Xây dựng, ký kết Thỏa ước lao động tập thể: Cần coi là “Bộ Luật con” để bảo vệ người lao động

Bài 1: Nâng cao hơn chất lượng thỏa ước

Với doanh nghiệp, thỏa ước lao động tập thể (TƯLĐTT) chính là công cụ pháp lý quan trọng để bảo vệ quyền và lợi ích của người lao động (NLĐ). Quá trình đàm phán, thương lượng giữa Công đoàn cơ sở (CĐCS) với người sử dụng lao động để xây dựng, ký kết TƯLĐTT cũng giúp khẳng định được rõ nét hơn vai trò đại diện, bảo vệ quyền lợi NLĐ của tổ chức CĐ, giúp NLĐ được hưởng những lợi ích cao hơn so với quy định của pháp luật. Tuy nhiên, việc triển khai thực hiện trên thực tế còn gặp nhiều khó khăn, chưa đạt được hiệu quả mong muốn.
bai 1 nang cao hon chat luong thoa uoc Tổng LĐLĐVN tuyên dương 70 Chủ tịch Công đoàn cơ sở giỏi
bai 1 nang cao hon chat luong thoa uoc Ký kết thỏa ước lao động tập thể ngành Dệt May Việt Nam

Xác định tầm quan trọng của TƯLĐTT chính là công cụ pháp lý hữu hiệu để bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp chính đáng của NLĐ, thời gian qua, các cấp CĐ từ trung ương tới địa phương đã có những giải pháp để nâng cao số lượng cũng như chất lượng các bản TƯLĐTT. Tuy nhiên, số lượng TƯLĐTT vẫn chưa đạt mục tiêu và chất lượng TƯLĐTT vẫn chưa được đảm bảo, chưa thực sự bảo vệ được quyền lợi cho NLĐ.

bai 1 nang cao hon chat luong thoa uoc
Lễ ký kết TƯLĐTT ngành Dệt - May Hà Nội

Ít về số lượng

Nhận thức tầm quan trọng của TƯLĐTT đối với việc bảo vệ quyền lợi của NLĐ, thời gian qua, Tổng LĐLĐ Việt Nam thường xuyên theo dõi, chỉ đạo các cấp CĐ coi trọng việc chỉ đạo đẩy mạnh việc thương lượng, xây dựng, ký kết TƯLĐTT.

Thực hiện chỉ đạo của Tổng LĐLĐ Việt Nam, LĐLĐ các tỉnh, thành phố, CĐ ngành trung ương, CĐ Tổng Công ty trực thuộc cũng tổ chức rà soát, lập danh sách các doanh nghiệp đang hoạt động trên địa bàn tỉnh, thành phố qua đó phân loại các doanh nghiệp có đông lao động, có điều kiện thuận lợi để tiến hành vận động thành lập CĐCS hoặc chuẩn bị xây dựng kế hoạch thực hiện tiến hành thương lượng tập thể, ký kết TƯLĐTT.

Theo thống kê của Tổng LĐLĐ Việt Nam, đến nay, đại diện tập thể NLĐ đã ký kết được 27.866 bản TƯLĐTT, đạt 67,96% số doanh nghiệp có tổ chức CĐ; trong đó, TƯLĐTT đoạt lại A chiếm 11,05%; loại B chiếm 15,63%; loại C chiếm 26,40%; loại D chiếm 21,19 % và số TƯLĐTT không phân loại được là 25,02% do hết hạn, không có nội dung có lợi cho NLĐ.

Tại Hà Nội, theo LĐLĐ thành phố Hà Nội, những năm gần đây, chương trình “Nâng cao chất lượng thương lượng, ký kết và thực hiện có hiệu quả TƯLĐTT”, Đề án xây dựng Thư viện TƯLĐTT mà Tổng LĐLĐ Việt Nam triển khai đã được các cấp CĐ Thủ đô tổ chức thực hiện với nhiều giải pháp hiệu quả. Tuy vậy, số lượng ký kết TƯLĐTT của các doanh nghiệp có tổ chức CĐ mới chỉ đạt trên dưới 50%.

Cụ thể, năm 2017, qua thống kê từ 45 CĐ cấp trên trực tiếp cơ sở ở Hà Nội đã có 2.150 doanh nghiệp có tổ chức CĐ ký TƯLĐTT, đạt 59,76%. Riêng CĐ các Khu công nghiệp và chế xuất Hà Nội- đơn vị đang quản lý 311 CĐCS với 133.522 lao động, trong đó đoàn viên CĐ là hơn 124.000 người. Tuy nhiên, theo báo cáo của đơn vị này, xây dựng thương lượng ký kết và giám sát thực hiện TƯLĐTT trong các CĐCS mới đạt 58,6%.

