Chính phủ đề xuất 7 nhóm cơ chế, chính sách đặc thù để thực hiện các dự án lớn, quan trọng tại Thủ đô

5 nhóm dự án lớn, quan trọng

Theo Tờ trình của Chính phủ do Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng trình bày, các dự án lớn, quan trọng trên địa bàn Thủ đô gồm 5 loại: Dự án đầu tư công, dự án đầu tư theo phương thức đối tác công tư (sau đây gọi là dự án đầu tư PPP), dự án đầu tư theo quy định của Luật Đầu tư cần triển khai ngay theo chỉ đạo của Bộ Chính trị, Ban Bí thư Trung ương Đảng, Đảng ủy Chính phủ, Ban Chấp hành Đảng bộ thành phố Hà Nội;

Dự án đầu tư công, dự án đầu tư PPP đáp ứng tiêu chí dự án quan trọng quốc gia; dự án sử dụng vốn ngân sách địa phương, nguồn vốn hợp pháp của địa phương trên địa bàn Thành phố có tổng mức đầu tư từ 30.000 tỷ đồng trở lên;

Dự án đầu tư thuộc danh mục dự án thu hút nhà đầu tư chiến lược theo quy định của pháp luật về Thủ đô có tổng vốn đầu tư từ 30.000 tỷ đồng trở lên;

Dự án cải tạo, chỉnh trang, tái thiết khu vực đô thị, bao gồm các dự án xây dựng lại chung cư hết thời hạn sử dụng hoặc chưa hết thời hạn sử dụng theo hồ sơ thiết kế nhưng bị hư hỏng, có nguy cơ đổ sập không bảo đảm an toàn cho chủ sở hữu, người sử dụng nhà chung cư và đã được kiểm định chất lượng, đánh giá chung cư theo quy định của pháp luật về nhà ở hoặc các dự án cải tạo, chỉnh trang ô phố đô thị theo quy định của pháp luật về Thủ đô;

Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng. (Ảnh: Quốc hội)

Dự án đầu tư mới, cải tạo công trình để xử lý các điểm nghẽn, cấp bách về ùn tắc giao thông, úng ngập, ô nhiễm môi trường, trật tự đô thị.

Dự thảo Nghị quyết được xây dựng với 7 nhóm cơ chế, chính sách đặc thù để thực hiện các dự án lớn, quan trọng trên địa bàn Thủ đô.

Trong đó, về thẩm quyền quyết định, chấp thuận chủ trương đầu tư, Hội đồng nhân dân (HĐND) Thành phố, Chủ tịch Ủy ban nhân dân (UBND) Thành phố được quyết định chủ trương đầu tư, chấp thuận chủ trương đầu tư đối với dự án đầu tư công, PPP, tư nhân không bị giới hạn về quy mô vốn, sử dụng đất, yêu cầu di dân tái định cư,… thuộc thẩm quyền Quốc hội, Chính phủ, Thủ tướng theo quy định hiện hành; HĐND Thành phố ban hành trình tự, thủ tục lập, thẩm định, quyết định chủ trương đầu tư, chấp thuận chủ trương đầu tư, điều chỉnh chủ trương đầu tư dự án để thực hiện.

Khi quyết định chủ trương đầu tư, chấp thuận chủ trương dự án cụ thể, cần áp dụng cơ chế, chính sách đặc biệt khác với quy định của luật, nghị quyết của Quốc hội, pháp lệnh, nghị quyết Ủy ban Thường vụ Quốc hội, trên cơ sở được sự đồng ý của cấp có thẩm quyền, UBND Thành phố báo cáo Chính phủ để trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho phép thực hiện cơ chế, chính sách đặc biệt khác với quy định của luật, pháp lệnh, nghị quyết của Quốc hội, nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội sau đó báo cáo Quốc hội tại kỳ họp gần nhất.

Về lựa chọn nhà đầu tư, nhà thầu, đối với dự án đầu tư công quy định tại điểm a và điểm b khoản 2 Điều 1 của Nghị quyết này được thực hiện theo hình thức lựa chọn nhà thầu trong trường hợp đặc biệt.

