Khi người dân không còn thấy mình là “khách”

Hơi thở mới lan tỏa từ cơ sở

Từ ngày 1/7/2025, Hà Nội cùng cả nước chính thức vận hành mô hình chính quyền địa phương 2 cấp. Đây là dấu mốc lớn trong tiến trình cải cách hành chính, với việc kết thúc hoạt động cấp huyện và sắp xếp lại các đơn vị hành chính cấp xã, từ 526 xuống còn 126 đơn vị, bao gồm 51 phường và 75 xã.

Chỉ sau hơn hai tuần triển khai, bộ máy mới ở 126 phường, xã đã nhanh chóng đi vào vận hành nền nếp, thông suốt. Tinh thần chủ động, trách nhiệm và quyết tâm đồng hành cùng người dân chính là điểm nổi bật của mô hình này. Cải cách thủ tục hành chính được đẩy mạnh, lấy sự hài lòng của người dân và doanh nghiệp làm thước đo chất lượng phục vụ.

Tại xã Quảng Oai, bộ máy mới không chỉ ổn định tổ chức, sắp xếp nhân sự hợp lý mà còn chủ động hoàn thiện cơ sở vật chất, bảo đảm điều kiện làm việc và tiếp dân.

Thành phố đã công bố danh sách 126 điểm phục vụ hành chính công tại các xã, phường, đồng thời công khai đường dây nóng để hỗ trợ kịp thời. Tại các địa phương như Đoài Phương, Quảng Oai, Sơn Tây, Tùng Thiện… bộ máy mới không chỉ ổn định tổ chức, sắp xếp nhân sự hợp lý mà còn chủ động hoàn thiện cơ sở vật chất, bảo đảm điều kiện làm việc và tiếp dân.

Đáng chú ý, các địa phương đã linh hoạt huy động sự vào cuộc của nhiều lực lượng: cán bộ, công chức có năng lực; đoàn viên thanh niên; nhân viên bảo hiểm xã hội; các luật sư trẻ… cùng đồng hành với người dân trong từng thủ tục, từng hồ sơ. Mô hình "chính quyền kiến tạo, phục vụ" không còn là khẩu hiệu mà đã bắt đầu hiện diện qua những việc làm cụ thể, từ cách ứng xử gần gũi cho đến sự hướng dẫn tận tình.

Tại phường Tùng Thiện, việc lắng nghe và phản hồi kịp thời những ý kiến của người dân được thực hiện qua fanpage “Diễn đàn phường Tùng Thiện”. Sau 17 ngày hoạt động, trang đã thu hút hơn 1,7 nghìn lượt thích và 3,3 nghìn lượt theo dõi. Những phản ánh liên quan đến trật tự xây dựng, vệ sinh môi trường, đất đai, giao thông… được tiếp nhận công khai và xử lý nhanh chóng. Đơn cử như chiều 14/7, ngay sau khi người dân tổ dân phố Xuân Khanh phản ánh về một hộ dân xây tường bao lấn ra phần đất công khoảng 10cm, gây cản trở lối đi chung, chính quyền phường đã lập tức cử lực lượng xuống kiểm tra và vận động. Kết quả, hộ vi phạm đã tự giác tháo dỡ phần sai phạm.

Tinh thần phục vụ ấy không chỉ dừng lại ở việc xử lý vi phạm, mà còn lan tỏa thành những hành động thiết thực. Tại phường Sơn Tây, nhằm chào mừng 80 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9, đồng thời tạo cảnh quan môi trường sáng, xanh, sạch, đẹp trong giai đoạn chuyển tiếp mô hình chính quyền 2 cấp, chính quyền phường đã phát động chiến dịch tổng vệ sinh môi trường thông qua fanpage “Diễn đàn phường Sơn Tây”. Hưởng ứng lời kêu gọi, đông đảo người dân, hội viên phụ nữ, cựu chiến binh, đoàn viên thanh niên… đã cùng nhau quét dọn ngõ xóm, thu gom rác thải và làm sạch từng tuyến đường.

Lãnh đạo phường Sơn Tây kiểm tra thực địa một số dự án trọng điểm đang triển khai trên địa bàn.

Mỗi phường, xã, mỗi điểm phục vụ hành chính công hôm nay không chỉ là nơi tiếp nhận và giải quyết thủ tục mà còn là nơi chính quyền lắng nghe dân, cùng dân xây dựng cuộc sống mới. Từ mô hình đến hành động, từ thể chế đến chuyển động, tinh thần đổi mới đang thấm dần vào từng con ngõ, từng nếp sống, để chính quyền thực sự là của dân, do dân và vì dân.

Nỗ lực phục vụ tốt Nhân dân

Một luồng sinh khí mới đang thổi dọc những phường, xã của Hà Nội sau ngày 1/7. Trong hành trình xây dựng mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, không chỉ bộ máy được tinh gọn, quy trình được cải tiến, mà tinh thần phục vụ tận tâm, hiện đại, gần dân cũng đang từng ngày hiện hữu rõ nét.

Một trong những điểm nhấn đáng chú ý là việc ứng dụng công nghệ số. Hà Nội đã cho ra mắt bản đồ số 126 xã, phường mới trên nền tảng “Công dân Thủ đô số” (iHanoi). Người dân chỉ cần vài thao tác trên điện thoại là có thể tra cứu được đầy đủ thông tin về địa chỉ, dân số, người đứng đầu, số điện thoại liên hệ… của từng đơn vị hành chính. Không còn cảnh dò dẫm hỏi đường, không còn phải chờ đợi để biết thông tin. Dữ liệu đã mở, chính quyền đang đến gần hơn.

