Thực thi bảo hiểm y tế toàn dân: Cần triển khai linh hoạt

Theo mục tiêu mà Chính phủ đề ra đến năm 2020 phấn đấu 90% dân số có bảo hiểm y tế (BHYT), nhưng nếu quá trình triển khai không linh hoạt e rằng mục tiêu khó thành. Lao động nhập cư, lao động thời vụ đang làm việc tại các đô thị là ví dụ điển hình.
thuc thi bao hiem y te toan dan can trien khai linh hoat Đến năm 2020: Phấn đấu 90% dân số được tham gia bảo hiểm Y tế
thuc thi bao hiem y te toan dan can trien khai linh hoat Giao lưu trực tuyến về chính sách bảo hiểm y tế tại BHXH Việt Nam

Từ ví dụ điển hình

Chị Đỗ Thị Hồng (sinh năm 1970, ở Đại Đồng, Vĩnh Tường, Vĩnh Phúc) chia sẻ, chị bị 3 khối u buồng trứng chèn vào tử cung, bàng quang và phía sau lưng, bác sĩ bảo phải mổ phanh chứ không mổ nội soi được. Nhưng mổ phanh thì tốn 10 - 15 triệu đồng, chị không có tiền. “Tôi muốn mua bảo hiểm y tế, nhưng cái khó vẫn là thủ tục giấy tờ, ai giúp đỡ tôi với" - chị Hồng khẩn khoản.

thuc thi bao hiem y te toan dan can trien khai linh hoat

Theo lời kể, chị Hồng theo mẹ lên Hà Nội và định cư ở phường Phúc Tân (Hoàn Kiếm, Hà Nội) gần 30 năm nay; ở quê nhà không có ruộng, chị làm nghề mua bán đồng nát để kiếm sống. Chị phát hiện có khối u từ năm 10 tuổi, và đã trải qua 4 lần phẫu thuật nội soi (trong đó có 1 lần mổ nội soi tuyến giáp).

Chị cho biết, do trình độ hiểu biết ít ỏi nên từ lâu nghe mọi người nói có bệnh rồi thì không được mua bảo hiểm y tế nên chị không quan tâm. Bắt đầu năm 2014, khi tham gia các hoạt động nâng cao nhận thức về quyền và trách nhiệm các quy định pháp luật, an sinh xã hội, chị mới hiểu là bị bệnh rồi vẫn mua được bảo hiểm y tế.

Lúc này chị mới tìm hiểu để mua bảo hiểm y tế, nhưng khi tới đại lý mua bảo hiểm ở phường thì nhân viên lý yêu cầu phải có sổ đăng ký thường trú mới mua được. Chị Hồng lại lật đật trở về quê để xin giấy tạm vắng, nhưng công an viên ở quê chị lại nói bây giờ không cần giấy tạm vắng mà chỉ cần mang giấy chứng minh nhân dân tới công an phường chị đang ở để xin giấy tạm trú.

Thấy thủ tục quá nhiêu khê, chị muốn mua bảo hiểm y tế tự nguyện ở địa phương nơi chị có tên trong hộ khẩu, nhưng cũng không được chấp nhận, vì theo quy định mới từ 1.1.2016 phải mua theo hộ gia đình.  "Thu nhập của tôi không đủ để mua cho toàn bộ gia đình với 7 nhân khẩu", chị Hồng trải lòng. Vì vậy, chị trở lại Hà Nội vẫn loanh quanh với thủ tục và hy vọng sẽ mua được bảo hiểm y tế. 

Đến khoảng cách giữa văn bản và thực tiễn

Theo Luật sư Trịnh Quang Chiến (Trung tâm Tư vấn pháp luật - Hội Luật gia Việt Nam), trường hợp của chị Hồng muốn mua bảo hiểm y tế tại Hà Nội thì phải có đăng ký tạm trú dài hạn (sổ tạm trú); mà muốn có sổ tạm trú thì phải có chỗ ở hợp pháp theo quy định Điều 20 Luật Cư trú.

Chỗ ở hợp pháp là mua, cho tặng, hợp đồng cho thuê, mượn; phải có ít nhất 2 năm đăng ký tạm trú liên tục.

