Nhà văn Nguyễn Toàn Thắng: Tôi kể chuyện lịch sử theo cách của tôi

(LĐTĐ) Đề tài sân khấu lịch sử luôn được các nhà viết kịch khai thác trên đa dạng thể loại sân khấu. Cho đến nay, đề tài lịch sử vẫn chưa bao giờ được cho là xưa cũ, luôn hấp dẫn người xem. Báo Lao động Thủ đô có buổi trò chuyện với nhà văn, nhà viết kịch Nguyễn Toàn Thắng về vấn đề này khi anh vừa cho ra mắt kịch bản sân khấu chèo “Người con của Vạn Thắng Vương”.
nha van nguyen toan thang toi ke chuyen lich su theo cach cua toi Nhà văn, nhà viết kịch Nguyễn Toàn Thắng: Tôi vẫn hào hứng với kịch thiếu nhi
nha van nguyen toan thang toi ke chuyen lich su theo cach cua toi Tự hào sản phẩm Rạng Đông made in Việt Nam

PV: Được biết, anh vừa ra mắt vở chèo“Người con của Vạn Thắng Vương” được khán giả đánh giá cao. Vậy tại sao anh lại chọn lựa đề tài lịch sử, một mảng tương đối khó?

nha van nguyen toan thang toi ke chuyen lich su theo cach cua toi
Nhà văn Nguyễn Toàn Thắng

Nhà văn Nguyễn Toàn Thắng: Tôi chọn đề tài lịch sử, bởi lịch sử đã có độ lùi nhất định đủ để chiêm nghiệm, hơn nữa, những bài học được rút ra từ lịch sử chưa bao giờ là xưa cũ cả. Vả lại, nếu không tái hiện lịch sử bằng những tác phẩm văn học nghệ thuật, thì làm sao thế hệ sau có thể yêu quê hương hơn được? Những tác phẩm, rõ ràng dễ đi vào lòng người hơn những bài học lịch sử khô khan.

PV: Trong các kịch bản sân khấu về đề tài lịch sử của mình, có vẻ như anh luôn chú ý đến thân phận phụ nữ?

Nhà văn Nguyễn Toàn Thắng: Tôi thiên về hướng cho rằng đất nước này còn tồn tại mạnh mẽ đến ngày hôm nay, là nhờ mang tính nữ. Phụ nữ Việt dịu dàng, cam chịu trong cuộc sống thường ngày, nhưng rất dũng cảm một khi xảy ra bất cứ biến cố gì với non sông đất nước. Chẳng hạn như trong vở chèo “Nàng thứ phi họ Đặng”, nhân vật Đặng Thuý Hạnh con gái của quốc công Đặng Tất, sau khi cha bị giết, lập tức lên đường và trở thành chiến binh.

nha van nguyen toan thang toi ke chuyen lich su theo cach cua toi
Trích đoạn vở chèo Người con của Vạn Thắng Vương

Hoặc người vợ của tướng quân ăn mày Phạm Ngũ Thư trong vở cải lương “Khất sỹ” cũng không hề cam chịu một cuộc sống tầm thường. Còn ở vở chèo “Người con của Vạn Thắng Vương”, thì mẹ của Nam Việt Vương Đinh Liễn cũng xin vào thành làm con tin, khi không được chấp thuận thì giả điên vào thành chăm con. Những nhân vật nữ ấy, tôi đều lấy cảm hứng từ lịch sử, nhưng gửi gắm vào đó lòng yêu thương, sự tôn trọng với người xưa.

PV: Đề tài về nhà Đinh không dễ khai thác bởi đã có rất nhiều vở diễn thành công trong quá khứ. Vậy phải chăng việc chọn khai thác nhân vật Nam Việt Vương Đinh Liễn, với anh, là để tìm ra một hướng đi mới?

