Trẻ em tham gia… làm luật

Quyền tham gia của trẻ em là một quyền hoàn toàn mới trong Hiến pháp 2013. Điều 37 Hiến pháp 2013 quy định: “Trẻ em được Nhà nước, gia đình và xã hội bảo vệ, chăm sóc và giáo dục; được tham gia vào các vấn đề về trẻ em”. Quyền tham gia của trẻ em là một quyền hoàn toàn mới trong Hiến pháp 2013.
Khi cha, mẹ vi phạm quyền trẻ em

Quyền tham gia ở đây được hiểu là trẻ em có quyền góp ý cho các vấn đề (kể cả chính sách) về trẻ em. Bởi người lớn không thể chủ quan hiểu hết được những suy nghĩ, nhu cầu của trẻ em. Quyền tham gia của trẻ em được thể hiện ở các lĩnh vực: Trong gia đình, nhà trường, cộng đồng, tham gia góp ý phản biện chính sách…

Sân chơi ra đời từ nhu cầu của trẻ em

“Hiện chúng cháu đang rất thiếu sân chơi, mỗi kỳ nghỉ hè đến chúng cháu không biết chơi ở đâu. Nhiều bạn đã phải tự vui chơi tại những nơi nguy hiểm như bờ sông, lòng đường hay tìm trò chơi tại các quán Internet”. “Một số khu dân cư không có sân chơi cho trẻ em. Vậy trẻ em có thể chơi ở đâu?”… Sau những thắc mắc của các em tại các diễn đàn “lắng nghe trẻ em nói” tại TP.HCM, nhiều sân chơi miễn phí được TP cho ra đời đáp ứng nhu cầu trẻ em trong những năm qua. Đó chỉ là một ví dụ điển hình về quyền tham gia của trẻ em, cụ thể ở đây là tham gia góp ý phản biện chính sách.

Trong gia đình, lâu nay cha mẹ vẫn còn áp dụng tập quán dạy con theo kiểu tự cho mình có toàn quyền quyết định để áp đặt mọi chuyện mà không lắng nghe con. Nhiều gia đình áp dụng kiểu phạt (bạo hành) trước rồi mới cho con nói, thậm chí con không bao giờ được giãi bày. Chính điều này đã gây ra nhiều ức chế cho con trẻ, có em bỏ đi bụi.

Trẻ em tham gia… làm luật
Thủ tướng đã quyết định phê duyệt chương trình thúc đẩy quyền tham gia của trẻ em vào các vấn đề của trẻ em. Ảnh: Đinh Điển

Từ hướng mở đường của Hiến pháp 2013, dự thảo Luật Bảo vệ, chăm sóc và giáo dục trẻ em (sửa đổi) đang được lấy ý kiến bổ sung, sửa đổi đã dành riêng một chương (chương V) để quy định về “sự tham gia của trẻ em vào các vấn đề về trẻ em”. Dự thảo luật này nhấn mạnh thực hiện đầy đủ bốn quyền của trẻ em đã được quy định trong Công ước quốc tế. Đó là quyền sống còn, quyền phát triển, quyền được bảo vệ và quyền tham gia, trong đó quyền tham gia là một quyền mới.

Ngày 3-8-2015, Thủ tướng đã quyết định phê duyệt chương trình thúc đẩy quyền tham gia của trẻ em vào các vấn đề của trẻ em (giai đoạn 2016-2020), trong đó có yêu cầu “Các cơ quan nhà nước khi xây dựng và thực hiện pháp luật, chính sách có liên quan đến trẻ em; nhà trường, cộng đồng, xã hội khi xây dựng và thực hiện quyết định, kế hoạch, hoạt động có liên quan đến trẻ em phải tổ chức tham vấn, lấy ý kiến của trẻ em bằng các hình thức phù hợp”.

Bảo vệ trẻ em tốt hơn

Trước đây, hệ thống pháp luật của ta chưa đề cập đến quyền tham gia của trẻ em, trong khi đây mới là quyền giúp các em chủ động thực hiện với tư cách là công dân nhỏ tuổi của đất nước. Nay thì trẻ em có quyền phát biểu ý kiến, bày tỏ nhu cầu và các vấn đề liên quan đến tương lai của mình.

