Kỳ 2: Lấy giáo dục tư tưởng, lý luận chính trị làm trọng tâm

Lười học LLCT có phải là một căn bệnh?

Với những người lười học lý luận, theo Chủ tịch Hồ Chí Minh, đó là những người “Chỉ biết bo bo giữ lấy kinh nghiệm lẻ tẻ. Họ không hiểu rằng lý luận rất quan trọng cho sự thực hành cách mạng”, trong khi đó thì “có kinh nghiệm mà không có lý luận cũng như một mắt sáng một mắt mờ”. Đó cũng chính là những người không hiểu, thậm chí cố tình không hiểu vai trò của LLCT đối với thực tiễn và mối quan hệ chặt chẽ giữa LLCT và thực tiễn, nên trong công tác, họ không có lý luận dẫn đường. Làm việc theo lối kinh nghiệm, đầy cảm tính đó khiến họ gặp phải không ít khó khăn và lúng túng khi xử lý công việc, dẫn đến phạm không ít sai lầm, khuyết điểm.

Về vai trò của học tập LLCT đối với cán bộ, đảng viên, trao đổi với phóng viên Báo Lao động Thủ đô, đồng chí Nguyễn Anh Cường - Phó Bí thư Thường trực Quận ủy Đống Đa, cho biết: Lý luận có vai trò cực kỳ quan trọng giúp định hướng, dẫn dắt hoạt động trong thực tiễn trên tất cả lĩnh vực của đời sống xã hội. Học tập LLCT giúp cho người học có sự hiểu biết sâu sắc, đầy đủ, toàn diện hơn về nền tảng tư tưởng, đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước. Đồng thời, củng cố niềm tin và bản lĩnh chính trị, ý thức giai cấp và tinh thần yêu nước cho cán bộ, đảng viên; nhờ thế thúc đẩy cán bộ, đảng viên tự giác, tự nguyện, hăng hái hành động, thực hiện thắng lợi bất cứ nhiệm vụ cách mạng nào do Đảng đề ra. Mặt khác, việc học tập và nghiên cứu LLCT nhằm cung cấp cho người học thế giới quan và phương pháp luận cách mạng và khoa học, từ đó vận dụng vào thực tiễn cuộc sống và công việc, để hoàn thành và hoàn thành xuất sắc công việc được giao.

Chủ tịch Hồ Chí Minh chỉ ra rằng: “Lý luận như cái kim chỉ nam, nó chỉ phương hướng cho chúng ta trong công việc thực tế. Không có lý luận thì lúng túng như nhắm mắt mà đi”, “Làm mà không có lý luận thì không khác gì đi mò trong đêm tối, vừa chậm chạp vừa hay vấp váp”. Thực sự, nếu cán bộ, đảng viên không chú tâm nghiên cứu lý luận Chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, không vững lý luận chính trị thì việc suy thoái về tư tưởng chính trị, dẫn đến coi thường lý luận chỉ là một sớm một chiều, và cũng chính họ sẽ không đủ sức bảo vệ chính mình, dễ tiếp thu tư tưởng tiêu cực, phản động của các thế lực thù địch. Nguyên nhân chủ yếu về việc cán bộ kém lý luận là do bệnh lười học tập LLCT, đặc biệt trong cán bộ, đảng viên trẻ hiện nay.

Học tập lý luận chính trị có vai trò vô cùng quan trọng, giúp đội ngũ cán bộ, đảng viên (Ảnh minh họa)

Cũng theo đồng chí Nguyễn Anh Cường: “Bệnh “lười học tập LLCT” gây hệ lụy rất lớn đến sự tu dưỡng, rèn luyện và kết quả công tác của mỗi cán bộ, đảng viên nói riêng và công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng nói chung; từ đó, sẽ làm cho đồng chí đó “không có cơ sở nhận thức khoa học” để xây dựng thế giới quan, phương pháp luận khoa học, niềm tin chính trị vào lý tưởng cách mạng. Chí ít thì bệnh này cũng dễ làm cho họ không biết cách xem xét, cân nhắc đúng - sai, xử trí cho khéo trong công việc; không biết rõ điều kiện, hoàn cảnh khách quan, mà cứ nghĩ thế nào làm thế ấy, thiếu sự chỉ dẫn của lý luận khoa học và trở nên mù quáng, dẫn đến chủ quan, duy ý chí, thậm chí “mắc vào bệnh đó là hỏng việc”…