Nhà văn, nhà viết kịch Nguyễn Toàn Thắng được biết tới như một cây bút của thiếu nhi với hàng loạt tác phẩm văn học và dưới các hình thức từ văn học, sân khấu tới phim hoạt hình. Tuy nhiên, nhiều người còn được biết đến anh với đa dạng thể loại kịch lịch sử, hài kịch hiện đại, lãng mạn…

Nhà văn Nguyễn Toàn Thắng từng đoạt Giải nhì Cuộc vận động sáng tác cho thiếu nhi do NXB Kim Đồng tổ chức (2003); Giải thưởng cuộc thi viết kịch bản về đề tài nông thông do Cục Văn hoá Cơ Sở, Bộ Văn Hoá tổ chức; Tặng thưởng Văn xuôi của Tạp chí Văn nghệ Quân đội 2011; Giải thưởng kịch bản của Hội Nghệ sỹ Sân khấu Việt Nam 2017, 2018; Các tác phẩm sân khấu tiêu biểu: Trận chiến giữa rừng xanh (kịch thiếu nhi); Chuyện nàng Lọ Lem (ca kịch); Cuộc phiêu lưu của Gà trống choai (ca kịch); Cậu bé khổng lồ lạc vào hang kiến (kịch thiếu nhi); Căn bếp đại chiến (kịch thiếu nhi); Phiêu lưu trong thế giới hoạt hình 2,3 (ca kịch); Nàng thứ phi họ Đặng (Chèo); Khất sỹ (cải lương); Người con của Vạn Thắng Vương (chèo); Ao làng (hài kịch); Oái ăm đời (hài kịch).Tác phẩm văn học tiêu biểu: Chuyện tình chàng bán loa; Chuyện chú rồng lửa

Nhà văn Nguyễn Toàn Thắng: Có thể nói là như vậy. Nhắc đến vua Đinh, người ta thường nghĩ ngay đến chiến công dẹp loạn 12 sứ quân thống nhất giang sơn của người. Chiến công ấy là vĩ đại bởi nó khiến đất nước không loạn lạc thêm nữa. Chiến tranh đau thương thế nào thì thiết tưởng không cần nhắc lại nữa.

Thế nhưng, tôi muốn khai thác về cuộc đời của Nam Việt Vương Đinh Liễn, là bởi để có được chiến công đó, một đứa trẻ hơn chục tuổi đã phải vào thành làm con tin, để rồi sau này trở thành thái tử, và còn hơn thế nữa, là một trong “Giao Châu thất hùng” thời ấy. Một đứa trẻ đi làm con tin, sống một mình trong vòng vây của đối thủ, thực sự với tôi là một câu chuyện hay. Tôi kể chuyện lịch sử theo cách của mình, đó là đem lại cho khán giả những cảm xúc nhân văn, những giằng xé giữa được và mất, giữa quyền lợi cá nhân và dân tộc.

PV: Lý do nào khiến anh chọn Nhà hát Chèo Ninh Bình làm nơi gửi gắm đứa con tinh thần của mình?

Nhà văn Nguyễn Toàn Thắng: Đương nhiên về đề tài vua Đinh thì Nhà hát Chèo Ninh Bình là nơi tôi nhắm đến. Ngoài ra, Ninh Bình còn là đất phát tích của chèo chuyên nghiệp, nơi cụ tổ nghề chèo là bà Phạm Thị Trân đã thành danh. Nhà hát Chèo Ninh Bình đang có một lực lượng nghệ sỹ hùng hậu, nhiều gương mặt trẻ hứa hẹn sẽ bùng nổ trong nay mai. Giám đốc, NSUT Quang Thập lại là một đạo diễn, một nhà quản lý nghệ thuật có tâm và có tài.

PV: Thường là ít khi tác giả hài lòng với vở diễn, là bởi nhiều khi vở diễn đã bị thay đổi nhiều so với nguyên tác. Còn cá nhân anh thấy thế nào?

