Tinh gọn để phát triển

Nói về tổ chức đơn vị hành chính, tại phiên thảo luận ở tổ về Luật Tổ chức chính quyền địa phương kỳ họp bất thường lần thứ 9, Quốc hội khóa XV, Tổng Bí thư Tô Lâm cho biết, trên thế giới hiện nay có đến 80% quốc gia chỉ duy trì mô hình chính quyền 3 cấp. Trên tinh thần đó, các chuyên gia và người dân khi bàn về cấp huyện, quận đều thống nhất nên bỏ cấp trung gian này. Điều cần nhấn mạnh, trong khi công an đang thực hiện việc bỏ cấp công an quận, huyện; viện kiểm sát, tòa án, thanh tra cũng đang tiến hành “nghiên cứu” bỏ cấp huyện thì việc bỏ trung gian hành chính cấp huyện là hợp lý.

Bỏ cấp huyện để chuẩn hóa chính quyền cấp xã, phường, một trong những cấp gần dân, sát dân nhất là điều đặc biệt quan trọng. Không những thế, việc bỏ trung gian cấp huyện sẽ tinh giản được rất nhiều biên chế, đồng thời giảm bớt gánh nặng ngân sách Nhà nước chi cho khối này. Tiền đó dùng để nâng lương và chi cho các chương trình an sinh - xã hội.

Đối với việc sáp nhập tỉnh, thành, sau ngày đất nước thống nhất, cả nước có 38 tỉnh thành, vì nhiều lý do khác nhau đến nay tăng lên thành 63 tỉnh, thành phố. Nếu trước đây “chia nhỏ” tỉnh thành vì các lý do như kết cấu hạ tầng yếu kém, hạ tầng thông tin chưa phát triển, trong khi tình hình chính trị lại phức tạp (chiến tranh biên giới kết thúc chưa lâu; hàng loạt các nước Đông Âu sụp đổ, thế lực bên ngoài liên tục chống phá…), việc chia tách tỉnh theo hướng tăng lên vừa để thuận lợi cho phát triển kinh tế, vừa để quản lý Nhà nước hiệu quả góp phần ổn định chính trị.

Nay mọi thứ đã thay đổi, kết cấu hạ tầng giao thông, hạ tầng số rất phát triển; nhiều địa phương đang bị tấm áo chật bó hẹp cơ thể dẫn đến “cạn kiệt” dư địa chí cho phát triển; trên bình diện quốc tế chúng ta đã hội nhập toàn diện vào kinh tế toàn cầu; là bạn, là đối tác tin cậy với tất cả các quốc gia, tổ chức lớn trên thế giới; nâng cấp hợp tác chiến lược toàn diện với 9 quốc gia… Chính vì thế, đây là thời điểm chín muồi để tiến hành sáp nhập địa giới hành chính cấp tỉnh, thành để tạo động lực cho phát triển kinh tế cũng như giảm chi tiêu ngân sách ở mức tối ta. Không thể, 70% tiền ngân sách dùng cho chi sự nghiệp (nuôi bộ máy) như hiện tại, trong khi chi cho khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo; y tế, giáo dục đang quá thấp.

Với tinh thần “vừa chạy, vừa xếp hàng”, với sự quyết tâm cao của Trung ương và toàn hệ thống chính trị, tin tưởng chúng ta sẽ về đích đúng lộ trình về sắp xếp, tinh gọn hệ thống chính trị để chuẩn bị đưa đất nước bước vào kỷ nguyên mới - kỷ nguyên vươn mình của dân tộc Việt Nam.