Còn theo thống kê của Sở Lao động – Thương binh và Xã hội TP Hà Nội – cơ quan có thẩm quyền tiếp nhận, quản lý bản đăng ký TƯLĐTT từ các doanh nghiệp - số lượng các bản TƯLĐTT đăng ký theo năm qua Sở rất khiêm tốn, trong đó năm 2016 là 650 doanh nghiệp và năm 2017 mới chỉ nhích thêm 30 doanh nghiệp lên 680 doanh nghiệp đăng ký. Đây là con số quá nhỏ so với số doanh nghiệp hiện đang có tổ chức CĐ cũng như doanh nghiệp đang hoạt động trên địa bàn Thành phố.

Ông Tạ Văn Dưỡng - Ủy viên Thường vụ, Trưởng ban Chính sách pháp luật LĐLĐ thành phố Hà Nội cho biết, thực hiện chỉ đạo của Tổng LĐLĐ Việt Nam từ tháng 4/2016, LĐLĐ Thành phố đã ban hành kế hoạch triển khai thực hiện Đề án “Thư viện TƯLĐTT” tới các cấp CĐ Thủ đô. Mặc dù LĐLĐ Thành phố triển khai sớm, song số lượng TƯLĐTT nộp về LĐLĐ Thành phố rất chậm.

“Việc thương lượng, ký kết TƯLĐTT năm 2017 tại các đơn vị cơ sở còn đạt tỷ lệ rất thấp cả về số lượng và chất lượng so với chỉ tiêu, kế hoạch LĐLĐ Thành phố đã đề ra; việc triển khai thực hiện Đề án “Thư viện TƯLĐTT” của Tổng LĐLĐ Việt Nam theo Kế hoạch số 26/KH-LĐLĐ ngày 19/4/2016 của LĐLĐ Thành phố cho đến nay vẫn còn một số CĐ cấp trên cơ sở chưa hoàn thành việc chấm điểm, đánh giá, phân loại các bản TƯLĐTT. Điều này cho thấy công tác chỉ đạo và thực hiện thương lượng, ký kết TƯLĐTT trên địa bàn Thành phố còn nhiều khó khăn, bất cập”- ông Tạ Văn Dưỡng nói.

Nhiều nơi, có cũng như không

Theo Điều 73,74 Bộ luật Lao động năm 2012 quy định, TƯLĐTT là văn bản thỏa thuận giữa tập thể NLĐ và người sử dụng lao động về quyền lợi và nghĩa vụ của hai bên trong quan hệ lao động.

Đại diện cho tập thể NLĐ là Ban Chấp hành CĐCS, đại diện cho người sử dụng lao động là Giám đốc doanh nghiệp hoặc người được ủy quyền theo quy định của pháp luật. Vì vậy, việc ký kết TƯLĐTT là rất quan trọng, có thể là coi như “Bộ luật Lao động con” của doanh nghiệp, để tổ chức CĐ giải quyết các vấn đề về quan hệ lao động.

Để đạt được TƯLĐTT, CĐCS và chủ doanh nghiệp phải tiến hành quy trình thương lượng, thỏa thuận và ký kết mang tính chất tập thể. TƯLĐTT cụ thể hóa các quy định của pháp luật phù hợp với tính hình, đặc điểm của doanh nghiệp, làm cơ sở pháp lý, là cộng đồng trách nhiệm của hai bên trong việc thực hiện quyền và nghĩa vụ.

Trên cơ sở đó, xây dựng một quan hệ lao động hài hòa, ổn định, cùng nhau hợp tác vì sự phát triển bền vững của doanh nghiệp và cũng là công cụ quan trọng của CĐCS trong việc đại diện bảo vệ NLĐ. Tuy nhiên, trên thực tế, chất lượng thực hiện thương lượng, ký kết TƯLĐTT còn nhiều hạn chế.

Tỷ lệ ký kết TƯLĐTT còn thấp đã khiến quyền lợi của NLĐ ở những đơn vị “trống” TƯLĐTT bị ảnh hưởng, song điều đáng nói hơn nữa là ngay cả ở những doanh nghiệp đã có TƯLĐTT thì quyền lợi của NLĐ vẫn chưa thực sự được đảm bảo. Nguyên nhân là do TƯLĐTT ở không ít doanh nghiệp được thương lượng, ký kết chưa theo đúng trình tự, quy định của pháp luật nên còn mang tính hình thức, chưa đi vào thực chất, chất lượng các bản TƯLĐTT ở nhiều nơi vẫn chưa đáp ứng được nguyện vọng của NLĐ.