Nhà văn Nguyễn Toàn Thắng: Tôi không quan tâm nhiều đến chuyện đó. Khi đưa kịch bản, tôi thường nói với đạo diễn rằng cứ thoải mái sửa sang, miễn là đạt kết quả tốt nhất. Nhiều khi, ý văn học là thế, câu từ là thế, nhưng sang đến sàn diễn, lại cho ra một ý tưởng mới. Và trong vở chèo này, tôi hoàn toàn hài lòng bởi tinh thần kịch bản vẫn vậy, chỉ là được bồi đắp cho dày thêm và hấp dẫn hơn.

PV: Có cảm giác như các nhà viết kịch hay tìm những đề tài lịch sử để viết, phải chăng đề tài lịch sử dễ được dàn dựng?

Nhà văn Nguyễn Toàn Thắng: Mượn câu chuyện lịch sử đúng là có độ an toàn nhất định, bởi việc đã xảy ra rồi mà lịch sử thì không bao giờ thay đổi được nữa. Vả lại, với sân khấu truyền thống, đề tài lịch sử mới có đất để các nghệ sĩ thỏa sức sáng tạo từ âm nhạc, diễn xuất, trang phục, bối cảnh. Và nói thật, lịch sử của ta, do nhiều nguyên nhân, vẫn là một vùng đất bí ẩn để các nghệ sĩ khai phá. Còn nói là để dễ được dàn dựng thì không đúng, bởi đề tài tôi chọn là mới mẻ, và đã mới mẻ thì đương nhiên không dễ được chấp nhận.

PV: Được biết anh có nhiều vở diễn lịch sử ở cả thể loại kịch nói, chèo, cải lương. Điều gì khiến anh say mê viết kịch ở nhiều thể loại sân khấu như vậy? Anh có thể phân tích những cái dễ và những cái khó giữa các thể loại kịch bản sân khấu này không?

Nhà văn Nguyễn Toàn Thắng: Mỗi một loại hình sân khấu có đặc trưng riêng, chính vì thế khi bắt đầu viết, tôi đều hướng đến một loại hình sân khấu cụ thể. Việc này cũng giúp cho việc dàn dựng dễ hơn rất nhiều, và giữa các thành phần sáng tạo dễ tìm thấy tiếng nói chung. Tất nhiên, khi viết, phải say mê, phải đắm mình vào tác phẩm, như thể dứt ruột ra mà viết. Tôi đã nhiều lần vừa viết vừa hoá thân vào nhân vật, để rồi khóc cười theo chính những gì mình viết ra.

Sân khấu kịch nói thì như chúng ta đều biết, quan trọng nhất là tính kịch và tư tưởng. Còn sân khấu kịch hát dân tộc, mỗi loại đều có đặc trưng riêng. Nếu tuồng là bi hùng thì chèo là trữ tình, còn cải lương thì cứ ra chất cải lương là được. Tóm lại, không thể kể hết đặc điểm của các loại hình đó trong vài câu. Có điều, mỗi thể loại đều làm tôi say mê, và không thể so sánh hơn kém ở đây.

PV: Xin cảm ơn nhà văn và chúc anh có thêm nhiều tác phẩm mới.

Bảo Thoa (thực hiện)

Có thể bạn quan tâm

Nên xem

Thông tin cần biết khi muốn gửi tiết kiệm online

Thông tin cần biết khi muốn gửi tiết kiệm online

(LĐTĐ) Trong thời đại 4.0 hiện nay, gửi tiết kiệm online trở thành xu hướng được đông đảo người tiêu dùng lựa chọn bởi sự tiện lợi và an toàn.
Tài tử Will Smith tái xuất

Tài tử Will Smith tái xuất

(LĐTĐ) Will Smith sẽ trở lại màn ảnh với phim “Bad Boys 4”, sau scandal đánh Chris Rock ở Oscar 2022.
Hé lộ quá trình làm phim bom tấn "Godzilla x Kong: Đế chế mới"