Bệnh “lười học tập LLCT” còn có thể làm cho cán bộ, đảng viên mắc phải bệnh hẹp hòi, cá nhân chủ nghĩa, nặng hơn là thiếu kiên định về chính trị, mơ hồ, mất cảnh giác, a dua, thấy đúng không bảo vệ, thấy sai không dám đấu tranh; cũng có thể rất dễ dẫn đến thay đổi lập trường, quan điểm, đi ngược lại chính những gì đã lựa chọn. Thực chất là từ bỏ lập trường giai cấp công nhân, mục tiêu lý tưởng của Đảng, nhân dân, từ bỏ lý luận cách mạng khoa học là chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh. Đối với Đảng và chế độ, làm giảm sút năng lực lãnh đạo, cầm quyền và sức chiến đấu của tổ chức Đảng; giảm sút niềm tin của quần chúng, nhân dân, cán bộ, đảng viên đối với Đảng, Nhà nước.

Như vậy, nếu số lượng cán bộ, đảng viên “lười học tập LLCT” càng nhiều thì ảnh hưởng đến sự tồn vong của Đảng càng lớn. Thực tế cho thấy, học tập LLCT là vấn đề hệ trọng, có ảnh hưởng lớn; nếu không học tập lý luận có thể kéo theo hàng loạt những vấn đề phức tạp khác, như suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống... và từ suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống dẫn tới “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” chỉ là một bước ngắn, thậm chí rất ngắn, có thể dẫn tới tiếp tay hoặc cấu kết với các thế lực xấu, thù địch, phản bội lại lý tưởng và sự nghiệp cách mạng của Đảng và dân tộc.

Về những nguyên nhân nào dẫn đến hiện tượng “ngại” học, “lười” học LLCT của cán bộ, đảng viên như hiện nay, đồng chí Phạm Thị Hiếu - Phó Giám đốc Trung tâm chính trị quận Thanh Xuân, cho biết: “Có nhiều nguyên nhân, có nguyên nhân chủ quan và khách quan nhưng chủ yếu nhất vẫn chính là do cá nhân người học. Có thể kể đến như: Trong quá trình đi học, người học vẫn chịu các sức ép về vấn đề công việc, cuộc sống gia đình, tuổi tác; có người đi học vì những mục đích không đúng đắn, học không phải để cho mình, để phục vụ công việc của mình mà học vì lý do thăng tiến, học để lấy bằng cấp cho đủ tiêu chuẩn đề bạt, bổ nhiệm; phổ biến hơn là cán bộ, đảng viên trẻ bị ảnh hưởng bởi giao lưu, chia sẻ trên mạng internet…Tuy nhiên, bên cạnh đó còn có nguyên nhân từ các cơ sở đào tạo như chậm đổi mới nội dung biên soạn, nhiều nội dung bị trùng lặp, lạc hậu so với thực tiễn, nhiều cơ sở đào tạo buông lỏng quản lý, mở lớp nhiều khi không xác định thực chất nhu cầu học tập…”.

Phải coi việc học LLCT là “nhu cầu thường trực”

Để việc học tập LLCT trở thành nhu cầu tự thân, là động lực quan trọng góp phần làm nên thành công của công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng, đòi hỏi mỗi cán bộ, đảng viên phải ý thức sâu sắc về trách nhiệm, nghĩa vụ của bản thân trước những yêu cầu, đòi hỏi của thực tiễn cuộc sống. Học tập LLCT là cách để người cán bộ tự đổi mới, nâng cao năng lực lãnh đạo, điều hành, làm chủ hành động của cá nhân; để thay đổi hình ảnh của bản thân theo hướng tích cực, năng động, tiến bộ, thân thiện, gần dân, trọng dân, cùng nhân dân xây dựng thành công Chủ nghĩa xã hội.