Thực tế không ít TƯLĐTT sao chép các quy định của pháp luật, không có điều khoản có lợi hơn cho NLĐ. Số bản TƯLĐTT có nhiều nội dung có lợi cho NLĐ, đặc biệt về tiền lương, thời giờ làm việc, thời giờ nghỉ ngơi còn ít, chủ yếu vẫn tập trung vào các nội dung liên quan đến phúc lợi cho NLĐ. Ngoài ra, cũng có không ít doanh nghiệp ký TƯLĐTT để hợp thức hóa, mang tính đối phó rồi... để đấy, không thường xuyên sửa đổi, bổ sung theo quy định của pháp luật.

Qua giám sát chất lượng ký kết TƯLĐTT trên địa bàn Hà Nội, ông Tạ Văn Dưỡng nhận xét: “Chất lượng TƯLĐTT thấp, nội dung chủ yếu sao chép luật, ít có nội dung có lợi hơn cho NLĐ. Các nội dung có lợi hơn cho NLĐ chủ yếu là các khoản thăm hỏi, hiếu, hỷ, ốm đau, trợ cấp khó khăn. Còn những nội dung cốt lõi khác như: Tiền lương, tiền thưởng, thời giờ làm việc, thời giờ nghỉ ngơi, cải thiện điều kiện lao động, an toàn vệ sinh lao động, bữa ăn ca... thì hầu như chưa được đưa vào TƯLĐTT”.

Trao đổi với phóng viên, nhiều NLĐ cũng cho biết, tuy trong doanh nghiệp của họ đã có TƯLĐTT song thực tế, quyền lợi của họ vẫn không được đảm bảo. Chị L.T.M - công nhân một doanh nghiệp đóng trên địa bàn thị trấn Ngọc Hồi, huyện Thanh Trì cho biết: “Chúng tôi là công nhân nên chỉ biết cố gắng đi làm đầy đủ ngày công, giờ công hoặc có nhiều việc thì tăng cả để có thêm thu nhập.

Các chế độ chính sách và quyền lợi của mình của mình được thực hiện thế nào thì trông chờ cả vào tổ chức Công đoàn công ty. Thực tế, công ty tôi đã có CĐCS và đã có TƯLĐTT, nhưng chúng tôi cũng không thấy quyền lợi của mình được nâng lên chút nào. Cụ thể, bữa ăn ca của chúng tôi từ nhiều năm nay vẫn sơ sài, không được cải thiện nhưng không thấy CĐ can thiệp để nâng lên”.

Còn chị T.T.Q - công nhân một doanh nghiệp dệt may thuộc Khu công nghiệp Sài Đồng, quận Long Biên cho hay: “Tôi được biết hàng năm các cấp CĐ, trong đó có CĐ ngành Dệt-May Hà Nội đều quan tâm chỉ đạo CĐCS ký kết, sửa đổi TƯLĐTT, song không hiểu sao tại doanh nghiệp chúng tôi, các quy định về tiền thưởng, chế độ ăn ca từ nhiều năm nay vẫn không thay đổi, dù vật giá thị trường leo thang từng ngày”.

Ngọc Tú- Bảo Duy

Bài 2: Vai trò của công đoàn trong việc ký thỏa ước

Có thể bạn quan tâm

Ý kiến bạn đọc

Nên xem

Ngày hội tư vấn tuyển sinh - hướng nghiệp 2025 thu hút hàng nghìn học sinh tham gia

Ngày hội tư vấn tuyển sinh - hướng nghiệp 2025 thu hút hàng nghìn học sinh tham gia

Ngày 16/3, tại Đại học Bách khoa Hà Nội, báo Tuổi trẻ phối hợp với Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT), Sở GD&ĐT Hà Nội và Đại học Bách khoa Hà Nội tổ chức Ngày hội tư vấn tuyển sinh - hướng nghiệp 2025. Đây là Ngày hội quy mô lớn nhất từ trước tới nay với gần 300 khu tư vấn của hơn 100 cơ sở đào tạo trong và ngoài nước.
Bayern Munich hòa đáng tiếc, Dortmund thất thủ trước Leipzig - Cuộc đua Bundesliga căng thẳng

Bayern Munich hòa đáng tiếc, Dortmund thất thủ trước Leipzig - Cuộc đua Bundesliga căng thẳng

Vòng 26 Bundesliga chứng kiến những kết quả đầy bất ngờ khi Bayern Munich bị Union Berlin cầm hòa 1-1, trong khi Dortmund thất thủ 0-2 trước Leipzig. Những kết quả này đang khiến cuộc đua vô địch trở nên kịch tính hơn bao giờ hết.
Cập nhật mới nhất bảng xếp hạng Ngoại hạng Anh 2024-2025

