Để thuế thu nhập cá nhân công bằng, hợp lý

Điểm đáng chú ý nhất của dự án là đề xuất giảm số bậc thuế thu nhập cá nhân từ 7 xuống còn 5, đồng thời giảm thuế cho người có thu nhập từ tiền lương, tiền công. Đây được xem là bước điều chỉnh quan trọng, vừa giúp đơn giản hóa biểu thuế, vừa thể hiện chính sách nhân văn trong bối cảnh đời sống người lao động chịu áp lực chi tiêu ngày càng lớn.

Ảnh minh hoạ.

Theo dự thảo, Bộ Tài chính đưa ra hai phương án tính thuế mới. Cả hai đều có chung hai bậc đầu tiên với mức thuế 5% và 15%, tương ứng phần thu nhập tính thuế đến 30 triệu đồng. Sự khác biệt nằm ở các bậc cao hơn: phương án 1 chia nhỏ các mức thu nhập, trong khi phương án 2 nới rộng khoảng cách giữa các bậc, giúp người có thu nhập từ 30 triệu đồng/tháng trở lên được hưởng lợi nhiều hơn.

Việc giảm bậc thuế và nới rộng khoảng cách cho thấy tư duy mới trong quản lý thuế, chuyển từ “đánh đồng mức thu nhập” sang “điều tiết hợp lý theo khả năng đóng góp”. Cách tiếp cận này không chỉ giúp người dân dễ hiểu, dễ thực hiện mà còn khuyến khích người lao động nỗ lực làm việc, tăng năng suất mà không lo “nhảy bậc thuế”.

Sau hơn 10 năm áp dụng biểu thuế hiện hành, mức giảm trừ gia cảnh và ngưỡng chịu thuế đã không còn phù hợp với biến động giá cả và thu nhập thực tế. Trong bối cảnh chi phí sinh hoạt, y tế, giáo dục liên tục leo thang, việc điều chỉnh giảm thuế cho người làm công ăn lương là động thái kịp thời, hợp lòng dân. Cùng với đó, Bộ Tài chính đề xuất nghiên cứu nâng mức giảm trừ gia cảnh, điều chỉnh ngưỡng thu nhập chịu thuế đối với các khoản trúng thưởng, thừa kế, quà tặng... từ 10 lên 20 triệu đồng, bước đi phù hợp để tái phân phối thu nhập công bằng hơn và bắt nhịp thông lệ quốc tế.

Đáng chú ý, bên cạnh việc giảm thuế cho người lao động, dự thảo cũng mở rộng cơ sở thuế đối với các loại thu nhập mới như kinh doanh thương mại điện tử, tài sản số, chuyển nhượng tên miền “.vn” hay biển số xe trúng đấu giá. Đây là hướng đi cần thiết nhằm bao quát nguồn thu trong nền kinh tế số, đảm bảo tính công bằng giữa các nhóm thu nhập.

Tuy nhiên, việc sửa đổi Luật Thuế thu nhập cá nhân không chỉ là bài toán kỹ thuật mà còn là bài toán xã hội. Nếu giảm thuế quá mạnh mà không tính toán kỹ, ngân sách Nhà nước có thể bị hụt thu trong ngắn hạn; ngược lại, nếu giảm chưa đủ sâu, chính sách sẽ khó tạo được tác động thực chất. Vì vậy, cần đánh giá tác động toàn diện, nhất là trong mối tương quan với cải cách tiền lương và chính sách an sinh xã hội.

Dự thảo Luật Thuế thu nhập cá nhân (sửa đổi) lần này là bước đi đúng hướng, thể hiện nỗ lực của Nhà nước trong việc chia sẻ gánh nặng thuế khóa với người dân và thích ứng với bối cảnh kinh tế hiện đại. Để chính sách thực sự đi vào cuộc sống, điều quan trọng là bảo đảm tính minh bạch, dễ hiểu, dễ thực thi, giúp người nộp thuế cảm nhận được sự công bằng, đồng hành và chia sẻ của Nhà nước trong từng đồng thuế họ đóng góp. Đồng thời, việc lắng nghe ý kiến từ người dân, chuyên gia và cộng đồng doanh nghiệp sẽ góp phần hoàn thiện chính sách, giúp luật mới thực sự trở thành công cụ hiệu quả thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và ổn định xã hội.

Diên Vĩ