Để điều trị dứt điểm bệnh lười học, ngại học LLCT, cần phải có những “liều thuốc đặc trị”. Đầu tiên, xác định đúng vai trò, mục đích của việc học tập LLCT. Để thực hiện một cách có hiệu quả thì trước hết, Đảng và Nhà nước cần có chính sách đầu tư hợp lý cho giáo dục LLCT; Các cơ quan, đơn vị quản lý cán bộ phải coi việc học tập LLCT là nhiệm vụ thường xuyên và lâu dài trong việc bồi dưỡng, sử dụng cán bộ, chứ không chỉ phục vụ cho việc quy hoạch, bổ nhiệm cán bộ. Khi cán bộ đã được cử đi học lý luận chính trị, cần phối hợp với đơn vị đào tạo để quản lý cán bộ, đồng thời coi trọng kết quả, ý thức học tập và lấy đó là một tiêu chí đánh giá cán bộ; Các đơn vị đào tạo, cần có giảng viên chuyên sâu về lý luận và am hiểu về thực tiễn, có kỹ năng sư phạm tốt. Đồng thời, làm tốt công tác quản lý học viên; Còn đối với học viên xác định đúng động cơ và mục đích của học tập LLCT, coi học tập LLCT là nhiệm vụ thường xuyên của người cán bộ, đảng viên. Có thái độ học tập nghiêm túc, cầu thị; phát huy tính sáng tạo, chủ động trong học tập; tích cực mang kiến thức lý luận vận dụng vào thực tiễn.

Các cơ quan, đơn vị quản lý cán bộ phải coi việc học tập LLCT là nhiệm vụ thường xuyên và lâu dài trong việc bồi dưỡng, sử dụng cán bộ (Ảnh minh họa)

Theo đồng chí Phùng Phương Thảo - Trưởng Ban Tuyên giáo Quận ủy, Giám đốc Trung tâm Chính trị quận Hoàn Kiếm: "Đổi mới nội dung giáo dục LLCT theo hướng lý luận phải gắn liền với thực tiễn, phục vụ nhu cầu công tác của người học. Nội dung chương trình cũng như các giáo trình giáo dục LLCT hiện nay thường nặng về lý luận và những kiến thức tổng quát, vĩ mô; phần nói về tình hình địa phương, các kỹ năng giải quyết công việc thực tế thường chiếm dung lượng nhỏ, nội dung sơ sài, thậm chí cách giải quyết vấn đề còn giáo điều, cứng nhắc, không phù hợp với thực tiễn. Thêm vào đó, giảng viên vì hạn chế về kiến thức thực tiễn nên cũng chỉ giảng sâu phần lý luận (giảng cái mình có) mà không đi sâu phần áp dụng thực tiễn (cái học viên cần).

Đổi mới phương pháp giáo dục LLCT theo hướng phát huy tính độc lập, tích cực của người học, “học đi đôi với hành”. Trong giáo dục LLCT, yêu cầu đặt ra đối với đội ngũ giảng viên là phải đổi mới phương pháp giảng dạy theo hướng phát huy tính tích cực của người học, lấy người học làm trung tâm. Phương pháp thi, kiểm tra cũng phải đổi mới theo hướng đánh giá khả năng vận dụng lý luận vào thực tiễn cũng như khả năng xử lý tình huống của học viên, thay vì đòi hỏi học viên phải học thuộc lòng lý luận như hiện nay".

Còn theo đồng chí Nguyễn Anh Cường - Phó Bí thư Thường trực Quận ủy Đống Đa: "Một trong những giải pháp quan trọng là đa dạng hóa các phương thức giáo dục LLCT, nhất là phương thức kết hợp giữa học ở trường, lớp với quá trình tự học. Trong công tác giáo dục LLCT hiện nay, chúng ta mới chỉ coi trọng việc tổ chức các lớp học, khóa học mà chưa quan tâm đến việc tự học của cán bộ, đảng viên. Việc tự học tập LLCT có thể được thực hiện dưới nhiều hình thức: đọc báo, trao đổi, thảo luận về tình hình thời sự, về các chủ trương, nghị quyết của Đảng, chính sách, quy định pháp luật của Nhà nước, các vấn đề của địa phương. Trên cơ sở ghi chép và báo cáo kết quả tự học tập, cơ quan có sự ghi nhận, đánh giá, coi đó như một phần kết quả công tác của cán bộ. Có như vậy, việc học LLCT mới thực sự trở thành nhiệm vụ thường xuyên, lâu dài, là nhu cầu thường trực của mỗi cán bộ, đảng viên".

Võ Hoàng - Đàm Thế

(Kỳ cuối: Gieo hạt mầm từ cơ sở làm nên những mùa Xuân)