Phát huy sức sống của đồ chơi dân gian

Dịp Trung thu năm nay, Bảo tàng Dân tộc học Việt Nam sẽ tổ chức các hoạt động làm đồ chơi dân gian nhằm giới thiệu đến công chúng vẻ đẹp, ý nghĩa của các món đồ chơi. Đặc biệt, qua hoạt động này để kể các câu chuyện gắn liền với từng nghệ nhân, những người đã kiên trì, duy trì, bảo tồn và phát huy các giá trị di sản văn hóa của đồ chơi dân gian suốt hơn 20 năm qua.
Mùa Trung thu giãn cách lại nhớ những món đồ chơi dân gian Làng làm đèn kéo quân trầm lắng giữa mùa hội

Kết nối giữa nghệ nhân với công chúng

Nghệ nhân Nguyễn Văn Quyền (83 tuổi, xã Cao Viên, huyện Thanh Oai, Hà Nội) đã gắn bó với Bảo tàng Dân tộc học từ năm 2007. Từ nhỏ ông đã được chơi và làm đồ chơi dân gian theo sự hướng dẫn của người lớn. Sau này, đồ chơi công nghiệp bán sẵn nhiều, phong trào làm và chơi đồ chơi dân gian bị lắng xuống ông đã vận động những người biết làm trong thôn tiếp tục duy trì làm diều, đèn kéo quân, đèn ông sao, tiến sĩ giấy… để mình cùng con cháu vui chơi.

Phát huy sức sống của đồ chơi dân gian
Nghệ nhân Nguyễn Văn Quyền hướng dẫn các bạn nhỏ cách vận hành đèn kéo quân.

Năm 2007, ông được Bảo tàng Dân tộc học Việt Nam mời tham gia trình diễn và hướng dẫn làm đèn kéo quân. Sau khi tham gia chương trình ở Bảo tàng ông thấy được ý nghĩa nhân văn, tính giáo dục trong việc giới thiệu, hướng dẫn trẻ em làm đồ chơi dân gian nên càng say mê hơn. Chia sẻ lý do ông tâm huyết với đồ chơi dân gian, nghệ nhân Nguyễn Văn Quyền cho hay: “Đây là những đồ chơi do các cụ truyền lại, nó gắn bó với tôi từ thời ấu thơ và ăn sâu trong tiềm thức của tôi”.

Tương tự, nghệ nhân Phạm Nguyệt Ánh (Nhân Chính, quận Thanh Xuân, Hà Nội) cũng là người làm đồ chơi bằng bột đến nay đã gần 50 năm. Khi còn nhỏ bà thường giúp cha mẹ đi nhận đồ chơi bằng bột để bán tại cửa hàng của nhà tại 78 phố Đồng Xuân. Sau này do một số nguyên nhân, loại đồ chơi này không còn ai làm nữa, do vậy từ 1973 bà Ánh đã mày mò, tìm hiểu và cố gắng khôi phục loại đồ chơi này. Nhờ có sự khéo tay và đam mê bà đã dần khôi phục được một số đồ chơi truyền thống. Thế nhưng vào những năm 2000, đồ chơi bằng bột do bà làm ra bán được rất ít bởi không thể cạnh tranh với đồ chơi ngoại nhập. Mặc dù vậy, bà Ánh vẫn cố gắng duy trì nghề, hàng năm vào dịp Tết Trung thu bà vẫn mang sản phẩm của mình gửi bán tại Hàng Mã, chợ Đồng Xuân.

Luôn đau đáu với nghề, nghệ nhân Phạm Nguyệt Ánh cho biết, bà rất vui khi được Bảo tàng Dân tộc học Việt Nam mời đến tham gia trình diễn và hướng dẫn làm đồ chơi bằng bột cho trẻ em vào dịp Tết Trung thu, Tết Nguyên đán. Sự quan tâm, hứng thú của các cháu nhỏ đã tiếp thêm động lực để bà sáng tạo thêm nhiều loại đồ chơi bằng bột chứa đựng những giá trị văn hóa của dân tộc và đặc biệt để trẻ em có thể trải nghiệm làm ra những đồ chơi đó. Bà cho biết, Bảo tàng Dân tộc học Việt Nam chính là nơi hội tụ và lan tỏa tình yêu đối với nghề làm đồ chơi của các nghệ nhân. Bảo tàng đã kết nối giữa nghệ nhân với công chúng để có sự thấu hiểu, cùng duy trì và phát huy.