Hé lộ quá trình làm phim bom tấn "Godzilla x Kong: Đế chế mới"

(LĐTĐ) Sau thành công của phần phim "Godzilla đại chiến Kong", đạo diễn Adam Wingard và ê-kíp của ông sẽ trở lại với màn hợp sức của hai siêu quái trong "Godzilla x Kong: Đế chế mới". Với một quy mô đồ sộ hơn, quá trình chế tác bộ phim ẩn giấu nhiều sự thật thú vị cùng những con số cực kỳ ấn tượng.
24 thủ đoạn tội phạm công nghệ cao hay sử dụng để lừa đảo

24 thủ đoạn tội phạm công nghệ cao hay sử dụng để lừa đảo

(LĐTĐ) Trước các diễn biến phức tạp, liên tục thay đổi phương thức để lừa đảo của tội phạm công nghệ cao, Công an thành phố Hà Nội đã liệt kê 24 thủ đoạn mà tội phạm công nghệ cao thường hay sử dụng để người dân nêu cao cảnh giác, chủ động phòng ngừa, tự bảo vệ bản thân.
Đề xuất lắp camera phạt nguội trên đường Vành đai 3

Đề xuất lắp camera phạt nguội trên đường Vành đai 3

(LĐTĐ) Chiều 28/3, tại cuộc họp báo của UBND thành phố Hà Nội, Thiếu tướng Nguyễn Thanh Tùng - Phó Giám đốc Công an thành phố Hà Nội, đã thông tin về việc đề xuất, báo cáo Bộ Công an lắp đặt hệ thống camera phạt nguội trên tuyến đường Vành đai 3.
Urenco Hà Nội nỗ lực nâng cao thu nhập cho người lao động

Urenco Hà Nội nỗ lực nâng cao thu nhập cho người lao động

(LĐTĐ) Sáng 28/3, Công ty TNHH một thành viên Môi trường đô thị Hà Nội (Urenco) tổ chức Hội nghị đại biểu người lao động năm 2024.
Tăng cường quản lý thực hiện chương trình tích hợp, liên kết với nước ngoài

Tăng cường quản lý thực hiện chương trình tích hợp, liên kết với nước ngoài

(LĐTĐ) Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) vừa có Công văn số 1421/BGDĐT-GDTrH gửi các Sở GD&ĐT về việc tăng cường công tác quản lý nhà nước về thực hiện chương trình tích hợp, liên kết với nước ngoài trong cơ sở giáo dục.

Tin khác

Sắp ra mắt 2 bộ phim hoạt hình về Chiến thắng Điện Biên Phủ

Sắp ra mắt 2 bộ phim hoạt hình về Chiến thắng Điện Biên Phủ

(LĐTĐ) Hãng Phim hoạt hình Việt Nam đang hoàn thành những công đoạn cuối cùng cho 2 bộ phim hoạt hình cắt giấy "Lời hứa Điện Biên" và "Chiếc xe thồ Điện Biên".
Đêm rơi về phố

Đêm rơi về phố

(LĐTĐ) Đêm giữa phố. Ánh sáng vàng vọt hắt bóng lên những tấm lưng gầy bên những gánh hàng rong. Thứ ánh sáng phiêu linh kì diệu có thể che đi ít nhiều những vết xước, vết hằn từ những mảnh đời thinh lặng. Ta chạy xe qua phố, lướt qua từng mảnh phố, mảnh đời, bỗng thấy vai mình nằng nặng, thấy tim mình chật chội giữa quên nhớ hằn in.
Xây dựng văn minh đô thị từ cơ sở

Xây dựng văn minh đô thị từ cơ sở

(LĐTĐ) Với sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, sự tham gia tích cực của các cấp, các ngành và cộng đồng dân cư, việc xây dựng nếp sống văn hóa, văn minh đô thị được duy trì thường xuyên, liên tục, giúp diện mạo đô thị Thủ đô ngày càng “Xanh - Văn minh - Hiện đại”.
Ưu tiên nguồn lực cho phát triển văn hóa