Đối với dự án đầu tư PPP, dự án đầu tư theo quy định của Luật Đầu tư quy định tại điểm a, điểm b và điểm c khoản 2 Điều 1 của Nghị quyết này được thực hiện theo hình thức lựa chọn nhà đầu tư trong trường hợp đặc biệt.

Đối với dự án thành phần của dự án đầu tư PPP, dự án đầu tư theo quy định của Luật Đầu tư cần triển khai ngay theo chỉ đạo của Bộ Chính trị, Ban Bí thư Trung ương Đảng, Đảng ủy Chính phủ, Ban chấp hành Đảng bộ Thành phố Hà Nội được áp dụng hình thức lựa chọn nhà đầu tư trong trường hợp đặc biệt trước khi cấp có thẩm quyền quyết định chủ trương đầu tư, chấp thuận chủ trương đầu tư…

Chỉ lập một Quy hoạch tổng thể Thủ đô

Về quy hoạch, kiến trúc, hiện nay, Hà Nội đang tồn tại song song hai quy hoạch là Quy hoạch Thủ đô (theo Luật Quy hoạch 2017) và Quy hoạch chung Thủ đô (Luật Quy hoạch đô thị và nông thôn 2024). Trong thực tiễn triển khai các quy hoạch này, xuất hiện tình trạng thiếu đồng bộ, nhiều thủ tục, tăng chi phí.

Để hợp nhất quy hoạch, dự thảo Nghị quyết quy định, trên địa bàn Thành phố chỉ lập một Quy hoạch tổng thể Thủ đô để cụ thể hóa nội dung quy hoạch quốc gia, quy hoạch vùng và tích hợp, lồng ghép các nội dung của Quy hoạch Thủ đô, Điều chỉnh Quy hoạch chung Thủ đô; Quy hoạch tổng thể Thủ đô được phê duyệt thay thế hai quy hoạch nêu trên.

Các đại biểu tại phiên họp sáng 8/12. (Ảnh: Quốc hội)

Để tăng tính chủ động thu hồi đất, tạo nguồn lực triển khai, cơ chế thanh toán cho các dự án BT, đẩy nhanh tiến độ thực hiện các dự án lớn, quan trọng, dự thảo Nghị quyết quy định khi có quy hoạch chi tiết được phê duyệt và chủ trương cho phép triển khai thực hiện của Hội đồng nhân dân Thành phố, Ủy ban nhân dân Thành phố sử dụng ngân sách Thành phố để thực hiện dự án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư độc lập trước khi phê duyệt chủ trương đầu tư dự án quy định tại điểm a khoản 2 Điều 1 của Nghị quyết này.

Bổ sung trường hợp thu hồi đất ngoài các trường hợp theo quy định tại Điều 79 Luật Đất đai, Hội đồng nhân dân Thành phố quyết định danh mục dự án thu hồi đất để thực hiện các dự án phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng và cho phép Thành phố được tạm giao một phần đất thuộc phạm vi dự án để khởi công công trình quy định tại điểm a khoản 2 Điều 1 của Nghị quyết này.

Thành phố quyết định mức bồi thường, hỗ trợ, tái định cư gấp 2 lần

Đáng quan tâm, với các dự án cần triển khai ngay theo chỉ đạo của Bộ Chính trị, Ban Bí thư Trung ương Đảng, Đảng ủy Chính phủ, Ban Chấp hành Đảng bộ thành phố Hà Nội, HĐND Thành phố quyết định mức bồi thường, hỗ trợ, tái định cư gấp 2 lần quy định; các trường hợp khác, căn cứ thực tiễn và khả năng cân đối ngân sách của Thành phố, HĐND Thành phố quyết định mức bồi thường, hỗ trợ, tái định cư cao hơn quy định nhưng không quá 2 lần…

Bên cạnh đó, dự thảo Nghị quyết cũng giao UBND Thành phố quyết định phá dỡ khu chung cư, nhà chung cư có một hoặc một số công trình có kết quả kiểm định có cấp nguy hiểm loại B theo pháp luật xây dựng và có một trong các yếu tố sau đây: Hệ thống hạ tầng kỹ thuật phòng cháy, chữa cháy; cấp nước, thoát nước, xử lý nước thải; cấp điện, giao thông nội bộ không đáp ứng yêu cầu của tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật hiện hành, có nguy cơ mất an toàn trong vận hành, khai thác, sử dụng…