Trong khi đó, chị Đỗ Thị Hồng đã không thực hiện đăng ký tạm trú ngắn hạn từ năm 2006 đến nay, nên dù có ở 30 năm thì về mặt pháp lý chị khó có thể có được đăng ký thường trú dài hạn.

"Ngoài ra, điều kiện là phải có chỗ ở hợp pháp, nhưng đa số lao động di cư tại phường Phúc Tân thuê chung 4 - 5 người trong một nhà trọ nhỏ của chủ nhà không có giấy tờ đất đai hợp pháp do có thể là lấn chiếm, có thể là "nhảy dù"...

Công an địa phương cũng khó có thể làm đăng ký cho các đối tượng này vì như thế là thừa nhận đất đai không hợp pháp như trên thành đất đai hợp pháp" - Luật sư Trịnh Quang Chiến giải thích.

Để giảm phiền hà cho người dân tham gia bảo hiểm y tế, Bộ Y tế đã có công văn 3638 ngày 29.5.2015 gửi cơ quan Bảo hiểm xã hội Việt Nam về việc đơn giản thủ tục tham gia BHYT theo hộ gia đình.

Theo đó, trong giai đoạn hiện nay, không bắt buộc người tham gia BHYT theo hộ gia đình phải trình cơ quan quản lý các loại giấy tờ để chứng minh về đặc điểm nhân thân đối tượng, về sự tham gia bảo hiểm y tế của thành viên hộ gia đình (như không phải xuất trình giấy tạm vắng, giấy xác nhận ly hôn hoặc các giấy tờ khác thuộc về trách nhiệm quản lý của UBND cấp xã...).

Nghiên cứu mở rộng các hình thức tổ chức đại lý thu bảo hiểm y tế theo hướng cá nhân, cơ quan nào dễ tiếp cận với người dân nhất đều có thể làm đại lý thu bảo hiểm y tế (ví dụ: Trạm y tế xã/phường, phòng khám bác sĩ gia đình, bưu điện). Tuy nhiên, theo bà Nguyễn Thu Giang - Phó Viện trưởng Viện Light, từ công văn cho đến triển khai thực tế vẫn còn khoảng cách, nên thực hiện không đồng bộ.

Chuyện của chị Hồng cũng chính là bài học kinh nghiệm cho lực lượng lao động di cư ở khu vực phi chính thức hiện nay. Vì thế, nhiều chuyên gia lao động cho rằng, lao động di cư khi ra thành thị cần chấp hành các quy định của pháp luật để thực hiện trách nhiệm cũng như quyền lợi của mình được đảm bảo.

Đồng thời, cần thay đổi nhận thức khi có bệnh rồi mới vội vàng mua bảo hiểm y tế mà phải mua ngay từ khi chưa có bệnh vì nguyên tắc của bảo hiểm là san sẻ từ người nọ với người kia. 

Đức Anh

Có thể bạn quan tâm

Nên xem

Bắt giữ đối tượng "ngáo đá" cướp ô tô, dùng xẻng đánh người

Bắt giữ đối tượng "ngáo đá" cướp ô tô, dùng xẻng đánh người

(LĐTĐ) Ngày 23/11, Công an huyện Sóc Sơn (Hà Nội) cho biết đã bắt giữ Ma Vũ Duy (sinh năm 2004; trú tại xã Bản Áng, huyện Chợ Mới, tỉnh Bắc Kạn) để điều tra hành vi "Giết người", "Cướp tài sản".
Từ 25/12: Phụ huynh bắt buộc quản lý hoạt động mạng xã hội của trẻ em dưới 16 tuổi

Từ 25/12: Phụ huynh bắt buộc quản lý hoạt động mạng xã hội của trẻ em dưới 16 tuổi

(LĐTĐ) Từ ngày 25/12/2024, trẻ em dưới 16 tuổi tại Việt Nam sẽ không thể tự đăng ký tài khoản mạng xã hội. Theo quy định mới trong Nghị định 147/2024/NĐ-CP, cha mẹ hoặc người giám hộ sẽ phải thực hiện việc này và chịu trách nhiệm giám sát mọi hoạt động của trẻ trên mạng xã hội.
Từ 1/1/2025, ứng dụng ngân hàng không được ghi nhớ mật khẩu đăng nhập