Theo cách thức truyền thống, các quyền và lợi ích của trẻ em thường được quyết định bởi người lớn. Sự công nhận quyền trẻ em trong Hiến pháp sẽ là cơ sở để tăng cường nỗ lực hoàn thiện các khuôn khổ pháp lý và chính sách quốc gia, trong đó quyền của trẻ em được xem xét và thể hiện ngay từ khâu lập pháp.

Khi tham gia lên tiếng về vấn đề của mình, trẻ em sẽ chủ động dung nạp thêm nhiều thông tin, đồng thời người lớn cũng sẽ có thông tin nhiều hơn để bảo vệ các em tốt hơn.

Khung pháp luật cho quyền tham gia của trẻ em đã có và đang được cụ thể hóa. Để những quy định mang tính khả thi khi áp dụng vào thực tế cần một điều quan trọng: Sự tham gia của trẻ em chỉ thật sự có hiệu quả khi trẻ em hoàn toàn tự nguyện, việc tham gia phải nhằm phục vụ lợi ích tốt nhất của trẻ em.

Những quyết sách có tiếng nói trẻ em

+ 100% pháp luật, chính sách về trẻ em ở cấp trung ương, cấp tỉnh, cấp huyện được tham vấn ý kiến trẻ em;

+ 90% các quyết định có liên quan đến trẻ em trong nhà trường được tham vấn ý kiến trẻ em;

+ 90% các quyết định có liên quan đến trẻ em trong cộng đồng, xã hội được tham vấn ý kiến trẻ em;

+ 100% các tỉnh, TP trực thuộc trung ương triển khai thực hiện ít nhất hai mô hình thúc đẩy quyền tham gia của trẻ em vào các vấn đề về trẻ em.

(Trích Quyết định số 1235/QĐ-TTg ngày 3-8-2015 phê duyệt Chương trình thúc đẩy quyền tham gia của trẻ em vào các vấn đề về trẻ em giai đoạn 2016-2020)

Đã đến lúc phải thay đổi quan niệm của các bậc cha mẹ, các thầy cô và cả các nhà hoạch định chính sách, không phải tôi cho trẻ em mà phải là tôi làm việc vì trẻ em, tôi làm việc với trẻ em và coi trẻ em là một đối tác của mình. Vì phải hiểu trẻ em, lắng nghe trẻ em nói, phải biết được nhu cầu của trẻ em mới có thể chăm sóc trẻ em, mới có thể đáp ứng được những mong muốn của trẻ em.

(Bà Nguyễn Thị Lan Anh, chuyên viên cao cấp Hội Bảo vệ quyền trẻ em Việt Nam)

Theo Đông Yên/phapluattp

Có thể bạn quan tâm

Nên xem

Cảnh giác cao điểm dịch sốt xuất huyết

Cảnh giác cao điểm dịch sốt xuất huyết

(LĐTĐ) Theo các chuyên gia y tế, đặc điểm của sốt xuất huyết là sốt, xuất huyết và thoát huyết tương, có thể dẫn đến sốc giảm thể tích tuần hoàn, rối loạn đông máu, suy tạng, nếu không được chẩn đoán sớm và xử trí kịp thời dễ dẫn đến tử vong. Do đó, công tác phòng, chống bệnh sốt xuất huyết cần phải được nâng cao, người dân không nên chủ quan khi bước vào cao điểm dịch.
Đại biểu đề nghị tăng chi đầu tư phát triển cho y tế và giáo dục

Đại biểu đề nghị tăng chi đầu tư phát triển cho y tế và giáo dục

(LĐTĐ) Đại biểu Hoàng Văn Cường cho rằng, nếu để các bệnh viện và các trường đại học tự chủ mà phải tự đi vay vốn, tự lo trả lãi và trả vốn thì hậu quả người bệnh và người học phải gánh chịu với chi phí dịch vụ cao...
Sau lãi kỷ lục, Tập đoàn xây dựng Hòa Bình trúng thầu dự án gần 1.900 tỷ đồng