Ưu tiên nguồn lực cho phát triển văn hóa

(LĐTĐ) Việc bảo vệ và phát triển văn hóa Thủ đô phải xứng tầm với truyền thống nghìn năm Thăng Long - Hà Nội; xây dựng Hà Nội là trung tâm hội tụ, kết tinh văn hóa của cả nước; xây dựng văn hóa người Hà Nội hào hoa, thanh lịch, nghĩa tình, văn minh, tiêu biểu cho văn hóa, lương tri và phẩm giá con người Việt Nam.
Phát huy giá trị di sản trong phát triển kinh tế - xã hội

Phát huy giá trị di sản trong phát triển kinh tế - xã hội

(LĐTĐ) Trước đây, nhiều người luôn nhận định, kinh phí để bảo tồn, trùng tu, gìn giữ di sản là con số không nhỏ, tức là di sản chỉ… tiêu tiền. Thế nhưng, giờ đây khái niệm ấy đã dần thay đổi, bởi di sản chính là một “mỏ vàng” nếu như biết khai thác đúng và trúng. Phóng viên Báo Lao động Thủ đô đã có cuộc trao đổi với Tiến sĩ (TS) Lê Thị Việt Hà, giảng viên bộ môn Văn hóa doanh nghiệp, Viện Quản trị kinh doanh, Trường Đại học Kinh tế (Đại học Quốc gia Hà Nội) xoay quanh vấn đề này.
Làng nghề gốm Bát Tràng chuẩn bị sẵn sàng vào hội

Làng nghề gốm Bát Tràng chuẩn bị sẵn sàng vào hội

(LĐTĐ) Ngày 22/3, Sở Văn hóa và Thể thao Hà Nội đã tổ chức đoàn kiểm tra công tác tổ chức Lễ hội truyền thống làng nghề Bát Tràng (Gia Lâm, Hà Nội).
Chén trà xuân

Chén trà xuân

(LĐTĐ) Giữa những ngày xuân. Mưa bụi rắc đầy trên hoa lá. Mùi hương hoa hồng quế phả vào cái lành lạnh của đất trời. Bỗng thèm một chén trà ủ ấm tay. Thèm cảm giác hương trà thoảng trên cánh mũi dìu dịu.
Nữ hoạ sĩ vẽ tranh bằng...điều khiển

Nữ hoạ sĩ vẽ tranh bằng...điều khiển

(LĐTĐ) Gần 2 năm theo đuổi bộ môn vẽ tranh thực tế ảo, chỉ với kính thực tế ảo và hai tay cầm điều khiển, chị Đặng Thị Minh Hằng (TP.HCM) đã có nhiều tác phẩm nghệ thuật đặc sắc trong không gian ba chiều giả lập.
Khám phá văn hóa đặc sắc từ “Tết Novruz” của đất nước Azerbaijan

Khám phá văn hóa đặc sắc từ “Tết Novruz” của đất nước Azerbaijan

(LĐTĐ) Lễ hội “Tết Novruz” có nhiều điểm tương đồng với ngày Tết cổ truyền của Việt Nam, tôn vinh các giá trị truyền thống gia đình và biết ơn thiên nhiên.
Hà Nội: Tổ chức hoạt động kỷ niệm Ngày Quốc tế Hạnh phúc 20/3

Hà Nội: Tổ chức hoạt động kỷ niệm Ngày Quốc tế Hạnh phúc 20/3

(LĐTĐ) Ngày 19/3, Sở Văn hóa và Thể thao Hà Nội tổ chức Hội nghị nói chuyện chuyên đề “Tư tưởng Hồ Chí Minh về hạnh phúc” và Trưng bày, giới thiệu sách với chủ đề “Hạnh phúc cho mọi người”.
Xem thêm
Phiên bản di động