Khơi dậy nét đặc trưng Văn học - nghệ thuật thời kháng chiến

Nhân kỷ niệm 75 năm ra đời Đề cương về văn hóa Việt Nam, đồng thời để công chúng hiểu về đặc trưng văn học - nghệ thuật thời chiến và nhận thức đúng về nghĩa  vụ, trách nhiệm của mình đối với sự nghiệp xây dựng và phát triển văn hóa nước nhà, Bảo tàng Lịch sử Quốc gia tổ chức trưng bày chuyên đề “Văn học - Nghệ thuật trong kháng chiến”. 
khoi day net dac trung van hoc nghe thuat thoi khang chien “Trà Art” - khúc hòa âm của thiên nhiên và nghệ thuật
khoi day net dac trung van hoc nghe thuat thoi khang chien 'Quà tháng Năm dâng Người' - Một chương trình nghệ thuật đặc biệt
khoi day net dac trung van hoc nghe thuat thoi khang chien Triển lãm 'Ngày thống nhất đất nước' tại Hoàng thành Thăng Long

Khơi dậy nét văn học nghệ thuật trong thời chiến

Là một trong hai chủ đề chính của trưng bày lần này, “Văn học – Nghệ thuật trong kháng chiến (1945-1954)” mang đến những hiện vật, kỷ vật của các văn nghệ sĩ, như: Sưu tập hiện vật về các tác phẩm văn học của các tác giả (Huy Cận, Tố Hữu, Tú Mỡ, Nguyễn Đình Thi, Nguyễn Huy Tưởng…); nhóm tranh cổ động và những bản nhạc thời kì kháng chiến.

Các hiện vật, tài liệu được đưa ra nhằm khẳng định rằng bản cương lĩnh lịch sử năm 1943 đã chắp cánh, soi đường cho hoạt động sáng tạo của đội ngũ văn nghệ sĩ, nhà báo trong suốt thời kỳ kháng chiến đầy gian nan, thử thách. Qua đó, người dân Việt Nam được sống lại những phút giây hào hùng của lịch sử dân tộc với những câu chuyện đầy cảm xúc về tinh thần lạc quan và rất đỗi quả cảm của những người lính trên mặt trận văn hóa, văn nghệ thời xưa.

khoi day net dac trung van hoc nghe thuat thoi khang chien
Các tác phẩm văn học của một số tác giả tên tuổi

Giai đoạn 1945-1954 vừa là thời kỳ mở đầu, đắp móng xây nền cho văn học mới, vừa là bước chuyển tiếp lịch sử ghi nhận nhiều thay đổi triệt để và sâu sắc, từ quan niệm nghệ thuật cho tới thực tế sáng tác. Theo TS Nguyễn Văn Cường, Giám đốc Bảo tàng Lịch sử Quốc gia (BTLSQG), những cống hiến của lớp văn nghệ sĩ tuy mới ở mức độ ban đầu nhưng đã mang đến một sắc thái độc đáo, làm bừng lên khí thế chưa từng có trong đời sống văn học nghệ thuật của dân tộc.

Đội ngũ văn nghệ sĩ luôn bám sát nhiệm vụ cách mạng, phản ánh sinh động đời sống thực tiễn đấu tranh; kịp thời động viên, cổ vũ toàn dân, toàn quân thi đua tăng gia sản xuất, giết giặc lập công, xây dựng đời sống văn hóa mới. Lịch sử thời kỳ này cũng đã ghi nhận sự đóng góp vào nền văn học nghệ thuật nước nhà rất nhiều tác phẩm để đời, mang đậm lý tưởng và chủ nghĩa yêu nước thời đại Hồ Chí Minh; có tác dụng khích lệ tuyên truyền, giáo dục to lớn.

Bên cạnh những kỷ vật, hiện vật, bài viết, nhận định sắc bén của các văn nghệ sĩ tên tuổi, triển lãm lần này cũng đưa ra các tư liệu, hiện vật như: Tượng Võ Thị Sáu trước quân thù của Diệp Minh Châu; tượng chân dung Bác Hồ của nữ họa sĩ điêu khắc đầu tiên của Việt Nam Nguyễn Thị Kim; thư của Chủ tịch Hồ Chí Minh gửi anh em họa sĩ nhân dịp triển lãm hội họa tháng 12/1951, bức thư thể hiện tình cảm và sự quan tâm của vị lãnh tụ đối với các nghệ sĩ tạo hình cũng như với nền Văn học – Nghệ thuật nước nhà; tranh sơn dầu Những ngày đêm trước ký hiệp định 6/3/1946 của tác giả Phùng Dzi Thuần...