Nhiều trải nghiệm thú vị dịp Trung thu

Theo ông Bùi Ngọc Quang, Phó Giám đốc Bảo tàng Dân tộc học Việt Nam, suốt nhiều năm qua, Bảo tàng Dân tộc học Việt Nam luôn tìm tòi, thuyết phục, kết nối, tạo không gian để các nghệ nhân có cơ hội trình diễn, giới thiệu đồ chơi truyền thống đến du khách trong và ngoài nước. Điều này đã góp phần quan trọng cho sự phát triển của các món đồ chơi có nguy cơ thất truyền như ông tiến sĩ giấy, ông đánh gậy, đèn kéo quân, tàu thủy sắt tây, trống bỏi…

“Mỗi món đồ chơi được gìn giữ đến ngày hôm nay đều gắn với những câu chuyện truyền nghề, giữ nghề của từng nghệ nhân. Các câu chuyện này được chính các nghệ nhân chia sẻ thông qua hoạt động trình diễn, hướng dẫn du khách tham gia trải nghiệm. Thông qua hoạt động này, chúng tôi mong muốn công chúng hiểu thêm về sức sống của các đồ chơi dân gian được duy trì bởi sự đam mê giữ nghề, truyền nghề, lan tỏa vẻ đẹp của đồ chơi đến thế hệ trẻ trong bối cảnh hội nhập quốc tế”, ông Bùi Ngọc Quang, Phó Giám đốc Bảo tàng Dân tộc học Việt Nam cho hay.

Dịp Trung thu năm nay, trong hai ngày 3, 4/9/2022 (tức ngày 8, 9/8 âm lịch), Bảo tàng Dân tộc học Việt Nam sẽ tổ chức chương trình “Trung thu: Sức sống đồ chơi dân gian”. Chương trình năm nay thu hút sự tham gia của các nghệ nhân dân gian đã nhiều năm gắn bó, bảo tồn đồ chơi truyền thống cùng Bảo tàng. Chương trình đem đến những trải nghiệm văn hóa thú vị qua các hoạt động gắn với chủ đề Tết Trung thu. Các bạn nhỏ được nghệ nhân hướng dẫn làm những món đồ chơi truyền thống như đèn ông sao, đèn con thỏ, mặt nạ giấy bồi, diều rô...

Ngoài ra, du khách còn có cơ hội thưởng thức những màn múa lân sư sôi động và trải nghiệm thử tài múa lân của các em nhỏ. Những bạn thích khám phá ẩm thực được làm thử bánh dẻo, giã cốm theo kỹ thuật dân gian. Bên cạnh đó, công chúng có cơ hội chơi một số trò chơi truyền thống như: Nhảy dây, kéo co, đi cà kheo, đi goòng, ô ăn quan...

Đặc biệt, công chúng còn có cơ hội khám phá Tết Trung thu của Việt Nam và Hàn Quốc thông qua mâm cỗ Trung Thu. Tại góc trưng bày này du khách được tìm hiểu những nét tương đồng và khác biệt trong Tết Trung thu của Việt Nam và Hàn Quốc. Các thông tin về ý nghĩa trong cách bày biện lễ vật trên bàn thờ của mỗi quốc gia sẽ đem lại những kiến thức thú vị cho công chúng. Song song với đó, các em nhỏ ưa thích sáng tạo có cơ hội tự tay làm một số đồ chơi dân gian gắn với tìm hiểu các kiến thức khoa học. Những bức tranh về chủ đề Trung thu được ghép từ những nguyên liệu tái chế cũng sẽ là một hoạt động thú vị mang ý nghĩa bảo vệ môi trường dành cho các bạn trẻ trong chương trình này./.

