Tăng cường sự giám sát của cộng đồng về môi trường!

	Cần chấm dứt việc giết mổ gia cầm gây ô nhiễm môi trường
	Ô nhiễm sông, hồ Hà Nội: Điểm mặt những “lá phổi chết”
	Nghệ sỹ Việt bày tỏ quan điểm trước vấn nạn ô nhiễm

Số liệu thống kê của Ngân hàng Thế giới (WB) cho hay, tình trạng ô nhiễm môi trường tại Việt Nam gây thiệt hại đến 5% tổng sản phẩm quốc nội (GDP) hằng năm, nghĩa là chỉ riêng năm 2015 thì thiệt hại do ô nhiễm môi trường tại Việt Nam đã lên đến 10 tỉ USD. Còn theo các chuyên gia, đấy là chưa kể đến con số 780 triệu USD phải chi ra hàng năm cho công tác chữa trị những chứng bệnh do ô nhiễm môi trường gây ra.

Ô nhiễm môi trường ngoài yếu tố khách quan - bắt đầu từ sử dụng những công nghệ lạc hậu, tiếp đến là sự gia tăng dân số ở mức cơ học và khai thác tài nguyên bừa bãi thì yếu tố chủ quan là do công tác buông lỏng quản lý của các cơ quan chức năng; hoặc có luật nhưng không triển khai theo luật. Ví dụ, theo các luật: Tài nguyên nước; Bảo vệ môi trường, việc tham vấn ý kiến cộng đồng trong quá trình thẩm định báo cáo  tác động môi trường (TĐMT) liên quan đến quá trình thẩm định hồ sơ xin cấp giấy phép xả thải của các dự án phải được thực hiện theo đúng quy định của 2 đạo luật này. Cụ thể, cộng đồng dân cư và các tổ chức, cá nhân liên quan được quyền tham gia ý kiến một cách minh bạch trong quá trình xây dựng và triển khai dự án…Tuy nhiên, quá trình triển khai nhiều nơi lại không diễn ra như vậy.

Không ít doanh nghiệp thả cả nước chưa được xử lý ra môi trường

Dự án Nhà máy Giấy Lee & Man Việt Nam tại tỉnh Hậu Giang đang được Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo các bộ, ngành kiểm tra yếu tố ô nhiễm môi trường là ví dụ điển hình. Theo báo cáo của các cơ quan chức năng, tháng 12.2015, Bộ Tài nguyên - Môi trường (TNMT) cấp giấy phép xả thải 50.000 mét khối/ngày đêm cho Công ty này, nhưng thời điểm hiện tại, khi dự án này gây ô nhiễm trường, thì người dân mới phát hiện ra báo cáo đánh giá TĐMT của dự án được UBND tỉnh Hậu Giang phê duyệt, nhưng người dân không hề được tham gia.

Còn theo TS Nguyễn Minh Phong, sự cố môi trường do chất thải của các nhà máy vừa qua cho thấy, còn có nguyên nhân chủ quan trong công tác quản lý nhà nước. Ví dụ, theo phân công quản lý hiện hành, nguồn nước thải hằng ngày từ khu công nghiệp Vũng Áng  đổ ra biển do Cty FHS - chủ nguồn nước xả thải này - tự chịu trách nhiệm xử lý. Họ chỉ phải báo cáo Bộ TNMT mỗi năm 1 lần vào trung tuần tháng 12; còn hằng tháng, cán bộ sở TNMT địa phương chỉ cử người vào Công ty lấy mẫu nước thải một lần. Việc không cử người túc trực và lấy mẫu nước thải hằng ngày, hoặc hằng tuần (chứ không phải hằng tháng) tại các doanh nghiệp khiến cơ quan chức năng thiếu giám sát thường xuyên dẫn đến việc các doanh nghiệp tự làm sai quy trình.

Vấn đề đặt ra, để giảm thiểu tối đa tác động môi trường do các nhà máy sản xuất gây ra, bên cạnh sự quản lý chặt chẽ của các cơ quan chức năng liên quan đến khâu thẩm định dự án; đặc biệt là công nghệ và quy trình xử lý môi trường thì đặc biệt phải  tiếp tục cụ thể hóa 2 luật Tài nguyên nước; Luật Bảo vệ môi trường theo hướng phải tăng cường sự giám sát của Mặt trận Tổ quốc các cấp và Tổ chức Công đoàn cũng như ý kiến tham vấn của cộng đồng.

A.Tùng