Giữ lửa nghề giáo: Những câu chuyện thầm lặng trong ngày tri ân 20/11

Ở khắp các ngôi trường, từ thành thị đến miền núi, trong không khí tri ân rộn ràng học sinh, sinh viên chuẩn bị những tiết mục văn nghệ, những bông hoa nhỏ, những lời chúc mộc mạc nhưng chân thành. Với nhiều người, hình ảnh người thầy luôn gắn với sự bền bỉ, tận tụy và lòng yêu nghề hiếm thấy.

Dù xã hội thay đổi nhanh chóng, giá trị “tôn sư trọng đạo”, “uống nước nhớ nguồn” vẫn luôn được gìn giữ. Chính truyền thống ấy tạo nên sợi dây kết nối bền bỉ giữa thầy và trò không chỉ trong một ngày lễ mà trong suốt hành trình trưởng thành của mỗi con người.

Với Tiến sĩ Vũ Thị Thanh Nhàn - Trưởng khoa Truyền thông Đa phương tiện, Trường Đại học Thăng Long, nghề giáo đến một cách tự nhiên từ niềm vui được chia sẻ tri thức: “Tôi thích được giải thích, thích giúp người khác hiểu một điều gì đó. Khi nhìn sinh viên tỏa sáng, đó là khoảnh khắc khiến tôi thấy mọi nỗ lực đều xứng đáng.” Dù nghề báo và truyền thông luôn biến đổi theo thời đại, cô Nhàn cho rằng vai trò của người thầy không bao giờ thay đổi: Dẫn dắt, định hướng và đặt nền tảng nhân cách nghề nghiệp cho thế hệ trẻ. “Giỏi công nghệ là tốt, nhưng làm người tử tế còn quan trọng hơn,” cô nhấn mạnh.

TS Vũ Thị Thanh Nhàn trong buổi dẫn sinh viên đi thăm quan Toà soạn hội tụ.

Cô cũng chia sẻ về thách thức và cơ hội trong thời đại số: “Sinh viên hiện nay có rất nhiều điều kiện thuận lợi khi làm nghề: Thiết bị quay hiện đại, phần mềm biên tập, công nghệ hậu kỳ… tất cả giúp việc làm báo trở nên nhanh chóng và dễ dàng hơn rất nhiều so với trước. Nhưng càng có nhiều công cụ, các em càng cần ghi nhớ giá trị cốt lõi mà công nghệ không thể thay thế đó là: Trung thực, nhân văn và chính xác.” Với cô Nhàn, công nghệ có thể giúp làm nhanh và đẹp, nhưng chỉ có bản lĩnh, nhân cách và trái tim của người làm nghề mới tạo nên giá trị thật sự của báo chí truyền thông.

Cô Trần Thị Thuỳ Dương - Giảng viên Khoa Truyền thông Đa phương tiện, Trường Đại học Thăng Long chia sẻ, cô đến với nghề báo từ niềm yêu thích tìm hiểu con người và kể lại những gì mình quan sát được trong cuộc sống. Qua nhiều năm gắn bó, cô nhận ra rằng, việc chia sẻ kinh nghiệm và hướng dẫn các bạn trẻ bước vào lĩnh vực truyền thông cũng mang lại một niềm vui khác. “Chính mong muốn lan tỏa tinh thần làm báo chân chính đã đưa tôi đến với giảng đường,” cô nói.

Cô Trần Thị Thuỳ Dương trong buổi làm việc tại trường.

Nhìn nhận về sự thay đổi của nghề báo qua các thời kỳ, cô Dương cho biết: “Nghề báo ngày nay thay đổi mạnh mẽ hơn rất nhiều. Môi trường số, mạng xã hội và công nghệ buộc người làm báo phải nhanh hơn, đa năng hơn và linh hoạt hơn. Nếu trước đây một nhà báo chỉ cần giỏi viết hoặc giỏi quay, thì bây giờ phải thành thạo nhiều kỹ năng cùng lúc, đồng thời giữ được bản lĩnh để không bị cuốn theo tốc độ và áp lực thông tin.” Về phẩm chất cần thiết, cô nhấn mạnh: “Quan trọng nhất vẫn là bản lĩnh nghề nghiệp và đạo đức. Công nghệ có thể thay đổi từng ngày, kỹ năng có thể học thêm, nhưng giá trị cốt lõi của người làm báo: Trung thực, khách quan và trách nhiệm với công chúng, thì phải luôn giữ vững. Đó là nền tảng để một người làm báo tồn tại với nghề một cách bền vững.”