Sau lãi kỷ lục, Tập đoàn xây dựng Hòa Bình trúng thầu dự án gần 1.900 tỷ đồng

(LĐTĐ) Mới đây, Công ty Cổ Phần Tập đoàn Xây dựng Hòa Bình đã trúng thầu dự án Eaton Park trị giá gần 1.900 tỷ đồng do Công ty Cổ phần Địa ốc Tâm Lực, thuộc Tập Đoàn Gamuda Land làm Chủ đầu tư.
Techcombank Visa Eco: Thẻ xanh đầu tiên theo dõi dấu chân carbon cho bạn

Techcombank Visa Eco: Thẻ xanh đầu tiên theo dõi dấu chân carbon cho bạn

(LĐTĐ) Ngày 4/11, thực thi cam kết phát triển bền vững, Ngân hàng Kỹ Thương Việt Nam (Techcombank) chính thức ra mắt Thẻ thanh toán Techcombank Visa Eco (thẻ Eco) - Thẻ xanh đầu tiên cho khách hàng sống xanh mỗi ngày cùng Techcombank.
Lộ diện khu đô thị mới nơi “vùng lõi” định hình tương lai đáng sống ở Thủy Nguyên

Lộ diện khu đô thị mới nơi “vùng lõi” định hình tương lai đáng sống ở Thủy Nguyên

(LĐTĐ) Được quy hoạch theo mô hình “thành phố trong thành phố”, Thủy Nguyên của Hải Phòng đang cần những khu đô thị mới thực sự nâng tầm chất lượng sống của người dân địa phương như Vlasta - Thuỷ Nguyên hay Hoàng Huy Green River.
Nhận định, dự đoán tỷ số Real Madrid và AC Milan: Mbappe tỏa sáng giúp Real giành 3 điểm

Nhận định, dự đoán tỷ số Real Madrid và AC Milan: Mbappe tỏa sáng giúp Real giành 3 điểm

(LĐTĐ) Cuộc đọ sức giữa Real Madrid và AC Milan trong khuôn khổ Champions League 2024/25 sẽ diễn ra lúc 03h00 ngày 6/11. Với lợi thế sân nhà, đoàn quân của HLV Carlo Ancelotti đang đặt nhiều kỳ vọng vào việc giành trọn 3 điểm để tiếp tục cuộc đua ở bảng đấu.
Tu sửa hè đường: Giải pháp nào giảm ảnh hưởng dân sinh?

Tu sửa hè đường: Giải pháp nào giảm ảnh hưởng dân sinh?

(LĐTĐ) Đến hẹn lại lên, mỗi dịp cuối năm, nhiều vỉa hè, tuyến đường trên địa bàn thành phố Hà Nội lại bị “xới tung”, bụi bay mù mịt gây ảnh hưởng đời sống dân sinh. Điều đáng nói, tình trạng này lặp đi lặp lại hàng năm trên khắp các nẻo đường, tuyến phố như một điệp khúc quen thuộc.

Tin khác

Đưa kiến thức pháp luật đến với học sinh Thủ đô

Đưa kiến thức pháp luật đến với học sinh Thủ đô

(LĐTĐ) Thời gian qua, công tác tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật trong các trường học trên địa bàn thành phố Hà Nội được đặc biệt chú trọng. Bám sát đặc điểm, điều kiện địa phương, nội dung, hình thức tuyên truyền từng bước được đổi mới theo hướng ngắn gọn, dễ hiểu, sinh động và phù hợp với tâm lý, nhận thức của học sinh.
Năm 2025, Đại học Bách khoa Hà Nội dự kiến tổ chức 3 đợt thi đánh giá tư duy

Năm 2025, Đại học Bách khoa Hà Nội dự kiến tổ chức 3 đợt thi đánh giá tư duy

(LĐTĐ) Kỳ thi đánh giá tư duy (TSA) của Đại học Bách khoa Hà Nội được tổ chức theo hướng tinh gọn, hiệu quả, ứng dụng những công nghệ khảo thí tiên tiến, tiếp cận với các kỳ thi đánh giá tư duy hiện đại trên thế giới.
Bộ GD&ĐT cảnh báo việc giả mạo văn bản thông báo tổ chức Giải đạp xe

Bộ GD&ĐT cảnh báo việc giả mạo văn bản thông báo tổ chức Giải đạp xe

(LĐTĐ) Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) khẳng định, Bộ không tổ chức hoặc phối hợp tổ chức Giải đạp xe “Ride To Insprise”.
Nhiều điểm mới trong xét thăng hạng chức danh nghề nghiệp giáo viên