khoi day net dac trung van hoc nghe thuat thoi khang chien
Tượng Võ Thị Sáu trước quân thù của tác giả Diệp Minh Châu

Nhiều tác phẩm hội họa, ca khúc, nhạc cụ, các sáng tác văn học nổi tiếng của thời kỳ này cũng mang đến cho khách tham quan cảm xúc đặc biệt về một thời kỳ lịch sử khó quên của dân tộc. “Khói lửa chiến tranh không át đi những khát khao cống hiến, những sáng tạo miệt mài của lớp văn nghệ sĩ tràn đầy nhiệt huyết và lý tưởng. Tất cả là những minh chứng sống động về một thời kỳ lịch sử đầy dấu ấn, với những áng văn thơ, những tác phẩm nghệ thuật ra đời và tỏa sáng trong khói lửa chiến tranh” TS Nguyễn Văn Cường chia sẻ.

Đề cương về văn hóa Việt Nam và đường lối văn hóa của Đảng

Nội dung thứ hai của chuyên đề được trưng bày là “Đề cương về văn hóa Việt Nam và đường lối văn hóa của Đảng”, tập trung giới thiệu nội dung, ý nghĩa của Đề cương về văn hóa Việt Nam năm 1943; những nhận xét, đánh giá của học giả, nhà văn hóa, văn nghệ sĩ; một số văn kiện của Đảng về văn hóa văn nghệ cùng nhiều tài liệu, hình ảnh, kỷ vật về văn học nghệ thuật thời kỳ 1945-1954 hiện được lưu giữ tại Bảo tàng.

Điểm nhấn trong trưng bày lần này chính là Đề cương văn hóa Việt Nam do đồng chí Trường Chinh soạn thảo và được đăng toàn văn trên Tạp chí Tiên Phong số 1. Đây là cương lĩnh văn hóa đầu tiên của Đảng, nêu rõ những quan điểm, tư tưởng của Đảng đối với các lĩnh vực văn hóa, văn nghệ, đặc biệt là ba nguyên tắc xây dựng nền văn hóa mới: Dân tộc, Khoa học và Đại chúng. Văn kiện lịch sử này cũng nêu rõ phương hướng cùng những nguyên tắc thiết thực cho công cuộc xây dựng nền văn hóa mới – nền văn học cách mạng.

khoi day net dac trung van hoc nghe thuat thoi khang chien

Bản Đề cương Văn hóa Việt Nam do đồng chí Trường Chinh soạn thảo năm 1943

Về nội dung này, nhiều hiện vật, tài liệu giá trị được trưng bày như: Thư của Nguyễn Ái Quốc gửi đồng bào cả nước ngày 6/6/1941; Báo “Việt Nam Độc lập” - Cơ quan Tuyên truyền của Việt Minh Cao Bằng do Nguyễn Ái Quốc sáng lập, số 1 (101) ngày 1/8/1941; Văn kiện Đại hội Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ VIII của Đảng về Xây dựng nền văn hóa tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc...

Tác phẩm "Nhật ký trong tù" với phần ghi chép những suy nghĩ của Chủ tịch Hồ Chí Minh về việc xây dựng một nền văn hóa dân tộc là hiện vật đặc biệt tại trưng bày. Năm 1943, khi Chủ tịch Hồ Chí Minh ghi chép lại những suy nghĩ của mình thì cũng vào thời gian này, bản Đề cương về văn hóa Việt Nam được công bố. Hai sự kiện cùng một thời gian, tuy địa điểm và hoàn cảnh khác nhau nhưng cùng chung một cội nguồn, một tư tưởng.

“Trưng bày lần này một lần nữa khẳng định những nội dung tư tưởng của Đề cương về văn hóa Việt Nam đã phản ánh và đáp ứng kịp thời đòi hỏi của sự nghiệp xây dựng nền văn hóa cách mạng, là định hướng quan trọng cho sự ra đời nền văn hóa, văn nghệ Việt Nam mới, dưới sự lãnh đạo của Đảng. Những quan điểm quan trọng về văn hóa trong bản đề cương lịch sử 75 năm trước đã dần được bổ sung, hoàn thiện theo yêu cầu của các giai đoạn phát triển của cách mạng sau này”, ông Nguyễn Văn Cường, Giám đốc BTLSQG chia sẻ.

Với gần 200 hình ảnh, hiện vật được trưng bày, công chúng và nhất là thế hệ trẻ có thể thấy rõ giá trị soi đường và định hướng của Đề cương về văn hóa Việt Nam, tôn vinh công hiến của lớp văn nghệ sĩ đã tiếp nhận các nội dung, tư tưởng của Đề cương. Sự kiện trưng bày chuyên đề “Văn học - Nghệ thuật trong kháng chiến (1945-1954)” kéo dài đến hết tháng 9/2018 tại Bảo tàng Lịch sử Quốc gia, số 216 Trần Quang Khải.