Từ 1/1/2025, ứng dụng ngân hàng không được ghi nhớ mật khẩu đăng nhập

(LĐTĐ) Theo Thông tư 50/2024/TT-NHNN được Ngân hàng Nhà nước ban hành, kể từ ngày 1/1/2025, các ứng dụng ngân hàng sẽ không được trang bị chức năng lưu mật khẩu đăng nhập tài khoản của người dùng.
Bắt đầu chiến dịch kiểm tra vận tải hành khách cuối năm

Bắt đầu chiến dịch kiểm tra vận tải hành khách cuối năm

(LĐTĐ) Ngày 22/11, lực lượng chức năng đã khởi động chiến dịch kiểm tra toàn diện việc vận tải hành khách trong dịp cuối năm nhằm đảm bảo an toàn giao thông và trật tự đô thị. Tổ công tác liên ngành bao gồm Đội Cảnh sát giao thông (CSGT) đường bộ số 14 và Công an quận Hoàng Mai đã tiến hành các đợt kiểm tra đột xuất tại Bến xe Giáp Bát, đồng thời thiết lập các chốt kiểm soát xung quanh khu vực.
Tỷ giá USD hôm nay 23/11: Giá USD trên thị trường tự do giảm sâu

Tỷ giá USD hôm nay 23/11: Giá USD trên thị trường tự do giảm sâu

(LĐTĐ) Hôm nay 23/11, các ngân hàng thương mại đều tăng giá chiều mua vào đồng USD, giao dịch chủ yếu ở 25.509 đồng/USD.
Giá xăng dầu hôm nay (23/11): Giá dầu thế giới tăng cao nhất trong hai tuần

Giá xăng dầu hôm nay (23/11): Giá dầu thế giới tăng cao nhất trong hai tuần

(LĐTĐ) Hôm nay (23/11/2024), giá dầu thế giới tăng khoảng 1%, đạt mức cao nhất trong hai tuần, do cuộc xung đột leo thang ở Ukraine làm tăng mức rủi ro địa chính trị. Cụ thể, giá dầu WTI ở mốc 71,25 USD/thùng, tăng 1,64%, giá dầu Brent ở mốc 75,14 USD/thùng, tăng 1,23%.
Giá vàng hôm nay 23/11: Giá vàng miếng SJC, vàng nhẫn đồng loạt tăng cao

Giá vàng hôm nay 23/11: Giá vàng miếng SJC, vàng nhẫn đồng loạt tăng cao

(LĐTĐ) Giá vàng hôm nay 23/11: Giá vàng thế giới nhảy vọt thúc đẩy giá vàng miếng SJC lẫn vàng nhẫn cùng lên mốc cao mới.

Tin khác

Đề xuất, khuyến nghị Chính phủ phương án lương tối thiểu vùng phù hợp

Đề xuất, khuyến nghị Chính phủ phương án lương tối thiểu vùng phù hợp

Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội (LĐTBXH) tiếp tục xem xét, rà soát và đánh giá mức sống tối thiểu của người lao động và gia đình họ; tương quan với mức lương thị trường; chỉ số giá tiêu dùng, để đề xuất, khuyến nghị Chính phủ phương án lương tối thiểu vùng phù hợp...
Yêu cầu các địa phương báo cáo thưởng Tết trước ngày 15/12

Yêu cầu các địa phương báo cáo thưởng Tết trước ngày 15/12

(LĐTĐ) Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội (LĐTBXH) yêu cầu các địa phương nắm bắt tình hình tiền lương, nợ lương năm 2024, ban hành kế hoạch thưởng Tết Dương lịch 2025 và Tết Nguyên đán Ất Tỵ cho người lao động, báo cáo về Bộ trước ngày 15/12/2024.
Hà Nội: 30 nhà giáo tham gia Hội giảng Nhà giáo giáo dục nghề nghiệp toàn quốc năm 2024

