Phòng, chống tham nhũng còn khó khăn!

950 ngàn cán bộ kê khai tài sản chỉ phát hiện 1 khai gian!

Là đại biểu QH, ông đánh giá thế nào về kết quả phòng, chống tham nhũng như báo cáo của Chính phủ trình bày?

ĐB Trần Ngọc Vinh: Với sự tham gia của toàn hệ thống chính trị, công tác phòng, chống tham nhũng đã đạt được kết quả bước đầu. Tuy nhiên, nếu nhìn vào con số báo cáo của Chính phủ trong phần kết quả đã đạt được với đánh giá mặt hạn chế thì rõ ràng chưa đạt yêu cầu. Cụ thể, Chính phủ báo cáo tham nhũng ngày càng tinh vi, tham nhũng còn lớn, số lượng phát hiện nhiều song chỉ thu hồi tỷ lệ phần trăm rất hạn chế là khó chấp nhận. Câu hỏi đặt ra các tài sản từ tham nhũng, hối lộ đã bị tấu tán đi đâu?

Thưa ông, Luật Phòng chống tham nhũng đã có; Ban phòng chống tham nhũng từ Trung ương đến địa phương cũng đã thành lập. Và để công tác phòng ngừa tham nhũng đạt kết quả cao nhất, chúng ta đã và đang triển khai việc kê khai tài sản với cán bộ, đảng viên. Vậy tại sao quy định chặt như vậy, công tác chống tham nhũng vẫn khó khăn?

Tôi xin dẫn số liệu mà Thanh tra Chính phủ báo cáo tại QH như sau: Riêng năm 2013 cả nước có khoảng 950 ngàn người thực hiện việc kê khai tài sản, song chỉ phát hiện duy nhất 1 người kê khai không trung thực. Từ con số này nói lên điều gì? Đó là tiêu chí kê khai rất rõ ràng, nhưng việc thực hiện kê khai lại chưa minh bạch, kê khai rất hình thức. Nghĩa là đưa cho cán bộ, đảng viên bảng kê khai tài sản, rồi họ muốn kê gì thì kê. Chế độ hậu kiểm không có. Hiện chưa có bất kỳ báo cáo nào đánh giá địa phương A, bộ B kê khai trung thực tài sản cán bộ, chuyên viên của mình. Vì vậy, vấn đề đặt ra chỉ khi nào các bảng kê khai tài sản có tổ chức rõ ràng đứng ra chịu trách nhiệm giám sát xem việc kê khai có trung thực, minh bạch hay không thì khi đó mới hy vọng không bị hình thức hóa như hiện nay.

Ông có kiến nghị gì để công tác phòng chống tham nhũng đạt kết quả?

Luật, các văn bản dưới luật chúng ta đã có. Vấn đề đặt ra theo tôi biện pháp quản lý cán bộ ra sao mới là quan trọng. Trong tổ chức hoạt động của Đảng đã có sự luân chuyển cán bộ vậy đối với bộ máy công quyền thì sao? Quan điểm của tôi cho rằng với những người giữ chức vụ liên quan đến mảng kinh tế... thì không nên đảm nhiệm chức vụ quá lâu mà phải luân chuyển. Cạnh đó, khi tiến hành bổ nhiệm cán bộ các cơ quan như kiểm tra, tổ chức của Đảng, cơ quan nội vụ của phía chính quyền phải tiến hành thẩm tra, kiểm tra thật kỹ việc kê khai tài sản của người ứng cử, chuẩn bị bổ nhiệm. Anh không thể dấu diếm hoặc khai man tài sản được. Đồng thời, tới đây Chính phủ cần ban hành nghị định kiểm soát tài chính của những cán bộ về hưu.

Cấm chuẩn bị về hưu ký quyết định bổ nhiệm nhân sự

Để góp phần phòng, ngừa tham nhũng hiệu quả, ông Lê Như Tiến- Phó Chủ nhiệm Ủy ban Giáo dục- Văn hóa- Thanh niên- Thiếu niên- Nhi đồng của Quốc hội đề xuất Chính phủ cần ban hành quy định về việc quan chức sắp hết nhiệm kỳ công tác không được phép bổ nhiệm nhân sự để tránh xảy ra trường hợp như nguyên Tổng Thanh tra Trần Văn Truyền, ông thấy sao?

