Mời góp ý xây dựng Đề án “Tăng cường năng lực tiếp cận pháp luật của người dân”

Bộ Tư pháp đang lấy ý kiến góp ý của nhân dân vào Dự thảo Quyết định của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án “Tăng cường năng lực tiếp cận pháp luật của người dân”.

Đề án được ban hành nhằm xây dựng, hoàn thiện chính sách, thể chế và thực hiện các giải pháp toàn diện để nâng cao năng lực tiếp cận pháp luật của người dân, được triển khai thực hiện trong phạm vi cả nước từ năm 2023 - 2030. Đối tượng thụ hưởng của Đề án là công dân Việt Nam, trong đó tập trung ưu tiên nâng cao năng lực tiếp cận pháp luật cho nhóm đối tượng đặc thù, yếu thế.

Đồng thời phát huy vai trò chủ động, tự giác của người dân trong việc tiếp cận pháp luật, nâng cao hiểu biết pháp luật, ý thức chấp hành pháp luật, sử dụng pháp luật để thực hiện quyền, bảo vệ lợi ích hợp pháp, hình thành thói quen, nét văn hóa sống và làm việc theo pháp luật của người dân; góp phần tạo nền tảng vững chắc cho xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa.

Tuyên truyền pháp luật an toàn giao thông cho học sinh (ảnh minh họa)

Cụ thể, phấn đấu đến năm 2030, các bộ, ngành, địa phương thực hiện đồng bộ, hiệu quả các giải pháp, tạo thuận lợi, hỗ trợ người dân tiếp cận pháp luật; các hoạt động tư vấn pháp luật, trợ giúp pháp lý được tăng cường năng lực để đáp ứng yêu cầu cơ bản về tiếp cận pháp luật của người dân.

Từ năm 2023, 100% văn bản quy phạm pháp luật, thông tin pháp luật được công khai kịp thời, đầy đủ, chính xác trên cổng thông tin điện tử, trang thông tin điện tử của các cơ quan, tổ chức có trách nhiệm, bảo đảm cho người dân khai thác, sử dụng được thuận lợi, dễ dàng, nhanh chóng.

Đến năm 2024, hoàn thành việc rà soát, đề xuất hoàn thiện thể chế, chính sách liên quan đến tiếp cận pháp luật của người dân bảo đảm đồng bộ, hiệu quả, khả thi.

Đến năm 2027, 80% tổ chức đại diện cho các nhóm đặc thù, yếu thế được nâng cao năng lực, đầu tư nguồn lực trang bị kiến thức pháp luật, kỹ năng cần thiết cho các thành viên của tổ chức mình để hỗ trợ người dân tiếp cận pháp luật và đạt 100% vào năm 2030.

Đến năm 2030, 100% xã, phường, thị trấn đạt chuẩn tiếp cận pháp luật theo quy định của pháp luật.

Đề án xác định hoàn thiện thể chế, chính sách, cơ chế bảo đảm, hỗ trợ nâng cao năng lực tiếp cận pháp luật của người dân. Trong đó tập trung nghiên cứu, đề xuất, hoàn thiện các quy định pháp luật về phổ biến, giáo dục pháp luật, hòa giải ở cơ sở, tiếp cận thông tin, luật sư, tư vấn pháp luật, công chứng, các thiết chế bổ trợ khác; hoàn thiện quy định pháp luật nhằm nâng cấp và đổi mới hoạt động của Cơ sở dữ liệu quốc gia về pháp luật bảo đảm đồng bộ, thống nhất, hỗ trợ người dân tăng cường tiếp cận pháp luật được dễ dàng, thuận tiện. Nghiên cứu, học tập kinh nghiệm nước ngoài phục vụ hoàn thiện thể chế, chính sách, cơ chế và các mô hình nâng cao năng lực tiếp cận pháp luật của người dân.

Đồng thời, nâng cao năng lực, hiệu lực, hiệu quả hoạt động và trách nhiệm của các cơ quan nhà nước trong thực hiện chức năng, nhiệm vụ của các thiết chế bảo đảm, hỗ trợ, nâng cao năng lực tiếp cận pháp luật của người dân.

Trong đó tập trung vào việc nâng cao nhận thức, trách nhiệm, năng lực của các cơ quan và cán bộ, công chức trong hoạt động cung cấp thông tin, phổ biến, giáo dục pháp luật; tiếp công dân, đối thoại, tiếp nhận, giải quyết thủ tục hành chính, khiếu nại, tố cáo, thực hiện dân chủ ở xã, phường, thị trấn; đánh giá, công nhận địa phương đạt chuẩn tiếp cận pháp luật, hòa giải ở cơ sở, giám sát việc thực hiện chính sách, pháp luật… Đặc biệt là các giải pháp đầu tư, hỗ trợ nguồn lực, kinh phí, cơ sở vật chất, công nghệ thông tin bảo đảm các hoạt động của các cơ quan phục vụ yêu cầu tiếp cận pháp luật của người dân.

Đề án cũng hướng tới phát huy vai trò của các tổ chức chính trị - xã hội, tổ chức xã hội nghề nghiệp, các tổ chức hành nghề bổ trợ tư pháp trong hỗ trợ người dân tiếp cận pháp luật. Trong đó, tập trung vào việc nâng cao nhận thức, trách nhiệm, năng lực của các tổ chức và thành viên, hội viên, nhất là đội ngũ luật sư, luật gia, tư vấn viên pháp luật, công chứng viên... trong việc hỗ trợ người dân tiếp cận pháp luật, bảo vệ các quyền và lợi ích hợp pháp.

Đối với năng lực tiếp cận thông tin pháp luật, Đề án xác định tạo điều kiện cho người dân tham gia vào các hoạt động pháp luật thực tiễn, nâng cao trách nhiệm minh bạch của các cơ quan Nhà nước trong việc công khai thông tin pháp luật, văn bản quy phạm pháp luật; trang bị kiến thức, kỹ năng cần thiết để người dân tiếp cận pháp luật....

Xây dựng, sử dụng các nền tảng số về phổ biến, giáo dục pháp luật phù hợp với đặc thù của từng nhóm đối tượng và vùng miền; củng cố, thiết lập đường dây nóng tiếp nhận kiến nghị, phản ánh các vi phạm về quyền con người, quyền công dân, giải đáp, tư vấn, hỗ trợ người dân trong việc tiếp cận, sử dụng quyền và tự bảo vệ quyền...