐTĐ) Ba tháng cuối năm luôn là mùa cao điểm cưới hỏi. Người người nhà nhà nhộn nhịp chuẩn bị lễ cưới, cỗ cưới, ảnh cưới, mừng cưới,... Trong những sự tất bật và không khí náo nức của những đám cưới, chúng ta nhận ra nhiều thứ đã thay đổi trong vòng chuyển động bất tận của xã hội này, và đám cưới cũng thế.
Dấu ấn ngành Văn hóa, Thể thao và Du lịch năm 2024

Dấu ấn ngành Văn hóa, Thể thao và Du lịch năm 2024

(LĐTĐ) Sáng 18/12, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch tổ chức hội nghị tổng kết công tác năm 2024 và triển khai nhiệm vụ trọng tâm năm 2025 của ngành Văn hóa, Thể thao và Du lịch. Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính dự và chỉ đạo Hội nghị.
Múa rối nước: Giữ hồn dân tộc trong đời sống đương đại

Múa rối nước: Giữ hồn dân tộc trong đời sống đương đại

(LĐTĐ) Múa rối nước - loại hình nghệ thuật độc đáo của văn hóa Việt Nam, đã tồn tại suốt hàng nghìn năm nay và gắn liền với nền văn minh lúa nước. Trong nhịp sống hiện đại, những nghệ nhân vẫn ngày đêm thổi hồn vào con rối, mang đến niềm vui cho người xem và giữ sức sống cho một nghệ thuật độc đáo của dân tộc.
Trưng bày chuyên đề "Gan vàng dạ sắt": Kết nối và truyền cảm hứng cho giới trẻ

Trưng bày chuyên đề "Gan vàng dạ sắt": Kết nối và truyền cảm hứng cho giới trẻ

(LĐTĐ) Trưng bày chuyên đề "Gan vàng dạ sắt" do Ban Quản lý Di tích Nhà tù Hỏa Lò tổ chức đã giới thiệu tới công chúng những dấu mốc lịch sử của lực lượng quân đội qua 80 năm, đặc biệt, tôn vinh 9 vị tướng tiêu biểu từng bị thực dân Pháp giam cầm tại các nhà tù. Sau khi thoát khỏi "ngục tù", trải qua rèn luyện và chiến đấu gian khổ, họ đã trở thành những nhà lãnh đạo quân sự tài ba, có nhiều đóng góp quan trọng cho sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc.
Hà Nội đêm trầm lắng, bình yên!

Hà Nội đêm trầm lắng, bình yên!

(LĐTĐ) Hà Nội đã vào những ngày Đông thực sự. Xuống phố, ta nghe thấy gió lạnh luồn qua từng lớp áo, những đợt gió mùa, đôi lúc kèm theo những cơn mưa lất phất khiến cho tiết trời Đông đã lạnh lại càng thêm giá buốt.
Xem thêm
Phiên bản di động