Tôi rất ủng hộ quan điểm này. Chúng ta đã biết, tham nhũng không chỉ dừng lại ở lĩnh vực kinh tế, đầu tư mà nó len lỏi cả ở lĩnh vực tổ chức. Ví dụ như có thông tin chạy công chức, chạy quyền. Thế nên, không loại trừ, khi những cán bộ làm ở vị trí thủ trưởng cơ quan sắp mãn hạn nhiệm kỳ hoặc nghỉ chế độ ký hàng loạt quyết định thăng chức cho những cán bộ thuộc cấp của mình. Điều này, xét về mặt luật pháp họ chẳng sai, nhưng biết đâu không ít người lợi dụng điều này để mưu lợi cho mình thì sao? Quy định như đề xuất của ông Tiến cũng là một trong những cách phòng, chống tham nhũng hiệu quả.

Đại biểu Đỗ Văn Đương (TP HCM): Phải có sự gắn kết giữa các cơ quan. Luật, văn bản dưới luật đã hoàn thiện. Bộ máy phòng chống tham nhũng không chỉ riêng Ban Phòng, chống tham nhũng TW, địa phương mà còn có các ngành kiểm tra, công an, thanh tra, kiểm toán. Vấn đề theo tôi công tác chống tham nhũng chưa đạt là còn thiếu gắn kết giữa các ngành này với nhau. Chúng ta coi chống tham nhũng là chống giặc nội xâm, nên nó được ví như cuộc đánh ở chiến trường. Một khi đã phát hiện thấy dấu hiệu tham nhũng thì phải có sự hợp đồng tác chiến giữa các binh chủng làm sao để phong tỏa đối phương không biết mình đang bị theo dõi nhằm tấu tán tài sản. Vì không phong tỏa tài sản, thì khi khởi tố chẳng biết tài sản ở đâu. Đây cũng chính là lý do các án tham nhũng chỉ thu về 10% tổng giá trị tài sản tham nhũng. Đại biểu Lê Thị Nga (Thái Nguyên: Đến bản báo cáo tham nhũng năm nào cũng “na ná” năm nào lấy gì đạt kết quả cao:) Công tác tuyên chiến với vấn nạn tham nhũng được Đảng, Nhà nước đặc biệt coi trọng, cử tri đặc biệt quan tâm. Song khi đọc bản báo cáo phòng chống tham nhũng của Chính phủ do đại diện Thanh tra Chính phủ trình bày thì thất vọng. Thất vọng bởi các bản báo cáo năm trước, năm sau và năm nay cứ “na ná” giống nhau. Nguyên nhân, giải pháp chỉ có vậy. Chỉ khác mỗi con số. Mà ngay con số báo cáo cũng khiến cá nhân tôi, các đại biểu và cử tri khó chấp nhận, đó là trong số khoảng 950 ngàn cán bộ, đảng viên kê khai tài sản chỉ duy nhất một người bị kỷ luật dưới hình thức cảnh cáo. Chúng ta nói, kê khai để kiểm soát tài sản cán bộ, đảng viên bằng tài khoản, nhưng thử hỏi với một quốc gia chi tiêu phổ biến bằng tiền mặt thì chúng ta kiểm soát tham nhũng ra sao? Kinh tế khó khăn, đời sống của cán bộ, công chức, viên chức, công nhân lao động gặp rất nhiều khó khăn. Tại kỳ họp Quốc hội nào chúng ta cũng nói đến triệt để thực hành tiết kiệm, chống lãng phí; đẩy mạnh tham nhũng nhưng cứ phòng, chống như thế này, thì chắc chắn năm sau bản báo cáo về công tác phòng, chống tham nhũng chẳng có gì khác. Đại biểu Trần Du Lịch (TP HCM): Phải xác định rõ đối tượng chống để có phương pháp chống. Tham nhũng hiện theo đánh giá là vào cả ngõ ngách của đời sống, xã hội. Tuy nhiên theo cá nhân tôi tham nhũng có hai dạng: Tham nhũng vặt và tham nhũng lớn. Ở đây tôi không đề cập đến tham nhũng vặt, mà xin nói về tham nhũng lớn. Câu hỏi đặt ra ai có thể tham nhũng? Rõ ràng nằm ở những người có chức quyền. Công nhân, nông dân thì tham nhũng thế nào được. Thế nên, nó nằm ở các nhóm đối tượng quản lý ví như duyệt các dự án; quản lý nhà nước chuyên ngành trong đó có sự thông đồng nhau giữa 3 ông quản lý- doanh nghiệp, ngân hàng. Sau khi hoàn tất thì hoa hồng, cổ phần, cổ phiếu... Tiếp đó là khả năng tham nhũng trong các tập đoàn, DN nhà nước và  lĩnh vực cán bộ như biên chế, bổ nhiệm cán bộ... Ai cũng biết chỉ những đối tượng đó mới có khả năng tham nhũng lớn. Vấn đề đặt ra các cơ quan chống tham nhũng xác đinh rõ đối tượng để chống thế nào mà thôi. T.Hải (ghi)

N. Tuấn- H. Lê