Một số hiện vật, kỷ vật, bài viết được trưng bày trong chuyên đề "Văn hóa - Nghệ thuật trong thời chiến (1945-1954)

khoi day net dac trung van hoc nghe thuat thoi khang chien
Tranh cổ động phát hành cho cuộc vận động Thi đua ái quốc
khoi day net dac trung van hoc nghe thuat thoi khang chien

Các văn nghệ sĩ trong kháng chiến chống Pháp ở Thái Nguyên

khoi day net dac trung van hoc nghe thuat thoi khang chien
Thư của đồng chí Nguyễn Ái Quốc gửi đồng bào cả nước, ngày 6/6/1941
khoi day net dac trung van hoc nghe thuat thoi khang chien
Báo Việt Nam Độc lập - Cơ quan tuyên truyền của Việt Minh Cao Bằng do Nguyễn Ái Quốc sáng lập, số 1 (101), ngày 1/8/1941
Phương Nguyễn

Có thể bạn quan tâm

Nên xem

Giá vàng hôm nay 23/11: Giá vàng miếng SJC, vàng nhẫn đồng loạt tăng cao

Giá vàng hôm nay 23/11: Giá vàng miếng SJC, vàng nhẫn đồng loạt tăng cao

(LĐTĐ) Giá vàng hôm nay 23/11: Giá vàng thế giới nhảy vọt thúc đẩy giá vàng miếng SJC lẫn vàng nhẫn cùng lên mốc cao mới.
Dự báo thời tiết Hà Nội ngày 23/11: Trời nhiều mây, trưa chiều giảm mây trời nắng

Dự báo thời tiết Hà Nội ngày 23/11: Trời nhiều mây, trưa chiều giảm mây trời nắng

(LĐTĐ) Dự báo ngày 23/11, khu vực Hà Nội trời nhiều mây, không mưa, trưa chiều giảm mây trời nắng.
Mối đe dọa từ những vật lạ rơi xuống từ nhà cao tầng

Mối đe dọa từ những vật lạ rơi xuống từ nhà cao tầng

(LĐTĐ) Những đồ vật bất ngờ rơi từ ban công các căn hộ chung cư là nỗi ám ảnh của không ít cư dân. Từ điếu thuốc, tờ giấy, đến bát đũa, thậm chí cả dao, thùng các-tông,… những "vật thể lạ" này không chỉ gây phiền toái mà còn tiềm ẩn nguy cơ tai nạn nghiêm trọng, khiến người dân sống trong lo lắng mỗi lần đi dạo dưới chân các tòa chung cư cao tầng.
Đặc sắc các sản phẩm tại Hội chợ trái cây, nông sản an toàn các tỉnh, thành phố năm 2024

Đặc sắc các sản phẩm tại Hội chợ trái cây, nông sản an toàn các tỉnh, thành phố năm 2024

(LĐTĐ) Thời gian qua, thành phố Hà Nội đã tích cực hỗ trợ các địa phương trong hoạt động quảng bá, giới thiệu, kết nối trái cây, nông sản, đặc sản tại thị trường Hà Nội thông qua trên 70 hoạt động giao thương, hội chợ, tuần hàng...
Tự động hóa quy trình chi trả quyền lợi bảo hiểm với công nghệ OCR thế hệ mới

Tự động hóa quy trình chi trả quyền lợi bảo hiểm với công nghệ OCR thế hệ mới

(LĐTĐ) Công ty TNHH Bảo hiểm Nhân thọ Prudential Việt Nam vừa chính thức giới thiệu công nghệ OCR thế hệ mới (nhận dạng ký tự quang học tích hợp AI tạo sinh) vào quy trình thẩm định và xét duyệt hồ sơ yêu cầu giải quyết quyền lợi bảo hiểm trực tuyến.
Tứ kết UEFA Nations League: Mong chờ cuộc đối đầu giữa Đức và Italy

Tứ kết UEFA Nations League: Mong chờ cuộc đối đầu giữa Đức và Italy

(LĐTĐ) Chiều tối ngày 22/11, UEFA đã tổ chức lễ bốc thăm vòng tứ kết Nations League tại Nyon (Thụy Sĩ).
“Manifest” được chọn là từ của năm 2024

“Manifest” được chọn là từ của năm 2024

(LĐTĐ) Mới đây, từ điển Cambridge đã công bố “manifest” (tạm dịch: biểu minh) là từ của năm 2024, nhờ sự phổ biến của từ này trên mạng xã hội và truyền thông toàn cầu.