Phương Bùi

Có thể bạn quan tâm

Ý kiến bạn đọc

Nên xem

Mang phong cách Chinoiserie vào ngôi nhà Việt hiện đại

Mang phong cách Chinoiserie vào ngôi nhà Việt hiện đại

Giữa dòng chảy hối hả của nhịp sống hiện đại, ngôi nhà không chỉ là nơi để ở, mà còn là chốn tìm về bình yên, nơi thể hiện gu thẩm mỹ và bản sắc cá nhân. Nếu bạn đang “đãi cát tìm vàng”, khám phá một phong cách vượt thời gian, vừa sang trọng, vừa gần gũi với văn hóa Á Đông, thì Chinoiserie chính là “viên ngọc quý” dành cho bạn.
Google sẽ mua lại startup an ninh mạng Wiz với giá 32 tỷ USD

Google sẽ mua lại startup an ninh mạng Wiz với giá 32 tỷ USD

Ngày 18/3, Google đạt thỏa thuận mua lại startup bảo mật Wiz với giá 32 tỷ USD tiền mặt, đưa Wiz vào bộ phận Google Cloud.
Nhiều ngân hàng giảm mạnh lãi suất huy động

Nhiều ngân hàng giảm mạnh lãi suất huy động

Sau cuộc họp khẩn với Ngân hàng Nhà nước vào chiều 25/2, nhiều ngân hàng thương mại đã đồng loạt điều chỉnh lãi suất huy động theo hướng giảm mạnh.
Ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) trong kiểm tra, rà soát văn bản quy phạm pháp luật

Ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) trong kiểm tra, rà soát văn bản quy phạm pháp luật

Cần thiết phải ứng dụng công nghệ số, nhất là trí tuệ nhân tạo (AI) để từng bước hỗ trợ công tác kiểm tra, rà soát văn bản quy phạm pháp luật (VBQPPL), góp phần nâng cao năng suất làm việc và hiệu quả của công tác này.
Hà Nội: Chủ động các biện pháp phòng, chống bệnh sởi

Hà Nội: Chủ động các biện pháp phòng, chống bệnh sởi

Trước tình hình dịch sởi diễn biến phức tạp tại nhiều địa phương trên cả nước, thậm chí đã có 5 trường hợp tử vong do liên quan tới căn bệnh nguy hiểm này. Thời gian qua, ngành Y tế Thủ đô đã đồng bộ nhiều giải pháp nhằm phòng, chống và đẩy lùui bệnh hiệu quả.
Đề xuất giải thể Ban Chỉ đạo về chính sách nhà ở và thị trường bất động sản TP.HCM

Đề xuất giải thể Ban Chỉ đạo về chính sách nhà ở và thị trường bất động sản TP.HCM

Sở Xây dựng Thành phố Hồ Chí Minh (TP.HCM) đề xuất Ủy ban nhân dân (UBND) Thành phố giải thể Ban Chỉ đạo về chính sách nhà ở và thị trường bất động sản TP.HCM (gọi tắt là Ban chỉ đạo Thành phố).
Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội đôn đốc thực hiện xây dựng dự án cầu Tứ Liên

Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội đôn đốc thực hiện xây dựng dự án cầu Tứ Liên

Lãnh đạo thành phố Hà Nội yêu cầu các Sở, ban, ngành theo chức năng, nhiệm vụ phải chủ động, linh hoạt triển khai các thủ tục, đảm bảo đủ điều kiện khởi công xây dựng cầu Tứ Liên vào dịp 19/5.

Tin khác

Hà Nội: Chủ động các biện pháp phòng, chống bệnh sởi

Hà Nội: Chủ động các biện pháp phòng, chống bệnh sởi

Trước tình hình dịch sởi diễn biến phức tạp tại nhiều địa phương trên cả nước, thậm chí đã có 5 trường hợp tử vong do liên quan tới căn bệnh nguy hiểm này. Thời gian qua, ngành Y tế Thủ đô đã đồng bộ nhiều giải pháp nhằm phòng, chống và đẩy lùui bệnh hiệu quả.
Nữ bệnh nhân 28 tuổi mắc bệnh “xương hóa đá” hiếm gặp

Nữ bệnh nhân 28 tuổi mắc bệnh “xương hóa đá” hiếm gặp

Mới đây, các bác sĩ Khoa Phẫu thuật chấn thương chỉnh hình và y học thể thao, Bệnh viện E đã thực hiện phẫu thuật thay khớp háng nhân tạo thành công cho một nữ bệnh nhân (28 tuổi, ở Bắc Giang) mắc căn bệnh cực hiếm gặp "xương hóa đá" (Osteopetrosis hay Marble Bone).
Không tổ chức ôn thi tốt nghiệp THPT tràn lan, lãng phí