Thầy Vũ Trung Hiếu – Giảng viên Khoa Truyền thông Đa phương tiện, Trường Đại học Thăng Long từng nhiều năm làm nghề trước khi bước vào giảng dạy. Thầy Hiếu chia sẻ rằng, điều quan trọng nhất ông muốn trao truyền cho sinh viên không phải là kỹ năng trước mắt, mà là tư duy để làm nghề lâu dài: “Kỹ năng có thể học trong vài tháng và rồi lại thay đổi theo công nghệ. Nhưng tư duy đúng sẽ đi cùng các em suốt cả hành trình làm nghề. Nếu chỉ dạy kỹ năng, thầy cô chỉ trao một chiếc chìa khóa; còn khi dạy tư duy, thầy cô trao cho các em khả năng tự mở nhiều cánh cửa khác.”

Thầy Vũ Trung Hiếu trong các hoạt động giảng dạy.

Với thầy, công việc đứng lớp là cách đáp lại những gì mình từng nhận được từ các thầy cô đi trước: “Tôi may mắn được dạy cách nhìn nghề bằng sự tử tế và trách nhiệm. Khi giảng dạy, tôi chỉ mong truyền lại điều đó cho thế hệ sau.” Thầy Hiếu luôn nhắc sinh viên giữ vững nền tảng đạo đức nghề nghiệp: “Công cụ thay đổi, nền tảng thay đổi, nhưng sự chân thành thì không. Tôi mong các em giữ được điều đó khi bước ra ngoài, vì đó là thứ quyết định giá trị của người làm nghề.”

Khi chia sẻ về hành trình đến với nghề, TS Đỗ Anh Đức - Trưởng Bộ môn Truyền thông số, Viện Đào tạo Báo chí & Truyền thông, Trường ĐH KHXH&NV nói: “Tôi thích viết, thích đứng lớp từ nhỏ. Cả nghề báo lẫn nghề giáo đều cho tôi cơ hội sống với điều mình yêu thích: Hiểu con người và giúp thế hệ trẻ có định hướng đúng.” Dù công nghệ thay đổi mạnh mẽ, thầy nhấn mạnh sự tử tế với nghề: “Tôi mong sinh viên giữ được bản lĩnh trước áp lực thông tin, biết phân biệt đúng, sai và có trách nhiệm với xã hội. Nếu một ngày nào đó, sinh viên nhớ đến tôi vì tôi đã giúp họ tin vào bản thân, thì đó là điều ý nghĩa nhất.”

TS Đỗ Anh Đức trong một giờ lên lớp.

Và với Thạc sĩ Trần Quang Huy - Viện Báo chí - Truyền thông, Học viện Báo chí Tuyên truyền, thì nghề giáo đến như một cái "duyên". Thầy chia sẻ: "Xuất phát điểm là một nhà ngoại giao, tôi đến với nghề báo và công việc giảng dạy tại Học viện Báo chí và Tuyên truyền như một "cơ duyên". Hành trình này được nuôi dưỡng bởi những trải nghiệm thực tế và niềm tin rằng báo chí không chỉ là một nghề mà còn là trách nhiệm xã hội.

Tôi nhận thấy nghề báo hiện nay đã thay đổi lớn về tốc độ và công nghệ, đòi hỏi nhà báo phải đa kỹ năng hơn để cạnh tranh trong kỷ nguyên số. Tuy nhiên, những giá trị cốt lõi như sự trung thực, trách nhiệm và dấn thân vì sự thật thì không bao giờ thay đổi. Do đó, điều cần thiết nhất đối với người làm báo không phải là kỹ năng nhất thời, mà chính là bản lĩnh nghề nghiệp và nền tảng nhân cách vững vàng. Trong giảng dạy, tôi luôn ưu tiên việc hình thành tư duy phản biện, tư duy đa chiều và đạo đức cho sinh viên. Bởi kỹ năng có thể học và sẽ lỗi thời, nhưng một tư duy đúng đắn chính là nền tảng vững chắc giúp người làm báo không chỉ làm được nghề, mà còn "sống" được với nghề và đóng góp giá trị thật cho xã hội."

Từ những chia sẻ của thầy cô, dễ thấy rằng, con đường đến với nghề giáo không phải lúc nào cũng bằng phẳng. Nhưng họ vẫn chọn ở lại, bởi niềm tin rằng mỗi bài học trao đi, mỗi lời động viên đúng lúc, mỗi cánh cửa mở ra cho học trò… đều có thể thay đổi một cuộc đời.

Trong ngày 20/11, giữa những bó hoa rực rỡ và lời chúc tốt đẹp, nhiều thầy cô chỉ mong điều giản dị: Học trò trưởng thành, sống tử tế và luôn nhớ về công ơn người dạy mình bằng những hành động thiết thực.

“Tôn sư trọng đạo” không chỉ nằm ở lời chúc, mà ở việc tiếp nối những giá trị mà thầy cô gửi gắm. 20/11 vì thế không chỉ là ngày tri ân, mà còn là lời nhắc nhở mỗi người về lòng biết ơn - điều làm nên vẻ đẹp bền vững của giáo dục Việt Nam.