Tin khác

Tứ kết UEFA Nations League: Mong chờ cuộc đối đầu giữa Đức và Italy

Tứ kết UEFA Nations League: Mong chờ cuộc đối đầu giữa Đức và Italy

(LĐTĐ) Chiều tối ngày 22/11, UEFA đã tổ chức lễ bốc thăm vòng tứ kết Nations League tại Nyon (Thụy Sĩ).
Thái Lan công bố các môn thi đấu chính thức tại SEA Games 33

Thái Lan công bố các môn thi đấu chính thức tại SEA Games 33

(LĐTĐ) Ngày 21/11, Ban Tổ chức của SEA Games 33 đã công bố cụ thể 50 môn và nhóm môn nằm trong chương trình thi đấu chính thức tại Đại hội, trong đó không có nhiều môn thế mạnh của Việt Nam.
Việt Nam vô địch tại giải Futsal nữ Đông Nam Á 2024

Việt Nam vô địch tại giải Futsal nữ Đông Nam Á 2024

(LĐTĐ) Tối 21/11, tại Philippines, đội tuyển Việt Nam đã có trận tranh ngôi vô địch giải Futsal nữ Đông Nam Á 2024 với Thái Lan ở trận chung kết.
Độc đạo tập cuối: Cái kết bi thương cho nhân vật Hồng

Độc đạo tập cuối: Cái kết bi thương cho nhân vật Hồng

(LĐTĐ) Tối 20/11, bộ phim truyền hình “Độc đạo” phát sóng tập 36, cũng là tập cuối, với nhiều diễn biến hấp dẫn xoay quanh nhân vật Hồng (Doãn Quốc Đam).
HLV Pep Guardiola sẽ ở lại Man City đến năm 2027

HLV Pep Guardiola sẽ ở lại Man City đến năm 2027

(LĐTĐ) Mới đây truyền thông Anh đưa tin, HLV Pep Guardiola đã chấp thuận gia hạn hợp đồng với Man City thêm 1 năm, kèm lựa chọn ký thêm 12 tháng. Như vậy, chiến lược gia người Tây Ban Nha sẽ ở lại Man City đến năm 2027.
Ghi dấu ấn với những khoảnh khắc “Sống lại tiếng yêu đầu” với đêm nhạc Michael Learns To Rock

Ghi dấu ấn với những khoảnh khắc “Sống lại tiếng yêu đầu” với đêm nhạc Michael Learns To Rock

(LĐTĐ) Đêm nhạc Michael Learns To Rock - “Take Us To Your Heart Tour” nằm trong khuôn khổ chiến dịch “Sống lại tiếng yêu đầu” của Prudential dành cho khách hàng kênh hợp tác, nhằm gợi nhắc về một miền ký ức cảm xúc đáng nhớ của thời thanh xuân, như những giai điệu bất hủ từ Michael Learns To Rock.
Độc đạo tập 36: Cái kết liệu có trọn vẹn?

Độc đạo tập 36: Cái kết liệu có trọn vẹn?

(LĐTĐ) Tối nay (20/11), Độc đạo sẽ kết thúc phát sóng ở tập 36 và cũng là tập cuối cùng.
Vòng loại World Cup 2026 khu vực Nam Mỹ: Messi kiến tạo để Martinez ghi bàn

Vòng loại World Cup 2026 khu vực Nam Mỹ: Messi kiến tạo để Martinez ghi bàn

(LĐTĐ) Lionel Messi và Lautaro Martinez giúp Argentina đánh bại Peru với tỷ số 1-0 ở vòng loại World Cup khu vực Nam Mỹ.
Ấn tượng với show diễn Elise Thu Đông 2024

Ấn tượng với show diễn Elise Thu Đông 2024

(LĐTĐ) Thương hiệu thời trang Elise vừa tạo nên cơn sốt trong làng thời trang Việt Nam với fashion show Thu Đông 2024 đầy ấn tượng.
Hoa hậu Thanh Thủy được chào đón nồng nhiệt ngày trở về

Hoa hậu Thanh Thủy được chào đón nồng nhiệt ngày trở về

(LĐTĐ) Ngày 18/11, Công ty Sen Vàng đã tổ chức chào đón Hoa hậu Quốc tế 2024 Huỳnh Thị Thanh Thủy về nước, đánh dấu thành công lịch sử của nhan sắc Việt Nam trên đấu trường quốc tế.
Xem thêm
Phiên bản di động