Cập nhật mới nhất bảng xếp hạng Ngoại hạng Anh 2024-2025

Cập nhật bảng xếp hạng Ngoại hạng Anh 2024-2025, lịch thi đấu và kết quả bóng đá Anh mới nhất vòng 29.
Đẩy mạnh xử lý nhà đất dôi dư

Đẩy mạnh xử lý nhà đất dôi dư

Theo thống kê đến cuối năm 2024, có 11.034 cơ sở nhà đất không sử dụng, sử dụng kém hiệu quả, sử dụng không đúng mục đích. Bộ Tài chính đề nghị các bộ, ngành, địa phương, đánh giá xác định nguyên nhân trong việc để các cơ sở nhà đất không sử dụng, sử dụng kém hiệu quả, sử dụng không đúng mục đích.
Bắt giữ gần 4kg nghi là cần sa tại sân bay Đà Nẵng

Bắt giữ gần 4kg nghi là cần sa tại sân bay Đà Nẵng

Chiều ngày 15/3/2025, Cục Hải quan (Bộ Tài chính) thông tin về vụ việc bắt giữ 3,745 kg nghi là cần sa tại Cửa khẩu Sân bay Quốc tế Đà Nẵng, trong nỗ lực tăng cường phòng chống buôn lậu và kiểm soát ma túy.
Trần Quyết Chiến và Bao Phương Vinh vào bán kết Giải Billiards 3 băng Thế giới 2025

Trần Quyết Chiến và Bao Phương Vinh vào bán kết Giải Billiards 3 băng Thế giới 2025

Đội tuyển billiards carom 3 băng Việt Nam tiếp tục ghi dấu ấn tại giải vô địch đồng đội thế giới 2025 khi bộ đôi Trần Quyết Chiến và Bao Phương Vinh xuất sắc giành chiến thắng trước đội tuyển Mexico, chính thức tiến vào bán kết của giải đấu đang diễn ra tại Đức.
Mbappe tỏa sáng, Real Madrid vượt Villarreal giành ngôi đầu La Liga

Mbappe tỏa sáng, Real Madrid vượt Villarreal giành ngôi đầu La Liga

Cú đúp ấn tượng của Kylian Mbappe đã giúp Real Madrid giành chiến thắng nghẹt thở 2-1 trên sân Villarreal ở vòng 28 La Liga rạng sáng 16/3. Chiến thắng này đưa "Kền kền trắng" tạm thời chiếm ngôi đầu bảng xếp hạng.

Tin khác

LĐLĐ quận Đống Đa tập trung nguồn lực chăm lo phúc lợi cho đoàn viên, người lao động

LĐLĐ quận Đống Đa tập trung nguồn lực chăm lo phúc lợi cho đoàn viên, người lao động

Phát huy những thành tích đã đạt được, ngay từ đầu năm 2025, các cấp Công đoàn quận Đống Đa đã bắt tay xây kế hoạch công tác với quyết tâm hoàn thành thắng lợi mọi nhiệm vụ. Trong đó, Liên đoàn Lao động (LĐLĐ) quận tiếp tục đổi mới, sáng tạo, thích ứng, linh hoạt trong chỉ đạo, tổ chức thực hiện các mặt công tác.
Biểu dương 103 nữ công nhân, viên chức lao động “Giỏi việc nước - Đảm việc nhà”

Biểu dương 103 nữ công nhân, viên chức lao động “Giỏi việc nước - Đảm việc nhà”

Chiều 14/3, Liên đoàn Lao động (LĐLĐ) huyện Thanh Trì tổ chức Hội nghị biểu dương điển hình tiên tiến trong phong trào “Giỏi việc nước - Đảm việc nhà” năm 2024.
Chú trọng nâng cao đời sống tinh thần cho đoàn viên, người lao động

Chú trọng nâng cao đời sống tinh thần cho đoàn viên, người lao động

Thời gian qua, các cấp Công đoàn Thủ đô đã triển khai nhiều hoạt động văn hóa, văn nghệ, thể dục, thể thao trong công nhân, viên chức, lao động (CNVCLĐ) nhằm tạo ra các sân chơi lành mạnh, bổ ích, góp phần giúp đoàn viên, người lao động nâng cao sức khỏe, thể chất. Đây cũng là “liều thuốc” tinh thần để mọi người gắn bó, đoàn kết, tạo hiệu quả hơn trong công việc.
Linh hoạt, sáng tạo trong phương thức hoạt động

