Bộ Tài chính báo cáo chậm, không đủ nội dung trong vụ Tập đoàn Sơn Hải trượt thầu

Ngày 1/7/2025, Văn phòng Chính phủ ban hành văn bản số 6093/VPCP-CN truyền đạt ý kiến chỉ đạo của Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà liên quan đến việc kiểm tra công tác lựa chọn nhà thầu gói thầu thi công dự án xây dựng đường cao tốc TP.HCM - Thủ Dầu Một - Chơn Thành đoạn qua tỉnh Bình Phước (nay thuộc tỉnh Đồng Nai).

Theo chỉ đạo tại văn bản số 4755/VPCP-CN ngày 29/5/2025, Bộ Tài chính được yêu cầu báo cáo kết quả kiểm tra trước ngày 10/6/2025. Tuy nhiên, đến ngày 19/6/2025, Bộ mới gửi báo cáo, bị đánh giá là quá chậm so với thời hạn. Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà yêu cầu Bộ Tài chính nghiêm túc rút kinh nghiệm.

Đáng chú ý, văn bản nêu rõ, nội dung báo cáo và kiến nghị của Bộ Tài chính chưa thể hiện đúng chức năng, trách nhiệm của cơ quan quản lý nhà nước về đấu thầu, không làm rõ vai trò của cơ quan chuyên môn về quản lý hoạt động đấu thầu. Việc kiểm tra chưa tuân thủ đầy đủ quy định tại Thông tư 23/2024/TT-BKHĐT ngày 31/12/2024 của Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư (nay là Bộ Tài chính). Bộ không nêu và phân tích cụ thể kết quả kiểm tra, không nêu nội dung kết luận và các kiến nghị cụ thể đối với đơn vị được kiểm tra, kiến nghị đối với các cấp có thẩm quyền.

Phối cảnh dự án cao tốc TP.HCM - Thủ Dầu Một - Chơn Thành.

Dù Phó Thủ tướng đã giao kiểm tra năng lực, kinh nghiệm của Tổ chuyên gia, nhưng Bộ Tài chính báo cáo chỉ kiểm tra về chứng chỉ đấu thầu và để Ban Quản lý dự án chịu trách nhiệm bảo đảm năng lực, kinh nghiệm của các thành viên Tổ chuyên gia…. Cách làm này bị đánh giá là chưa làm tròn trách nhiệm.

Trong khi đó, theo chỉ đạo tại văn bản số 4755/VPCP-CN ngày 29/5/2025, Phó Thủ tướng yêu cầu kiểm tra đầy đủ nội dung từ hồ sơ mời thầu, kết quả đánh giá hồ sơ dự thầu, việc xử lý kiến nghị, năng lực chuyên gia… đến các nội dung khác liên quan. Tuy nhiên, Bộ Tài chính hiện mới dừng ở việc đánh giá nội dung “không đáp ứng” của Tổ chuyên gia, chưa mở rộng đầy đủ theo chỉ đạo.

Phó Thủ tướng yêu cầu Bộ Tài chính khẩn trương báo cáo rõ và có kiến nghị cụ thể theo đúng chức năng, nhiệm vụ và quy định tại Thông tư 23/2024/TT-BKHĐT.

Trong đó, cần có nhận xét, đánh giá đối với nội dung E-HSMT đã đảm bảo đúng quy định (đặc biệt đối với yêu cầu về BIM có dẫn tới cách hiểu khác nhau hay không?; yêu cầu về việc chào ký hiệu, mã hiệu, nhãn mác (nếu có) và xuất xứ của vật tư, thiết bị chính có phù hợp với hướng dẫn tại Thông tư 22/2024/TT-BKHĐT hay không?; yêu cầu về tiêu chuẩn đánh giá năng lực thiết bị và đánh giá về thiết bị tại yêu cầu về mặt kỹ thuật có đảm bảo thống nhất hay không, trường hợp nếu có sự không thống nhất thì có ảnh hưởng đến kết quả đánh giá E-HSDT và làm sai lệch kết quả lựa chọn nhà thầu hay không?).

Quá trình đánh giá E-HSDT của các nhà thầu của Tổ chuyên gia, Chủ đầu tư đã bảo đảm đúng theo yêu cầu của E-HSMT (đặc biệt đã bảo đảm tính chính xác, khách quan, thống nhất trong việc đánh giá về thiết bị thi công giữa yêu cầu về năng lực, kinh nghiệm và yêu cầu về kỹ thuật; giữa báo cáo đánh giá chi tiết của Tổ chuyên gia và báo cáo đánh giá tổng hợp; việc Tổ chuyên gia không làm rõ E-HSDT theo quy định tại Điều 28 Nghị định số 24/2024/NĐ-CP có đảm bảo tính chính xác về kết quả đánh giá E-HSDT?).

Đối với năng lực của Tổ chuyên gia: Đề nghị có nhận xét, đánh giá về năng lực, kinh nghiệm, số lượng và yêu cầu đối với thành viên Tổ chuyên gia theo quy định của pháp luật về đấu thầu, không chỉ qua yêu cầu về chứng chỉ (đặc biệt xem xét các khía cạnh năng lực, kinh nghiệm trong việc khác nhau giữa báo cáo đánh giá chi tiết và báo cáo tổng hợp; không tiến hành làm rõ E-HSDT…).

Về kết quả lựa chọn nhà thầu: Đề nghị có nhận xét, đánh giá cụ thể về kết quả đánh giá E-HSDT, thẩm định, trình phê duyệt kết quả lựa chọn nhà thầu có đảm bảo chính xác, khách quan, công bằng, minh bạch và hiệu quả kinh tế hay chưa và nhà thầu được đề nghị trúng thầu đã đáp ứng đầy đủ yêu cầu về năng lực, kinh nghiệm và giải pháp khả thi thực hiện gói thầu theo yêu cầu về tiến độ, chất lượng?

Có kiến nghị cụ thể, rõ ràng đối với việc xử lý tiếp theo như: tiếp tục xử lý kết quả với nhà thầu được lựa chọn hoặc cần phải yêu cầu chủ đầu tư, bên mời thầu, tổ chuyên gia hoàn thiện nội dung gì hoặc các biện pháp cần thiết khác.

Phó Thủ tướng đề nghị Bộ Tài chính phối hợp với Bộ Xây dựng và UBND tỉnh Bình Phước (nay là tỉnh Đồng Nai) hoàn thiện báo cáo, gửi Thủ tướng Chính phủ trước ngày 5/7/2025. Việc chậm trễ không được tiếp diễn, tránh ảnh hưởng đến tiến độ thực hiện dự án.

Đối với UBND tỉnh Bình Phước (nay là tỉnh Đồng Nai), cần chỉ đạo Chủ đầu tư, Ban Quản lý dự án và Tổ chuyên gia đấu thầu phối hợp chặt chẽ với Tổ công tác của Bộ Tài chính theo Quyết định số 1935/QĐ-BTC ngày 2/6/2025, bảo đảm cung cấp đầy đủ hồ sơ, tài liệu, thông tin liên quan.

Đồng thời, tổ chức giải quyết kịp thời các kiến nghị của nhà thầu theo đúng quy định pháp luật về đấu thầu.