Nhiều điểm mới trong xét thăng hạng chức danh nghề nghiệp giáo viên

Bộ Giáo dục và Đào tạo vừa ban hành Thông tư số 13/2024/TT-BGDĐT quy định tiêu chuẩn, điều kiện xét thăng hạng chức danh nghề nghiệp giáo viên mầm non, phổ thông công lập và giáo viên dự bị đại học.
Kiến tạo chính sách để thu hút, phát triển đội ngũ nhà giáo

Kiến tạo chính sách để thu hút, phát triển đội ngũ nhà giáo

(LĐTĐ) Luật Nhà giáo kiến tạo một số chính sách mới, chính sách đột phá để thu hút, phát triển đội ngũ nhà giáo, giúp nhà giáo yên tâm công tác, cống hiến với nghề; đảm bảo sự thống nhất trong quản lý nhà giáo công lập và nhà giáo ngoài công lập; chuẩn hóa và nâng cao chất lượng nhà giáo, lấy đó làm yếu tố quan trọng để nâng cao chất lượng giáo dục.
Giải quyết trên tinh thần bảo đảm quyền lợi cho học sinh

Giải quyết trên tinh thần bảo đảm quyền lợi cho học sinh

(LĐTĐ) Liên quan đến việc Trường Trung học phổ thông (THPT) Tô Hiến Thành (quận Hà Đông) tuyển sinh lớp 10 năm học 2024 - 2025 khi chưa được phép của cơ quan quản lý, Sở Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) Hà Nội đã khẩn trương làm việc với các bên liên quan để tìm hướng giải quyết trên tinh thần bảo đảm quyền lợi cho học sinh.
Bác bỏ tin lộ đề thi học sinh giỏi lớp 9 môn Toán tại quận Hai Bà Trưng

Bác bỏ tin lộ đề thi học sinh giỏi lớp 9 môn Toán tại quận Hai Bà Trưng

(LĐTĐ) Liên quan đến nghi vấn lộ đề thi học sinh giỏi lớp 9 môn Toán khi có thông tin phản ánh đề thi giống đề ôn tập của học sinh ở quận khác, Phòng Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) quận Hai Bà Trưng đã khẩn trương triệu tập các thành viên có trách nhiệm để kiểm tra, xác minh.
Lễ biểu dương học sinh, sinh viên xuất sắc tiêu biểu thành phố Hải Phòng năm 2024  sẽ diễn ra vào ngày 9/11

Lễ biểu dương học sinh, sinh viên xuất sắc tiêu biểu thành phố Hải Phòng năm 2024 sẽ diễn ra vào ngày 9/11

(LĐTĐ) Ủy ban nhân dân (UBND) thành phố Hải Phòng vừa ban hành Kế hoạch 242/KH-UBND tổ chức Lễ biểu dương học sinh, sinh viên xuất sắc tiêu biểu thành phố Hải Phòng năm 2024 để biểu dương, tôn vinh các em học sinh, sinh viên có thành tích đặc biệt xuất sắc trong năm học 2023 - 2024.
Tăng cường quản lý các trường tư thục và trường có yếu tố nước ngoài

Tăng cường quản lý các trường tư thục và trường có yếu tố nước ngoài

(LĐTĐ) Việc tăng cường quản lý các trường tư thục và trường có yếu tố nước ngoài xuất phát từ đòi hỏi thực tế khi mạng lưới các trường này trên địa bàn thành phố Hà Nội phát triển nhanh, cũng như nhu cầu, nguyện vọng học tập của con em nhân dân Thủ đô cũng ngày càng đa dạng.
Trường THCS Quang Lãng với phong trào thi đua “Dạy tốt, học tốt”

Trường THCS Quang Lãng với phong trào thi đua “Dạy tốt, học tốt”

(LĐTĐ) Không chỉ thực hiện tốt vai trò đại diện, chăm lo, bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng cho đội ngũ cán bộ, nhà giáo và người lao động, Công đoàn Trường THCS Quang Lãng còn tham gia tổ chức tốt phong trào thi đua “Dạy tốt, học tốt”, góp phần hoàn thành tốt nhiệm vụ năm học, nâng cao chất lượng giáo dục ở địa phương.
Xem thêm
Phiên bản di động