Hà Nội: 30 nhà giáo tham gia Hội giảng Nhà giáo giáo dục nghề nghiệp toàn quốc năm 2024

(LĐTĐ) Ngày 30/10, Sở Lao động - Thương binh và Xã hội (LĐTBXH) Hà Nội tổ chức chương trình gặp mặt Đoàn nhà giáo Hà Nội tham dự Hội giảng Nhà giáo giáo dục nghề nghiệp toàn quốc năm 2024.
Đề xuất tiêu chí xác định người lao động có thu nhập thấp

Đề xuất tiêu chí xác định người lao động có thu nhập thấp

Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội (LĐTBXH) đề xuất: Người có thu nhập bình quân đầu người/tháng dưới 2,25 triệu đồng ở khu vực nông thôn; dưới 3 triệu đồng ở khu vực thành thị được xác định là người có thu nhập thấp.
Trình Thủ tướng phương án nghỉ Tết Âm lịch 9 ngày

Trình Thủ tướng phương án nghỉ Tết Âm lịch 9 ngày

(LĐTĐ) Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội (LĐTBXH) đã chọn phương án nghỉ Tết Nguyên đán kéo dài 9 ngày, từ ngày 26 tháng Chạp năm Giáp Thìn đến hết mùng 5 tháng Giêng năm Ất Tỵ (tức từ 25/1 đến 2/2/2025), để trình Thủ tướng phê duyệt.
Giá điện, giá chung cư đều tăng: Người lao động càng thêm gánh nặng!

Giá điện, giá chung cư đều tăng: Người lao động càng thêm gánh nặng!

(LĐTĐ) Tại buổi họp báo thường kỳ tháng 9 do Văn phòng Chính phủ tổ chức, trả lời câu hỏi về giá chung cư tại sao tăng cao? Đại diện Bộ Xây dựng trả lời có yếu tố thổi giá, nâng giá.
Thu nhập của người lao động tiếp tục được cải thiện

Thu nhập của người lao động tiếp tục được cải thiện

Theo báo cáo về tình hình lao động, việc làm quý III và 9 tháng năm 2024 của Tổng cục Thống kê công bố mới đây, thu nhập bình quân tháng của người lao động quý III tiếp tục tăng, đời sống được cải thiện hơn.
Hàn Quốc ân hạn với lao động nước ngoài cư trú bất hợp pháp tự nguyện về nước

Hàn Quốc ân hạn với lao động nước ngoài cư trú bất hợp pháp tự nguyện về nước

(LĐTĐ) Thông tin từ Cục Quản lý lao động ngoài nước thuộc Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội (LĐTBXH) cho biết, cuối tháng 9 vừa qua, Bộ Tư pháp Hàn Quốc đã thông báo thực hiện chính sách ân hạn lần thứ hai năm 2024 đối với đối tượng là người lao động nước ngoài cư trú bất hợp pháp tại Hàn Quốc tự nguyện về nước.
Hà Nội: Hộ gia đình nuôi 2 con học đại học, cao đẳng được hỗ trợ vay vốn chính sách

Hà Nội: Hộ gia đình nuôi 2 con học đại học, cao đẳng được hỗ trợ vay vốn chính sách

(LĐTĐ) Tại Kỳ họp thứ 18, Hội đồng nhân dân (HĐND) thành phố Hà Nội, 100% đại biểu tham gia biểu quyết nhất trí tán thành thông qua Nghị quyết Quy định đối tượng đặc thù được vay vốn từ nguồn vốn ngân sách địa phương ủy thác qua Ngân hàng Chính sách xã hội của thành phố Hà Nội.
Đề nghị bỏ đề xuất sinh viên làm thêm không quá 24 giờ mỗi tuần

Đề nghị bỏ đề xuất sinh viên làm thêm không quá 24 giờ mỗi tuần

Dự thảo Luật Việc làm (sửa đổi) mới nhất đã bỏ quy định về giới hạn số giờ làm thêm của học sinh, sinh viên không quá 24 giờ mỗi tuần như đề xuất trước đó…
Xem thêm
Phiên bản di động