Linh hoạt, sáng tạo trong phương thức hoạt động

Với phương châm đổi mới nội dung, phương thức hoạt động, tổ chức các hoạt động sáng tạo, hướng về cơ sở, về người lao động (NLĐ), Liên đoàn Lao động (LĐLĐ) quận Hoàn Kiếm đã lãnh đạo, chỉ đạo phong trào công nhân, viên chức, lao động và hoạt động công đoàn quận hoàn thành tốt các nhiệm vụ và chỉ tiêu đề ra. Vai trò, vị thế của tổ chức Công đoàn quận ngày càng được khẳng định và là điểm tựa vững chắc của đoàn viên, NLĐ.
Chính thức khởi tranh Giải bóng đá CNVCLĐ mở rộng tranh Cúp LĐLĐ huyện Quốc Oai năm 2025

Chính thức khởi tranh Giải bóng đá CNVCLĐ mở rộng tranh Cúp LĐLĐ huyện Quốc Oai năm 2025

Ngày 14/3, tại Sân vận động huyện Quốc Oai, Liên đoàn Lao động (LĐLĐ) huyện Quốc Oai phối hợp với Trung tâm Văn hóa, Thông tin và Thể thao huyện tổ chức khai mạc giải bóng đá công nhân, viên chức, lao động (CNVCLĐ) mở rộng tranh Cúp LĐLĐ huyện Quốc Oai năm 2025.
Đoàn kết, đồng lòng xây dựng Chi bộ Báo Lao động Thủ đô ngày càng vững mạnh

Đoàn kết, đồng lòng xây dựng Chi bộ Báo Lao động Thủ đô ngày càng vững mạnh

Chiều 13/3/2025, Chi bộ Báo Lao động Thủ đô long trọng tổ chức Đại hội lần thứ XII, nhiệm kỳ 2025 - 2027. Đây là sự kiện chính trị quan trọng, đánh dấu bước phát triển mới trong công tác xây dựng và củng cố tổ chức Đảng, đồng thời là dịp để tập thể Chi bộ Báo Lao động Thủ đô nhìn lại những thành tựu đã đạt được trong nhiệm kỳ qua, đề ra phương hướng, nhiệm vụ cho nhiệm kỳ tới.
Sáng tạo, linh hoạt vì lợi ích người lao động

Sáng tạo, linh hoạt vì lợi ích người lao động

Bên cạnh việc thực hiện tốt chức năng đại diện chăm lo, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng cho đoàn viên và người lao động, việc nâng cao đời sống tinh thần cho đoàn viên, công nhân viên chức lao động (CNVCLĐ) luôn là một nhiệm vụ trọng tâm của Liên đoàn Lao động (LĐLĐ) quận Nam Từ Liêm. Qua đó, góp phần làm phong phú đời sống tinh thần và tăng cường sự gắn kết trong đội ngũ người lao động trên địa bàn quận.
Phổ biến những điểm mới của Luật Công đoàn, Luật BHXH 2024 tới cán bộ Công đoàn quận Long Biên

Phổ biến những điểm mới của Luật Công đoàn, Luật BHXH 2024 tới cán bộ Công đoàn quận Long Biên

Sáng nay (13/3), Trung tâm Chính trị quận phối hợp với Liên đoàn Lao động (LĐLĐ) quận Long Biên tổ chức lớp bồi dưỡng nghiệp vụ công tác công đoàn năm 2025 cho cán bộ Công đoàn quận, chuyên đề về những điểm mới của Luật Công đoàn 2024 và Luật Bảo hiểm xã hội (BHXH) 2024.
Điểm sáng trong công tác từ thiện xã hội

Điểm sáng trong công tác từ thiện xã hội

Cùng với việc thực hiện tốt chức năng tham gia quản lý, đại diện chăm lo, bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của công nhân, viên chức, lao động (CNVCLĐ), nhiều năm qua, Liên đoàn Lao động (LĐLĐ) quận Cầu Giấy còn tích cực phối hợp với các doanh nghiệp, tổ chức chính trị, xã hội tổ chức nhiều hoạt động từ thiện xã hội, hướng về cộng đồng.
Lan tỏa phong trào thi đua “Giỏi việc nước - Đảm việc nhà”

Lan tỏa phong trào thi đua “Giỏi việc nước - Đảm việc nhà”

Trong thời gian qua, phong trào “Giỏi việc nước - Đảm việc nhà” tại huyện Mỹ Đức (Hà Nội) được phát triển sâu rộng. Phong trào thực sự là động lực mạnh mẽ thu hút đông đảo nữ công nhân, viên chức, lao động (CNVCLĐ) tham gia…
Xem thêm
Phiên bản di động