Không tổ chức ôn thi tốt nghiệp THPT tràn lan, lãng phí

Các đơn vị, nhà trường cần rà soát, phân loại trình độ học sinh (mức độ đạt được) để có phương án tổ chức ôn tập, bồi dưỡng cho học sinh lớp cuối cấp ôn thi tuyển sinh, ôn thi tốt nghiệp theo kế hoạch giáo dục của các cơ sở giáo dục đạt hiệu quả.
90,8% ca mắc sởi chưa tiêm vắc xin phòng bệnh

90,8% ca mắc sởi chưa tiêm vắc xin phòng bệnh

Với đặc điểm lây lan nhanh, việc tăng cường tiêm chủng và kiểm soát dịch sởi tại cộng đồng là biện pháp quan trọng để hạn chế số ca mắc mới và giảm nguy cơ biến chứng.
Cầu thủ Đỗ Duy Mạnh trở thành Gương mặt trẻ tiêu biểu thủ đô

Cầu thủ Đỗ Duy Mạnh trở thành Gương mặt trẻ tiêu biểu thủ đô

Ngày 18/3, Thành Đoàn Hà Nội công bố 10 Gương mặt trẻ thủ đô tiêu biểu năm 2024. Cầu thủ Đỗ Duy Mạnh là một trong số 10 Gương mặt trẻ tiêu biểu.
Nghệ An ghi nhận khoảng 1.100 ca sốt phát ban nghi sởi

Nghệ An ghi nhận khoảng 1.100 ca sốt phát ban nghi sởi

Trước diễn biến phức tạp của bệnh sởi, ngành Y tế Nghệ An triển khai nhiều biện pháp nhằm kiểm soát và ngăn chặn dịch bệnh lây lan.
Năm đầu tiên Cuộc thi nghiên cứu khoa học, kỹ thuật cấp quốc gia thực hiện theo quy chế mới

Năm đầu tiên Cuộc thi nghiên cứu khoa học, kỹ thuật cấp quốc gia thực hiện theo quy chế mới

Năm 2025 là năm đầu tiên Cuộc thi nghiên cứu khoa học, kỹ thuật cấp quốc gia dành cho học sinh trung học cơ sở và trung học phổ thông được tổ chức theo quy định tại Thông tư số 06/2024/TT-BGDĐT của Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) ban hành ngày 10/4/2024.
Gặp mặt học sinh tham dự kỳ thi chọn đội tuyển quốc gia dự thi Olympic khu vực, quốc tế năm 2025

Gặp mặt học sinh tham dự kỳ thi chọn đội tuyển quốc gia dự thi Olympic khu vực, quốc tế năm 2025

Chiều 18/3, Sở Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) Hà Nội tổ chức Hội nghị gặp mặt học sinh tham dự kỳ thi chọn đội tuyển quốc gia dự thi Olympic khu vực và quốc tế năm 2025.
80 gian hàng đặc sắc sẽ góp mặt tại Lễ hội Quà tặng Du lịch Hà Nội 2025

80 gian hàng đặc sắc sẽ góp mặt tại Lễ hội Quà tặng Du lịch Hà Nội 2025

Theo kế hoạch, Hà Nội sẽ tổ chức Lễ hội Quà tặng Du lịch Hà Nội năm 2025 từ ngày 11-13/4/2025 tại Không gian đi bộ phố Trần Nhân Tông và phụ cận, quận Hai Bà Trưng.
Hà Nội: Thêm 567 di tích được đưa vào danh mục kiểm kê và bảo tồn

Hà Nội: Thêm 567 di tích được đưa vào danh mục kiểm kê và bảo tồn

Theo Quyết định số 1559/QĐ-UBND ngày 17 tháng 3 năm 2025 của Ủy ban nhân dân (UBND) thành phố Hà Nội, danh mục kiểm kê di tích trên địa bàn Thủ đô đã được phê duyệt bổ sung thêm 567 di tích mới. Những di tích này được bổ sung vào danh mục đã được công bố theo Quyết định số 5745/QĐ-UBND ngày 14/10/2016.
Xem thêm
Phiên bản di động