Tại các xã nơi ngoại thành, ngay từ khi mô hình chưa chính thức vận hành, các địa phương đã chủ động tiếp cận người dân qua mạng xã hội. Từ việc công bố mã QR dẫn đường đến trụ sở mới cho đến chia sẻ những hoạt động đầu tiên của bộ máy chính quyền, mọi thông tin đều được lan tỏa nhanh chóng, minh bạch. Hình ảnh những cán bộ trẻ tận tình hướng dẫn người dân tại các điểm hành chính công, những dãy bàn tiếp nhận hồ sơ gọn gàng, những màn hình tra cứu thân thiện… đang dần trở nên quen thuộc và thân thuộc.

Thế nhưng, đằng sau những bước tiến về công nghệ, điều tạo nên khác biệt bền vững vẫn là con người. Là tinh thần trách nhiệm, là tấm lòng tận tụy, là ý thức “đến với dân không chỉ bằng nghiệp vụ, mà bằng cả sự chân thành”. Những con người ấy dù có khi chỉ lặng lẽ ngồi sau bàn làm việc lại đang thắp lên hình ảnh một chính quyền biết lắng nghe và dám hành động.

Tại xã Quảng Oai, ông Đặng Quyết Thắng, Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã chia sẻ: Chúng tôi xác định rất rõ, việc phục vụ Nhân dân không được phép ngắt quãng. Làm sao để người dân không bị chậm trễ dù chỉ một tờ giấy, không thấy mệt mỏi vì những bước thủ tục. Cán bộ không làm hết thời gian mà phải làm đến khi dân hài lòng.

Tại các địa phương ngoại thành, đảo người dân, hội viên phụ nữ, cựu chiến binh, đoàn viên thanh niên… đã cùng nhau quét dọn ngõ xóm, thu gom rác thải.

Tương tự, tại phường Sơn Tây, tinh thần ấy cũng được truyền tải rõ ràng qua từng chỉ đạo. Bà Nguyễn Thị Thu Hương, Chủ tịch Ủy ban nhân dân phường cho biết: Chúng tôi yêu cầu từng cán bộ ở Trung tâm Phục vụ hành chính công phải luôn tự soi mình bằng sự hài lòng của người dân. Mỗi nụ cười, mỗi cái gật đầu của người dân chính là phần thưởng quý giá nhất.

Từ chiếc điện thoại thông minh của người dân cho đến bàn làm việc tại các phường, xã; từ nền tảng số hóa đến những trái tim nhiệt huyết trong bộ máy công quyền… mô hình chính quyền 2 cấp không chỉ đang thay đổi cách vận hành, mà còn đang truyền cảm hứng về một chính quyền nhân văn, gần gũi, nơi người dân không còn thấy mình là “khách” mà là chủ thể đồng hành cùng phát triển.

Chính quyền mới không chỉ là một mô hình hành chính được vận hành, mà còn là niềm tin đang được khơi dậy từ mỗi cán bộ, mỗi người dân. Từ những xã, phường vùng ven đến trung tâm đô thị, một tinh thần đổi mới đang lan tỏa chủ động hơn, trách nhiệm hơn, gần dân hơn.

Rời miền ngoại thành Hà Nội, tôi vẫn nhớ mãi câu nói chân tình của ông Nguyễn Quang Tuấn, Bí thư Chi bộ 5, xã Đoài Phương. Ông gửi gắm một mong mỏi giản dị mà sâu sắc: “Tôi mong chính quyền 2 cấp sẽ tiếp tục đẩy mạnh cải cách hành chính, tạo hành lang pháp lý minh bạch, thông thoáng, xử lý kịp thời và hiệu quả các thủ tục dân sự… để người dân yên tâm lao động, phát triển kinh tế, nâng cao thu nhập, đời sống ngày một đủ đầy hơn”.

Lời ông Tuấn nói như chất chứa bao niềm hy vọng của người dân vào một bộ máy hành chính mới gần dân, hiểu dân và vì dân. Tôi tin rằng, với sự quan tâm chỉ đạo sát sao của Đảng, Nhà nước, cùng tinh thần đoàn kết, đồng lòng của toàn dân, không chỉ Đoài Phương mà toàn bộ các xã, phường của Hà Nội sẽ tận dụng hiệu quả quy mô mới, nguồn lực mới để bứt phá, trở thành những vùng đất trù phú, văn minh và hiện đại.

Chứng kiến khí thế ở các địa phương ngoại thành hôm nay, có thể cảm nhận rõ một luồng gió mới đang lan tỏa. Khí thế ấy không chỉ đến từ hệ thống cơ sở vật chất hay quy trình hiện đại, mà đến từ chính con người - những cán bộ tận tụy, sẵn sàng sát dân, những công chức mang trong mình trách nhiệm phụng sự, và những lãnh đạo đặt sự hài lòng của nhân dân làm thước đo hành động. Chính quyền mới, khí thế mới đang thực sự được hun đúc từ niềm tin và khát vọng vươn lên của cả hệ thống chính trị và Nhân dân Thủ đô.